Cahiliye Şiirinin Tarihsel Gerçekliği Problemi

Yıl 2008, Cilt: 17 Sayı: 2, 95 - 120, 01.06.2008

Mehmet Yalar

Öz

-

Anahtar Kelimeler

-

Cahiliye Şiirinin Tarihsel Gerçekliği Problemi

Öz

Bu çalışmada, İslam’ın başlangıç döneminden günümüze dek tartışılmaya devam etmesi sebebiyle önemini korumaya devam eden cahiliye şiirinin tarihsel gerçekliği ele alınmaktadır. Çalışma, konunun ele alınış nedeninin temellendirildiği bir girişle başlamaktadır. Daha sonra, konuyla ilgili klasik yaklaşımlar, alanın klasik otoriteleri olarak kabul edilen şahsiyetlerin görüş ve gerekçelerine yer verilip karşılaştırılmak suretiyle değerlendirilmektedir. Ardından söz konusu gerçekliğe dair olumlu ve olumsuz çağdaş yaklaşımlar, gerekçeleriyle birlikte mukayeseli olarak incelenmektedir. Çalışma, kısa bir sonuç ve değerlendirme bölümüyle sona ermektedir

Anahtar Kelimeler

Cahiliye Şiiri, Arap Edebiyatı, Tarihsel Gerçeklik, Klasik, Çağdaş

Kaynakça

• Kur’an-ı Kerim
• ‘Afîf, ‘Abdurrahmân, eş-Şi‘ru’l-câhilî hasâdu karn, 1. baskı, Amman, 1428/2007
• ‘Avad, İbrahîm, Nazariyyetu Taha Huseyn fi’ş-şi‘ri’l-câhilî serikah em mulkiyye sahîhah, http://www.alarabnews.com
• Bedevî, ‘Abdurrahman, Mevsû‘atu’l-musteşrikîn, Beyrut, 2003
• Blachere, Regis, Târîhu’l-edebi’l-‘Arabî, (çev. İbrahîm el-Kîlânî), Beyrut, 1419/1998
• Braunlich, Erich, Zur Frage der Echtheit der altarabischen Poesie, Olz dergisi
• Brockelmann, Carl, Geschichte der Arabischen Literatur (GAL), Leiden, 1937; Târîhu’l-edebi’l-‘Arabî, (çev. Abdulhalîm en- Neccâr), (I-VI), Kahire, ts.
• Bustânî, Butrus, Udebâu’l-‘Arab fi’l-câhiliyye ve sadri’l-İslâm, (I-IV), Beyrut, 1989
• Câhız, Ebû ‘Usmân ‘Amr b. Bahr, el-Hayevân, Thk. ‘Abdusselâm Muhammed Hârûn, (I-VII), Dâru’l-cîl, Beyrut, 1408/1988
• Câhız, el-Beyân ve’t-tebyîn, Thk. ‘Abdusselam Muhammed Harûn, (I- IV), Beyrut, ts.
• Charles J. Lyall, Some Aspects of Ancient Arabic Poetry as Illistrated by a Little Known Anthology, in Proceedings of the British Academy, 1917-18
• Cubûrî, Vehîb Yahyâ, el-Musteşrikûn ve’ş-şi‘ru’l-câhilî beyne’ş-şekki ve’t-tevsîk, Beyrut, 1977
• Cumahî, Muhammed b. Sellâm, Tabakâtu fuhûli’ş-şu‘arâ, Beyrut, ts.
• D. S. Margoliouth, The Origins of Arabic Poetry, Journal of The Royal Asiatic Society, July 1925
• Esed, Nâsıruddîn, Masâdiru’ş-şi‘ri’l-câhilî, Beyrut, 1996
• Ferrûh, Omar, Târîhu’l-edebi’l-‘Arabî, (I-VI), Beyrut, 1984
• Hamevî, Yakût, Mu’cemu’l-udebâ, (I-XX), Kahire, 1400/1980
• Hût, Muhammed Selîm, el-Mitulujya ‘inde’l-‘Arab, Dâru’n-nehâr, Beyrut, 1983
• İbn Fâris, Ebu’l-Huseyn Ahmed, as-Sâhibî, Kahire, ts.
• İbn Kuteybe, Ebû Muhammed Abdullah b. Muslim, ‘Uyûnu’l-ahbâr, (I-IV), Dâru’l-kutubi’l-Misriyye, Kahire, 1343/1925
• İbn Kuteybe, eş-Şi‘ru ve’ş-şu‘arâ, Leiden, 1902
• İsfahânî, Ebu’l-Ferec ‘Alî b. el-Huseyn b. Muhammed el-Kureşî, Kitâbu’l-Ağânî, Thk. İbrahim el-Ebyârî, (I-XXXI), Kahire, 1389/1969
• Kayrevânî, Ebû ‘Alî el-Hasen İbn Reşîk, el-‘Umde fî sınâ‘ati’şi‘ri ve nakdih, (I-II), Beyrut, 1402/1990
• Kureşî, Ebû Zeyd Muhammed b. el-Hattâb, Cemheretu eş‘âri’l-‘Arab, şerh ve Thk. ‘Alî Fâ‘ûr, Dâru’l-kutubi’l-‘ilmiyye, Beyrut, 1424/2003
• Lyall, James Charles, Mukaddimetu dîvâni ‘Abîd el-Ebras, (çev. Huseyn Nassâr), Kahire, 1957
• Merzubânî, Ebû ‘Ubeydillâh Muhammed b. ‘İmrân b. Mûsâ, el- Muvaşşah, Thk. ‘Alî Muhammed el-Becâvî, yy., ts.
• Mes’ûdî, Ebu’l-Hasen ‘Alî b. El-Huseyn, Murûcu’z-zeheb, Thk. Muhammed Muhyiddîn ‘Abdulhamîd, (I-III), Kahire, 1948
• Nallino, Carlo, Târîhu’l-âdâbi’l-‘Arabyye, Kahire, 1954
• Râfiî, Mustafâ Sâdık, Târîhu âdâbi’l-‘Arab, (I-III), Beyrut, 1421/2000
• Râfiî, Tahte râyeti’l-Kur’ân, Beyrut, 1394/1974
• Sezgin, Fuad, Târîhu’t-turâsi’l-‘Arabî, (çev. Mahmûd Fehmî Hicâzî), (I- VII), Riyad, 1411/1991
• Sezgin, Muhadarât fî târîhi’l-‘lûmi’l-‘Arabiyye ve’l-İslâmiyye “eş-Şi‘ru’l- ‘Arabiyyu’l-kadîm beyne’l-asâleti ve’l-intihâl”, Frankfurt, 1404/1984
• Suyûtî, ‘Abdurrahmân Celâluddîn, el-Muzhir fî ‘ulûmi’lugah ve envâ‘ihâ, (I-II), Kahire, ts.
• Taha Huseyn, Fi’l-edebi’l-câhilî, Kahire, ts.
• Tâhâ Huseyn, Fi’ş-şi‘ri’l-câhilî, (takdim: ‘Abdulmun‘im Tuleyme), Kahire, 2007
• Uzunoğlu, Vecih, Türkiye’de Arap Dilinde Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri-II (1956-2004), Nüsha Şarkiyat Araştırmaları Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 17, Bahar 2005
• Zeydân, Corci, Târîhu âdâbi’l-luga’l-‘Arabiyye, (I-IV), Dâru’l-hilâl, Kahire, ts.