Understanding the Functions of the Family Institution through Social Media: An Evaluation Based on Eksi Sozluk Entries

Year 2025, Volume: 10 Issue: 24, 800 - 829, 29.05.2025

Damla Akar

https://doi.org/10.37679/trta.1659935

Abstract

The family institution, which forms the smallest unit of societies, is undergoing a transformation due to technological developments and changes in social, economic, and cultural spheres. As a result of this transformation, both the functions of the family and its interpretation by society have evolved. This study aims to explore the perceptions regarding the functions of the family institution through the entries on Ekşi Sözlük, the first example of participatory digital dictionaries and a significant product of digital culture. Within the scope of the research, a total of 742 entries under the heading "family" on the Ekşi Sözlük website were analyzed. The data, collected using document analysis techniques, were examined through a descriptive approach and presented in tables. The findings indicate that the most prominent themes in the entries about family are psychological satisfaction and the need for love. Moreover, thematic classification revealed that in positive entries, the supportive aspect of the family stands out, while in negative entries, the obstacles to individual liberation are highlighted.

Keywords

Family , Functions of the Family , Social Media , Eksi Sozluk , Document Analysis

Sosyal Medyada Aile Algısı: Ekşi Sözlük Tanımları Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Toplumların en küçük birimini oluşturan aile kurumu, teknolojik gelişmeler ile sosyal, ekonomik ve kültürel alanda meydana gelen değişimlere bağlı bir dönüşüm yaşamaktadır. Aile kurumundaki bu dönüşüm sonunda ailenin işlevleri ve toplum tarafından anlamlandırılması da değişime uğramıştır. Bu çalışmada, dijital kültürün önemli bir ürünü olan katılımcı dijital sözlüklerin ilk örneği Ekşi Sözlük tanımları üzerinden aile kurumunun işlevlerine yönelik algının ortaya konulması amaçlanmaktadır. Araştırma kapsamında Ekşi Sözlük web sayfasında "aile" başlığı altında yer alan toplam 742 tanım (entry) incelenmiştir. Doküman analizi tekniği ile toplanan veriler betimsel bir yaklaşım ile incelenmiş ve tablolar hâlinde sunulmuştur. Elde edilen bulgular Ekşi Sözlük tanımlarında ailenin en fazla psikolojik doyum sağlama işlevine yönelik ifadelerin yer aldığını ortaya koymuştur. Ayrıca temalara göre yapılan sınıflandırma; olumlu tanımlarda ailenin destekleyici yönüne yapılan vurguların, olumsuz tanımlarda ise bireyin özgürleşmesinin önündeki engellere yönelik ifadelerin ön plana çıktığını göstermiştir.

