Research Article
BibTex RIS Cite

Readiness For Elementary School According to Mothers' Opinions

Year 2024, , 365 - 393, 30.04.2024
https://doi.org/10.19171/uefad.1411254

Abstract

The aim of this study is to determine the opinions of mothers whose children attend pre-school education about readiness for elementary school.To this aim, it was tried to determine which skills mothers should have for their children to be ready for primary school, how to support the acquisition of these skills, and what factors prevent elementary school readiness. The research was conducted using qualitative research design. The study group of the research consisted of 75 mothers whose children attend preschool education institutions. A semi-structured interview form prepared by the researchers and shaped in line with the opinions of field experts was used as a data collection tool. The data obtained were analysed by content analysis. As a result of the analysis, it was determined that according to the mothers, the skills that children should have in primary school readiness were grouped under five developmental areas (social-emotional, cognitive, language, physical, self-care skills). It was determined that children should have pre-school education in order to support their readiness for primary school and that the activities to be carried out in pre-school education institutions play an important role in the process of preparation for primary school. Factors such as the attitude of the family, physical-psychological -social -communication and cognitive inadequacies arising from the child, unfavourable school environment, peer bullying, tablets and phones are factors that negatively affect this process. It is thought that the current study will be guiding cooperation, expectation, sharing and goal setting between preschool teachers and families.

