DETERMINATION OF ZONGULDAK ECOTOURISM POTENTIAL WITHIN THE SCOPE OF SUSTAINABLE TOURISM AND EVALUATION OF OPINIONS AND SUGGESTIONS OF LOCAL GOVERNMENTS

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 3, 636 - 658, 01.10.2025

Ayşe Akkoca , Cafer Alkan , Nalan Albuz

Öz

This study aims to evaluate the ecotourism potential of Zonguldak province from the perspectives of local administrations. In the research, ecotourism activities that can be carried out in the natural areas of the province were determined, existing practices were examined and development suggestions were presented in accordance with the sustainable tourism approach. Within the scope of qualitative research method, interviews were conducted with local government representatives in the center and districts of Zonguldak, and the data obtained were analyzed using Maxqda software. The findings reveal the diversity of ecotourism activities in the region, structural and environmental problems encountered, and solutions to these problems. As a result, the study shows that local governments should play a key role in planning, resource management and social awareness raising for the sustainable development of ecotourism in Zonguldak.

Anahtar Kelimeler

Sustainable Tourism , Ecotourism , Zonguldak , Local Governments , Tourism Potential

Proje Numarası

1919B012334331 TUBİTAK 2209

SÜRDÜRÜLEBİLİR TURİZM KAPSAMINDA ZONGULDAK EKOTURİZM POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ İLE YEREL YÖNETİMLERİN GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bu çalışma, Zonguldak ilinin ekoturizm potansiyelini yerel yönetimlerin bakış açıları çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmada, ilin doğal alanlarında gerçekleştirilebilecek ekoturizm etkinlikleri belirlenmiş, mevcut uygulamalar incelenmiş ve sürdürülebilir turizm anlayışına uygun geliştirme önerileri sunulmuştur. Nitel araştırma yöntemi kapsamında Zonguldak merkez ve ilçelerindeki yerel yönetim temsilcileriyle görüşmeler yapılmış, elde edilen veriler Maxqda programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, bölgedeki ekoturizm faaliyetlerinin çeşitliliğini, karşılaşılan yapısal ve çevresel sorunları ve bu sorunlara yönelik çözüm yollarını ortaya koymaktadır. Sonuç olarak çalışma, Zonguldak’ta ekoturizmin sürdürülebilir biçimde gelişebilmesi için yerel yönetimlerin planlama, kaynak yönetimi ve toplumsal bilinçlendirme konularında kilit rol üstlenmesi gerektiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilir Turizm , Ekoturizm , Zonguldak , Yerel Yönetimler , Turizm Potansiyeli

Etik Beyan

ETİK KURUL BELGESİ DOSYALAR KISMINA YÜKLENMİŞTİR

Destekleyen Kurum

TUBİTAK

Proje Numarası

1919B012334331 TUBİTAK 2209

Teşekkür

Bu araştırma, TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında desteklenmiş olup, çalışmanın her aşamasında katkı sağlayan kişi ve kurumlara en içten teşekkürlerimi sunarım.

