EXAMINATION OF BANK'S EXCHANGE PERFORMANCE RATIO AND LIQUIDITY RATIO BY CANONICAL CORRELATION ANALYSIS

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 86 - 100, 30.06.2023

Tuğba Yılmaz , Mustafa Sevuktekın

Öz

The banking sector, which has an important place in terms of national economies, should be prepared for all kinds of positive or negative effects that will create fluctuations in the economy. In particular, it is important for banks to increase their resilience in order to minimize the damage to the economy of the economic crises to be experienced. For banks that have such an active and important place in the financial system, the principles that will ensure the monitoring of banks at the international level with an active surveillance system have been put forward. In order for banks to maintain their position in the sector, they must have the power to meet the cash needs of both their assets and liabilities in their balance sheets. Liquidity requirements depend on a variety of factors, such as banks' funding sources, business lines and balance sheet structures. The study includes examining the relationship between stock market performance ratios and liquidity ratios of 25 banks using canonical correlation analysis. The aim of the study is to try to explain the effect of the liquid structure of the banking sector on the stock market performances. In the study, the stock market performance ratios of the banks in the variable group in the first set, and the liquidity ratios of the banks in the second set. As a result of the study, it has been proven that there is a very strong relationship between banks' stock market performance ratios and liquidity structures.

Anahtar Kelimeler

Canonical correlation analysis, Turkish Banking Sector, Liquidity ratio, Stock Market Performance Ratio

BANKALARIN BORSA PERFORMANS ORANI VE LİKİDİTE ORANININ KANONİK KORELASYON ANALİZİ İLE İNCELENMESİ

Öz

Ülke ekonomileri açısından önemli bir yeri olan bankacılık sektörü, ekonomide dalgalanmalar yaratacak her türlü olumlu ya da olumsuz etkilerin karşısında hazırlıklı olmalıdır. Özellikle yaşanacak ekonomik krizlerin ekonomiye vereceği zararı minimuma indirmek adına bankaların dirençlerini artırmaları önemlidir. Finansal sistemde hem bu kadar aktif hem de önemli bir yeri olan bankalar için uluslararası seviyede bankaların aktif bir gözetim sistemi ile takibini sağlayacak prensipler ortaya konulmuştur. Bankaların sektördeki konumlarını koruyabilmesi için bilançolarındaki hem aktif hem de pasiflerinde oluşan nakit ihtiyaçlarını karşılayabilme gücüne sahip olmaları gerekmektedir. Likidite gereksinimleri bankaların fon kaynakları, faaliyet alanları ve bilanço yapıları gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Çalışma 25 adet bankanın borsa performans oranları ve likidite oranlarının arasındaki ilişkinin kanonik korelasyon analizi ile incelenmesini içermektedir. Çalışmanın amacı bankacılık sektörünün likit yapısının borsa performanslarındaki etkisini açıklamaya çalışmaktır. Çalışmada birinci sette yer alan değişken grubunda bankaların borsa performans oranları, ikinci sette ise bankaların likidite oranları yer almaktadır. Çalışmanın sonucunda bankaların borsa performans oranları ve likidite yapıları arasında oldukça kuvvetli bir ilişki olduğu kanıtlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kanonik korelasyon analizi, Türk Bankacılık Sektörü, Likidite oranı, borsa performans oranları

