Child Labor Problem in Turkey and Solution Suggestions: Establishment of Child Labor Monitoring Centers

Year 2024, Volume: 15 Issue: 44, 1439 - 1453, 30.11.2024

Mehmet Tatar

https://doi.org/10.21076/vizyoner.1478646

Abstract

Child labor is one of the most important issues in industry, service and seasonal agricultural work. The study examines the current situation of child labor in Turkey and seeks answers to the question of what can be done to solve the problem. The aim of the study is to identify and monitor children working in heavy and hazardous jobs in the industrial sector, on the streets, in mobile and temporary agricultural work, and to prevent them from working in conditions that are contrary to their physical, emotional and social development. In the study, the current situation of working children in Turkey and the causes of child labor, which has become a problem, are examined in line with TURKSTAT data. According to TURKSTAT data, while the labor force participation rate of children in the 15-17 age group was 18.7% in 2022, this rate increased to 22.1% in 2023. This situation shows that the economic crisis also affects children. It is known that factors such as poverty, low income and lack of education are effective in child labor or children's participation in employment. Another important reason for child labor is the lack of an effective system or mechanism to monitor working children. Establishing child labor monitoring centers at the local level to prevent child labor would contribute to the solution of the problem of child labor. As a result of the study, solution suggestions are developed for the problematic of child labor.

Keywords

Turkey, Child, Child Labor Monitoring Center

Türkiye’de Çocuk İşçiliği Sorunu ve Çözüm Önerileri: Çocuk İşçiliği İzleme Merkezlerinin Kurulması

Abstract

Sanayi, hizmet ve mevsimlik tarım işlerinde en önemli konulardan biri de çocuk işçiliğidir. Bu çalışmada, Türkiye’de çocuk işçiliğinin mevcut durumu incelenirken yaşanan sorunun çözümü konusunda nelerin yapılabileceği sorusuna cevap aranmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sanayi sektöründeki ağır ve tehlikeli işlerde, sokakta, gezici ve geçici tarım işlerinde çalışan çocukların tespit edilerek izlenmesini sağlamak, fiziksel, duygusal ve sosyal açıdan gelişimlerine aykırı olan koşullarda çalışmalarını önlemektir. Bu çalışmada, çalışan çocukların Türkiye’deki mevcut durumu ve sorun haline gelen çocuk işçiliğinin nedenleri TÜİK verileri doğrultusunda incelenmiştir. TÜİK verilerine göre 2022 yılında 15-17 yaş grubunda yer alan çocukların işgücüne katılma oranı %18,7 iken 2023 yılında bu oran %22,1 düzeyine yükselmiştir. Bu durum yaşanan ekonomik krizin çocukları da etkilediğini göstermektedir. Çocuk işçiliğinin veya çocukların istihdama katılmalarının temelinde yoksulluk, düşük gelir ve eğitimsizlik gibi faktörlerin etkili olduğu bilinmektedir. Çocuk işçiliğinin diğer önemli bir nedeni de çalışan çocukları izleyen etkin bir sistemin veya mekanizmanın bulunmamasıdır. Çocuk işçiliğini önlemek amacıyla yerelde çocuk işçiliği izleme merkezlerinin kurulması çocuk işçiliği sorunsalına çözüm konusunda katkı sağlayacaktır. Çalışmanın sonucunda çocuk işçiliği sorunsalına yönelik çözüm önerileri geliştirilmiştir.

