İLKOKUL ÖĞRETMENLERİNE GÖRE OKUL YÖNETİCİLERİNİN TEKNOLOJİK LİDERLİK DAVRANIŞ DÜZEYLERİ

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 3, 811 - 827, 01.10.2025

Gökay Yüksel , Oylum Özkan Karadaş

https://doi.org/10.47525/ulasbid.1733760

Öz

Bu araştırmada, okul yöneticilerinin teknolojik liderlik davranış düzeyleri ilkokul öğretmenlerinin görüşlerine göre incelenmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeliyle yürütülen çalışma 2023/2024 eğitim-öğretim yılında Eskişehir ili Tepebaşı ve Odunpazarı ilçelerinde görev yapan 300 sınıf öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklem grubu seçiminde amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesinden yararlanılmıştır. Veri toplama sürecinde veriler Okul Müdürü Teknolojik Liderlik Davranış Ölçeği (OMTLD-Ö) ile toplanmış ve elde edilen veriler SPSS programında analiz edilmiştir. Analize başlamadan önce elde edilen verilerin normal dağılıp dağılmadığına bakmak için Kolmogrov- Smirnov test yöntemi uygulanmıştır ve ölçekten elde edilen puanların normal dağılım gösterdiği görülmüştür. Normal dağılım sonrası veri analizi için parametrik analizler kullanılmıştır. Bulgular; öğretmenlerin okul yöneticilerinin teknolojik liderlik davranışlarını tüm alt boyutlarda genel olarak yüksek düzeyde değerlendirdiğini göstermiştir. Analizler sonucunda cinsiyet, öğrenim durumu, görev süresi ve okul yöneticileriyle çalışma süresi değişkenlerine göre anlamlı bir fark bulunmamıştır. Buna karşılık, okul türü değişkeninde özel okul yöneticilerinin lehine anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır. Yaş değişkeninde genç öğretmenlerin, mesleki kıdem değişkeninde ise orta kıdeme sahip öğretmenlerin algılarının daha yüksek olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni , İdareci , Teknoloji

TECHNOLOGICAL LEADERSHIP BEHAVIOR LEVELS OF SCHOOL PRINCIPALS ACCORDING TO PRIMARY SCHOOL TEACHERS

Öz

This study investigated the technological leadership behavior levels of school principals from the perspective of primary school teachers. A survey model, one of the quantitative research methods, was employed with 300 classroom teachers working in the Tepebaşı and Odunpazarı districts of Eskişehir province during the 2023/2024 academic year. Maximum variation sampling, a purposive sampling technique, was used to select participants. Data were collected using the School Principal Technological Leadership Behavior Scale (OMTLD-Ö) and analyzed with SPSS. The Kolmogorov-Smirnov test confirmed the normal distribution of the data, and parametric analyses were applied accordingly. Results showed that teachers generally rated school principals’ technological leadership behaviors highly across all sub-dimensions. No significant differences were observed in terms of gender, educational background, tenure, or years of service with principals. However, significant differences were found in favor of private school principals regarding school type. Younger teachers reported higher perceptions in the age variable, while teachers with intermediate professional experience reported higher perceptions in the seniority variable.

