Examining the Relationship Between Problematic Internet Use and Smartphone Addiction Levels and School Motivation among Middle School Students

Year 2025, Volume: 38 Issue: 2, 287 - 311, 26.08.2025

Ali Kürşat Erümit , Murat Ali Şahin

https://doi.org/10.19171/uefad.1549878

Abstract

This study aims to examine the relationship between students’ problematic situations caused by increased internet and digital technology use and their school motivation. The study was conducted using the relational screening method, one of the general scanning models in quantitative research. A total of 300 students, with 100 from each grade level (6th, 7th, and 8th grades) during the 2022-2023 academic year, participated in the study. Data were collected using the “Participant Demographic Data Form, “Problematic Internet Use Scale”, “Smartphone Addiction Scale”, and “School Motivation Evaluation Scale”. Descriptive statistics were used to analyze the social media applications most frequently used by students according to class and gender differences. Inferential statistical methods were applied to determine problematic internet use and smartphone addiction levels based on independent variables such as grade level, gender, social media usage status, and internet usage duration. Male students exhibited higher levels of problematic internet use levels compared to female students. Problematic internet use levels were higher in lower grade levels. Students who used social media had higher levels of problematic internet use. Internet usage durations of 3 hours or more significantly increased problematic internet use behaviors. Smartphone addiction levels increased as grade levels increased. Social media use also contributed to higher smartphone addiction levels. Longer durations of internet use were associated with increased smartphone addiction. A significant negative relationship was found between students' problematic internet use and school motivation. The study identifies critical relationships between digital technology use and school motivation. The results suggest the need for interventions targeting internet and smartphone addiction to improve school motivation among students.

Keywords

Problematic internet use , Smartphone addiction , School motivation , Secondary school

Ortaokul Öğrencilerinin Problemli İnternet Kullanımı, Akıllı Telefon Bağımlılığı Düzeyleri ve Okul Motivasyonları Arasındaki İlişki

Abstract

Bu çalışmanın amacı öğrencilerin artan internet ve dijital teknoloji kullanımına bağlı problem durumları ile okul motivasyonları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modeli ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya 2022-2023 eğitim öğretim yılında her sınıf düzeyinden (6, 7 ve 8. sınıflar) 100'er olmak üzere toplam 300 öğrenci katılmıştır. Veriler “Katılımcı Demografik Veri Formu”, “Sorunlu İnternet Kullanımı Ölçeği”, “Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği” ve “Okul Motivasyonunu Değerlendirme Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Öğrencilerin en sık kullandıkları sosyal medya uygulamalarını sınıf ve cinsiyet farklılıklarına göre analiz etmek için tanımlayıcı istatistiklerden yararlanılmıştır. Sınıf düzeyi, cinsiyet, sosyal medya kullanım durumu, internet kullanım süresi gibi bağımsız değişkenlere göre problemli internet kullanımı ve akıllı telefon bağımlılık düzeylerini belirlemek için çıkarımsal istatistiksel yöntemler uygulanmıştır. Çalışma bulguları erkek öğrencilerde problemli internet kullanımının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Sınıf düzeyleri azaldıkça problemli internet kullanım düzeyleri artmaktadır. Sosyal medya kullanan öğrencilerin problemli internet kullanım düzeyleri daha yüksektir. 3 saat ve üzeri internet kullanım süreleri problemli internet kullanım davranışlarını anlamlı düzeyde artırmaktadır. Cinsiyetin akıllı telefon bağımlılığı üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Sınıf seviyeleri arttıkça akıllı telefon bağımlılığı düzeyleri de artmaktadır. Sosyal medya kullanımı akıllı telefon bağımlılığını arttırmaktadır. Daha uzun süreli internet kullanımı akıllı telefon bağımlılığı düzeyini arttırmaktadır. Öğrencilerin problemli internet kullanımı ile okul motivasyonları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çalışma, dijital teknoloji kullanımı ile okul motivasyonu arasındaki kritik ilişkileri tanımlamaktadır. Sonuçlar, öğrenciler arasında okul motivasyonunu artırmak için internet ve akıllı telefon bağımlılığını hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulduğunu göstermektedir.

