Expectations of Prospective Turkish Teachers from Teaching Practice Courses and Stakeholders

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 150 - 166, 30.10.2025

Dilek Kocayanak

https://doi.org/10.32960/uead.1745563

Öz

In this study, it is aimed to determine the opinions and experiences of the pre-service teachers, taking the Teaching Practicum course about their expectations from the university supervisor, cooperating teacher, practice school coordinator. The study group of the research consists of the fourth-grade prospective Turkish language teachers studying at Nevşehir Hacı Bektaş Veli University, Department of Turkish and Social Sciences Education, Department of Turkish Education. In the study, a semi-structured interview form was used to collect the views of pre-service teachers, and descriptive analysis and content analysis techniques were used to examine the views of pre-service teachers and to structure the study in accordance with its purpose. The findings are presented under the themes of the university supervisor, cooperating teacher, practice school coordinator.and the codes related to these themes.The candidate teachers reported positive codes for the cooperating teacher in terms of sharing their knowledge and experiences and making them active in the lesson; negative codes for the cooperating teacher, in terms of lack of communication and alienation from the profession; positive codes for the university supervisor, in terms of providing guidance and motivation; negative codes for the university supervisor, in terms of miscommunication and indifference. For the practice school coordinator, the participants expressed positive thoughts in the context of valuing them and doing extracurricular activities, and negative thoughts in the context of harsh attitude and miscommunication.

Anahtar Kelimeler

Teaching practice , Turkish education , teacher candidates , expectations

Etik Beyan

This research was carried out with the permission received from the Scientific Research and Publication Ethics Committee of Nevşehir Hacı Bektaş Veli University Rectorate, with the decision numbered 2025.06.193 and dated 23/05/2025.

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Uygulaması Derslerinden ve Paydaşlarından Beklentileri

Öz

Bu araştırmada Öğretmenlik Uygulaması dersini alan Türkçe öğretmeni adaylarının uygulama öğretmeni, uygulama öğretim elemanı ve uygulama okulu koordinatörlerinden beklentilerine dair görüşlerini ve deneyimlerini tespit etmek amaçlanmaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalında eğitim gören son sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmada öğretmen adaylarının görüşlerini toplamak için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış, görüşlerini incelemek ve çalışmayı amacına uygun şekilde yapılandırmak için betimsel analiz ve içerik analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular uygulama öğretmeni, uygulama öğretim elemanı ve okul yönetimi teması ve bu temalarla ilgili kodlar altında sunulmuştur. Öğretmen adayları uygulama öğretmeni hakkında bilgi ve deneyimlerini paylaşma ve derste kendilerini aktif kılma bağlamında olumlu; iletişim eksikliği ve meslekten soğutma bağlamında olumsuz kodlar; uygulama öğretim elemanı hakkında rehberlik sağlama ve motive etme bağlamında olumlu; iletişimsizlik ve ilgisizlik bağlamında ise olumsuz kodlar bildirmişlerdir. Katılımcılar okul yönetimi için ise kendilerine değer verme ve ders dışı etkinlik yapma bağlamında olumlu; sert tutum ve iletişimsizlik bağlamında ise olumsuz düşüncelerini dile getirmişlerdir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda araştırmacılara ve eğitimcilere bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması , Türkçe eğitimi , öğretmen adayları , beklentiler

Etik Beyan

Bu araştırma, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Rektörlüğü Bilimsel Araştırmalar ve Yayın Etik kurulunun 23/05/2025 tarihli 2025.06.193. sayılı kararı ile alınan izinle yürütülmüştür.

