ANALYSIS OF FRACTIONS IN TERMS OF SKILLS AND VALUES

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 3, 712 - 726, 01.10.2025

Emine Gözel

https://doi.org/10.47525/ulasbid.1726089

Öz

The aim of this study is to examine how fractions are addressed in the 2024 primary school mathematics curriculum with respect to skills and values. Document analysis, a qualitative research method, was employed. The data consist of the 2024 mathematics curriculum for grades 1–4, approved by the Ministry of National Education (MEB). Descriptive analysis was used to interpret the data. The findings show that the learning outcomes related to fractions emphasize skills such as mathematical representation, problem-solving, analysis, and structuring. In addition, the curriculum highlights tendencies such as curiosity, love of play, and creativity; socio-emotional skills such as communication and cooperation; literacy skills such as digital literacy; and values including justice, diligence, and responsibility.

Anahtar Kelimeler

skills , Primary school mathematics , curriculum , value

KESİRLER KONUSUNUN BECERİLER VE DEĞERLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Öz

Bu çalışmada, 2024 ilkokul matematik dersi öğretim programı kesirler konusunun beceriler ve değerler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Çalışmanın verilerini, MEB onaylı 2024 ilkokul matematik dersi öğretim programı (1,2, 3 ve 4. Sınıf) oluşturmaktadır. Veri analizinde ise betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucuna göre 2024 ilkokul matematik dersi öğretim programı kesirler konusunun öğrenme çıktılarında ağırlıklı olarak “matematiksel temsil becerisi, matematiksel problem çözme, çözümleme becerisi, yapılandırma becerisi”nden yararlanıldığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte 2024 ilkokul matematik dersi öğretim programı kesirler konusunun öğrenme-öğretme yaşantılarında ağırlıklı olarak “merak, oyunseverlik, yaratıcılık” eğilimlerine; sosyal–duygusal öğrenme becerilerinden “iletişim becerisi, işbirliği becerisi”; okuryazarlık becerilerinden “dijital okuryazarlık” becerisi ve değerler olarak “adalet, çalışkanlık, sorumluluk”a yer verildiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kesir , Beceri , İlkokul matematik dersi , Öğretim Programı

Etik Beyan

Bu çalışma kapsamında incelenen doküman, MEB onaylı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB)’nın yayınladığı 2024 ilkokul matematik dersi öğretim programıdır (1, 2, 3 ve 4. Sınıf). Dolayısıyla bu dokümanlar herhangi bir canlıdan veri toplamayı gerektirmediği için etik kurul onayına ihtiyaç duyulmamaktadır. Bu yüzden bu araştırmada etik kurul onayı bulunmamaktadır.