Keywords

Problemli internet kullanımı , Akıllı telefon bağımlılığı , Okul motivasyonu , Ortaokul

Ethical Statement

Bu araştırmanın, Trabzon Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulu tarafından 16.12.2022 tarihinde 2022-12/2.22 sayılı kararıyla verilen etik kurul izni bulunmaktadır. Bu araştırmanın planlanmasından, uygulanmasına, verilerin toplanmasından verilerin analizine kadar olan tüm süreçte “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması belirtilen tüm kurallara uyulmuştur. Yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri gerçekleştirilmemiştir. Bu araştırmanın yazım sürecinde bilimsel, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamıştır. Bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir.

References

• Akbaba, S. (2006). Eğitimde motivasyon. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343-361.
• Akyürek, M. İ. (2020). Lise öğrencilerinin sosyal medya kullanımı ve sosyal medyaya ilişkin tutumları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 58-92.
• Argın, S. F. (2013). Ortaokul ve lise öğrencilerinin sosyal medyaya ilişkin tutumlarının incelenmesi (Çekmeköy örneği) (Yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Atalay, R. (2014). Lise öğrencilerinin sosyal medyaya ilişkin tutumları ile algıladıkları sosyal destek düzeyleri arasındaki ilişki (Bahçelievler ilçesi örneği) (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Baltacı, Ö., Akbulut, Ö. F., & Yılmaz, E. (2021). Problemli internet kullanımında güncel bir risk faktörü: Covid-19 pandemisi. Humanistic Perspective, 3(1), 97-121. https://doi.org/10.47793/hp.872503
• Büyükgebiz Koca, E., & Tunca, M.Z. (2020). İnternet ve sosyal medya bağımlılığının öğrenciler üzerindeki etkilerine dair bir araştırma. Alanya Akademik Bakış, 4(1), 77-103. https://doi.org/10.29023/alanyaakademik.597820
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2021). Bilimsel araştırma yöntemleri (30. baskı). Pegem Akademi.
• Can, E. (2020). Coronavirüs (Covid-19) pandemisi ve pedagojik yansımaları: Türkiye’de açık ve uzaktan eğitim uygulamaları. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(2), 11-53.
• Canpolat, U., & Yıldırım, Y. (2021). Ortaokul öğretmenlerinin COVID-19 salgın sürecinde uzaktan eğitim deneyimlerinin incelenmesi. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 7(1), 74-109.
• Ceyhan, A.A., & Ceyhan, E. (2014). Problemli ı̇nternet kullanım ölçeği’nin ergenlerde geçerlik ve gü̈venilirlik ç̧alışması. Bağımlılık Dergisi, 15(2), 56-64.
• Ceyhan, E., Ceyhan, A. A., & Gürcan, A. (2007). Problemli internet kullanımı ölçeği'nin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(1), 387-416.
• Ceyhan, A.A., (2011). Ergenlerin problemli internet kullanım düzeylerinin yordayıcıları. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi. 18(2), 2011.
• Cochran, W. G. (2007). Sampling techniques (3rd Edition). Wiley. ISBN: 978-0471162407.
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159. https://doi.org/10.1037/0033-2909.112.1.155
• Corder, G. W., & Foreman, D. I. (2009). Nonparametric statistics for non-Statisticians: A step-by-step approach. A John Wiley & Sons, Inc., Publication.
• Çakır, Ö., & Oğuz, E. (2017). Lise öğrencilerinin yalnızlık düzeyleri ile akıllı telefon bağımlılığı arasındaki ilişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 418-429. https://doi.org/10.17860/mersinefd.290711
• Çetinkaya, S. (2019). Algılanan anne baba tutumlarının ergenlerde akılı telefon bağımlılığı ile ilişkisinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aile Danışmanlığı ve Eğitim Anabilim Dalı, İstanbul.
• Demirci, K., Orhan, H., Demirdas, A., Akpınar, A., & Sert, H. (2014). Validity and reliability of the Turkish Version of the Smartphone Addiction Scale in a younger population. Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 24(3), 226-234. https://doi.org/10.5455/bcp.20140710040824
• Deniz, L., & Gürültü, E. (2018). Lise öğrencilerinin sosyal medya bağımlılıkları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(2), 355-367. https://doi.org/10.24106/kefdergi.389780
