A General Look to Appearances of Phrases and Syntagmes at Syntax in Turkish and French Languages

Yıl 2004, Sayı: 8, - , 31.12.2004

İlker Aydın

Öz

In this research which based on tree-syntagmatic method developed in the first period of generative-transformational grammar, I analyzed appearances of phrases and syntagm at syntax in Turkish and French which are in different languages groups. Firstly, I talked about syntagmatic structural rules of two languages shortly mentioning about Chomsky and his theory. Later, I listed syntagmes as noun, verb, adverb, adjective and preposition which are formed syntaxes of two languages. In this frame, I also showed syntagm expansive in both. At the end, I analyzed appearances of conjugation in Turkish and French languages in the title of conjugation category and syntagm structure. Deep structure and covered relations are same in two languages. But, Turkish language differs in posing of complement before verb, taking conjugation affix and making complement of nouns with relative and possessive affixes from French language.

Anahtar Kelimeler

Turkish, French, grammar, syntax, phrase, syntagme, tree-syntagmatic

Türkçe ve Fransızcanın Sözdiziminde Tümce ve Öbek Görünümlerine Genel Bir Bakış

Öz

Üretici-dönüşümsel dilbilgisinin ilk evresinde geliştirilen ağaç çizim yöntemine dayalı bu araştırmada, farklı dil grupları içinde yer alan iki dilin, Türkçe ve Fransızca’nın sözdiziminde tümce ve öbek görünümlerini ele aldım. İlk önce Chomsky ve temsilcisi olduğu kurama kısaca değinerek iki dilin öbek yapı kurallarından ve ağaç-şema yönteminden bahsettim. Daha sonra, İki dilin tümce yapısını oluşturan dizimleri ad öbeği, eylem öbeği, sıfat öbeği, zarf öbeği ve ilgeç öbeği olarak sıraladım. Bu çerçevede iki dildeki öbek genişlemelerini de gösterdim. Son olarak da “Çekimsel Kategoriler ve Öbek Yapı” başlığı altında Türkçe ve Fransızcada eylem çekimi görünümlerini inceledim. İki dilde de, derin yapı ve örtük bağlantılar aynıdır. Ancak Türkçe, dizimsel düzlemde, tümlecin yüklemden önce yerleşmesi, çekim eki alması ve ad tamlamalarını ilgi ve iyelik ekleriyle gerçekleştirmesi gibi özelliklerle Fransızcadan ayrılır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe, Fransızca, dilbilgisi, sözdizim, tümce, dizim, dizimsel ağaç

Kaynakça

• -