Kaynakça

• Akdağ, G., & Üzülmez, M. (2017). Sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında otantik yiyeceklere yönelik bir inceleme. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 5(Special Issue 2), 301-309.
• Akın, T., & Gül, A. (2020). Isparta-Atabey yöresinin ekoturizm potansiyeli ve turizm rotalarının belirlenmesi. Journal of Architectural Sciences and Applications, 5(2), 221-240.
• Akkuş, F. G., & Gül, A. (2020). Kentsel ekoturizm açısından Isparta kent insanının talep ve eğilimleri. Journal of Architectural Sciences and Applications, 5(2), 181-200.
• Altınok Çalışkan, S. E., & Uzun, O. (2023). Ekoturizmin Türkiye ve dünyadaki gelişimi. Kent Akademisi, 16(2), 989-1002.
• Apalı, Y. (2015). Ekoturizmin sosyolojik açıdan değerlendirilmesi ve Ardahan’ın ekoturizm potansiyeli. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 111-124.
• Arıcı, E. (2022). İskandinav ülkelerinde ekoturizm faaliyetleri (Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. https://acikerisim.erbakan.edu.tr/items/301cca2b-8616-4e3a-aa11-8ae3c0d414f6
• Arpacı, Ö., Zengin, B., & Batman, O. (2012). Karaman’ın mağara turizmi potansiyeli ve turizm açısından kullanılabilirliği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(2), 59-64. Avcıkurt, C. (2017). Turizm sosyolojisi: Temel ve yapısal yaklaşım. Detay Yayıncılık.
• Bekdemir, Ü., & Elmacı, S. (2014). Giresun ilinin eko-turizm potansiyeli ve değerlendirme olanakları. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 6(Bahar), 1-30.
• Björk, P. (2007). Definition paradoxes: From concept to definition. In J. Higham (Ed.), Critical issues in ecotourism: Understanding a complex tourism phenomenon (pp. 23-45). Elsevier Linacre House.
• Blamey, R. K. (2001). Principles of ecotourism. In D. B. Weaver, K. F. Backman, E. Cater, P. F. Eagles, & B. McKercher (Eds.), The encyclopedia of ecotourism (pp. 5-22). CABI Publishing.
• Buckley, R. (2013). Defining ecotourism: Consensus on core, disagreement on detail. In R. Ballantyne & J. Packer (Eds.), International handbook on ecotourism (pp. 9-14). University of Queensland, School of Tourism.
• Butler, R. W. (1990). Alternatif turizm: İnandırıcı bir umut mu yoksa Truva atı mı? (S. Mansuroğlu, Dü.). In Turizmde seçme makaleler: 7 (TUGEV Yayını No: 13).
• Camprubí, R., & Coromina, L. (2016). Content analysis in tourism research. Tourism Management Perspectives, 18, 134-140.
• Collin, P. H. (2004). Dictionary of environment and ecology. Bloomsbury Publishing.
• Çalışkan, A. (2020). Hatay'ın ekoturizm potansiyeli ve yerel halkın ekoturizme bakış açısı (Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. https://acikerisim.erbakan.edu.tr/items/90448987-4639-4cea-86a2-66b298c2f908
• Çeşmeci, N., & Kırıcı Tekeli, E. (2018). Göreme Tarihi Milli Parkı'nın sürdürülebilir turizm açısından değerlendirilmesi. TURAN-SAM Uluslararası Bilimsel Hakemli Dergisi, 10(40), 148-155.
• Delen, N. N. (2022). Paris’teki (Fransa) ekoturizm faaliyetleri ile ekoturist ve yerel halkın ekoturizme yönelik tutumları (Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi). Akdeniz Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. http://acikerisim.akdeniz.edu.tr/xmlui/handle/123456789/7035
• Demir, C., & Çevirgen, A. (2006). Turizm ve çevre yönetimi: Sürdürülebilir gelişme yaklaşımı. Nobel Yayın Dağıtım.
• Dinç, A., & Karakök, H. (2021). Türkiye’de ekoturizm alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi (2000-2020). Journal of Humanities and Tourism Research, 11(1), 241-255.
• Doğan, M. (2011). Mengen ve çevresinin ekoturizm potansiyelinin değerlendirilmesi. Coğrafya Dergisi, 22(1), 14-26.
• Erdoğan, N. (2003). Çevre ve (eko)turizm. ERK Yayıncılık.
• Erkol Bayram, G. (2016). Alternatif turizm tanımı ve kavramlar. In A. Yaylı & Ö. Sürücü (Eds.), Özel ilgi turizmi (ss. 2-18). Detay Yayıncılık.
• Gheorghe, L. A., & Udrescu, M. A. (2018). Management model of ecotourism services quality analysis. Romanian Statistical Review, 2, 119-136.
• Gültekin, Y. S., & Gültekin, P. (2000). The effects of ecotourism activities on forest villagers in Düzce. In R. Efe, M. Zencirkıran, J. A. Wendt, Z. Tümsavaş, H. Ünal, & B. Borisova (Eds.), Current trends in science and landscape management (pp. 685-700). Sofia St. Kliment Ohridski University Press.
• Haas, H. C. (2003). Sustainability of small-scale ecotourism: The case of Niue, South Pacific. In M. Lück & T. Kirstges (Eds.), Global ecotourism policies and case studies: Perspectives and constraints (pp. 147-166). Channel View Publications.
• Hill, J., & Gale, T. (2009). Ecotourism and environmental sustainability. In J. Hill & T. Gale (Eds.), Ecotourism and environmental sustainability: Principles and practice (pp. 3-16). Ashgate.
• Kahraman, N., & Türkay, O. (2006). Turizm ve çevre. Detay Yayıncılık.
• Kaplan, S. (2013). Community-based ecotourism for sustainable development in Eastern Black Sea Region: An evaluation through local communities’ tourism perception (Yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Açık Erişim Sistemi. https://open.metu.edu.tr/handle/11511/22990
• Kasalak, M. A. (2015). Dünya’da ekoturizm pazarı ve ekoturizm’in ülke gelirlerine katkıları. Journal of Recreation and Tourism Research, 2(2), 20-26.
• Kaya, F., & Yıldırım, G. (2020). Ekoturizm potansiyeli açısından Doğu Karadeniz Bölgesi’nin değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 2(2), 125-133.