Anahtar Kelimeler

Administrator , Technology , Classroom teacher

Kaynakça

• Ada, Ş. ve Küçükali, R. (2016). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Akbaba Altun, S. (2008, Mayıs). İlköğretim okul yöneticilerinin teknolojiye karşı tutumları ve duygusal zekaları arasındaki ilişkinin incelenmesi: Düzce ili örneği. 8. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı, 6–9 Mayıs 2008 (syf. 1302–1305). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Alan, B., ve Turan, S. (2020). Teknoloji liderliği ve öğretmenlerin teknoloji entegrasyonu: Bir meta-analiz çalışması. Eğitim Yönetimi Dergisi, 26(2), 123-145.
• Anderson, R. E., ve Dexter, S. (2005). School technology leadership: An empirical investigation of prevalence and effect. Educational Administration Quarterly, 41(1), 49-82 DOI: 10.1177/0013161X04269517
• Aydın, M., ve Gürol, M. (2019). Eğitimde teknoloji liderliği: Öğretmenlerin bakış açısından bir değerlendirme. Eğitim ve Bilim Dergisi, 44(197), 233-248.
• Balkar, B. (2012). Eğitimde teknolojik liderlik ve okul yöneticileri: Teknoloji entegrasyonu sürecinde yöneticilerin rolü. Eğitim ve Yönetim Dergisi, 18(3), 55-78.
• Bahçeci, B. (2019). Özel Eğitim Alanında Çalışan Öğretmenlerin Yardımcı Teknolojilere Yönelik Tutumlarının Ve Bireysel Yenilikçilik Düzeylerinin Incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Britannica.v(2020). Encyclopædia Britannica. Erişim adresi https://www.britannica.com/technology/technology. (Erişim tarihi: 12.02.2023).
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2020). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2000). Research Methods in Education (5th ed.). London: Routledge. Cantürk, G., ve Aksu, T. (2017). Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik davranışları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 21-38.
• Çakır, R. ve Aktay S. (2018). Okul yöneticilerinin teknoloji liderliği yeterlikleri. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 37, 37- 48. https://doi.org/10.17498/kdeniz.361601
• Dexter, S. (2011). School technology leadership: Artifacts in systems of practice. Journal of School Leadership, 21(2), 166–189.
• Eren, E., ve Kurt, A. (2011). Okul yöneticilerinin bilgi teknolojileri kullanım düzeyleri: Devlet ve özel okul karşılaştırması. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 9(1), 44-60.
• Ertmer, P. A., ve Ottenbreit-Leftwich, A. T. (2010). Teacher technology change: How knowledge, confidence, beliefs, and culture intersect. Journal of Research on Technology in Education, 42(3), 255-284.
• Flanagan, L., ve Jacobsen, M. (2003). Technology leadership fort he twenty‐first century principal. Journal of Educational Administration, 41(2), 124–142.
• Ghavifekr, S., ve Wong, S. Y. (2021). Technology leadership in malaysian schools: the way forward to education 4.0 – ıct utilization and digital transformation. International Journal of Asian Business and Information Management (IJABIM), 13(2), 1-18. http://doi.org/10.4018/IJABIM.20220701.oa3
• Hacıfazlıoğlu, Ö., Karadeniz, Ş., ve Dalgıç, G. (2011). Eğitim yöneticileri teknoloji liderliği öz-yeterlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2(2), 145-166.
• Hsu, P. S., ve Kuan, P. Y. (2013). The impact of technology leadership on teachers' technology integration: Evidence from a national survey. Educational Technology & Society, 16(2), 85-98. DOI: 10.2307/jeductechsoci.16.2.85
• Karasar, N. (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karwanto, K. (2020). The impact of covid-19: What school principals as instructional leaders act?. IJEBD International Journal Of Entrepreneurship And Business Development, 3(3), 331-336.
• Magalhaes, R. (1999). The organizational implementation of information systems: towards a new theory. Unpublished PhD Thesis, London School of Economics, London.
• Nonaka, I., ve Takeuchi, H. (1995). The knowledge-creating company: How Japanese companies create the dynamics of innovation. Oxford University Press.
• Yıldırım, A. ve Şimsek, H. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (2. baskı) Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Yumuşak, Ş. (2022). Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz yeterlik algıları ile değişimi yönetme yeterlik algıları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. Çanakkale.
• Yumuşak, Ş. ve Çoruk, A. (2023). Okul yöneticilerinin teknolojik liderlik öz yeterlik algıları. Bolu Abant Izzet Baysal University Journal of Faculty of Education, 23(4), 2125-2141. doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1334193
• Seferoğlu, S. S. (2009). Eğitimde teknoloji entegrasyonu ve yöneticilerin rolü. Eğitim Teknolojileri ve Liderlik Dergisi, 3(4), 29-47.
• Schrum, L., ve Levin, B. B. (2013). Leading 21st-Century Schools: Harnessing Technology For Engagement And Achievement. Corwin Press.