İNTİHARA BAKIŞ VE BİREYSEL DİNDARLIK ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ARAŞTIRMA (KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ VE İLAHİYAT DIŞINDAKİ BÖLÜMLERDE OKUYAN ÖĞRENCİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2018, Cilt: 27 Sayı: 2, 17 - 45, 01.11.2018

Feim Gashi

Öz

İnsanoğlunun manevi boşluk içerisinde olması onu farklı arayışlara sürüklemektedir. Bu arayışlar sonucunda tatmin edici cevaplar bulamayınca birey neden en kıymetli şeyi olan, Allah’ın dokunulmaz kıldığı canından vazgeçmek ister? Bu noktadan hareketle Kırklareli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ile İlahiyat Fakültesi dışındaki bölümlerde okuyan öğrencilerin intihara bakışı ve bireysel dindarlık yönelimlerini ortaya çıkarmayı hedeflemekteyiz. Bu araştırmada intihara bakış ile bireysel dindarlık, cinsiyet, medeni durum, eğitim farkı, ekonomik statüsü ve yaşadığı yer durumu arasındaki ilişki belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma, tarama yöntemine uygun, anket tekniğinin kullanıldığı bir saha araştırması niteliğindedir. Örneklem, Kırklareli Üniversitesi İlahyat (N=80) ve İlahiyat Dışı Bölümlerde (N=120) 200 okuyan öğrencilerden oluşmaktadır. Örnekleme, “İntihara Karşı Tutumlar” ve “Bireysel Din Envanteri” uygulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, intihara bakış ve bireysel dindarlık ile cinsiyet arasında anlamlı bir farklılık bulunmakta, ayrıca fakülte farkı ile intihara bakış ve bireysel dindarlık arasında kısmi anlamlı bir farklılık olarak görülmektedir. Öğrencilerin medeni hali, gelir durumu ve yaşadığı yer ile intihara bakışı ve bireysel dindarlık arasında ise anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

intihar, bireysel dindarlık

A Prospect on Suicide and Individual Piety: A Comparative Research On Turkish Students and Students from Balkan States Studying In Turkey

Öz

Lack of morality of the humankind in the 21th century takes him to different alternatives. After all, after he can’t find satisfying answers why does a person want to kill himself which is regarded as untouchable by Allah? So; we aim to reveal the students’ views of Theology faculty at Kırklareli University and students from other faculties of the same university towards suicide and their religious tendencies. An increase on suicides in Turkey and throughout the world is observed recently. In this research the relationships between the opinions on suicide and individiual piety, cultural differences, gender, marital and economical statues, living places have been tried to be revealed. The research is a field research in which survey method has been used and also suitable for scanning method. The sample is consisted of 200 students from the theology faculty of Kırklareli University (N=80) and the students from other faculties of the same university (N=120)

Sample has been applied as “ suicade attitudes” and “Individual religion inventory”. In the findings there are main differences between the attitudes towards the suicide and individual piety; and the suicide and individual piety and gender. And there are local differences of states’ attitudes and faculties towards the suicide and individual piety. Also significant differences has not been found by the marital status, economical situation and living places of people towards the suicide and individual piety.

