EXAMINATION OF DEMOCRATIC ATTITUDES OF PRESCHOOL TEACHERS IN TERMS OF THEIR DRAMA PRACTICE COMPETENCIES

Yıl 2013, Cilt: 171 Sayı: 171, 171 - 188, 01.01.2013

Filiz Erbay Esra Ömeroğlu

Öz

Purpose of study consists of revealing effect of drama practice competencies on democratic attitudes of teachers who are employed in preschool education institutions. In this research, both qualitative and quantitative research methods were used. Participants for quantitative dimension consist of 146 randomly selected teachers among preschool teachers who are working in preschool education institutions of central districts, Konya Provincial Directorate for National Education. Participants for qualitative dimension consist of 5 preschool teachers who were selected according to purposeful sampling approach. In the current study, Teaching Profession Attitude Scale (TPAS), the sub-dimension of democratic attitude used to determine democratic attitudes of teachers and “Teacher as a Drama Leader and Educational Drama Practice Adequacy Scale” to evaluate drama practice competencies. Also, semistructured open-ended interview forms were used to determine the democratic behaviors during teachers' drama activities. In the analysis of data obtained in qualitative data, content analysis was conducted. In the analysis of data obtained in quantitative study, the SPSS 15 program was used. Simple linear regression analysis was used to reveal effect of dependent variable on independent variable, and descriptive statistics relating to variables were included. It was concluded that drama practice adequacy was a significant explanatory of democratic attitude. Besides, the results pointed out that teachers express opinion that they behave democratically during drama activities.

Anahtar Kelimeler

Preschool teacher, democratic attitude, drama practice competency

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİN DEMOKRATİK TUTUMLARININ DRAMA UYGULAMA YETERLİLİKLERİ AÇISINDAN İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırmanın amacını okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin demokratik tutumlarına drama uygulama yeterliliklerinin etkisini ortaya koymak oluşturmaktadır. Bu araştırmada nitel ve nicel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu için çalışma grubunu Konya il milli eğitim müdürlüğü merkez ilçeleri okul öncesi eğitim kurumlarında görev yapan okul öncesi öğretmenleri arasından tesadüfî olarak seçilen 146 öğretmen oluşturmuştur. Araştırmanın nitel boyutu için çalışma grubunu ise amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilen 5 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada okul öncesi öğretmenlerinin demokratik tutumlarını belirlemek amacıyla Öğretmenlik Tutum Ölçeği (ÖTÖ) demokratik tutum alt boyutu, drama uygulama yeterliliklerini değerlendirmek amacı ile “Drama Lideri Olarak Öğretmen ve Eğitimsel Drama Uygulama Yeterliği Ölçeği” kullanılmıştır. Ayrıca öğretmenlerin drama etkinlikleri sırasında demokratik davranışlar sergileyip sergilemediklerini belirlemek amacı ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Bu çalışmada nitel verilere içerik analizi yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen nicel verilerin analizinde SPSS 15 programından yararlanılmıştır. Bağımlı değişkenin bağımsız değişken üzerindeki etkisini ortaya koymak amacı ile basit doğrusal regresyon analizi kullanılmış, değişkenlere ilişkin tanımlayıcı istatistiklere yer verilmiştir. Araştırma sonunda drama uygulama yeterliliğinin demokratik tutumun anlamlı bir açıklayıcısı olduğu; ayrıca öğretmenlerin drama etkinlikleri sırasında demokratik davranışlar sergilediklerine ilişkin görüş bildirdikleri sonucu ortaya çıkmıştır. * Bu çalışma 12-15 Eylül 2012 tarihinde Çukurova Üniversitesi tarafından düzenlenen 3. Uluslarası Okul Öncesi Eğitimi Kongresi’nde sözlü bildiri olarak sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi öğretmeni, demokratik tutum, drama uygulama yeterliliği