Kaynakça

• Akbulut, E. (2010). Sınıf öğretmenlerinin empatik eğilim düzeyleri. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Altun, A. (2005). Gelişen teknolojiler ve yeni okuryazarlıklar. Anı Yayıncılık.
• Altun, M. (2018). İlkokullarda (1, 2, 3 ve 4. sınıflarda) matematik öğretimi. 21. Baskı. Bursa: Aktüel 16 Basım Yayım Dağıtım.
• Aktepe, V., Keser, H., & Şeref, Ş. E. (2020). Sınıf öğretmenlerinin perspektifinden değerler ve değerler eğitimi uygulamalarının değerlendirilmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(4), 897-918.
• Arslan, A., & Çelikel, S. (2025). Okul öncesinden hayat bilgisi dersine erdem-değer-eylem. Asya Studies, 9(31), 89-106. https://doi.org/10.31455/asya.1609975
• Arslan, A., & Elma, M. (2022). İlkokul öğrencilerinin değerlere bakış açılarının kök değerler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 20 (44), 385-416. https://doi.org/10.34234/ded.1129404
• Aygün, H. E. (2019). Sosyal bilgiler öğretim programının sosyal-duygusal öğrenme becerileri açısından incelenmesi. Eğitim ve Teknoloji, 1(1), 82-99.
• Baki, A. (2015). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi (6. Baskı). Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı. Begoray, D. L. (2001). Through a class darkly: Visual literacy in the classroom. Canadian Journal of Education, 26(2), 201-217.
• Bishop, A.J. (2012). From cultureto well-being: A partial story of values in mathematics education. ZDM Mathematics Education, 44(1), 3-8.
• Ceylan, A. (2025). Sınıf öğretmenlerinin 21. yüzyıl teknoloji okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International Primary Education Research Journal, 9(2), 199-215.
• Cırık, İ., Genç, E., Demirel-Kaya, E., & Yılmaz, M. İ. (2023). K12 beceriler çerçevesi öğretim tasarı mı modeli: Anahtar ögeler. Millî Eğitim, 52 (Özel Sayı), 997-1026. DOI: 10.37669/milliegitim.1307715
• Cohen, J. (1999). Social and emotional learning past and present: a psychoeducational dialogue içinde Educating minds and hearts (ed. Jonathan Cohen). New York and London: Teachers College, Columbia University.
• Cohen, J. (2001). Social and emotional education: Core concepts. içinde J. Cohen (Edit.). caring c/assrooms / mtelligent school s: The social emotional education of young children (3-29). New York: Teachers College Press.
• Demirci, B., & Özdemir, A. (2025). Matematik eğitiminde değer aktarımı: Eğitsel Medya İçeriği Ve Matematik Öğretim Programının Karşılaştırmalı İncelemesi. Uluslararası Psiko-Sosyal Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(5), 121-141.
• Dorgan, K. (1994). What textbooks offer for instruction in fraction concepts. Teaching Children Mathematics, 1(3), 150-156.
• Erdoğan, E., & Arslan, Çiğdem. (2025). Matematik ders kitaplarının matematik okuryazarlığı bağlamında incelenmesi: 5. sınıf doğal sayılar ünitesi. Yaşadıkça Eğitim, 39(1), 229–248. https://doi.org/10.33308/26674874.2025391720
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde araştırma yöntem ve metodlarına giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erk, E., & Öner-Sunkur, M. (2024). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin empatik eğilim düzeyleri ve “Hayır” diyebilme becerilerinin incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 13(1), 261-281.
• Fair, J., & Kachaturoff, G. (1988). Teaching Thinking: Another Try!. The Social Studies, 79(2), 64-69.
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1996). How to design and evaluate research in education. New York, NY: McGraw-Hill.
• Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and Teching About Values: a Review of Recent Research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202
• Hansen, A. (2014). Children’s errors in mathematics. London: Sage Publications.
• Hancock, D. R., & Algozzine, B. (2006). Doing case study research: A practical guide for beginners researchers. New York: Teachers College.
• İlhan, A., & Poçan, S. (2020). Matematik eğitiminde öne çıkan güncel değerler. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (41), 379-398.
• Kabakçı, Ö.F., & Totan, T. (2013). Sosyal ve duygusal öğrenme becerilerinin çok boyutlu yaşam doyumuna ve umuda etkisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(1), 40-61.
• Kandırmaz, M., Üredi, P., Doğan, E., & Binici-İlaslan, B. (2023). Examining the content aspect of curriculums of different countries in the perspective of science and mathematics teaching and proposal for a new content framework. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 24(3), 1742-1765. DOI: 10.17679/inuefd.1378923
• Karaca, D., & Uzunkol, E. (2019). İlkokul matematik ders kitaplarının içerdiği değerler bakımından incelenmesi. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 5 (2), 55-71.
• Katz, L. G. (1993). Dispositions: Definitions and implications for early childhood practices. Perspectives from ERIC/EECE: A Monograph Series, No. 4.1-47.
• Kılıç, D., & Babayiğit, Ö. (2017). İlkokul öğrencilerinde kaybolan değerler. International Journal Of Eurasian Education And Culture, 2, 81-92.
• Kıryak, Z., Kozaklı Ülger, T., Ülger, B.B., Bozkurt, I., & Çepni, S. (2024). 2018 ve 2024 ilk ve ortaokul fen bilimleri ve matematik dersleri öğretim programları öğrenme çıktılarının karşılaştırılması ve beceriler açısından incelenmesi, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,19(44), 3054-3089.
• Kuzu, O. & Göçer, V., & Akçay, A. O. (2024). Türkiye yüzyılı maarif modeli kapsamında ilkokul matematik dersi öğretim programının incelenmesi. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (41), 640-667. DOI: https://10.5281/zenodo.13337757
• Lewis, A., & Smith, D. (1993). Defining higher order thinking. Theory into Practice, 32(3), 131-137.