References

  • Ahmetoğlu, E., Ercan, Z. G. & Aral, N. (2011). Annelerin okul öncesi eğitime devam eden çocuklarının okul olgunluğu hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (s.1158-1167) içinde. Uluslararası Antalya Üniversitesi ve Akdeniz Üniversitesi.
  • Akyol, T. (2022). Okula hazırbulunuşluk üzerine Türkiye’de 1994-2021 yılları arasında hazırlanan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Journal of History School, 60, 3302-3345
  • Arabacıoğlu, B. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının okula uyum düzeyleri ile ebeveyn tutumları ve çocuğun mizaç özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayın no. 547549) [Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Arıcı, D. ve Bartan, M. (2020). Çocuğu okul öncesi eğitime devam eden annelerin çocuklarına değer edindirme sürecine yönelik görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 279-294.
  • Arslan, M. (2012). Araştırma yöntem ve teknikleri. Ders Notları, Harran Üniversitesi, Birecik Meslek Yüksekokulu.
  • Aslan, M. (2014). 60-72 aylık çocukların ilkokula başlama durumlarının incelenmesi (Yayın no.363090) [Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Aydın, N. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Etnoloji. Uluslararası Beşeri ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 2(2), 60-71.
  • Aydöner, S. (2022). Okul öncesi çocuklarda duyusal işlemleme, motor ve bilişsel becerilerin okula hazırbulunuşluk ile ilişkisinin incelenmesi (Yayın no. 735406) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Bağçeli Kahraman, P. & Başal A. H. (2015). The effects of preschool education program with enriched parental involvement dimension on school readiness of 5-6 year old children. The Journal of Academic Social Sciences, 13(3), 1–10
  • Bartan, M. (2019). Okul öncesi eğitim programlarında ilkokula hazırlık. D. Yalman ve M. Öztabak, (Ed.). Okula uyum ve erken okuryazarlık eğitimi okula geçişte kritik yıllar (ss.125- 151). Efe Akademi
  • Bayhan, D. (2003). Çoklu zeka kuramı'na dayanan okuma-yazmaya hazırlık programının, 6 yaş çocuklarının okula hazırbulunuşluk düzeylerine etkilerinin incelenmesi (Yayın no.133587) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Bernier, A., Beauchamp, M. H., & Cimon‐Paquet, C. (2020). From early relationships to preacademic knowledge: A sociocognitive developmental cascade to school readiness. Child development, 91(1), e134-e145
  • Bilgili, F. (2007). İlköğretim 1. sınıfa yeni başlayan öğrencilere uygulanan eğitim-öğretime hazırlık çalışmalarının öğrenci, öğretmen ve veli görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayın no. 206435 )[Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Boz, M. (2004). Altı yaş çocuklarının okula hazırbulunuşluk düzeylerini veli ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Yayın no.156811) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Brown, C. P. & Lan, Y. C. (2015). A qualitative metasynthesis comparing US teachers’ conceptions of school readiness prior to and after the implementation of NCLB. Teaching and Teacher Education, 45, 1-13.
  • Buldu, M. & Er, S. (2016). Okula hazırbulunuşluk ve okula başlama yaşı: Türk öğretmen ve ailelerin yeni eğitim politikası üzerine görüş ve deneyimleri. Eğitim ve Bilim, 41(187), 97-114.
  • Büyüköztürk, Ş. & Kılıç Çakmak, E. & Akgün, Ö. E. & Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
  • Cadoret, G., Bigras, N., Duval, S., Lemay, L., Tremblay, T., & Lemire, J. (2018). The mediating role of cognitive ability on the relationship between motor proficiency and early academic achievement in children. Human Movement Science, 57, 149–157
  • Canbulat, T. (2017). Kesintili zorunlu eğitimden etkilenen ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve okula hazırbulunuşluk düzeylerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1573-1586.
  • Commodari, E. (2013). Preschool teacher attachment, school readiness and risk of learning difficulties. Early Child Res Q, 28(1), 123-33.
  • Çakıcı, M. (2015). 60-72 aylık 1. sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeylerinin belirlenmesi (Öğretmen Görüşlerine Göre) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Okan Üniversitesi.
  • Çokluk, Ö., Yılmaz, K. & Oğuz, E. (2011). Nitel bir görüşme yöntemi: Odak grup görüşmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 4(1), 95-107.
  • Demir, S. & Kale, M. (2023). Okul öncesi eğitim durumlarına göre öğrencilerin ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerinin belirlenmesi. TEBD, 21(1), 78-96. https://doi.org/10.37217/tebd.1187736
  • Dereli, E. & Koçak, N. (2005). Okul öncesi eğitime devam eden 4-6 yaş arasındaki çocukların ifade edici dil düzeylerinin bakım tarzı ve anne-baba eğitim düzeyi açısından incelenmesi Konya ili örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 245-253.
  • Dinç, B. (2013). Okul öncesi eğitimden ilköğretime geçiş ve okul olgunluğu. F. Alisinanoğlu, (Ed.), İlköğretime hazırlık ve ilköğretim programları (ss. 89- 116). Pegem Akademi Yayıncılık
  • Dinçer Yavuz, İ. (2019). Okul öncesi dönemde montessori yöntemi ile veya geleneksel yöntem ile eğitim alan çocukların okul olgunluğu düzeyleri, öz düzenleme becerileri ve annelerinin çocuklarının yeteneklerine ilişkin algıları (Yayın no. 569327 )[Yüksek lisans tezi, Ufuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Dizman Özaslan, H. (2010). Proje yaklaşımına dayalı eğitimin anasınıfına devam eden çocukların okul olgunluğuna etkisinin incelenmesi (Yayın no. 297523) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi].
  • Dockett, S. & Perry B. (2003). Children's views and children's voices in starting school. Aust Early Child, 28(1): 12-17