Keywords

Türkiye, Çocuk, Çocuk İşçiliği İzleme Merkezi

References

• KAYNAKÇA 4857 Sayılı İş Kanunu. (2003). 10.06.2023 Tarihli Resmi Gazete. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=4857&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=5
• Avşar, Z. ve Öğütoğulları, E. (2012). Çocuk işçiliği ve çocuk işçiliği mücadele stratejileri. Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(1), 9-40. Aydın, İ. (2018). Türkiye’de çocuk istismarı ve çocuk işçiliği. İş ve Hayat, 4(7), 65-81.
• Barışık, S., Ege, T. ve Şimşek T. (2016). Türkiye'de çocuk işçiliği ve ekonomik etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17(2), 161-179.
• Berigel, S. ve Eroğlu, İ. (2019). Türkiye’de Çocuk İşçiliğinin Dinamikleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 39-56.
• Çakaloz, B. ve Sevinçok, D. (2017). Türkiye’de çalışan çocuklar ve ruh sağlığı. İş Yazıları Dergisi, 89-100.
• Çöpoğlu, M. (2018). Türkiye'de çocuk işçiliği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (14), 357-398.
• ÇSGB. (2004). Çocuk ve genç işçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5457&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Dur, A. İ. B. ve Öztürk, M. (2017). Türkiye’de ve dünyada çocuk işçiliği ve mücadele politikaları: SDÜ MYO Öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(3), 613-635.
• Erbay, E. (2013). Türkiye’de çocuk işçiliğinin büyük resmi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(1), 157-168.
• Gökalp, Ö. T. (2012). Türk iş hukukunda çocuk işçi çalıştırma. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 2(1), 125-135.
• Güneş, T. (2001). Çalışan çocuklar. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 2(6), 6-8.
• Günöz, M. (2007). Türkiye’de çocuk işçiliği sorunu ve çözüm önerileri. [Uzmanlık Tezi]. Türkiye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• ILO. (2024). Çocuk işçiliği. https://www.ilo.org/tr/regions-and-countries/europe-and-central-asia/ilo-turkiye-ofisi/politika-alanlari/cocuk-isciligi adresinden 25 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• ILO, UNICEF. (2020). Küresel tahminler, eğilimler ve önümüzdeki yol. https://www.ilo.org/tr/publications/cocuk-isciligi-2020-kuresel-tahminler-egilimler-ve-onumuzdeki-yol adresinden 25 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• Karabulut, A. (2007). Türkiye’deki işsizliği önlemede aktif istihdam politikalarının rolü ve etkinliği [Uzmanlık Tezi]. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
• Karagözoğlu, Ö. ve Babaoğlu, P. (2022). Türkiye’de çocuk işçiliğiyle mücadelede kurumsal yapı. Medeniyet Araştırmaları Dergisi, 7(2), 57-75. https://doi.org/https://doi.org/10.52539/mad.1121373
• Kayhan, N. (2012). Çocuk işçiliği, IPEC deneyimi ışığında sanayide çalışan çocukların sorunları. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 4(1), 187-200.
• Kul Parlak, N. ve Uludağ Güler, Ç. (2022). COVID-19 Gölgesinde çocuk işçiliği. Hitit Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 49-66. https://doi.org/https://doi.org/10.17218/hititsbd.1063687
• Lordoğlu, K. (2017). Türkiye’de çocuk işçiliğine ilişkin değerlendirme ve saptamalar. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 16(62), 18-28.
• Öztürk, M., Dur, A. İ. B. ve Nurdoğan, A. K. (2018). 2018 Çocuk işçiliği ile mücadele yılı. Toprak İşveren Dergisi, 10-17.
• Şahin, L. (2012). Geçmişten günümüze çocuk işçiliği. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(2), 103-118.
• Tor, H. (2010). Türkiye'de çocuk işçiliğinin boyutları. Zeitschrift Dür Die Welt Der Türken, 2(2), 25-42.
• TÜİK. (2019). Haber Bülteni. Çocuk işçiliği. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Child-Labour-Force-Survey-2019-33807 adresinden 20 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• TÜİK. (2023a). Kurumsal olmayan çocuk nüfusun işgücü durumu, 2014-2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2023-53679&dil=1 adresinden 20 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• TÜİK. (2023b). Hanehalkı işgücü arastırması. İstatistiklerle çocuklar. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2023-53679&dil=1 adresinden 20 Nisan 2024 tarihinde alınmıştır.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası. (1982). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.2709.pdf
• UNICEF. (1989, 20 Kasım). Çocuk hakları sözleşmesi. https://www.unicef.org/turkiye/%C3%A7ocuk-haklar%C4%B1na-dair-s%C3%B6zle%C5%9Fme#:~:text=Madde%2032,kar%C5%9F%C4%B1%20korunma%20hakk%C4%B1n%C4%B1%20kabul%20ederler adresinden 16 Mart 2024 tarihinde alınmıştır.
• Yaman, Ö. ve Yılkan, İ. (2019). Kömür çocuklar: çoccuk işçiliğinin farklı bir görünümü patnos örneği. Binggöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 235-252. https://doi.org/10.29029/busbed.489734