Kaynakça

• ADIGÜZEL, H. Ö. (2010). Eğitimde Yaratıcı Drama. Naturel Yayınevi, An- kara.
• AKYEL, Y. (2011). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Görev Yapan Öğret- menlerin Drama Yöntemi Yeterliliklerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmış Yük- sek Lisans Tezi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırşehir.
• ALTINIŞIK, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• ARAL, N., Baran, G., Pedük, G. ve Erdoğan, S. (2003). Eğitimde Drama. (2.Baskı). Ya-Pa Yayınları, İstanbul.
• AYDOĞAN, C., Sağsöz, G. ve Akıllıoğlu, Ç. (2011). Yaratıcı Drama Liderinin Uygulamadaki Davranış Örüntüsü İle Drama Uygulama Yeterliliği Arasındaki İlişki. Uluslararası Eğitimde Yaratıcı Drama Sempozyumu. (18-19-20 Nisan 2011), Sözlü Bildiri, (s. 173-177), İstanbul.
• BALLOU, K. J. (2000). The Effects of Drama Intervention on Communication Skills And Learning Attitudes of at Risk Sixth Grade Students. Unpublished Phd Thesis, Clemsan University, USA.
• BAYSAL, Z. N. (2003). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Öğretmen Tu- tumlarının Problem Çözmeye Dayalı Öğrenmeye Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• BEYAZKÜRK, D. ve Kesner, J. E. (2005). Teacher-Child Relationships in Turkish and United States Schools: A Cross-Cultural Study. International Education Journal, 6(5), 547-554.
• BİLGİN, H. (1996). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Çalışan Öğretmenle- rin Öğretmenlik Tutumlarının İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• ÇORBACI, A., Haktanir, G. ve Dinçer, C. (2003). 0-6 Yaşındaki Türk Çocuk- ları ile ilgili Olarak Yapılmış Olan Araştırmaların Değerlendirilmesi. Türkiye Okul Öncesi Eğitimini Geliştirme Derneği, OMEP 2003 World Council and Conference. 5-1 1 October, Turkey. Bildiri Kitabi, 91-117.
• DAVIES, L. (1999). Comparing Definitions of Democracy in Education. Compare, 29 (2), 127-140.
• DEWEY, J. (1996). Demokrasi ve Eğitim (Çev. M. Salih Otoran), Başarı Ya- yıncılık, İstanbul.
• DURMUŞOĞLU SALTALI, N. ve Arslan, E. (2012). Okul Öncesi Öğretmen- lerin Sınıflarında Koydukları Kurallar Ve Uygulayışları. 3. Uluslararası Okul Ön- cesi Eğitim Kongresi, Çukurova Üniversitesi, 12-13 Eylül, Adana, Sözlü sunum.
• ERBAY, F. (2011). Dramatik Etkinlikler ve Dramada Eğitimcinin Rolü. Okul Öncesi Eğitimde Dramatik Etkinliklerden Dramaya Teoriden Uygulamaya. (Editör Esra Ömeroğlu). Ankara: Eğiten Kitap.
• GENÇ, S. Z. ve Kalafat, T. (2008). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tu- tumları İle Empatik Becerilerinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Sos- yal Bilimler Dergisi, 19, 211-222.
• GÜRSOY, R. C. (2009). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Benlik Saygılarının Öğretmenlik Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• IŞIKOĞLU, N. (2005). Eğitimde Nitel Araştırma. Eğitim Araştırmaları, 20: 158-165.
• KAF HASIRCI, Ö., Bulut, M. S., ve İflazoğlu Saban, A. (2008). Öğretmen Adaylarının Yaratıcı Drama Dersinin Bireysel ve Akademik Kazanımlarına İlişkin Görüşleri. Yaratıcı Drama Dergisi, 3 (6), 63-87.
• KALE, N. (1998). Demokratik Yaşama Ustalığını Kazandırmanın Yolu De- mokratik Bir Eğitimden Geçer. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Kongre Kita- bı, Cilt II, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yayınları, Konya.
