APPLICABILITY OF THE LEGALITY PRINCIPLE IN CIVIL SERVANT DISCIPLINARY LAW

Year 2021, Issue: 2, 129 - 174, 31.07.2021

Çolpan Mücahit Küçük

Abstract

Various duties, responsibilities and prohibitions are stipulated for the personnel carrying out these services in order to carry out the public service efficiently and regularly. However, acts of public officials that disturb the institutional order are called disciplinary offenses. Disciplinary action is taken against violations that cause disruption of the public service and the internal order. According to the Civil Servants Law No. 657, the personnel "who do not fulfill the duties stipulated by the legislation for the proper execution of public services, who do not obey the mandatory rules, who do the prohibited works" will be punished with “warning, condemnation, deduction from salary, stopping the progress of the rank, dismissal from the civil service”. And which action require which punishment is written in the law. However, with the provision stating that similar punishments will be given to similar acts, the principle of legality in terms of disciplinary offenses has been abandoned. Because the principle of legality in crime and punishment is a principle that accepts that acts that are not defined separately and clearly in the law cannot be considered as a crime and that only the penalty shown in the law can be applied for an action. At this point, it is controversial whether the principle of legality, which is a constitutional principle in terms of civil servant discipline law, will be applied. The acceptance that the principle of legality is valid in terms of disciplinary law can guide the practice to the extent that it is compatible with its structure.

Keywords

Public Service, Disciplinary Offense, Disciplinary Punishment, The Principle Of Legality, Public Official.

KANUNİLİK İLKESİNİN MEMUR DİSİPLİN HUKUKUNDA UYGULANABİLİRLİĞİ

Abstract

Kamu hizmetinin verimli ve düzenli yürütülebilmesi için bu hizmetleri yürüten personele yönelik çeşitli ödev, görev, sorumluluk ve yasaklar öngörülmüştür. Ancak kamu görevlilerinin bahse konu düzenlemeleri ihlâl ederek kurum düzenini bozan fiilleri disiplin suçu olarak adlandırılmıştır. Kamu hizmetinin aksamasına ve kurum içi düzenin sarsılmasına sebebiyet veren bu ihlâllere karşı uygulanacak yaptırımlar vasıtasıyla kurum düzenin sağlanması hedeflenmektedir. Nitekim 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda, “kamu hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların, Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin ve yönetmeliklerin Devlet Memuru olarak emrettiği ödevleri yurt içinde veya dışında yerine getirmeyen, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları yapmayan, yasakladığı işleri yapan” personelin “uyarma, kınama, aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması, devlet memurluğundan çıkarma” cezalarıyla tecziye edilecekleri belirtilmiştir. Yine disiplin cezasına müteallik bu hal ve davranışların her biri Kanun’da belirtilmiştir. Ancak, sayılan bu hal ve davranışlara nitelik ve ağırlıkları itibariyle benzeyen fiillere de aynı türden cezaların verileceğine dair hüküm ihdas edilmek suretiyle disiplin suçları bakımından kanunilik ilkesinden uzaklaşılmıştır. Zira suçta ve cezada kanunilik ilkesi, yasada ayrıca ve açıkça tanımlanmayan fiillerin suç olarak nitelendirilemeyeceğini ve bir fiilden dolayı ancak yasada karşılık olarak gösterilen cezanın veya güvenlik tedbirinin uygulanabileceğini kabul eden bir ilkedir. Bu noktada memur disiplin hukuku bakımından anayasal bir prensip olan kanunilik ilkesinin uygulanıp uygulanmayacağı tartışmalıdır. Kanunilik ilkesinin bünyesine uygun olduğu ölçüde disiplin hukuku bakımından geçerli olduğunun kabulü uygulamaya yön verebilecektir.

Keywords

Kamu Hizmeti, Disiplin Suçu, Disiplin Cezası, Kanunilik İlkesi, Kamu Görevlisi.

