Enhancing Parents' Competencies in Building a Reading Culture through a Family Literacy Program

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 306 - 316, 27.12.2024

Muhammet Sönmez , Bülent Özden , Fatih Çetin Çetinkaya

https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.1567162

Öz

The aim of this study is to enhance parents' competencies in building a reading culture through the use of a family literacy program. The research was conducted within the framework of an action research design. For the action research process, a 15-week family literacy program was developed based on the Interactive Literacy Activities model. The study group consisted of 19 parents from low socioeconomic backgrounds. The Family Competency Scale in Building a Reading Culture was used as the data collection tool. Data were analyzed using statistical tests determined by normality distributions through the SPSS program. The results of the study indicate that the reading culture-building competencies of parents who participated in the family literacy program improved. Based on these findings, several recommendations have been proposed.

Anahtar Kelimeler

Reading, Family Literacy, Reading culture

Proje Numarası

Bu araştırma Bülent Özden ve Fatih Çetin Çetinkaya danışmanlığında gerçekleştirilen "10608632" referans numaralı doktora tezinden üretilmiştir.

Aile Okuryazarlığı Programı ile Ebeveynlerin Okuma Kültürü Oluşturma Yeterliliklerinin Geliştirilmesi

Öz

Bu araştırma ile aile okuryazarlığı programı kullanılarak ebeveynlerin okuma kültürü oluşturma yeterliliklerini geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırma eylem araştırması deseninde yürütülmüştür. Eylem araştırması süreci için Etkileşimli Okuryazarlık Etkinlikleri modeli temellerinde, 15 haftalık bir aile okuryazarlığı programı hazırlanmıştır. Çalışma grubu düşük sosyo ekonomik göstergelere sahip 19 ebeveynden oluşturulmuştur. Veri toplama aracı olarak Okuma Kültürü Oluşturmada Aile Yeterlilik Ölçeği kullanılmıştır. Veriler normallik dağılımlarına göre belirlenen istatistiksel testlerle SPSS programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda aile okuryazarlığı programına katılan ebeveynlerin okuma kültürü oluşturma yeterliliklerinin geliştiği görülmüştür. Bu sonuçtan yola çıkarak çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okuma, Aile okuryazarlığı, okuma kültürü

Proje Numarası

Bu araştırma Bülent Özden ve Fatih Çetin Çetinkaya danışmanlığında gerçekleştirilen "10608632" referans numaralı doktora tezinden üretilmiştir.