• Lopes, P. N., & Salovey, P. (2004). Toward a broader education: Social, emotional, and practical skills. Building academic success on social and emotional learning: What does the research say, 76-93.
• Marcus, A. (2005). Supporting the evolution of a software visualization tool through usability studies. Proceedings of the 13th International Workshop on Program Comprehension (IWPC’05). St. Louis, Missouri, 15-16 May.
• Mercan, N., Demirci, Z. A., Bıçakçı, M. Y., & Aslan, D. (2025). Sosyal duygusal öğrenme beceri eğitimine yönelik okul öncesi öğretmenlerinin deneyimlerinin incelenmesi. Anatolian Journal of Health Research, 6(1), 33-41.
• Meriç, G., & Tezcan, R. (2016). Fen bilgisi öğretmeni yetiştirme programlarının örnek ülkeler kapsamında değerlendirilmesi (Türkiye, Japonya, Amerika ve İngiltere örnekleri). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(1), 62-82.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). California: SAGE Publications.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2024a). İlkokul Matematik Dersi Öğretim Programı (1, 2, 3 ve 4. Sınıflar). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. https://mufredat.meb.gov.tr/ (16.10.2024 tarihinde indirilmiştir.)
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2024b). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Öğretim Programları Ortak Metni. https://mufredat.meb.gov.tr/ (14.10.2024 tarihinde indirilmiştir.)
• Norris, J. (2003). Looking at classroom management through a social and emotional learning lens. Theory into Practice, 42(4), 313-318.
• Oğuz, O., & Aybek, B. (2024). Investigation of primary school students' critical thinking tendencies ın terms of various variables. Siirt Journal of Education, 4(2), 1-18. DOI: 10.58667/sedder.1543114
• Olkun, S., & Toluk-Uçar, Z. T. (2018). İlköğretimde etkinlik temelli matematik öğretimi. Ankara: Vizetek Yayıncılık.
• Özbek, R., & Erzen, V. (2023). İlkokullardaki değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 59, 56-75. https://doi.org/10.9779.pauefd.1075291
• Özgen, K., & Bindak, R. (2008). Matematik okuryazarlığı öz yeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 517-528.
• Özhan, M. B., Taşgın, A., & Kandırmaz, M. (2024). K12 beceriler çerçevesi: Türkiye Bütüncül Modeli bağlamında sosyal duygusal öğrenme becerileri. Millî Eğitim, 52 (Özel Sayı), 1027-1054. DOI: 10.37669/milliegitim.1308964 Özkaya, F., & Duru, A. (2020). Ortaokul matematik ders kitaplarında değerler eğitimi kapsamındaki değerlerin yer alma durumlarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 43- 67.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd Ed.). Sage Publications, Inc.
• Pesen, C. (2020). İlkokullarda matematik öğretimi (1-4. Sınıf) (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Sağıroğlu, H. H., Türen, Ş., Çağlayan, İ., Çapar, B., Öğrenci, K. D., & Kuru, N. (2025). Sosyal duygusal öğrenme üzerine geliştirilen alternatif programlara genel bakış. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Education Faculty, (75), 179-199.
• Schwartz, S.H. (1999). A theory of cultural values and some implications for work. Applied Psychology: An International Review, 48(1), 23-47.
• Seah, W.T. (2008). Valuing values in mathematics education. In Critical issues in mathematics education (pp. 239-253). Springer, Boston, MA.
• Sezer, B. B. & Dedeoğlu, H. (2024). Maarif Modeli ilkokul öğretim programında okuryazarlık becerileri: Finansal, görsel ve eleştirel. TEBD, 22(3), 2007-2027. https://doi.org/10.37217/tebd.1511168
• Sezgin, K. A., Çarıkçı, S., & Öntaş, T. (2018). İlkokul programlarında yer alan düşünme becerilerinin incelenmesi. International Anatolia Academic Online Journal Social Sciences Journal, 8(1), 24-42.
• Soylu, Y., & Soylu, C. (2005). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin kesirler konusundaki öğrenme güçlükleri: Kesirlerde sıralama, toplama, çıkarma, çarpma ve kesirlerle ilgili problemler. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 101-117.
• Suluk, B., & Yıldırım, O. (2025). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’ne göre hazırlanan ders kitaplarındaki değerlerin gelişimsel dönemler açısından incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 8(1), 157-177. http://doi.org/10.33400/kuje.1606487
• Şengül, S., Elmalı, E. N., & Çorbacı, Z. (2021). İlköğretim matematik dersi öğretim programlarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Pearson Journal, 6(16), 332-353.
• Taşkın, S. (2025). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nde değerler eğitimi yaklaşımının analizi. İstanbul Eğitim Dergisi, (2), 160-180. https://doi.org/10.71270/istanbulegitim.istj.1640604
• TDK (2025). Türk dil kurumu sözlüğü. Erişim adresi (23.03. 2025): https://sozluk.gov.tr/ Thornton, H. (2006). Dispositions in action: Do dispositions make a difference in practice? Teacher Education Quarterly, 33(2), 53-68.
• Türnüklü, A. (2004). Okullarda sosyal ve duygusal öğrenme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 37, 136-152.
• Wooley, S. F., & Rubin, M. A. (2006). Physical Health, Social-Emotional Skills, and Academic Success Are Inseparable. The educator's guide to emotional intelligence and academic achievement: social-emotional learning in the classroom, 62.
• Yalım Z., & Epçaçan C. (2025). Sosyal duygusal öğrenme becerilerinin matematik kimliğinin oluşumuna etkisine ilişkin öğrenci görüşleri. Siirt Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 46-67. https://doi.org/10.5281/zenodo.15745292
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Sekizinci Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zins, J. E., Bloodworth, M. R., Weissberg, R. P., & Walberg, H. J. (2004). The scientific base linking social and emotional learning to school success. Building academic success on social and emotional learning: What does the research say, 3- 22.