Preventing the Damage to Human Health by The Gases Released in The Fire

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 83 - 94, 30.06.2020

Funda Kök

Öz

The gases released as a result of the combustion of the building products, which are used in buildings and which differ in each location, have negative effects on human health. Building products are mostly determined by project architecture during the design phase. In order to choose the right products, project designers need to be conscious about this issue. The purpose of this study is to explain the necessary precautions about how to use suitable and effective products in order to minimize the various gases released by combustion, thus poisoning or death, and to guide the designers and practitioners. In this study, the type of gases released from the products, the reaction of the human body to this and the performance of these products especially fire response and fire resistance, are examined in detail.

Anahtar Kelimeler

Building products, combustion, gases, human health

Yangında Açığa Çıkan Gazların, İnsan Sağlığına Vereceği Zararın Engellenmesi

Öz

Yapılarda kullanılan ve her mekânda farklılık gösteren yapı ürünlerinin yanması sonucu açığa çıkan gazların insan sağlığı üzerinde olumsuz yönde etkileri bulunmaktadır. Yapı ürünleri, çoğunlukla proje mimarı tarafından tasarım aşamasında belirlenmektedir. Ürünlerin doğru seçimi için proje tasarımcılarının bu konuda bilinçli davranması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı; yanma sonucu açığa çıkan çeşitli gazların neden olduğu zehirlenme ya da ölümlerin en aza indirgenmesi için uygun olan ürünlerin hangi tür mekânlarda ve hangi koşullarda nasıl kullanılması gerektiği konusunda alınması gerekli önlemleri kapsamlı bir şekilde anlatmak, tasarımcı ve uygulamacılara rehber olmaktır. Çalışmada; ürünlerden açığa çıkan gazların cinsi, insan vücudunun buna tepkisi ve bu ürünlerin özellikle yangına tepki ve direnç performansları ayrıntılı olarak incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yapı Ürünleri, yanma, gazlar, insan sağlığı

