VERGİ USUL KANUNU KARŞISINDA DEFTER-BEYAN SİSTEMİ’NİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2020, Issue: 2, 229 - 262, 29.07.2020

Şeyma Sarıcalar

https://doi.org/10.33432/ybuhukuk.704255

Abstract

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte vergilendirmeye ilişkin işlemler elektronik ortam üzerinden yürütülmeye başlanmıştır. Hem vergi inceleme elemanları hem de mükellefler açısından pratik bir uygulama olan elektronik defter uygulamaları gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Elektronik defter uygulamalarından biri ise Defter-Beyan Sistemi’dir. Defter-Beyan Sistemi, 2018 yılı itibarıyla bazı mükellefler tarafından zorunlu olarak kullanılmaya başlanmıştır. Tebliğ ile getirilen bir uygulama olan Defter-Beyan Sistemi üzerinden defterlere ilişkin ödevler, beyanname verme ve bildirimde bulunma yükümlülükleri yerine getirilmektedir. Yeni bir sistem olması nedeniyle bazı hususların ayrıca incelenmesi gerekmektedir. Öncelikle Defter-Beyan Sistemi’ne ilişkin hükümler yalnızca ilgili tebliğlerde yer almakta, vergi kanunlarında bir düzenleme bulunmamaktadır. Bir diğer husus ise, Defter-Beyan Sistemi’nin Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen ödevlere ilişkin hükümlere olan etkisidir.
Bu doğrultuda çalışmamızda öncelikle Defter Beyan Sistemi’yle ilgili tebliğ maddelerine yer verilecektir. Sistemi kullanmak zorunda olan mükellefler, Sistem’e ilişkin esaslar ve son olarak aykırılık neticesinde uygulanacak ceza ve sorumluluk hükümleri incelenecektir. Sonrasında ise Defter Beyan Sistemi’nin Vergi Usul Kanunu hükümleri üzerindeki etkisi çeşitli konular bakımından ele alınacaktır.
Bu doğrultuda çalışmamızda öncelikle Defter Beyan Sistemiyle ilgili tebliğ maddelerine yer verilecektir. Sistemi kullanmak zorunda olan mükellefler, Sisteme ilişkin esaslar ve son olarak aykırılık neticesinde uygulanacak ceza ve sorumluluk hükümleri incelenecektir. Sonrasında ise Defter Beyan Sisteminin Vergi Usul Kanunu hükümleri üzerindeki etkisi farklı konular bakımından ele alınacaktır.

Keywords

Defter-Beyan Sistemi, Defterler, Belgeler, Vergi Beyanı, Elektronik Defter

ASSESSMENT OF THE BOOK-DECLARATION SYSTEM AGAINST THE TAX PROCEDURE LAW

Abstract

Transactions regarding taxation have started to be carried out electronically with the development of technology. Electronic book applications, which are a practical application for both tax examiners and taxpayers, are becoming more common. One of the electronic book applications is The Book-Declaration System. The Book-Declaration System has started to be used by some taxpayers as of 2018. Through The Book-Declaration System, which is an application brought by the Communique, liabilities related to books, declaration, notification obligations are fulfilled. Since it is a new system, some issues need to be examined separately. First of all, the provisions regarding The Book-Declaration System are only included in the relevant communiqués and there is no regulation in the tax law. Another issue is the effect of The Book-Declaration System on the provisions related to the duties in The Tax Procedure Law.
In this regard, in our study, firstly, the articles of notification regarding The Book-Declaration System in the Communique will be included. Afterwards, the taxpayers who are obligated to use the system, the principles regarding the System and finally the penalty and liability provisions to be applied as a result of the violation will be examined. Afterwards, the effect of The Book-Declaration System on the provisions of The Tax Procedure Law will be discussed.

Keywords

The Book-Declaration System, Accounting Books, Documents, Tax Declaration, Electronic Book