• Dickens, B. L., Koo, J. R., Lim, J. T., Park, M., Quaye, S., Sun, H., Sun, Y., Pung, R., Wilder-Smith, A., Yi, L., Chai, A., Lee, V. J., Cook, A. R. (2020). Modelling lockdown and exit strate-gies for covid-19 in singapore. The Lancet Regional Health - Western Pacific, 1, 100004. https://doi.org/10.1016/j.lanwpc.2020.100004
• Durak, H., & Seferoğlu, S. (2018). Ortaokul öğrencilerinin akıllı telefon kullanımları ve bağımlılık düzeyleriyle ilgili bir inceleme. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 8(1), 1-23. https://doi.org/10.17943/etku.288822
• Eidi, A., & Delam, H. (2020). Internet addiction is likely to increase in home quarantine caused by coronavirus disease 2019 (COVID 19). Journal of Health Sciences & Surveillance System, 8(3), 142–143. https://doi.org/10.30476/jhsss.2020.87015.1104
• Emin, M., & Altunel M. (2021). Koronavirüs sürecinde Türkiye’nin uzaktan eğitim deneyimi. Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık A.Ş.
• Ercengiz, M., Savcı, M., & Aysan, F.,(2019). Problemli teknoloji kullanımı. Pegem Akademi.
• Fan, J., Feng, Y., & Song, R. (2009). Nonparametric independence screening in sparse ultra-high-dimensional additive models. Journal of the American Statistical Association, 106, 544 - 557. https://doi.org/10.1198/jasa.2011.tm09779
• Fernández-Villa, T., Ojeda, J. A., Gómez, A. A., Carral, J., Cancela, M., Delgado-Rodríguez, M., & Moncada, R. O. (2015). Problematic internet use in university Students: Associated factors and differences of gender. Adicciones, 27(4), 265-275.
• Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. (3rd Edition). Sage Publications Ltd.
• Göker, M. E., & Turan Ş. (2020). Covid-19 pandemisi sürecinde problemli teknoloji kullanımı. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi. 5(Covid-19 Özel Sayısı), 108-14. https://doi.org/10.35232/estudamhsd.767526
• Green, S. B., & Salkind, N. J. (2014) Using SPSS for Windows and Macintosh: Analyzing and Understanding Data. (7th Ed.). Pearson.
• Guessoum, S. B., Lachal, J., Radjack, R., Carretier, E., Minassian, S., Benoit, L., & Moro, M. R. (2020). Adolescent psychiatric disorders during the COVID-19 pandemic and lockdown. Psychiatry Research, 291 (2020), 113264. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113264
• Günüç S., (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van.
• Hummel, J., & Holyoak, K. (2003). A symbolic-connectionist theory of relational inference and generalization. Psychological review, 110 2, 220-64. https://doi.org/10.1037/0033-295X.110.2.220
• Karagöz, Y. (2021). SPSS ve AMOS uygulamalı nicel-nitel-karma bilimsel araştırma yöntemleri ve yayın etiği (3. Baskı).Nobel Akademik Yayıncılık.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayınları.
• Király O., Potenza M.N., Stein D.J. et al., (2020). Preventing problematic internet use during the covid-19 pandemic: Consensus guidance. Comprehensive Psychiatry. 100, 152180. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2020.152180
• Kumcağız, H, Terzi, Ö, Koç, B, & Terzi, M. (2020). Üniversite öğrencilerinde akıllı telefon bağımlılığı. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 9(1), 13-39. https://doi.org/10.15869/itobiad.629737
• Lohr, S. L. (2021). Sampling: Design and analysis (3rd Edition). CRC Press. ISBN: 978-0367279542.
• Machado, M-R. Bruck, I. Cat, M.N.L. Soares, M.C., & Silva, A.F. (2018). Internet addiction and its correlation with behavioral problems and functional ımpairments – A cross-sectional study. Jornal Brasileiro de Psiquiatria, 67(1), 34-38. https://doi.org/10.1590/0047-2085000000181
• Majeed, M., Irshad, M., Fatima, T., Khan, J., & Hassan, M. M. (2020). Relationship between problematic social media usage and employee depression: A moderated mediation model of mindfulness and fear of covid-19. Front. Psychol., 11(557987). https://doi.org/10.3389/fpsyg.2020.557987
• Marmarosh, C. L., Forsyth, D. R., Strauss, B., & Burlingame, G. M. (2020). The psychology of the Covid-19 pandemic: A group-level perspective. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 24(3), 122-138. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/gdn0000142
• Metin, M., Çevik, A, & Gürbey, S., (2021). Öğretmenlerin uzaktan eğitime ilişkin görüşlerini belirleme ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Maarif Mektepleri Uluslararası Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 4(1), 15-35. https://doi.org/10.47155/mamusbbd.911344