Keywords

Aile , Ailenin İşlevleri , Sosyal Medya , Ekşi Sözlük , Doküman Analizi

References

• Arı, Y. (2023). Aile Kurumunun İşlevleri Nelerdir ve Neden Önemlidir? Sosyolojik Bir Araştırma. İçinde K. Ertaş (Ed.). İlahiyat Alanında Uluslararası Araştırma ve Değerlendirmeler (ss.127-139). Ankara: Serüven Yayınevi.
• Bailey, K. D. (1982). Methods of social research. New York: The Free Pres.
• Bourdieu, P. (2017). Ayrım: Beğeni yargısının toplumsal eleştirisi. Fırat, D., Berkkurt, G. (Çev.), Ankara: Heretik Yayınları.
• Canatan, K. (2024). Aile kavramının tanımı. İçinde K. Canatan, E. Yıldırım (Ed.). Aile Sosyolojisi (ss.53-59). İstanbul: Açılım.
• Canatan, K. (2024). Aile Sosyolojisi: Konuları, Perspektifi ve Gelişimi. İçinde K. Canatan, E. Yıldırım (Ed.). Aile Sosyolojisi (ss.15-25). İstanbul: Açılım.
• Canatan, K. (2024). Ailenin İşlevleri. İçinde K. Canatan, E. Yıldırım (Ed.). Aile Sosyolojisi (ss.83-89). İstanbul: Açılım.
• Çağan, K. (2024). Aile Kavramının Tanımı. İçinde K. Canatan, E. Yıldırım (Ed.). Aile Sosyolojisi (ss.53-59). İstanbul: Açılım.
• Çetin, B. N. (2019). Üretüketim olgusu bağlamında örtülü emek olarak dijital üretüketici emeği. Journal of Social Policy Conferences, 77, 349-382.
• Duman, K., Özdoyran, G. (2018). Dijital emek ve kullanıcı içeriğinin metalaşması: Katılımcı sözlük yazarları üzerine inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 75-99.
• Duran, R. (2022). Türkiye aile yapısının geleceğine yönelik çıkarımların değerlendirilmesi. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, 2(1), 147-164.
• Fuchs, C. (2015). Dijital emek ve Karl Marx. T. E. Kalaycı, S. Oğuz (Çev.), Ankara: NotaBene Yayınları.
• Güleç, V. (2018). Aile ilişkilerinin sosyal medyayla birlikte çöküşü. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 2(2), 105-120.
• İpekoğlu, H. Y. (2015). Aile ve akrabalık konularındaki sosyal medya paylaşımları üzerine bir değerlendirme. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(1), 241-249.
• Jenkins, H. (2016). Cesur yeni medya: Teknolojiler ve hayran kültürü. N. Yeğengil (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Karadoğan Doruk, E. (2009). Sosyal sermaye - iletişimde strateji ve kalite yönetimi/ insanın toplumsal kuruluşu ve güven. İstanbul: Derin Yayınları.
• Karahan, G. (2023). Sosyal medyada aile: Instagramda paylaşılan aile fotoğrafları. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(1), 27-39.
• Kır, İ. (2011). Toplumsal bir kurum olarak ailenin işlevleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(36), 381-404.
• Laughey, D. (2010). Medya çalışmaları: Teori ve yaklaşımlar. A. Toprak (Çev.), İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Odabaşı, H. F., Tekgöz, N., Hafızoğlu, R., Aydın, S. (2024). Dijital Çağda Ailenin Dönüşümü: Yeni Nesil Bağlar ve Dinamikler. Erişim adresi: https://enstitusosyal.org/uploads/publications_module/file-17180161271439228492. pdf (Erişim Tarihi: 10.04.2025)
• Sennett, R. (2013). Kamusal insanın çöküşü. Durak, S., Yılmaz, A. (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• TDK (2025). Aile. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 26.02.2025)
• Tezcan, M. (2016). Sosyolojiye giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Toffler, A. (2008). Üçüncü dalga. Yeniçeri, S. (Çev.), İstanbul: Koridor Yayıncılık.
• Van Dijk, J. (2016). Sosyal ağ analizi. Sakin, Ö. (Çev.), İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Varışlı, B., Kurdoğlu, İ., Ergin, S. (2024). Değişen toplumda dünya aileleri: Aile örüntüleri ve hastalıkta, sağlıkta evlilikler. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 24(62), 115-136.
• Villegas, A. (2013). The influence of technology on family Dynamics. Proceedings of the New York State Communication Association, 2012(10).
• Yenğin, D. (2019). Yeni Medya ve Aile Çalıştayı Sonuç Raporu. Erişim adresi: https:// vrlab.aydin.edu.tr/wp-content/uploads/2019/10/yeni_medya_aile_calistayi_sb.pdf (Erişim Tarihi: 10.04.2025)
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, E. (2024). Aile ve Evlilik Türleri. İçinde K. Canatan, E. Yıldırım (Ed.). Aile Sosyolojisi (ss.65-80). İstanbul: Açılım.
• Yılmaz, M., Atalar, U., Topal, E. Ş. (2023). Türkiye’de dijitalleşme ve gençlerin internet tabanlı film-dizi platformlarındaki aile temsili algıları: Kahramanmaraş örneği. Toplumsal Politika Dergisi, 4(2), 145-167.
• Yücel, R. (2017). Yazılı kültür–dijital kültür bağlamında mesajın değişen yapısı (Örnek olay: Ana Britannica Ansiklopedisi ile ekşi sözlük karşılaştırması). (Doktora Tezi), Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ tezSorguSonucYeni.jsp
• We Are Social (2025). Digital 2024 Global Overview Report. Erişim adresi: https://wearesocial.com/uk/blog/2024/01/digital-2024/ (Erişim Tarihi: 28.02.2025)
• https://www.trthaber.com/haber/gundem/yargitay-internet-bagimligini-bosanma-sebebi-saydi-866295.html#:~:text=Kocaeli’nin%20Gebze%20il%C3%A7esinde%20kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1kl%C4%B1,Sakarya%20B%C3%B6lge%20Adliye%20Mahkemesi%202. (Erişim Tarihi: 10.04.2025)