References

• Adal, Hasan Şükrü (1968) Kamu Personel İdaresi, İstanbul Ahmet Sait Matbaası.
• Akbulut, Emre (2013) Türk İdare Hukukunda Kanuni İdare İlkesi, 1. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Akgüner, Tayfun/ Berk, Kahraman (2017) İdare Hukuku, 8. Baskı, İstanbul, Der Yayınları.
• Akyılmaz, Bahtiyar (Haziran-Aralık 2002) “Anayasal Esaslar Çerçevesinde Kamu Personeli Disiplin Hukuku ve Uygulamadaki Sorunlar”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C: 6, S: 1-2, s. 240-258.
• Akyılmaz, Bahtiyar/Sezginer, Murat/ Kaya, Cemil (2018) Türk İdare Hukuku, 1. Baskı, Ankara, Savaş Yayınları.
• Alacakaptan, Uğur (1958) İngiliz Ceza Hukukunda Suç ve Cezaların Kanuniliği Prensibi, Ankara Hukuk Fakültesi Kriminoloji Enstitüsü Yayınları, Ankara.
• Ancel, Marc (1974) “Klasik Hukukta ve Toplumsal Korunma Doktrininde Ceza Anlayışı” (Çeviren: Hasan İsmet Bıyıklı), Ankara Barosu Dergisi, S: 5, s. 895-900.
• Antolisei, Francesco (1980) Manuale di Diritto Penale, PG., 1st edn., Milano, A. Giuffrès.
• Arslan, Zehreddin (2000) 657 sayılı Kanuna Göre Disiplin Suç ve Cezaları, 1. Baskı, İstanbul, Alfa Yayınları.
• Artuk, Mehmet Emin/Gökcen, Ahmet /Yenidünya, A. Caner (2014) Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Aslan, Zehreddin (2001) Disiplin Suç ve Cezaları, 1. Baskı, İstanbul, Alfa Yayınları.
• Aslan, Zehreddin (2004) “Kamu Personelinin Disiplin Hukukundan Kaynaklanan Sorunları”, Kamu Personeli Sorunları İdare Hukuku Sempozyumu, 4-5 Nisan 2003, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:1599, Hukuk Fakültesi Yayınları No:8, Eskişehir, s. 13-29.
• Atay, Ender Ethem (2018) İdare Hukuku, 6. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Atay, Ender Ethem (12 Mayıs 2008) “Kuvvetler Ayrılığı İlkesi Uyarınca Yürütme Yargı Ayrılığı ve İdari Yargı Denetiminin Niteliği”, Danıştay ve İdari Yargı Günü 140. Yıl Sempozyumu, Danıştay Tasnif ve Yayın Bürosu Yayınları No: 77, s.123-148.
• Aydın, Devrim (2011) “Ceza Kanunlarının Yer Yönünden Uygulanması”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 94, s.131-148. Aygün Eşitli, Ezgi (2013) “Suçların ve Cezaların Kanuniliği İlkesi”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 104, s. 225-246. Azrak, Ali Ülkü (2004) “Hukuk Devleti Açısından Memurların Mesleki Güvenceleri”, Kamu Personeli Sorunları, İdare Hukuku Sempozyumu, Eskişehir 4-5 Nisan 2003, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:1599, Eskişehir, Hukuk Fakültesi Yayınları, No: 8, s.1-12.
• Başa, Şafak “Ceza Yargılaması İlkeleri ve Disiplin Hukuku”, http://www.academia.edu/6382948/, s.e.t. 12.01.2021. Beccaria, Cesare (1764) On Crimes and Punishments (Dei delitti e delle pene) (Çeviren: Selçuk, Sami (2010) Suçlar ve Cezalar Hakkında, 2. Baskı, Ankara, İmge.
• Bettiol, Giuseppe (1978) Diritto penale, 2nd edn., Cedam, Padova.
• Boz, Selman Sacit (2017) “Memur Disiplin Hukukuna Hâkim Olan Temel İlkeler”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 25, S: 2, s. 15-41.
• Bozkurt, H., Argun/Bozkurt, Asuman (1989) “Hileli İflas Üzerine Bir İnceleme”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 5, s. 696-698.
• Bucaktepe, Adil (2015) “Disiplin Makamlarının Disiplin Cezası Verme Yetkileri Üzerine Bir Değerlendirme”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 19, S: 2, 199-224.
• Can, Osman (2005) “Belirlilik İlkesine Anayasal Bakış”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 9, S: 1-2, s. 89-125.
• Cem, Cemil (1969) “Disiplin ve Disiplin Hukuku”, Ankara Barosu Dergisi, S: 5, s.821-834.
• Centel, Nur (2002) Türk Ceza Hukukuna Giriş, 2. Baskı, İstanbul, Beta Yayınları.
• Cherif, M., Bassiouni (1999), Crimes Against Humanity In İnternational Criminal Law, 2nd edn, Kluwer Law İnternational.
• Çağlayan, Ramazan (2017) İdare Hukuku Dersleri, 5. Baskı, Ankara, Adalet Yayınları.
• Çal, Sedat (2015) Kamu Hukukçuları Platformu'nun 8-9 Kasım (2013 tarihlerinde Ankara'da düzenlediği Hukuk Güvenliği konulu toplantıda yapılan sunum) Hukuk Güvenliği (Haz. Ece Göztepe), Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 277, Ankara, s. 248-257.
• Dönmezer, Sulhi/Erman, Sahir (1973) Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Genel Kısmı, C. II, 5. Baskı, İstanbul Üniversitesi Yayınları No: 1408, Sulhi Garan Matbaası Varisleri Koll. Şti., İstanbul.