  • Duncan, G. J., Dowsett, C. J., Claessens, A., Magnuson, K., Huston, A. C., Klebanov, P., & Japel, C. (2007). School readiness and later achievement. Developmental Psychology, 43, 1428–1446. https://doi.org/10.1037/0012-1649.43.6.1428
  • Ekinci-Vural, D. (2006). Okul öncesi eğitim programındaki duyuşsal ve sosyal becerilere yönelik hedeflere uygun olarak hazırlanan aile katılımlı sosyal beceri eğitimi programının çocuklarda sosyal becerilerin gelişimine etkisi (Yayın no.189793) [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Gedik, S. (2015). Öğretmen algılarına göre 60-66 aylık çocuklarda okula uyumun incelenmesi (fatih ilçesi örneği) (Yayın no. 410481) [Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Goble, P., Hanish, L. D., Martin, C. L., Eggum-Wilkens, N. D., Foster, S. A. & Fabes, R. A. (2016). Preschool contexts and teacher interactions: Relations with school readiness. Early Education and Development, 27 (5), 623–641
  • Gündüz, Ç. & Çalışkan, M. (2013). 60-66, 66-72, 72-84 aylık çocukların okul olgunluk ve okuma yazma becerilerini kazanma düzeylerinin incelenmesi. International Periodical ForTheLanguages, LiteratureandHistory of Turkishor Turkic.8(8), 379-398.
  • Gürsel Çetiner, A. (2015). Okul öncesi öğrencilerini eğitime hazırlamada velilerin bilinç düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri (Yayın no. 393217) [Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Heckman, J. J., Moon, S. H., Pinto, R., Savelyev, P. A., & Yavitz, A. (2010). The rate of return to the HighScope Perry Preschool Program. Journal of public Economics, 94(1-2), 114-128.
  • Hung Lau, Y. E. (2014). Chinese parents' perceptions and practices of parental involvement during school transition. Early Child Development and Care, 184(3), 403-415
  • İbileme, S. (2019). Yetersizliği olan öğrencilerin ilkokula başlama sürecinde okula uyumuna yönelik ailelerinin ve öğretmenlerinin görüşleri (Yayın no. 592225) [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Kalkan, F. (2020). İlkokul öğrencilerinin okula uyumlarının incelenmesi: ölçek geliştirme çalışması (Yayın no. 642858) [Yüksek lisans tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Katz, L. G. (1991). Readiness: children and schools. Eric digest [Internet]. 1991. Erişim adresi: https://eric.ed.gov/?id=ED330495
  • Kayılı, G. (2010). Montessori yönteminin anaokulu çocuklarının ilköğretime hazırbulunuşluklarına etkisinin incelenmesi (Yayın no. 257586) [Yüksek lisan tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Kıvılcım, T. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarına uygulanan müzik eğitimi programının matematik becerileri açısından ilkokula hazırbulunuşluğa etkisi (Yayın no. 414413) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Koçyiğit, S. (2009). İlköğretim birinci sınıf öğretmenlerinin ve ebeveynlerin görüşleri ışığında okula hazırbulunuşluk olgusu ve okul öncesi eğitime ilişkin sonuçları (Yayın no. 234780) [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Kokkalia, G. & Drigas, A. (2019). School readiness from kindergarten to primary school. NCSR Demokritos, 14 (11), 7-9
  • Kutluca Canbulat, N. A. (2010). Okula destek eğitiminin etkililiği (Yayın no. 263457) [Doktora tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Lewit EM, Baker LS. (1995). School readiness. Future Child, 5(2), 128-39.
  • Lokumcu Tozar, B. (2011). Okul öncesi eğitim alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarındaki farklılıklar ve çözüm önerileri (Yayın no. 304129) [Yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • McAllister, CL., Wilson, PC., Green, BL. & Baldwin, JL. (2005). Come and take a walk: Listening to Early Head Start parents on school-readiness as a matter of child, family, and community health. Am J Public Health. 95(4), 617-625.
  • McGettigan, L. I. & Gray, C. (2012). Perspectives on school readiness in rural Ireland: The experiences of parents and children. International Journal of Early Years Education, 20(1), 15-29.
  • Mercan Uzun, E. (2015). Okul öncesi dönemde uygulanan "okula hazırız" eğitim programının ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi (Yayın no. 419301 )[Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. Desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Ed.). Nobel Akademik Yayıncılık
  • Merriam, S. B. (2002). Introduction to qualitative research. Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis, 1(1), 1-17.
  • Miles, M.B. & Huberman, M. (1994) Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2.baskı). Sage
  • Minifoğlu, Ş. & Gürşimşek, A. I. (2023). Ana sınıf ve ilkokul birinci sınıf öğretmenlerinin okul öncesi dönemde yürütülen okuma yazmaya hazırlık çalışmaları ile ilgili görüşleri. Temel Eğitim, (17), 6-23.
  • Nur, İ. (2020). Okul öncesi çocuklarının ebeveynleri, öğretmenleri ve arkadaşları ile ilişkilerinde sahip oldukları zihinsel temsillerinin okula uyumla ilişkisi (Yayın no. 625345) [Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Oberer, N., Gashaj, V., & Roebers, C. M. (2017). Motor skills in kindergarten: Internal structure, cognitive correlates and relationships to background variables. Human Movement Science, 52, 170–180.
  • Oktay, A. (2004). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem (5. Baskı). Epsilon.
  • Özaslan, H. (2020). Okula hazırbulunuşluk ve ilkokula hazırlık. G. Uludağ ve T. Durmuş, (Ed.), Erken okuryazarlık eğitimi içinde (s.1-24). Nobel.
  • Özaslan, Ö. Ü. H. & Baba Öztürk, M. (2022). Çocukları ilkokula başlayan ebeveynlerin okula hazırbulunuşluk ve okula uyum süreci hakkındaki görüşleri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 12(1), 213-237.
