Azerbaijan's Membership in the D-8 Economic Cooperation Organization: Process and Impacts

Year 2025, Volume: 5 Issue: 2, 177 - 192, 30.06.2025

Aytekin Zeynalova

https://doi.org/10.62334/ulipod.1675325

Abstract

On December 19, 2024, at the 11th Summit of the D-8 Economic Cooperation Organization held in Cairo, Egypt, Azerbaijan was unanimously accepted as a member, marking a significant development that reinforces the country's diplomatic success on the international stage. The purpose of this paper is to examine the future impacts of Azerbaijan's membership in the D-8 and the opportunities this membership will create in the relations between Azerbaijan and other member countries. Furthermore, this step, which strengthens Azerbaijan’s strategic partnership with Turkey, is analyzed in terms of how it will accelerate military, economic, diplomatic, and cultural integration between the two countries. The research highlights how Azerbaijan has solidified its global outreach and economic development through D-8 membership, as well as the importance of the organization in terms of regional security and cooperation. This study is crucial for understanding the development of Azerbaijan-Turkey relations based on the "one nation, two states" principle and the future role of the D-8. Additionally, Azerbaijan's membership in the D-8 creates new opportunities from the perspective of regional integration and global cooperation. The analysis conducted in this context clearly demonstrates the future impacts of the D-8 on regional security and economic development.

Keywords

Azerbaijan , D-8 , Organization , Cooperation Economy , Muslim

Project Number

Yok

Azerbaycan'ın D-8 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı'na Üyeliği: Süreç ve Etkiler

Abstract

19 Aralık 2024’te Mısır’ın Kahire şehrinde gerçekleştirilen D-8 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı’nın 11. Zirvesi’nde Azerbaycan’ın oybirliğiyle üyeliğe kabul edilmesi, ülkenin uluslararası arenadaki diplomatik başarısını pekiştiren önemli bir gelişme olmuştur. Bu makalenin amacı, Azerbaycan’ın D-8 üyeliğinin gelecekteki etkilerini ve bu üyeliğin Azerbaycan ile diğer üye ülkeler arasındaki ilişkilerde yaratacağı fırsatları incelemektir. Ayrıca, Azerbaycan’ın Türkiye ile olan stratejik ortaklık bağlarını daha da güçlendiren bu adımın, ülkeler arasındaki askeri, ekonomik, diplomatik ve kültürel entegrasyonu nasıl hızlandıracağına dair bir analiz sunulmaktadır. Araştırma, Azerbaycan’ın D-8 üyeliği ile küresel açılımlarını ve ekonomik kalkınmasını nasıl pekiştirdiğini, aynı zamanda bölgesel güvenlik ve işbirliği açısından taşıdığı önemi vurgulamaktadır. Bu çalışma, Azerbaycan-Türkiye ilişkilerinin "bir millet, iki devlet" ilkesine dayalı gelişimini ve D-8’in gelecekteki rolünü anlamak adına büyük bir öneme sahiptir. Ayrıca, Azerbaycan’ın D-8 ile olan üyeliği, bölgesel entegrasyon ve küresel işbirliği perspektifinden yeni fırsatlar yaratmaktadır. Bu kapsamda yapılan analiz, bölgesel güvenlik ve ekonomik kalkınma açısından D-8’in gelecekteki etkilerini net bir şekilde ortaya koymaktadır.