Anahtar Kelimeler

suicide, individual piety

Kaynakça

• Akay, Hasan, İslamî Terimler Sözlüğü, İslam Bilgi Merkezi Yayınları, İstanbul, 1991.
• Albayrak, Ahmet, Üniversite Gençlerinin Dua Tutum ve Davranışları, Karadeniz Basın Yayın, Rize, 2009.
• Ali, Muhammed, İntihar Din Psikolojik Bir İnceleme (Van İl Örneği), Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı Din Psikolojisi Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisana Tezi, 2007.
• Allport, Gordon W., Birey ve Dini, Çev. Bilal Sambur, Elis Yayınları, Ankara, 2004.
• Altuntop, Halit, Dindarlık İntihar İlişkisi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2005.
• Arıcı, Asude, Ergenlerde Dini Başaçıkma Yöntemi olarak Dua, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 2005.
• Ağlıkaya, Zuhal, İntihar Girişiminde Bulunanlarda Dini Tutum ve Davranışlar, Maramara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2008.
• Aydemir, Abdullah, Tedavide Dua’nın Yeri, İslam Medeniyeti, Yıl 3, sayı 32, İstanbul,1973.
• Aydemir, R. Efdal. Dindarlık Ve Mutluluk İlişkisi. Yayınlanmamış Y.Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 2008.
• Ayten, Ali, Tanrıya Sığınmak, İz Yayıncılık, İstanbul, 2012.
• Ayten, Ali, Affedicilik ve Din: Affetme Eğilimi ve Dindarlıkla İlişkisi Üzerine Ampirik Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 37 (2), 2009.
• Ayten, Ali, Din Ve Sağlık: Bireysel Dindarlık, Sağlık Davranışları Ve Hayat Memnuni- Yeti İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi Cilt 13, Sayı 3, 8-31, 2013.
• Ayten, Ali ve Gashi, Feim, Affetme ve Hayat Memnuniyeti Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Balkan Araştırmalar Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, Bursa, 2012.
• Ayten, Ali ve Diğer, Dini Başa Çıkma, Şükür ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 12, Sayı 2, 2012.
• Yapıcı, Asım, Ruh Sağlığı ve Din, Adana, 2007.
• Aslan, Zeynüddin, Üniversite Öğrencilerinin Dua Konusundaki Tutumları, Yayımlanmamış Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Bursa, 1987.
• Batıgün, D. Ayşegül, İntihar Olasılığı: Yaşamı Sürdürme Nedenleri, Umutsuzluk ve Yalnızlık Açısından Bir İnceleme. Türk Psikiyatri Dergisi,16(1),2005.
• Bebek, Adil, Din ve Düşünce Açısından Dua, Rağbet Yay., İstanbul 1998.
• Bulduk, E. Huri, Türkiye’de İntihar Olgusunun Çözümlemesi Batman Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul; 2008.
• Deveci, Artuner ve Diğerleri, Manisa İli Kent Merkezinde İntihar Düşüncesi ve Girişimi Yaygınlığı, Türk Psikiyatri Dergisi, 16(3), (170-178), 2005.
• Druss, B. ve Pincus, H.,Suicidal İdeation And Suicide Attempts in general medicalillnesses, Archives of Internal Medicine, 2000.
• Durkheim, Emile, İntihar, Çev. Zühre İlkgelen, İstanbul: Pozitif Yayınları, 2013.
• Doğan, Mebrure, Dua’nın Psikolojik ve Psikoterapik Etkileri, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bursa, 1997.
• Cirhinlioğlu, F. Gül ve Ok. Üzeir, İnanç ya da Dünya Görüşü Biçimleri ile İntihara Yönelik Tutum, Depresyon ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkiler, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 34, Sayı: 1, 2010.
• Cilacı, Osman, “Dua”, İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, C. IX, İstanbul, 1994.
• Cilacı, Osman, Psiko Sosyal Açıdan İlahi Dinlerde Dualar, Arı Basımevi, Konya, 1982.
• Gallup, G.H., Index to International Public Opinion, Wetsport, Ct: Greenwood Press, 1980.
• Gashi, Feim, Türk ve Kosova Öğrencilerin Ölüm Kaygısı Üzerine Karşılaştımlaı Bir Araştırma, Balkan Araştımaları Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, 2011.
• Gürsu, Orhan, Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlık ve Dindarlık İlişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstütüsü, Konya, 2011.
• Güzel, Sümeyra, Telkin ve Terapide Duanın Önemi, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya,2009.
• Hill, C., Peter and Hood, W., Ralph, Measures Of Religiosity, Religious Education Pres, Brimingham, Alabama, 1999.
• Ulusoy, Demet ve Diğerleri, Ergenlik Döneminde İntihar Algısı; Lise Son Sınıf Geçliği Örneği, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 22, Sayı: 1, 2005.
• Horozcu, Ümit, Din Psikolojisi Açısından Dünyevi İstek Duaları, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2010.
• Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, Türkiye Diyanet Yayınları, Ankara, 1998.
• Karaman, Fikri ve Diğ., Dinî Kavramlar Sözlüğü, DİB Yay., Ankara 2006.
• Koç, Mustafa, Ergenlik Döneminde Dua ve İbadete Yönelik Tutum ve Davranışlar Üzerine Bir Saha Araştırması, Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. III, sayı: 6, 2004.
• Kuçük, Emine, Ergenlerin Duasına Psikolojik Yaklaşım, Erciyes Ünivesitesi İlahiyat Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes, 2010.
• Lester, D.,Castromayor, I. J. ve İçli, T. Locus of control, depression, andsuicidalideationamong American, Philippine, andTurkishstudents. TheJoumal of Social Psychology, 131(3), 1990.
• Loewenthal, Kate M., The Psychology of Religion A Short Introduction, Oneworld, Oxford 2000.
• Marinier, Pierre, Dua Üzerine Düşünceler: Psikofizyolojik Sebepleri ve Sonuçları, Çev. Sadık Kılıç, İzmir, Nil Yayınları, 1991.
• Mckinney, J. Paul, and Mckinney. G. Kathleen, “Prayer in The Lives of Late Adolescene”, 1999.
• Mc. Cullough, Leslie, "İntihar: Sebepleri Nedir ve Ona Nasıl Engel Olunur?", (çev.) Hüseyin Peker, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 2, Samsun, 1987.
• Parladır, Selahattin, “İslam’da Dua”,İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, C. IX, İstanbul 1994.
• Öktik, Nurgün, Mula İl İntihar ve İntihar Girişimlerin Sosyolojik Olarak İncelenmesi, Kriz Dergisi, 11/3, (1-19).
• Seyhan, Beyazit, Y., Dua Tutumu İle Psikolojik İyi Olma Hali Arasındaki İliş-Kiler: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, C. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt: XVII, 157-183,Sayı: 2, 2013.
• Tekineş, Ayhan, Dua Nedir?, Ensar Neşriyat, İstanbul, 2007.
• Vergote, Antoine, Din İnanç ve İnançsızlık, Çev. Veysel Uysal, İFAV Yay., İstanbul, 1999.
• Yaman, Erkan ve Temiz, Yunus E., Dua Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Değerler Eğitim Dergisi, Cilt 12, No. 28, 193-219, Aralık, 2014
• Yıldız, Abdullah, Dua Söylemden Eyleme, 2. Baskı, Pınar Yayınları, İstanbul, 2008.
• Janssen J, deHart J, denDraak C. Praying as an individualized ritual. In: Current studies on rituals, Ed. Heimbrock HG, Boudewijnse HB. Amsterdam-Atlanta GA: Rodopi Press, 1990.
• http://tdk.org.tr/TR/SozBul, 25.02.2009.
• http://www.sozluk.net/index.php?word=dua, 25.02.2009
• http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21516