  • Özcan, A. F. & Özcan, A. O. (2016). İlk okuma yazma öğrenmede çocukların yaşadıkları güçlükler, nedenleri ve çözüm önerileri: Nitel bir araştırma. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 69-103. https://doi.org/10.17336/igusbd.61470
  • Özsarı, E. (2017). Öyküleştirme yöntemine dayalı eğitimin beş yaş grubundaki çocukların ilköğretime hazır bulunuşluk seviyelerine etkisinin incelenmesi. (Yayın no. 471039) [Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Pianta, R. C., & Walsh, D. J. (1998). Applying the construct of resilience in schools: cautions from a developmental systems perspective. School Psych Rev., 27(3):407-17.
  • Polat, Ö. (2010). The effects of Turkish parents’ child rearing behaviour on school readiness. Gifted Education International, 26(1), 15-25.
  • Sarıtaş, R. (2010). Milli eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim programına uyarlanmış gems (great explorations in math and science) fen ve matematik programının anaokuluna devam eden altı yaş grubu çocukların kavram edinimleri ve okula hazırbulunuşluk düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayın no. 279527) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Sop, A. (2016). Ebeveyn tutumları, davranış problemleri ve okula hazır bulunuşluk arasındaki ilişkinin öz düzenlemenin aracılık etkisi ile incelenmesi (Yayın no. 446897) [Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Sosu, E. M. and Pimenta, S. M. (2023). Early childhood education attendance and school readiness in low- and middle-income countries: The moderating role of family socioeconomic status. Early Childhood Research Quarterly, 63, 410-423.
  • Sönmez, A. (2013). 60-72 aylık dezavantajlı çocuklar için hazırlanan ilköğretime hazırlık oyun destek programının çocukların ilköğretime hazırbulunuşluk düzeyine etkisi (Yayın no. 350018) [Yüksek lisans tezi,Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Sutter, C., Ontai, L. L., Nishina, A., Conger, K. J., Shilts, M. K. & Townsend, M. S. (2017). Utilizing the desired results developmental profile as a measure of school readiness: Evaluating factor structure and predictors of school readiness. Early Child Development and Care, 187(9), 1433- 1445. http://dx.doi.org/1 0.1080/03004430.2016.1174933
  • Şentürk Berber, S. (2015). Okul öncesi 5 yaş çocukları için eğitici drama temelli okula uyum programının değerlendirilmesi (Yayın no. 437094) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Teke, H. (2010). Ana sınıfı öğretim programının ilköğretim 1. kademe 1. sınıf öğrencilerinin hazırbulunuşluk düzeylerine etkisinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Yayın no. 264390) [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Temel, N. (2017). Gerçek yaşam temelli değerler eğitimi programının ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin sosyal yeterlik ve okula uyum becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayın no. 484031) [Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Teymurlu, C. (2019). İlkokul öğrencilerinin okula uyumu ve yaşadıkları sorunlarla ilgili veli ve öğretmen görüşleri üzerine bir olgubilim çalışması (Yayın no. 594801) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Topçu, E. (2017). Veli oryantasyon programının okul öncesi öğrencilerinin okula uyumuna etkisi. (Yayın no. 468249) [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Tosun, N. (2020). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyumlarının yaratıcı drama ile geliştirilmesi (Yayın no. 655938) [Yüksek lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Türkyılmaz, M. İ. & Pekdoğan, S. (2019). 6-7 yaş çocuklarda okul öncesi eğitimin ilkokul birinci sınıftaki sosyal yeterlik ve hazırbulunuşlukla ilişkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 159-174. https://doi.org/10.31795/baunsobed.657288
  • UNICEF. (2012). School readiness: a conceptual framework. New York: United Nations Children’s Fund.
  • Ülkü, B. Ü. (2007). Ana sınıfı ve ilköğretim 1. sınıfa devam eden çocukların velileri ve öğretmenlerinin çocukların okul olgunluğu hakkındaki görüşlerinin incelenmesi (Yayın no. 220656) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yeşil Dağlı, Ü. (2012). Çocukları okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden velilerin ilkokula hazırbulunuşluk ile ilgili görüşleri. Ekev Akademi Dergisi, 16(52), 231-243
  • Yıldırım, C. (2019). Montessori yöntemine dayalı öğretim tasarımının birinci sınıf öğrencilerinin hazırbulunuşluklarına matematik ve okuma yazma becerilerine etkisi. (Yayın no. 537760) [Doktora tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yılmaz, Ş. (2021). Covıd-19 pandemi sürecinde 60-72 aylık çocukların okula hazırbulunuşluk ve öz-düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayın no. 699649) [Yüksek lisans tezi, Gaziantep Hasan Kalyoncu Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yoleri, S. & Tanış, H. M. (2014). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum düzeylerini etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 130-141
  • Yurdakal, İ. H. & Erçakır, M. Ç. (2023). Okul öncesi eğitim alan ve almayan öğrencilerin ilkokula uyumlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Temel Eğitim, (18), 30-40.
  • Yüce, E. (2018). Geçici altında bulunan suriyeli öğrencilerin okula uyumları (Yayın no. 515525) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yüce, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretiminde okul olgunluğunu belirleme ve kullanma yeterliklerine ilişkin görüşleri (Yayın no. 436758) [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr

Annelerin Düşünceleri Doğrultusunda İlkokula Hazır Oluş

Year 2024, , 365 - 393, 30.04.2024
https://doi.org/10.19171/uefad.1411254

Abstract

Bu araştırmanın amacı, çocuğu okul öncesi eğitime davam eden annelerin bir sonraki eğitim basamağı olan ilkokula hazır oluş ile ilgili düşüncelerinin belirlenmesidir. Bu doğrultuda annelerin çocukların ilkokula hazır olmaları için hangi becerilere sahip olmaları gerektiği, bu becerilerin edinilmesinin nasıl destekleneceği ve ilkokula hazır oluşu engelleyen faktörlerin neler olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma temel nitel araştırma deseni kullanılarak yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu çocuğu okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 75 anne oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan ve alan uzmanlarının görüşleri doğrultusunda şekillendirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda annelere göre, çocukların ilkokula hazır oluşta sahip olması gereken becerilerin beş gelişim alanı (sosyal- duygusal, bilişsel, dil, fiziksel, özbakım becerileri) altında toplandığı belirlenmiştir. Çocukların ilkokula hazır oluşunu desteklemek için okul öncesi eğitimi almış olmaları gerektiği ve okul öncesi eğitim kurumlarında yapılacak etkinliklerin ilkokula hazırlık sürecinde önemli rol oynadığı belirlenmiştir. Ailenin tutumu, çocuktan kaynaklanan fiziksel-psikolojik –sosyal –iletişim ve bilişsel yetersizlikler, okul ortamının elverişsizliği, akran zorbalığı, tablet ve telefon gibi faktörlerin ise bu süreci olumsuz olarak etkileyen faktörler olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın okul öncesi eğitim öğretmenleri ve aileler arasındaki işbirliği, beklenti, paylaşım ve hedef belirleme noktasında yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