Kaynakça

• Akbari, H., Ghonsooly, B., Ghazanfari, M., ve Shahriari, H. (2017). Attitude Toward Reading: L1 or L2 or Both. SAGE Open, 7(3), https://doi.org/10.1177/2158244017717303
• Akindele, N. (2012). Reading Culture, Parental Involvement and Children's Development in Formative Years: The Covenant University Experience. Library Philosophy & Practice. 805. https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/805
• Aklar S. (2022). Aile okuryazarlığı programı ile dezavantajlı ilkokul öğrenci ve ebeveynlerinin okuryazarlık becerilerinin geliştirilmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi.
• Altunbay, M., ve Üstten, A. U. (2020). Okuma kültürünün bir göstergesi olarak kitaplık ve kütüphane kullanımı üzerine bir araştırma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 916-930.
• Amaechi, C. E., ve Motalenyane, A. M. (2023). Re-imagining first-year university students’ reading culture: A collaborative transformative leadership perspective. Journal of Culture and Values in Education, 6(3), 179-193.
• Baker, L., Dreher, M. J., ve Guthrie, J. T. (2000). Engaging young readers: Promoting achievement and motivation. Guilford Publications.
• Baki, Y., ve Gökçe, B. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma kültürü düzeylerinin incelenmesi. Journal of Language Education and Research, 6(2), 353-375.
• Bouaamri, A., Otike, F., ve Hajdu, Á. B. (2022). Explosion of digital resources and its effects on the development of digital reading culture in Africa. Library Hi Tech News, 39(10), 14-20.
• Bradley, F. C. (2010). The impact of parental involvement on the reading achievement of fourth grade African American males in Tiderwater Region (Yayımlanmamış Doktora tezi). Erişim adresi: http://scholar. lib. vt. edu/theses/available/etd-04152010-165804/unresticted/Bradley-FCD2010. pdf.
• Bulut, P., Kuşdemir, Y., ve Uzun, E. B. (2020). Okuma kültürü üzerine bir inceleme: Öğretmen adayları örneği. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 8(21), 74-95.
• Büyüktaşkapu, S. (2012). Annelerin özyeterlik algıları ile 1-3 yaş çocuklarının gelişimlerinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 18-30
• Cairney, T. H. (2002). Bridging home and school literacy: In search of transformative approaches to curriculum. Early Child Development and Care, 172(2), 153-172.
• Çıldır, B., ve Ergün, İ. H. (2021). Okuma kültürü edinememiş bireylere ilişkin bir anlatı araştırması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 603-621.
• Cochrane, L., Ozturk, O., Khataee, H., Al-Hababi, R., Al-Malki, F., ve Nourin, H. (2022). Fostering a reading culture: evidence from Qatar Reads. Development Studies Research, 9(1), 82-94.
• Dearing, E., Kreider, H., Simpkins, S., ve Weiss, H. B. (2006). Family involvement in school and low-income children’s literacy: Longitudinal associations between and within families. Journal of Educational Psychology, 98, 653–664.
• Dike, V.E. (2017). Poverty and brain development in children: Implications for learning. Asian Journal of Education and Training, 3(1), 64-68.
• Edwards, P. A. (2007). Home literacy environments. In M. Pressley, A. K. Billman, K. H. Perry, K. E. Reffitt, ve J. M. Reynolds (Eds.), Shaping literacy achievement (pp. 42–76). London, UK: Guilford. Entwisle, D. R
• Fikrat-Wevers, S., van Steensel, R., ve Arends, L. (2021). Effects of family literacy programs on the emergent literacy skills of children from low-SES families: A meta-analysis. Review of Educational Research, 91(4), 577-613.
• Fırat, H., ve Coşkun, M. V. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının kitap okuma kültürü: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 145-162.
• Gök, S. ve Yıldırım, K. (2023). Okuma kültürünün geliştirilmesine yönelik aile farkındalık programının etkililiği: Bir karma yöntem araştırması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(1), 135-158.
• İnce Samur, A. Ö. (2021). Creating a Reading Culture in a Preschool in Collaboration with Children, Teachers and
• Parents. International Journal of Progressive Education, 17(4), 405-436.
• Kigobe, J. (2019). Parental involvement in literacy development of primary school children in Tanzania (Yayımlanmamış doktora tezi). Katholieke Universiteit Leuven, Leuven, Belgium
• Kılıç, F. (2018). İlkokul 1. sınıf velilerine yönelik bir aile okuryazarlığı programı geliştirme çalışması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi.
• Kovalova, O., ve Shalman, T. (2024). Reading Culture of Teenagers in Social Media: A Study of Reading Habits and Perception of Online Literary and Educational Content by Teenagers. Studies in Media and Communication, 12(2), 26-36.
• Lotter, J. M. (2019). The development of a reading culture in the Foundation Phasethrough comprehensive parent involvement (Yayımlanmamış doktora tezi). University Of South Africa, Guateng.