Kaynakça

• Aktaş, Hüseyin & Kargın, Mahmut (2007). Türk bankacılık sektöründeki yabancı ve ulusal bankaların finansal oranlar açısından karşılaştırılması. Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 31-45.
• Alaca, Ömer. Türk bankacılık sektöründe sermaye yeterlilik rasyosu ile bazı makro değişkenler arasındaki ilişki, 2006-2016 (Master's thesis, Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Alpar, Reha Alpar (2017). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Aslan, Erdal (2017). Türk Bankacılık Sisteminde Aktif Büyüklüğüne Göre İlk Yedi Bankanın Karlılık ve Verimlilik Açısından Karşılaştırmalı Analizi: 2003–2015 Dönemi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(34), 226-247.
• Aydın, Demet & Başkır, Mükerrem Bahar (2013). Bankaların 2012 yılı sermaye yeterlilik rasyolarına göre kümeleme analizi ve çok boyutlu ölçekleme sonucu sınıflandırılma yapıları. Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 1(5), 29-47.
• BDDK. (2020). Temel Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri. BDDK Veri Yönetim Sistem Daire Başkanlığı, Aralık 2020.
• Bektaş, Hakan ve Gökçen, Ahmet (2011). Türk Bankacılık Sektöründe Finansal Güç Derecesine Sahip Olan Bankaların Kantitatif Verilerinin İstatistiksel Analizi. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 31, 345-366.
• Bektaş, Hakan & Tekin, Mustafa (2013). Finansal Oranlar ve Borsa Performans Oranları İlişkisi: İMKB’de İşlem Gören Bankaların Kanonik Korelasyon Analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(1), 317-329.
• Cengiz, Dicle (2010). Mevduat Bankalarının Rasyolarına Kümelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Haziran 2010. 12-1. 231-247.
• Çakmak, Ahmet & Sunal, Onur (2023). Türk Bankacılık Sektöründe Likidite Karşılama Oranını Belirleyen Faktörler: Covıd–19 Pandemi Dönemini De Kapsayan Bir Panel Veri Analizi Uygulaması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 24(1), 399-410.
• Çemrek, Fatih (2012). Türkiye’deki İllerin Gelir ve Refah Düzeyi Değişkenleri Arasındaki İlişkinin Kanonik Korelasyon Analizi ile İncelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 7/2, 197-215.
• Demirgüç-Kunt, Aslı & Detragiache, Enrica (1998). Financial liberalization and financial fragility (No. 1917). World Bank Publications.
• Doğan, Barış (2008). Bankaların Gözetiminde Bir Araç Olarak Kümeleme Analizi: Türk Bankacılık Sektörü İçin Bir Uygulama. İzinli Doktora Tezi.
• Grossman, Richard S. ve Imai, Masami (2013). Contingent capital and bank risk-taking among British banks before the First World War. The Economic History Review. February 2013, 66/1, 132-155.
• Gürsakal, Sevda (2019). Sosyal Bilimlerde SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz Teknikleri. Bursa, Türkiye: Dora Yayınevi.
• Hair, Jr. Joseph F. vd. (1998). Multivariate Data Analysis (5. Baskı). Prentice Hall, New Jersey.
• Hazar, Adalet, Babuşçu, Şenol, Tekindal, Mustafa Agah, & Köksal, Mehmet Oğuz (2018). Bankacılık Sektöründe Sermaye Yeterliliği Rasyosunu Belirleyen Risklerin Analizi. Uluslararası iktisadi ve idari incelemeler Dergisi, (20), 135-150.
• Hoggart, Keith (2001). Local partnerships and rural development in Europe: A literature review of practice and theory. EUROPEAN PLANNING STUDIES, 9(8), 1055-1056.
• Karagöz, Yalçın (2017). SPSS ve AMOS 23 Uygulamalı İstatistiksel Analizler (1. Baskı). Ankara, Türkiye: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Keskin, Sıddık & Özsoy, Abdullah Nuri (2004). Kanonik korelasyon analizi ve bir uygulaması. Journal of Agricultural Sciences, 10(01), 57-71.
• Kılcı, Esra Nazmiye (2019). Türk bankacılık sektöründe 1980-2017 döneminde sermaye yeterliliği ve karlılık arasındaki ilişkinin analizi; Fourier yaklaşımı.
• Laessig, Robert E. ve Duckett, Joseph E. (1979). Canonical Correlation Analysis: Potential for Environmental Health Planning. Am J. Public Health, 69/4, 353-369.
• Orhunbilge, Ayşe Neyran (2010). Çok Değişkenli İstatistik Yöntemler, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basım ve Yayınevi Müdürlüğü.
• Özçomak, Mehmet Suphi & Demirci, Ayhan (2010). Afrika birliği ülkelerinin sosyal ve ekonomik göstergeleri arasındaki ilişkinin kanonik korelasyon analizi ile incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 261-274.
• Özçomak, Mehmet Suphi & Gündüz, Murat (2012). Borsa performans oranları ve diğer finansal oranlar arasındaki ilişkinin kanonik korelasyon analizi ile incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 453-466.
• Özdamar, Kazım (2010). Paket Programlar İle İstatistiksel Veri Analizi 2, (7.Baskı). Eskişehir: Kaan Kitapevi.
• Özdamar, Kazım (2013). Modern Bilimsel Araştırma Yöntemleri (2. Baskı). Eskişehir, Türkiye: Nisan Kitapevi.
• Özdamar, Kazım (2018). Eğitim, Sağlık ve Sosyal Bilimler için SPSS Uygulamalı Temel İstatistik. Bursa, Türkiye: Nisan Yayınevi.
• Stewart, Douglas & Love, William (1968). A general canonical correlation index. Psychological bulletin, 70(3p1), 160.
• Şekeroğlu, Gamze & Boyacıoğlu, Melek Acar (2021). Likidite ve Finansal Kaldıracın Banka Karlılığı Üzerindeki Etkisinin Yapısal Eşitlik Modeli İle İncelenmesi. İzmir İktisat Dergisi, 36(4), 857-865.
• TBB. (2012). Sermaye Yeterliliği Şerhi. Bağcılar, İstanbul: G.M. Matbaacılık ve Ticaret A.Ş. Yayın no: 294.
• TBB. (2020). Bankalarımız 2021. Bağcılar, İstanbul: G.M. Matbaacılık ve Ticaret A.Ş. Yayın no: 339.
• TBB. (2022). Bankalarımız 2021. Bağcılar, İstanbul: G.M. Matbaacılık ve Ticaret A.Ş. Yayın no: 346.
• Türkdönmez, Cem S. & Babuşçu, Şenol (2019). Bankaların kârlılık performansını etkileyen faktörler. Başkent Üniversitesi Ticari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 37-54.
• Yetiz, Filiz (2016). Bankacılığın Doğuşu ve Türk Bankacılık Sistemi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Nisan 2016, 107-117.
• Zengin, Sinemis & Yüksel, Serhat (2016). Likidite riskini etkileyen faktörler: Türk bankacılık sektörü üzerine bir inceleme.
• Wagner, Wolf (2007). The liquidity of Bank Assets and Banking Stability. Journal of Banking and Finance, 31. 121-139.