References

  • Ahmetoğlu, E., Ercan, Z. G. & Aral, N. (2011). Annelerin okul öncesi eğitime devam eden çocuklarının okul olgunluğu hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications (s.1158-1167) içinde. Uluslararası Antalya Üniversitesi ve Akdeniz Üniversitesi.
  • Akyol, T. (2022). Okula hazırbulunuşluk üzerine Türkiye’de 1994-2021 yılları arasında hazırlanan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Journal of History School, 60, 3302-3345
  • Arabacıoğlu, B. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının okula uyum düzeyleri ile ebeveyn tutumları ve çocuğun mizaç özellikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayın no. 547549) [Yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Arıcı, D. ve Bartan, M. (2020). Çocuğu okul öncesi eğitime devam eden annelerin çocuklarına değer edindirme sürecine yönelik görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 279-294.
  • Arslan, M. (2012). Araştırma yöntem ve teknikleri. Ders Notları, Harran Üniversitesi, Birecik Meslek Yüksekokulu.
  • Aslan, M. (2014). 60-72 aylık çocukların ilkokula başlama durumlarının incelenmesi (Yayın no.363090) [Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Aydın, N. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: Etnoloji. Uluslararası Beşeri ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi, 2(2), 60-71.
  • Aydöner, S. (2022). Okul öncesi çocuklarda duyusal işlemleme, motor ve bilişsel becerilerin okula hazırbulunuşluk ile ilişkisinin incelenmesi (Yayın no. 735406) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Bağçeli Kahraman, P. & Başal A. H. (2015). The effects of preschool education program with enriched parental involvement dimension on school readiness of 5-6 year old children. The Journal of Academic Social Sciences, 13(3), 1–10
  • Bartan, M. (2019). Okul öncesi eğitim programlarında ilkokula hazırlık. D. Yalman ve M. Öztabak, (Ed.). Okula uyum ve erken okuryazarlık eğitimi okula geçişte kritik yıllar (ss.125- 151). Efe Akademi
  • Bayhan, D. (2003). Çoklu zeka kuramı'na dayanan okuma-yazmaya hazırlık programının, 6 yaş çocuklarının okula hazırbulunuşluk düzeylerine etkilerinin incelenmesi (Yayın no.133587) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Bernier, A., Beauchamp, M. H., & Cimon‐Paquet, C. (2020). From early relationships to preacademic knowledge: A sociocognitive developmental cascade to school readiness. Child development, 91(1), e134-e145
  • Bilgili, F. (2007). İlköğretim 1. sınıfa yeni başlayan öğrencilere uygulanan eğitim-öğretime hazırlık çalışmalarının öğrenci, öğretmen ve veli görüşlerine göre değerlendirilmesi (Yayın no. 206435 )[Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Boz, M. (2004). Altı yaş çocuklarının okula hazırbulunuşluk düzeylerini veli ve öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Yayın no.156811) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Brown, C. P. & Lan, Y. C. (2015). A qualitative metasynthesis comparing US teachers’ conceptions of school readiness prior to and after the implementation of NCLB. Teaching and Teacher Education, 45, 1-13.
  • Buldu, M. & Er, S. (2016). Okula hazırbulunuşluk ve okula başlama yaşı: Türk öğretmen ve ailelerin yeni eğitim politikası üzerine görüş ve deneyimleri. Eğitim ve Bilim, 41(187), 97-114.
  • Büyüköztürk, Ş. & Kılıç Çakmak, E. & Akgün, Ö. E. & Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
  • Cadoret, G., Bigras, N., Duval, S., Lemay, L., Tremblay, T., & Lemire, J. (2018). The mediating role of cognitive ability on the relationship between motor proficiency and early academic achievement in children. Human Movement Science, 57, 149–157
  • Canbulat, T. (2017). Kesintili zorunlu eğitimden etkilenen ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve okula hazırbulunuşluk düzeylerinin değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1573-1586.
  • Commodari, E. (2013). Preschool teacher attachment, school readiness and risk of learning difficulties. Early Child Res Q, 28(1), 123-33.
  • Çakıcı, M. (2015). 60-72 aylık 1. sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeylerinin belirlenmesi (Öğretmen Görüşlerine Göre) [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Okan Üniversitesi.
  • Çokluk, Ö., Yılmaz, K. & Oğuz, E. (2011). Nitel bir görüşme yöntemi: Odak grup görüşmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 4(1), 95-107.
  • Demir, S. & Kale, M. (2023). Okul öncesi eğitim durumlarına göre öğrencilerin ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerinin belirlenmesi. TEBD, 21(1), 78-96. https://doi.org/10.37217/tebd.1187736
  • Dereli, E. & Koçak, N. (2005). Okul öncesi eğitime devam eden 4-6 yaş arasındaki çocukların ifade edici dil düzeylerinin bakım tarzı ve anne-baba eğitim düzeyi açısından incelenmesi Konya ili örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 245-253.
  • Dinç, B. (2013). Okul öncesi eğitimden ilköğretime geçiş ve okul olgunluğu. F. Alisinanoğlu, (Ed.), İlköğretime hazırlık ve ilköğretim programları (ss. 89- 116). Pegem Akademi Yayıncılık
  • Dinçer Yavuz, İ. (2019). Okul öncesi dönemde montessori yöntemi ile veya geleneksel yöntem ile eğitim alan çocukların okul olgunluğu düzeyleri, öz düzenleme becerileri ve annelerinin çocuklarının yeteneklerine ilişkin algıları (Yayın no. 569327 )[Yüksek lisans tezi, Ufuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Dizman Özaslan, H. (2010). Proje yaklaşımına dayalı eğitimin anasınıfına devam eden çocukların okul olgunluğuna etkisinin incelenmesi (Yayın no. 297523) [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi].
  • Dockett, S. & Perry B. (2003). Children's views and children's voices in starting school. Aust Early Child, 28(1): 12-17
  • Duncan, G. J., Dowsett, C. J., Claessens, A., Magnuson, K., Huston, A. C., Klebanov, P., & Japel, C. (2007). School readiness and later achievement. Developmental Psychology, 43, 1428–1446. https://doi.org/10.1037/0012-1649.43.6.1428