Kaynakça

• [1] Kılıç, A., & Beceren, K. (2003). “Kaçış Yolları ve Çıkışların Mimari Tasarımı” Mimarlık Teknik, Mimarlar Odası Ankara Şubesi Teknik Bülteni, (1), 12-15.
• [2] Özkaya, A. (2003). “Mimar ve Mimarlık Yangın Güvenliğinin Neresindedir” Mimarlık Teknik, Mimarlar Odası Ankara Şubesi Teknik Bülteni, (1), 8-10.
• [3] Kapancı, F. E., “Binalarda Yangın Güvenliği Bağlamında Kaçış Yollarının Analizi ve Bir Örnek Çalışma”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 13, 56-58 (2006).
• [4] Brushlinsky, N.N., Sokolov, S.V., Wagner, P., Hall, J.R., World Fire Statistics, Report no:10, The Center of ,Fire Statistics of CTIF, 2006. http://ec.europa.eu/consumers/cons_safe/ presentations/21-02/ctif.pdf
• [5] Kılıç, A., Ateşi Tutan Eller - Ateş Kahramanları ,"Yangın Yerinde Zehirli Gazlardan Doğan Tehlikeler"(2010).
• [6] Küçük, S.,“Yanma Sırasında Oluşan Yanma Ürünleri ve İnsan Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Etkileri”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 7-69 (2001).
• [7] Alpaya. S.,“Kimyasallar”http://isguvenligiuzmani.org/2008/11/29/kimyasallar/,Kasım 29, 2008
• [8] Balanlı, A., 1997, “Yapıda Ürün Seçimi”, YÜMFED Yayınları, İstanbul.
• [9] Kılıç, A., Ateşi Tutan Eller - Ateş Kahramanları ,"Yangın Yayılımı Ve Tehlikeleri"(2010).
• [10] Yıldız, A. C., & Sezer, F. Ş. (2015). Yapı Malzemelerinin İnsan Sağlığına Etkileri Üzerine Yapılan Çalışmaların İncelenmesi ve Değerlendirilmesi. Artium, 3(1).
• [11] Frank K.Hsu “A Study Of Occupants’ Behavior In Industrial/ Commercial Fire Incidents-Case Study” 2nd International Symposium on Human Behavior in Fire, Massachuseetts Institu
• [12] Balanlı, A., & Tuna Taygun, G. (2002). Polivinil Klorürün Çevreye Etkilerinin Yapı Biyolojisi Açısından İrdelenmesi. Ulusal Yapı Malzemesi Kongresi ve Sergisi, İstanbul, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, İstanbul, 403-413.
• [13] Demirel, F.; ARI, S., “Yangın Ve İnsan Davranışları”, TÜYAK 2009 Yangın Ve Güvenlik Sempozyumu, İstanbul, 135-142 (2009).
• [14] Demirel, f., & Altındaş, S. (2006). Yapı Malzemelerinin Avrupa Yangına Tepki Sınıfları, Konunun Türkiye-Avrupa Genelinde İrdelenmesi Ve Ulusal Sınıfların Yeni Avrupa Sınıflarına Uyarlanması. Gazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 21(1).
• [15] Şimşek, Z., Yamankaradeniz ,N.; Akıncıtürk ,N.,te of Technology, “Yüksek Yapılardaki Duman Hareketinin Olumsuz Etkilerinin Analizi ve Mimari Tasarıma Yansıtılması”USA, 471-477, (2001).
• [16] “Balanlı, A.;Vural,M.;Taygun, “Yapı Ürünlerinin Yanması Sırasında Çıkan Duman Ve Gazın Yapı Biyolojisi Açısından İrdelenmesi,G.T. 2000
• [17] “Yangının etki ettiği yapı elemanları”,Bir Mühendisisn Notları,http://www.gunalp.net/yangının-etki-ettiği-yapı-elemanları.html Günalp.Net-8.bölüm
• [18] Çakıcı, N., “Yüksek Binalarda Acil Boşaltım Süresinin Belirlenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Gebze İleri teknoloji Enstitüsü Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü, Gebze, 15-80 (2004).
• [19] Özel, F., "Yangından Korunma ve Bina Tasarımı Üzerine Etkileri", Birinci Ulusal Yangın Kurultayı Bildirileri, O.D.T.Ü. Matbaası, Ankara, 1981.
• [20] ÖZGÜNLER, M., ÖZGÜNLER, S., A.,(2006) ,“Duman Miktarı ve Hareketinin Önemi ”, Teknik makale ,Yalıtım Dergisi, Sayı 60
• [21] “Eskişehir sanayi odası organize sanayi bölgesi itfaiye amirliği yangın savunma ders notu”, http://www.eosb.org.tr/userfiles/files/dersnotu 2014.pdf ,2014
• [22] İNCE, A., İtfaiye 110 Dergisi Yıl:4 Sayı:16," Yangın Yerindeki Tehlikeler". (1998)
• [23]SERTKAN A., “Yangın Yerinde Ortaya Çıkabilecek Tehlikeler” http://www.ahmetsertkan.com/2008/06/itfaiyeci-koruyucu-giysileri_26.html, 30 Temmuz 2009.
• [24] Özyılmaz, H.S. (2018). “Yangının Kimyası”. Yangın Okulu Türkiye’nin Yangın Bilgi Partalı.
• [25] TS 1293, Yapı Elemanlarının Yanmaya Dayanıklılık Sınıfları ve Yanmaya Dayanıklılık Metodları, T.S.E., Ankara, 1983.
• [26] Durukan, M. (2013). “Gazlarla İlgili Zararlı Ortamlar ve Gaz Güvenliği” TMMOB Maden Mühendisleri Odası teknik bülteni
• [27] “Introduction to Fire Science Section 1, Unit 4 – Human Behaviour And Fire” http://web.jjay.cuny.edu/~tflan/documents/101docs/ FIS101 OccupancyTypesandExits.pdf (2011).
• [28] “Kirleticilerin İnsan Sağlığına Ve Çevre Üzerinde Etkileri”, http://www.yildiz.edu.tr/~sandalci/dersnotu/TC/tC5.pdf
• [29] Boffetta P, Mundt KA, Adami HO, Cole P, Mandel JS. TCDD and cancer: a critical review of epidemiologic studies. Crit.Rev.Toxicol. 2011; 41(7): 622-36
• [30] Pirkle JL, Wolfe WH, Patterson DG. et al. Estimates of the half-life of 2, 3, 7, 8-TCDD in Vietnam veterans of Operation Ranch Hand. J.Toxicol.Environ.Health, 1989; 27: 165-171.
• [31] Gibbs LM and the Citizens Clearing house for Hazardous Waste: Dying from Dioxin. A citizen’s guide to reclaiming our health and rebuilding democracy. South End Press, Boston, MA (1995).
• [32] Hişmioğulları, Ş. E., HİŞMİOĞULLARI, A. A., & AŞKAR, T. K. (2012). Dioksin ve dioksin benzeri kimyasalların toksik etkileri. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 23-27.
• [33] Özkaya, A., & Sarıkaya, S. (2003). “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” Mimarlık Teknik, Mimarlar Odası Ankara Şubesi Teknik Bülteni, (1), 19-28.