• Makena, B. (2022). The influence of a historically disadvantaged background on reading culture: A case of some primary school language teaching educators in Eastern Cape Province. International Journal of Research in Business and Social Science (2147-4478), 11(6), 478-486.
• Mkhize, J. S. (2012). The role of the learning family in developing a reading culture among adults and children (Yayımlanmamış Doktora Tezi). University of KwaZulu- Natal, Pietermaritzburg.
• Nalusiba, P. (2010). Strategies for the development of a reading culture in Uganda primary schools: Case studies of four selected universal primary education schools in Kampala district. MSc. Dissertation, Makerere University. Retrieved 27 December 2017 from https ://www.mak.ac.ug/docum ents/Makfi les/these s/Nalus iba%20Pri scill a.pdf.
• Nutbrown, C., Hannon, P., ve Morgan, A. (2005). Early literacy work with families: Policy, practice and research. London: Sage. Sotiloye, B., ve Bodunde, H. (2018). Assessment of students’ reading culture in a Nigerian university: Waxing or waning?. Legon Journal of the Humanities, 29(2), 285-307.
• Ogugua, J. C., Emerole, N., Egwim, F. O., Anyanwu, A. I., ve Haco-Obasi, F. (2015). Developing a reading culture in Nigerian society: Issues and remedies. JORIND, 13(1), 62–67
• Okuyay Platformu (2019). Türkiye okuma kültürü araştırması 2019. Türkiye Yayıncılar Birliği. okuyayplatformu.com/wp-content/uploads/2020/02/okuma-kulturu-arastirmasi.pdf
• Onuorah, A. R. (2021). Influence of story books at children’s library on reading culture of pupils in public primary schools. Library Philosophy and Practice (e-Journal), 6387.
• Öztürk, B. (2020). Okuma kültürü oluşturmada çocukların edebiyat çevresini genişletmeye yönelik uygulamalar. Kastamonu Education Journal, 28(5), 2112-2124.
• Paratore, J. (2003). Building on family literacies: Examining the past and planning the future. In A. DeBruin-
• Parecki ve B. Krol-Sinclair (Eds.), Family literacy: From theory to practice (pp. 8–27). Newark, DE: International Reading Association.
• Park, H. (2007). Single parenthood and children’s reading performance in Asia. Journal of Marriage and Family, 69, 863–877.
• Prasetia, I., ve Adlan, M. (2022). Management of the Literacy Movement Program (LMP) to Improve Reading Culture in Elementary Schools. Journal of Innovation in Educational and Cultural Research, 3(3), 316-322.
• Ronald, M. O., Benard, M. C., ve Ondar, J. K. (2014). Teachers’ and parents’ role in improving reading culture: The case of Etago Division, Gucha South District–Kenya. International Journal of Management Sciences, 2(5), 233-242.
• Saepurokhman, A., Nasrullah, R., ve Budiman, A. (2023). Increasing interest in reading in establishing a critical and tolerant multicultural community reading culture. Lingua, 19(1), 59-74.
• Samuel, A. (2022). Reading Culture and Its Effect on Students' Academic Performance: A Comparative Study. International Journal of Educational Researchers (IJERs), 13(4).
• Swain, J., Brooks, G., ve Bosley, S. (2014). The benefits of family literacy provision for parents in England. Journal of Early Childhood Research, 12(1), 77-91.
• Sénéchal, M., ve Young, L. (2008). The effect of family literacy interventions on children's acquisition of reading from kindergarten to grade 3: A meta-analytic review. Review of Educational Research, 78(4), 880-907.
• Şeref, İ., ve Şahin, M. (2022). Okuma kültürü edindirme sürecine yönelik bir eylem araştırması. Türk Kütüphaneciliği, 36(2), 133-148.
• Soyuçok, M. (2021). Okuma kültürü oluşturmada okulun rolü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Trudell, B. (2019). Reading in the classroom and society: An examination of “reading culture” in African contexts. International Review of Education, 65(3), 427-442.
• Ünal, F. T., ve Yiğt, A. (2014). Çocuklarda okuma kültürünün oluşmasında ailenin etkisi. International Journal of Language Academy, 2(5), 308-322.
• Ünlü, S. ve Eğilmez, N. İ. (2021). Okuma kültürünün oluşması sürecinde Türkçe öğretmenlerinin yeri ve önemi. Turkish Studies, 16(4), 1365-1404. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.49998
• Vuong, Q. H., La, V. P., Nguyen, T. H. T., Nguyen, M. H., Vuong, T. T., Vuong, H. M., ve Ho, M. T. (2021). Impacts of parents and reading promotion on creating a reading culture: Evidence from a developing context. Children and Youth Services Review, 131, 106311.
• Wasik, B., ve Herrmann, S. (2004). Family literacy: History, concepts, services. In B. Wasik (Ed.), Handbook of family literacy (pp. 3–22). New York: Routledge
• Yılmaz Hiğde, A. (2021). Okul öncesinden ilkokula aile okuryazarlığı programının ebeveyn ve çocukları üzerindeki etkisi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi-Çerrahpaşa.