• Önder, A., & Gülay, H. (2010). 5-6 yaş çocukları için okula uyum öğretmen değerlendirme ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Uluslararası Online Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 204-224.
• Öztürk, A. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde bilişim teknolojileri bağımlılığı. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 195-219. https://doi.org/10.31463/aicusbed.903612
• Öztekin G. G. (2024). Associations between internet addiction and school engagement among Turkish college students: Mediating role of psychological distress. Frontiers in Psychology. 15:1367462. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2024.1367462
• Pallant, J. (2017). SPSS Kullanma Kılavuzu (2. Baskı), (S. Balcı ve B. Ahi, Çev.). Anı Yayıncılık.
• Plowman, L., McPake, J., & Stephen, C. (2010). The technologisation of childhood? Young children and technology in the home. Children & Society, 24(1), 63–74. https://doi.org/10.1111/j.1099-0860.2008.00180.x
• Recro Dijital Marketing (2022). We are social 2022: Dünyada ve Türkiye’de internet-sosyal medya kullanımı. https://recrodigital.com/dunyada-ve-turkiyede-internet-sosyal-medya-kullanimi-2022/ Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Sarıçam, F. (2015). Öğrencilerin okul dışı sosyal medya kullanım amaçlarının öğrencilerin ders başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Söyler, İ. (2019). Ergenlerde akıllı telefon bağımlılığı ile kendilik algısı ve okula bağlanma arasındaki ilişki (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, İstanbul.
• Tarlakazan, E., & Tarlakazan, B. E. (2021). Covid-19 pandemi sürecinin öğrenci davranışları üzerine etkisi. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(1), 52-64. https://doi.org/10.51725/etad.746534
• Tian, Y., Zuo, T., Sun, Q., Sun, L., Cao, S., & Qin, N. (2021). The association between generalized and specific problematic ınternet use and its gender differences across different educational levels. Frontiers in Psychology, 12. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.634581
• TRT Haber (2021). Türkiye'de salgın döneminde internet kullanımı arttı. Available at: https://www.trthaber.com/haber/turkiye/turkiyede-salgin-doneminde-internet-kullanimi-artti-555072.html Erişim Tairhi: 10.05.2024.
• Tung, S., Gan, W., Chen, J., Kamolthip, R., Pramukti, I., Nadhiroh, S., Chang, Y., Lin, C., Pakpour, A., Lin, C., & Griffiths, M. (2022). Internet-Related instruments (Bergen social media addiction scale, smartphone application-based addiction scale, internet gaming disorder scale-short form, and nomophobia questionnaire) and their associations with distress among Malaysian university students. Healthcare, 10. https://doi.org/10.3390/healthcare10081448
• United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. [UNESCO], (2020). How to keep Engaged Remotely with Your Students in the Context of the COVID-19 Crisis: Tips for Teachers.
• We Are Social (2024). Special Report Digital 2024 your ultimate guide to the evolving digital world. Available at: https://wearesocial.com/uk/blog/2024/01/digital-2024/ Access date: 10.05.2024.
• Yanık, A., & Özçiçek, S. (2021). Akıllı telefon bağımlılığında sosyal medya ve oyunların etkilerini anlamak. Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 7, 177-192.
• Yaşar, S. (2021). Pandemi sonrası okula uyum sürecine yönelik okul psikolojik danışmanlarının görüşleri. Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 114-127.
• Yavuz, F. (2006). Okul motivasyonunu değerlendirme ölçeği yapılandırılması ve güvenirliği (Yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Yıldırım, K., Yaşar, Ö., & Duru, M. (2016). Öğretmen ve öğrenci görüşleri temelinde akıllı telefonların eğitim öğretim ortamlarında kullanılmasının ve etkilerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 2(2), 72–84.
• Zhu, H., Yang, J., & Huang, N. (2022). Assessment of the generalization abilities of machine-learning scoring functions for structure-based virtual screening. Journal of chemical information and modeling. https://doi.org/10.1021/acs.jcim.2c01149