References

• Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/Kaya, Cemil (2014) Türk İdare Hukuku, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Arslan, Cenk Murat (2018) “Elektronik Olarak Düzenlenen Defter ve Belgelerin Kapsamı Genişletildi”, Vergi Dünyası, S:439, s. 64-74.
• Atay, Ender Ethem (2014) İdare Hukuku, 4. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Başaran Yavaşlar, Funda (2006) “İdari Nitelikli Vergi Suç ve Cezaları” Vergi Dünyası, Temmuz 2006, s.131-178. Bilici, Nurettin (2016) Vergi Hukuku, 37. Baskı, Ankara, Savaş Yayınevi.
• Buyrukoğlu, Selçuk/Bozdoğan, Duygu (2015) “Danıştay İçtihatlarında Vergilendirmede Kanunilik” Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, S:10/1, s. 263-282.
• Çağan, Nami (1982) Vergilendirme Yetkisi, İstanbul, Kazancı Hukuk Yayınları.
• Çağan, Nami (1984) “Türk Anayasası Açısından Vergileme Yetkisi”, Anayasa Yargısı Dergisi, C:1, s. 171.
• Doğrusöz, Bumin (2000) “Yargı Kararları Işığında Vergilerin Kanuniliği İlkesi Açısından Türk Vergi Mevzuatının Değerlendirilmesi”, Anayasal Mali Düzen, XIII. Türkiye Maliye Sempozyumu, 14-16 Mayıs 1998, İstanbul, s. 135-160.
• Eroğlu, Onur (2013) “Vergi Ceza Hukuku Açısından Kanunilik İlkesi” Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, S:8(3), s. 157-180.
• Güneş, Gülsen (2014) Verginin Yasallığı İlkesi, 4. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Kaneti, Selim/Ekmekci, Esra/Güneş, Gülsen/Kaşıkçı, Mahmut (2019) Vergi Hukuku, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Karakoç, Yusuf (1996) Türk Vergi Hukukunda Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi, Ankara, Anayasa Yargısı 13. Anayasa Mahkemesi Yayını.
• Karakoç, Yusuf (2014) “Anayasal Vergilendirme İlkeleri Üzerine Bir Değerlendirme” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:15, Özel S. 2013, s.1259-1308.
• Karayalçın, Yaşar (1988) Muhasebe Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü. Kırbaş, Sadık (2012) Vergi Hukuku, Ankara, Siyasal Kitabevi.
• Mutluer, M. Kamil/Dayanç Kuzeyli, N. Nilay (2019) Vergi Hukuku Genel ve Özel Hükümler, Ankara, Yetkin Yayınları. Oktar, S. Ateş (2017) Vergi Hukuku, 12. Baskı, İstanbul, Türkmen Kitabevi.
• Öncel, Mualla/Kumrulu, Ahmet/Çağan, Nami/Göker, Cenker (2019) Vergi Hukuku, 28. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Öner, Erdoğan (2016) Vergi Hukuku, 7. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Pehlivan, Osman (2015) Vergi Hukuku, Celepler Matbaacılık.
• Saban, Nihal (2016) Vergi Hukuku, 8. Baskı, İstanbul, Beta Basım Yayın.
• Saraçoğlu, Fatih/Pürsünlerli Çakar, Elif (2019) Vergi Hukuku, 10. Baskı, Ankara, Gazi Kitabevi.
• Şenyüz, Doğan (2017) Vergi Ceza Hukuku, 10. Baskı, Bursa, Ekin Kitabevi.
• Şenyüz, Doğan/Yüce, Mehmet/Gerçek, Adnan (2017) Vergi Hukuku, 8. Baskı, Bursa, Ekin Kitabevi.
• Taşkan, Yusuf Ziya (2010) Vergi Yönetiminin Düzenleyici İşlemleri, 1. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Taşkan, Yusuf Ziya (2019) Vergi Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Tekbaş, Abdullah (2009) Vergi Kanunlarının Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi: Türkiye Değerlendirmesi, Ankara, T.C. Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• Yaşar, Hasan Nuri (2014) İdare Hukuku, İstanbul, Der Kitabevi.
• Acar, Mustafa Gürhan (2001) “Genel Tebliğ ve Muktezanın Vergi Hukuku Bakımından Mahiyeti Ve Mükellef İle İdare Bakımından Bağlayıcılığı” Vergi Dünyası, <http://www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/2786> s.e.t. 09.03.2020.
• Baykara, Bekir (2001) “Vergi Kanunları İle İlgili Genel Tebliğler Ve İç Genelgelerin Hukuki Anlamı Ve Değeri”, Vergi Dünyası, <http://www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/2771> s.e.t. 09.03.2020.
• Gelir İdaresi Başkanlığı, E-Defter, <http://www.edefter.gov.tr /edefterkayitlikullanicilar.html> s.e.t. 09.03.2020.
• Kumrulu, Ahmet (1988) “Anayasa Mahkemesinin Bir Kararı Nedeniyle Vergi Borcunda Objektif Sorumluluk Esasına Dayanan Teselsül”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi <http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m1988-19883-1067> s.e.t. 09.03.2020.
• Uyanık, Namık Kemal (2001) “Genel Tebliğler Ve Muktezalar”, Vergi Dünyası, <http://www.vergidunyasi.com.tr/Makaleler/2776> s.e.t. 09.03.2020.