YAŞLI YETİŞKİNLERDE YERİNDE YAŞLANMANIN YAŞAM DOYUMUNA ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 27 Sayı: 3, 541 - 550, 11.12.2023

Fatma Arpacı

Öz

Yaşlı yetişkinlerde yerinde yaşlanmanın yaşam doyumuna etkisinin incelenmesi amacı ile planlanan ve yürütülen çalışma tanımlayıcı tipte olup, evde yaşayan yaşlı yetişkinler ile yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini gönüllülük esasına dayalı olarak, sağlıklı bilgi alınabileceği değerlendirilen ve olasılıklı olmayan kolayda örnekleme yöntemi ile ulaşılan 208 yaşlı yetişkin oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında “Birey Bilgi Formu”, “Yerinde Yaşlanma Ölçeği”, “Yaşam Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilebilen sosyal destek yaşa göre anlamlı farklılık gösterdiği, 69 yaşında ve daha küçük yaştaki yaşlı bireylerle 80 yaşında ve daha büyük yaşta yaşlı yetişkinler arasında ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Erkeklerin algılanan sosyal destek dışında hem yaşam doyumu hem de yerinde yaşlanma puan ortalamaları ve alt ölçek puan ortalamaları kadınların puan ortalamalarından daha yüksektir. Yerinde yaşlanma, algılanan sosyal destek, fiziksel yeterlilik ve yaşam doyumu eğitim durumuna göre istatiksel açıdan anlamlıdır (p<0.05). Evli olan yaşlı yetişkinlerin, yerinde yaşlanma, algılanan sosyal destek, fiziksel yeterlilik ve elde edilebilen sosyal destek (p<0.05) puan ortalamaları evli olmayanlardan daha yüksektir ve anlamlı farklılık göstermektedir. Yerinde yaşlanma yaşlı yetişkinin eğitim durumu ile ilişkilidir ve bu ilişki okuryazar olmayan yaşlı bireylerle ilkokul mezunları arasında saptanmıştır (p<0.01). Yerinde yaşlanma toplam puanı, algılanan sosyal destek, fiziksel yeterlilik ve elde edilebilen sosyal destek alt ölçeği ile yaşlı yetişkinin yaşamını en uzun süre geçirdiği yer arasında ilişki bulunmamaktadır (p>0.05). Yaşam doyumu ile yaşlı yetişkinin yaşamını en uzun süre geçirdiği yer ile ilişkilidir (p<0.01). Araştırma sonuçları yerinde yaşlanma ile yaşam doyumunu artırabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı yetişkin, yerinde yaşlanma, yaşam doyumu

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Kaynakça

• Ahn, M. (2004). Older people’s attitudes toward residential technology: the role of technology in aging in place. proquest ınformation and learning company. Blacksburg, Virginia. pp.17-19.