  • Ekinci-Vural, D. (2006). Okul öncesi eğitim programındaki duyuşsal ve sosyal becerilere yönelik hedeflere uygun olarak hazırlanan aile katılımlı sosyal beceri eğitimi programının çocuklarda sosyal becerilerin gelişimine etkisi (Yayın no.189793) [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Gedik, S. (2015). Öğretmen algılarına göre 60-66 aylık çocuklarda okula uyumun incelenmesi (fatih ilçesi örneği) (Yayın no. 410481) [Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Goble, P., Hanish, L. D., Martin, C. L., Eggum-Wilkens, N. D., Foster, S. A. & Fabes, R. A. (2016). Preschool contexts and teacher interactions: Relations with school readiness. Early Education and Development, 27 (5), 623–641
  • Gündüz, Ç. & Çalışkan, M. (2013). 60-66, 66-72, 72-84 aylık çocukların okul olgunluk ve okuma yazma becerilerini kazanma düzeylerinin incelenmesi. International Periodical ForTheLanguages, LiteratureandHistory of Turkishor Turkic.8(8), 379-398.
  • Gürsel Çetiner, A. (2015). Okul öncesi öğrencilerini eğitime hazırlamada velilerin bilinç düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri (Yayın no. 393217) [Yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Heckman, J. J., Moon, S. H., Pinto, R., Savelyev, P. A., & Yavitz, A. (2010). The rate of return to the HighScope Perry Preschool Program. Journal of public Economics, 94(1-2), 114-128.
  • Hung Lau, Y. E. (2014). Chinese parents' perceptions and practices of parental involvement during school transition. Early Child Development and Care, 184(3), 403-415
  • İbileme, S. (2019). Yetersizliği olan öğrencilerin ilkokula başlama sürecinde okula uyumuna yönelik ailelerinin ve öğretmenlerinin görüşleri (Yayın no. 592225) [Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Kalkan, F. (2020). İlkokul öğrencilerinin okula uyumlarının incelenmesi: ölçek geliştirme çalışması (Yayın no. 642858) [Yüksek lisans tezi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi.]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Katz, L. G. (1991). Readiness: children and schools. Eric digest [Internet]. 1991. Erişim adresi: https://eric.ed.gov/?id=ED330495
  • Kayılı, G. (2010). Montessori yönteminin anaokulu çocuklarının ilköğretime hazırbulunuşluklarına etkisinin incelenmesi (Yayın no. 257586) [Yüksek lisan tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Kıvılcım, T. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarına uygulanan müzik eğitimi programının matematik becerileri açısından ilkokula hazırbulunuşluğa etkisi (Yayın no. 414413) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Koçyiğit, S. (2009). İlköğretim birinci sınıf öğretmenlerinin ve ebeveynlerin görüşleri ışığında okula hazırbulunuşluk olgusu ve okul öncesi eğitime ilişkin sonuçları (Yayın no. 234780) [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Kokkalia, G. & Drigas, A. (2019). School readiness from kindergarten to primary school. NCSR Demokritos, 14 (11), 7-9
  • Kutluca Canbulat, N. A. (2010). Okula destek eğitiminin etkililiği (Yayın no. 263457) [Doktora tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Lewit EM, Baker LS. (1995). School readiness. Future Child, 5(2), 128-39.
  • Lokumcu Tozar, B. (2011). Okul öncesi eğitim alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarındaki farklılıklar ve çözüm önerileri (Yayın no. 304129) [Yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • McAllister, CL., Wilson, PC., Green, BL. & Baldwin, JL. (2005). Come and take a walk: Listening to Early Head Start parents on school-readiness as a matter of child, family, and community health. Am J Public Health. 95(4), 617-625.
  • McGettigan, L. I. & Gray, C. (2012). Perspectives on school readiness in rural Ireland: The experiences of parents and children. International Journal of Early Years Education, 20(1), 15-29.
  • Mercan Uzun, E. (2015). Okul öncesi dönemde uygulanan "okula hazırız" eğitim programının ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum ve hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi (Yayın no. 419301 )[Doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma. Desen ve uygulama için bir rehber. S. Turan (Ed.). Nobel Akademik Yayıncılık
  • Merriam, S. B. (2002). Introduction to qualitative research. Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis, 1(1), 1-17.
  • Miles, M.B. & Huberman, M. (1994) Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2.baskı). Sage
  • Minifoğlu, Ş. & Gürşimşek, A. I. (2023). Ana sınıf ve ilkokul birinci sınıf öğretmenlerinin okul öncesi dönemde yürütülen okuma yazmaya hazırlık çalışmaları ile ilgili görüşleri. Temel Eğitim, (17), 6-23.
  • Nur, İ. (2020). Okul öncesi çocuklarının ebeveynleri, öğretmenleri ve arkadaşları ile ilişkilerinde sahip oldukları zihinsel temsillerinin okula uyumla ilişkisi (Yayın no. 625345) [Doktora tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Oberer, N., Gashaj, V., & Roebers, C. M. (2017). Motor skills in kindergarten: Internal structure, cognitive correlates and relationships to background variables. Human Movement Science, 52, 170–180.
  • Oktay, A. (2004). Yaşamın sihirli yılları: Okul öncesi dönem (5. Baskı). Epsilon.
  • Özaslan, H. (2020). Okula hazırbulunuşluk ve ilkokula hazırlık. G. Uludağ ve T. Durmuş, (Ed.), Erken okuryazarlık eğitimi içinde (s.1-24). Nobel.
  • Özaslan, Ö. Ü. H. & Baba Öztürk, M. (2022). Çocukları ilkokula başlayan ebeveynlerin okula hazırbulunuşluk ve okula uyum süreci hakkındaki görüşleri. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 12(1), 213-237.
  • Özcan, A. F. & Özcan, A. O. (2016). İlk okuma yazma öğrenmede çocukların yaşadıkları güçlükler, nedenleri ve çözüm önerileri: Nitel bir araştırma. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 69-103. https://doi.org/10.17336/igusbd.61470