Kaynakça

• Altıntaş, S., & Görgen, İ. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik uygulaması üzerine görüşleri (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği). Turkish Studies, 9(8), 197-208.
• Aydın, S., Selçuk, A., & Yeşilyurt, M. (2007). Öğretmen adaylarının okul deneyimi II dersine ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi. Eğitim Fakültesi Dergisi, IV (II), 75-90.
• Bektaş, M., & Ayvaz, A. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinden beklentileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 209-232.
• Çakmakcı, C. C., & Demir, N. (2021). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersleri açısından Türkiye ve Finlandiya’da ana dili öğretmeni yetiştirme süreci. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1169-1187.
• Çelikkaya, T. (2011) Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersinden beklentileri ve bu beklentilerin karşılanma düzeyleri. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 1(2), 1-18.
• Çimer, A., & Çimer, S. (2002). Öğretmen adaylarının okullardaki uygulama öğretmenlerinin özellikleri hakkındaki görüşleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi.
• Davran, E. (2006). İlköğretim kurumlarındaki öğretmenlik uygulamasının öğretmen adaylarının öğretmenlik yeterliliklerin kazanmaları üzerindeki etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi. YÖK Tez Merkezi.
• Değirmençay, Ş. A., & Kasap, G. (2013). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(2), 47-57.
• Eraslan, A. (2009). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının "öğretmenlik uygulaması" üzerine görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(1), 207-221.
• Ekiz, D. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Erdağı Toksun, S. (2020). Türkçe öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması ile ilgili görüşleri. Turkish Studies - Education, 15(4), 2599-2610. https://dx.doi.org/10.47423/TurkishStudies.43381
• Hacıoğlu, F., & Alkan, C. (1997). Öğretmenlik uygulamaları öğretim teknolojisi. Alkım Yayınevi.
• Karabulut, A. (2022). Türkçe öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması hakkındaki değerlendirmeleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (26), 242-255. DOI: 10.29000/rumelide.1073900.
• Karaca, N. H., & Aral, N. (2011). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamalarında karşılaştıkları sorunlar. Journal of Educational and Instructional Studies in the World, 1(1), 140-147.
• Kasap, S., Demir, M. Ş., & Ünsal, F. (2022). İngilizce öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulama sürecine ilişkin düşünceleri. Journal of Computer and Education Research, 10(20), 656-671. https://doi.org/10.18009/jcer.1165204.
• Kiraz, E. (2002). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi mesleki gelişiminde uygulama öğretmenlerinin işlevi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1(2) ,183-196.
• Kırksekiz, A., Uysal, M., İşbulan, O., Akgün, Ö. E., Kıyıcı, M., & Horzum, M. B. (2015). Okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine eleştirel bir bakış: problemler, beklentiler ve çözüm önerileri. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 433-451.
• Kocadere, S. A., & Aşkar, P. (2013). Okul uygulamaları derslerine ilişkin görüşlerin incelenmesi ve bir uygulama modeli önerisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 27-43.
• Mcnamara, D. (1995). The influence of student teachers’ tutors and mentörs upon their classroom practice: an exploratory study. Teaching & Teacher Education, 11, 51- 61. doi:10.1016/0742-051X(94)00014-W.
• Mehmetoğlu, N. (2002). Aday öğretmenlerin ilköğretim kurumlarında yaptıkları stajlarda görülen eksiklikler (Sakarya ili örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi. YÖK Tez Merkezi.
• Nayır, F., & Çınkır, Ş. (2015). Uygulama öğretmenleri, yöneticileri ve pedagojik formasyon öğrencilerinin okullarda öğretmenlik uygulamasında karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 4(7), 71-86.
• Oral, B., & Dağlı, A. (1999). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulamasına ilişkin görüşleri. Çağdaş Eğitim, 254.
• Özbek, Z., & Aytekin, F. (2003). Eğitim fakültesi öğrencilerin öğretmenlik mesleğine bakış açıları ve öğretmenlik uygulaması dersinde memnuniyet durumları üzerinde bir araştırma. Çağdaş Eğitim Dergisi, 284(2), 31-39.
• Özçelik, N. (2012). Yabancı dil öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması dersine ilişkin görüşleri. GEFAD, 32(2), 515-536.
• Özkılıç, R., Kartal, H., & Bilgin, A. (2008). Öğretmenlik uygulaması dersinin öğretmen adaylarının görüşlerine göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 7(3), 726-737.
• Özmen, H. (2008). Okul deneyimi-I ve okul deneyimi-II derslerine ilişkin öğretmen adaylarinin görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 25-37.
• Paker, T. (2005). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (28-30 Eylül 2005) Bildiriler Kitabı, ss. 617-620, Pamukkale, Denizli.
• Rıza, T., & Hamurcu, H. (2000). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin okul deneyimi ve öğretmenlik uygulamasına yönelik görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 1-8.
• Sağ, R. (2008). Öğretmen adaylarının uygulama öğretmenlerinden, uygulama öğretim elemanlarından ve uygulama okullarından beklentileri. Eurasian Journal of Educational Research, 32, 117-132.
• Seçer, Z., Çelik, N., & Kayılı, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, VII (I) 128-152.
• Tepeli, Y., & Caner, M. (2014). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik uygulaması ile ilgili görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 313-328.
• Tüm, G. (2016). Türkçe Öğretmen Adayları ve Uygulama Öğretmenlerinin Öğretmenlik Uygulaması Dersleri Hakkındaki Görüş ve Değerlendirmeleri, International Journal of Language Academy, 4(3), 1-17.
• Ülger, K. (2021). Öğretmenlik uygulamasında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin bir araştırma. Millî Eğitim Dergisi, 50(232), 71-87. https://doi.org/10.37669/milliegitim.726429.
• Ünver, G. (2003). Öğretmenlik uygulamasında işbirliği: bir durum çalışması. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 87-100.
• Uzun, S., & Koparan, T. (2021). Öğretmenlik uygulaması dersine yönelik beklentilerin ve sürecin değerlendirilmesi. Journal of Computer and Education Research, 9(18), 546-574. https://doi.org/10.18009/jcer.892761.
• Yapıcı, S., & Yapıcı, M. (2004). Öğretmen adaylarının okul deneyimi I dersine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 3(2), 54-59.
• Yiğit, N., & Alev, N. (2005). Etkili öğretmen yetiştirme açısından okul deneyimi derslerinin değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 91-103.
• Yıldırım, R. G., Özyılmaz Akamca, G., Ellez, A. M., Karabekmez, S., & Bulut Üner, A. N. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının okul deneyimi ve öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Journal of Higher Education ve Science, 9(2), 306-316. https://doi.org/10.5961/jhes.2019.332.
• YÖK (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları, programların güncelleme gerekçeleri, getirdiği yenilikler ve uygulama esasları 09.04.2025 tarihinde https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/AA_Sunus_%20Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf adresinden alındı.
• Zeybek, G., & Karataş, K. (2022). Öğretmenlik deneyimine ilk adım: öğretmenlik uygulaması sürecinin incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(3), 973-990. https://doi.org/10.33206/mjss.995588.