• KARADAĞ, E., Korkmaz, T., Çalışkan, N. ve Yüksel, S. (2008). Drama Lideri Olarak Öğretmen Ve Eğitimsel Drama Uygulama Yeterliliği Ölçeği: Geçerlik Ve Güvenirlik Analizleri, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 169-196.
• LESKO, W. (2002). Student Activism for The Next Generation. Educational Leadership, 59 (4), 42-44.
• MCCASLİN, N. (2006). Creative Drama in the Clasroom and Beyond. Pearson Education, United States of America.
• OKVURAN, A. (2003). Drama Öğretmeninin Yeterlilikleri. Ankara Üniver- sitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 36, 1-2, 81-87.
• ÖZĞÜL E. (2009). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Problem Çözme Becerile- ri İle Öğretmenlik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Uşak İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• REİTZEL, J.A. (2000). Children’s Perceptions of Student-Teacher Relationship in an Interactive Situated Learning Context. Unpublished PhD dissertation. University of Toronto.
• SAKİN, A. (2007). Okul Öncesi Öğretmenlerin Mesleki Etik Davranışlar Hakkındaki Görüşleri İle Ahlaki Yargı Düzeyleri ve Öğretmenlik Tutumlarının İncelenmesi. Yayımlanmış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• SARACALOĞLU, A. S., Evin, İ. ve Varol, S. R. (2004). A Comparative Research on the Democratic Attitudes of the Teachers and the Prospective Teachers. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4 (2), 356-364.
• SENEMOĞLU, N. (2001). Çocuk Hakları, Çalışan Çocuklar Ve Eğitim Sorunları, Milli Eğitim Dergisi, 151, 25-35.
• ŞAHİN, D. ve Anlıak, Ş. (2008). Okul Öncesi Çocuklarının Öğretmenleriyle Kurdukları İlişkiyi Algılama Biçimleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama Dergisi, 7 (14), 215-230.
• TAÇMAN, M. (2006). Democratic Attidues of Elementary school Teach- ers. Cypriot Journal Of Educational Science, 1 (1), 30-46.
• TEKERCİ, H. (2008). Farklı Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Çalışan Öğ- retmenlerin Mesleki Doyumlarının ve Tutumlarının İncelenmesi. Yayınlanma- mış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• USUI, E. (2008). Education for Democratic Attidues: The Effectiveness of The We The People Program In Promoting Political Tolerance. Unpublished Doctorate Thesis, Columbia University.
• YAN, M., Evans, I. M., & Harvey, S. T. (2011). Observing Emotional Interactions Between Teachers and Students in Elementary Scholl Classrooms. Journal of Research in Childhood Education, 25, 82-97.
• YAPICI, M. (2004) . “Öğretmen Tutumları ve Yansımalar”, Üniversite ve Toplum, pdf_UT_327.pdf
• http://www.universite-toplum.org/pdf/
• YARA, P. O. (2009). Relationship Between Teachers’ Attitude and Students’ Academic Achievement in Mathematics in Some Selected Senior Secondary Schools in Southwestern Nigeria. European Journal of Social Sciences, 11(3), 364-369.
• YAYLA CEYLAN, Ş. ve Ömeroğlu, E. (2007). Okul Öncesinde Drama Dersi- nin Üniversite Öğrencilerine Katkısının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 1 (3-4), 57-77.
• YEĞEN, G. (2004). Eğitim Fakültelerindeki Yaratıcı Drama Eğitimi. Türki- ye’de Drama Liderleri Buluşması ve 6. Ulusal Drama Semineri Kitabı (51-54). Drama Liderliği Oluşum Yayınları Fersa Matbaacılık, Ankara.
• YILDIRIM, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yön- temleri. Seçkin Yayınları, Ankara.
• YIĞIT, E. Ö. ve Çolak, K. (2010). Democratic Attitudes of Social Studies Pre-service Teacher. The International Journal of Research in teacher Educa- tion, 1, 82-95.