Keywords

Azerbayan , D-8 , Teşkilat , İşbirliği , Ekonomi , Müslüman

Ethical Statement

Gerekmemektedir

Supporting Institution

Yok

Project Number

Yok

References

• Aliyev, I. [@azpresident] (2024). “Cumhurbaşkanı İlham Aliyev: D-8 Üyeliğine İlişkin Paylaşım [Tweet]”, Twitter, https://x.com/azpresident/status/1869772378861089016, (Erişim Tarihi: 08.01.2025).
• BBC News Türkçe (2017). “Necmettin Erbakan’ın Fikir Babası Olduğu D-8 Nedir?”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-41693289, (Erişim Tarihi: 05.01.2025).
• Demir, M. (2024). “D-8 Teşkilatı 11. Zirve Toplantısı’ndan Geriye Kalanlar”, Türkiye Araştırmaları Vakfı (TAV), https://turkiyearastirmalari.org/2024/12/24/yayinlar/analiz/d-8-teskilati-11-zirve-toplantisindan-geriye-kalanlar/, (Erişim Tarihi: 06.01.2025).
• Efesoy, C. ve Yılmaz, M. Ş. (2024). “D-8 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, 27’nci Yılında Çalışmalarını Sürdürüyor”, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/d-8-ekonomik-isbirligi-orgutu-27nci-yilinda-calismalarini-surduruyor/3249791, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• İletişim Başkanlığı (2024). “Cumhurbaşkanı Erdoğan, D-8 Zirvesi’nde Konuştu”, https://www.iletisim.gov.tr/turkce/haberler/detay/cumhurbaskani-erdogan-d-8-zirvesinde-konustu, (Erişim Tarihi: 08.01.2025).
• Qocayev, İ. (2024). “D-8 Teşkilatına Üyelik Bir Kez Daha Şunu Gösteriyor ki,..”, Sherg.Az, https://sherg.az/siyaset/284889, (Erişim Tarihi: 05.01.2025).
• Mahabbatoghlu, G. (2024). “D-8 Üyeliği: Bir Başka Diplomatik Başarı ve Azerbaycan’ın Uluslararası Prestijinin Arttığını Gösteren Bir Gösterge”, https://www.elibrary.az/docs/qazet/qzt2024_8412.pdf, (Erişim Tarihi: 08.01.2025).
• Mammadov, R. (2024). “Haftalık Program”, You Tube, https://www.youtube.com/live/85hq4ZsyrTY?si=1Q0o-MUrUdI1wCkq, (Erişim Tarihi: 06.01.2025).
• Mercan, M. V. (2021). “D 8 ve Geleceği”, İNSAMER, https://www.insamer.com/tr/uploads/pdf/dosya_4010-1.pdf, (Erişim Tarihi: 06.01.2025).
• Musavat (2024). “Azerbaycan’ın Bir Sonraki Diplomatik Zaferi – D-8 Teşkilatına Üyelik”, Yeni Musavat Gazetesi, https://musavat.com/news/azerbaycanin-novbeti-diplomatik-qelebesi-d-8-teskilatina-uzvluk_1129438.html, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• Musayev, T. (2024). “D-8 - Azerbaycan İçin Yeni Pazarlar”, Modern.az, https://modern.az/analitika/499831/d8-teshkilati-azerbaycan-uchun-yeni-bazarlar-ved-edir/, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• Oxu.az (2024). “Azerbaycan Cumhurbaşkanı Mısırlı Mevkidaşını Tebrik Etti”, https://oxu.az/tr/siyasett/azerbaycan-cumhurbaskani-misirli-mevkidasini-tebrik-etti, (Erişim Tarihi: 08.01.2025).
• Prezident.az (2017). “İlham Aliyev, İstanbul’da Düzenlenen D-8 Ekonomik İşbirliği Teşkilat’ının 9. Zirvesi’ne Özel Konuk Olarak Katıldı”, https://president.az/az/articles/view/25590, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• Prezident.az (2024). “İlham Aliyev ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Genişletilmiş Bir Görüşme Gerçekleştirdi”, https://president.az/az/articles/view/64291, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• Prezident.az (2025). “İlham Aliyev Yerel Televizyon Kanallarına Röportaj Verdi”, https://president.az/az/articles/view/67871, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• Respublika.az (2024). “Azerbaycan’ın D-8 Üyeliği Bir Başka Diplomatik Başarıdır”, https://respublika-news.az/az/news/azerbaycanin-d-8-e-uzvluyu-novbeti-diplomatik-ugurdur, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• Saray, M. O. (2019). “D-8 Ekonomileri, Dış Ticaret Desenleri ve Türkiye İçin Önemi: İhracat ve İthalat Yoğunluğu Endeksiyle Bir Değerlendirme”, Current Research in Social Sciences, 5(2), 171-188. https://doi.org/10.30613/curesosc.627642
• TRT Avaz (2025). “İlham Aliyev: Türkiye’nin Çıkarına Olan Bizim De Çıkarımızadır”, https://www.trtavaz.com.tr/haber/tur/avrasyadan/ilham-aliyev-turkiyenin-cikarina-olanlar-bizim-de-cikarimizadir/677e237553029cfa6d477555, (Erişim Tarihi: 04.01.2025).
• Turan, A. (2017). “Azerbaycan İslam Dünyasının En Etkili Ülkelerinden Biridir”, https://www.elibrary.az/docs/qazet/qzt2017_4011.htm, (Erişim Tarihi: 09.01.2025).
• Yazıcı, E., ve Tutar, K. (2015). “G20 Antalya Zirvesi: Liderler Bildirgesi Bağlamından L20 Perspektifi”, Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 4(10), 30-43.
• Yener, Y., ve Karanfil, M. (2025). “D-8 Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ülkelerinin İhracat Performansının Lojistik Performansına Etkisi”, Parion Akademik Bakış Dergisi, 4(1), 105-117.
• Yeni Şafak (2024). “Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’e D-8 Telefonu”, https://www.yenisafak.com/gundem/cumhurbaskani-erdogandan-azerbaycan-cumhurbaskani-aliyeve-d-8-telefonu-4665189, (Erişim Tarihi: 10.01.2025).
• Zeynalova, A. ve Orujov, U. (2023). “Azerbaycan’ın COP29’da Yükselen Uluslararası Rolü Ve Stratejik Katkıları”, Etkileşim, 15, 330-341. https://doi.org/10.32739/etkilesim.2025.8.15.294