  • Özsarı, E. (2017). Öyküleştirme yöntemine dayalı eğitimin beş yaş grubundaki çocukların ilköğretime hazır bulunuşluk seviyelerine etkisinin incelenmesi. (Yayın no. 471039) [Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Pianta, R. C., & Walsh, D. J. (1998). Applying the construct of resilience in schools: cautions from a developmental systems perspective. School Psych Rev., 27(3):407-17.
  • Polat, Ö. (2010). The effects of Turkish parents’ child rearing behaviour on school readiness. Gifted Education International, 26(1), 15-25.
  • Sarıtaş, R. (2010). Milli eğitim bakanlığı okul öncesi eğitim programına uyarlanmış gems (great explorations in math and science) fen ve matematik programının anaokuluna devam eden altı yaş grubu çocukların kavram edinimleri ve okula hazırbulunuşluk düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayın no. 279527) [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Sop, A. (2016). Ebeveyn tutumları, davranış problemleri ve okula hazır bulunuşluk arasındaki ilişkinin öz düzenlemenin aracılık etkisi ile incelenmesi (Yayın no. 446897) [Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Sosu, E. M. and Pimenta, S. M. (2023). Early childhood education attendance and school readiness in low- and middle-income countries: The moderating role of family socioeconomic status. Early Childhood Research Quarterly, 63, 410-423.
  • Sönmez, A. (2013). 60-72 aylık dezavantajlı çocuklar için hazırlanan ilköğretime hazırlık oyun destek programının çocukların ilköğretime hazırbulunuşluk düzeyine etkisi (Yayın no. 350018) [Yüksek lisans tezi,Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Sutter, C., Ontai, L. L., Nishina, A., Conger, K. J., Shilts, M. K. & Townsend, M. S. (2017). Utilizing the desired results developmental profile as a measure of school readiness: Evaluating factor structure and predictors of school readiness. Early Child Development and Care, 187(9), 1433- 1445. http://dx.doi.org/1 0.1080/03004430.2016.1174933
  • Şentürk Berber, S. (2015). Okul öncesi 5 yaş çocukları için eğitici drama temelli okula uyum programının değerlendirilmesi (Yayın no. 437094) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Teke, H. (2010). Ana sınıfı öğretim programının ilköğretim 1. kademe 1. sınıf öğrencilerinin hazırbulunuşluk düzeylerine etkisinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi (Yayın no. 264390) [Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Temel, N. (2017). Gerçek yaşam temelli değerler eğitimi programının ilkokul 1. sınıf öğrencilerinin sosyal yeterlik ve okula uyum becerileri üzerindeki etkisinin incelenmesi (Yayın no. 484031) [Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Teymurlu, C. (2019). İlkokul öğrencilerinin okula uyumu ve yaşadıkları sorunlarla ilgili veli ve öğretmen görüşleri üzerine bir olgubilim çalışması (Yayın no. 594801) [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Topçu, E. (2017). Veli oryantasyon programının okul öncesi öğrencilerinin okula uyumuna etkisi. (Yayın no. 468249) [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Tosun, N. (2020). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyumlarının yaratıcı drama ile geliştirilmesi (Yayın no. 655938) [Yüksek lisans tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Türkyılmaz, M. İ. & Pekdoğan, S. (2019). 6-7 yaş çocuklarda okul öncesi eğitimin ilkokul birinci sınıftaki sosyal yeterlik ve hazırbulunuşlukla ilişkisi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 159-174. https://doi.org/10.31795/baunsobed.657288
  • UNICEF. (2012). School readiness: a conceptual framework. New York: United Nations Children’s Fund.
  • Ülkü, B. Ü. (2007). Ana sınıfı ve ilköğretim 1. sınıfa devam eden çocukların velileri ve öğretmenlerinin çocukların okul olgunluğu hakkındaki görüşlerinin incelenmesi (Yayın no. 220656) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yeşil Dağlı, Ü. (2012). Çocukları okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden velilerin ilkokula hazırbulunuşluk ile ilgili görüşleri. Ekev Akademi Dergisi, 16(52), 231-243
  • Yıldırım, C. (2019). Montessori yöntemine dayalı öğretim tasarımının birinci sınıf öğrencilerinin hazırbulunuşluklarına matematik ve okuma yazma becerilerine etkisi. (Yayın no. 537760) [Doktora tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yılmaz, Ş. (2021). Covıd-19 pandemi sürecinde 60-72 aylık çocukların okula hazırbulunuşluk ve öz-düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayın no. 699649) [Yüksek lisans tezi, Gaziantep Hasan Kalyoncu Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yoleri, S. & Tanış, H. M. (2014). İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula uyum düzeylerini etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(2), 130-141
  • Yurdakal, İ. H. & Erçakır, M. Ç. (2023). Okul öncesi eğitim alan ve almayan öğrencilerin ilkokula uyumlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Temel Eğitim, (18), 30-40.
  • Yüce, E. (2018). Geçici altında bulunan suriyeli öğrencilerin okula uyumları (Yayın no. 515525) [Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
  • Yüce, S. (2016). Sınıf öğretmenlerinin ilk okuma yazma öğretiminde okul olgunluğunu belirleme ve kullanma yeterliklerine ilişkin görüşleri (Yayın no. 436758) [Yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi]. YÖK. https://tez.yok.gov.tr
There are 83 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Early Childhood Education
Journal Section Articles
Authors

Saadet Bartan 0000-0002-1989-1339

Fatma Alisinanoğlu 0009-0004-8805-1941

Publication Date April 30, 2024
Submission Date January 20, 2024
Acceptance Date March 28, 2024
Published in Issue Year 2024

Cite

APA Bartan, S., & Alisinanoğlu, F. (2024). Annelerin Düşünceleri Doğrultusunda İlkokula Hazır Oluş. Journal of Uludag University Faculty of Education, 37(1), 365-393. https://doi.org/10.19171/uefad.1411254