Sosyal ağlar seçim dönemlerinin önemli iletişim kanalları haline gelmiştir. Yeni siyasal iletişim faaliyetleri
önce “dijital propaganda”ya ardından da “bilişimsel propaganda”ya evrilmiştir. Dijital ortamın propagandası,
bilişimsel propaganda, botlar aracılığıyla yürütülen yeni bir propaganda türüdür. Bireylerin bilerek ya da
bilmeyerek bilgi kaynağı olarak kabul edebildiği botlar bu sebeple kamuoyu üzerinde önemli bir etkiye sahip
olmaktadır. Özellikle seçim dönemlerinde aktifleşen botların, toplum üzerinde siyasal mühendislik aracı
olarak kullanıldığı çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir. Bilişimsel propaganda farkındalığı, yanlış bilgilerin
yayılmasında ve etkileşimlerinin sonuçlarında ne olduğunu görebilmek, teknolojinin bireylerle iletişiminde ve
siyasetteki etkilerini anlayabilmek adına önem taşımaktadır. Bu bağlamda Bilişimsel Propaganda Farkındalık
Ölçeği geliştirilmiştir. Çalışma sonucunda toplam 17 maddeli ve 5 faktörlü Bilişimsel Propaganda Farkındalık
Ölçeği yapısı ortaya çıkmıştır. BPF ölçeği ile 505 kişinin verisi, Jamovi programında analiz edilmiştir. Bilişimsel
Propaganda Farkındalık Ölçeği’ne dair 5 faktörün açıkladığı toplam varyans %56,4’tür. Ayrıca BPF puanları
ile kamuoyunun izleme durumu arasındaki ilişki incelenmiştir. Bilişimsel propaganda sonucu kamuoyu, “izleyici kalanlar” ve “tepki verenler” olarak ikiye ayrılmaktadır. Araştırmamızda geliştirilen modelin, izleyici
kalanları doğru olarak tespit etme oranı %50,4, tepki verenleri doğru olarak tespit etme oranı ise %62,1’dir.
Araştırma, bilişimsel propaganda ile mücadelede bireylerin farkındalık düzeyini artırarak daha bilinçli bir
kamuoyu oluşturulmasına katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Social networks have become vital platforms during election periods, transforming traditional political
communication into “digital propaganda” and “computational propaganda” (CP). CP involves the use
of bots to spread propaganda, significantly influencing public opinion by acting as perceived sources of
information. Studies reveal that bots, particularly active during elections, serve as tools for societal political
engineering. Understanding CP is essential to comprehend the spread of misinformation and its political
and social consequences. To measure this awareness, The Computational Propaganda Awareness Scale
(CPAS) was developed, comprising 17 items across five factors. The data of 505 people with the CPA scale
were analysed in the Jamovi programme. The total variance explained by the 5 factors of the CPAS is 56.4%.
The study also examined the link between CP awareness and public monitoring behavior. Public opinion
was categorized into “spectators” and “reactors,” with the model correctly identifying 50.4% of spectators
and 62.1% of reactors. This research aims to enhance public awareness, promoting a more informed society
capable of resisting CP’s manipulative effects. By identifying these dynamics, it contributes to fostering
critical engagement with technology in political and communication contexts.
Social Networks Political Communication Computational Propaganda Bots Artificial Popularity
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Communication Studies, Communication Technology and Digital Media Studies, New Communication Technologies, New Media |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | December 31, 2024 |
Submission Date | May 24, 2024 |
Acceptance Date | October 15, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 Issue: 46 |
All articles published in the Turkish Review of Communication Studies are licensed under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.