• Duran, Lütfi (1964) İdare Hukuku Meseleleri, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını.
• Durmuş, A. Alper (2014) Memur Disiplin Hukuku, 10. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Esendemir, Ferit Deniz (2018) Emniyet, Jandarma ve Sahil Güvenlik Teşkilatlarında Meslekten Çıkarma Disiplin Cezası, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Evren, Çınar Can (2011) “Kabahatlerde Kanunilik İlkesi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 69, S: L-2, s. 67-1001.
• Gölcüklü, Feyyaz (1963) “İdari Ceza Hukuku ve Anlamı, İdarenin Cezai Müeyyide Tatbiki”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, C: 18, s. 115-182.
• Günerbüyük, Uygar (2011) “İdari İşlemle Suç ve Ceza Konulup Konulmayacağı ile Kabahatleri Suç Olmaktan Çıkarama Eğilimi Bağlamında Kanunilik İlkesi”, (Mahmutoğlu, Fatih Selami), Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türk Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukuku, I. Kitap, 1. Baskı, İstanbul, İstanbul Barosu Yayınları.
• Hakeri, Hakan (2017) Ceza Hukuku Genel Hükümler, 21. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• İçel, Kayıhan (2004) “Suç Politikasının Ana İlkeleri Bağlamında Hukuka Bağlı Devlet İlkesi”, Ankara Barosu Hukuk Kurultayı, C.I, Hukuk Devleti, s. 60-94.
• Jourda-Dardaud, Anne (2005) La procêdure disciplinaire dans la fonction publique, Fautes-Sanction-Recours, Edition du Payrus, Paris.
• Karagülmez, Ali (2004) “5237 sayılı Türk Ceza Kanununda Özel Kanunlarla İlişki Konusundaki Düzenlemenin (5. Maddenin) İncelenmesi” Ankara Barosu Dergisi, S: 4, s. 89-104.
• Kaya, Cemil (Haziran 2005) “Memur Disiplin Suç ve Cezalarına Hâkim Olan Temel İlkeler”, Amme İdaresi Dergisi, C: 38, S: 2, s. 63-64.
• Kaya, Cemil (Haziran 2005) “Memur Disiplin Suç ve Cezalarına Hâkim Olan Temel İlkeler”, Amme İdaresi Dergisi, C: 38, S: 2, s. 61-87.
• Keçelioğlu, Elvan (Ekim 2012) “Ceza Hukukunda İçtihadın Sınırı, Yorum ve Kıyas”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Y: 3, S: 11, s.77-100.
• Livanelioğlu, Ömer Asım (1997) Memur Disiplin Hukuku, Ankara, Asil Yayıncılık.
• Maggiore, Giuseppe (1973), Principi di Diritto Penale, Parte Generale, Vol. 1, Bologna.
• Noyan, Erdal (2006) Ceza Davası, İddia Duruşma Hüküm, 1. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Osmanoğlu, M. Kerem (2010) “Ceza Hukukunda Geriye Yürüme Yasağı”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 14, S: 3-4, s. 89-116.
• Otacı, Cengiz/ Keskin, İbrahim (2010) Türk Kabahatler Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Adalet Yayınevi.
• Örücü, Esin (1966) “Disiplin Cezaları ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Sistemi”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C: 32, S: 2-4, s.782-823.
• Özen, Mustafa (2010) “Non Bis In Idem (Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama Olmaz) İlkesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 14, S: 1, s.389-417.
• Özgenç, İzzet (2006) Türk Ceza Kanunu Gazi Şerhi, 3. Baskı, Ankara, Adalet Bakanlığı Yayınları.
• Özgenç, İzzet (2018) Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Öztürk, Bahri/Erdem, Mustafa Ruhan/Özbek, Veli Özer (2017) Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 11. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Pazarcı, Şevki (1992) “Belediyelerde Disiplin Suç ve Cezaları”, Çağdaş Yerel Yönetimler, C: 1, S: 4, s. 35-40.
• Pınar, İbrahim (1999) Devlet Memurları Kanunu Şerhi ve İlgili Mevzuat, 1. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Pirler, Orhan (1980) Açıklamalı ve Uygulamalı Devlet Memurları Kanunu, 1. Baskı, Er-Tu Matbaası.
• Sade, Ümit, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7. Maddesi Işığında Suç ve Cezada Kanunilik İlkesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans) İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sağlam, Mehmet (2005) “Personel Hukukuna İlişkin Anayasal ilkeler ve Anayasa Mahkemesi’nin Uygulaması”, Danıştay Dergisi, S: 109, s. 51-73.
• Saygın, Engin (Haziran 2018) “Güncel Gelişmeler Işığında Yükseköğretim Kamu Görevlilerinin Disiplin Suç ve Cezalarının Değerlendirilmesi”, Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: 8, S: 1, s. 79-106.
• Soyaslan, Doğan (1986) “Ceza Muhakemesi Hukukunda Kıyas”, Adalet Dergisi, C: 1-3, S: 2, s.948-964.
• Soyaslan, Doğan (1990) Yürütme Organının Suç ve Ceza Koyma Yetkisi, 1. Baskı, Ankara, Kazancı Kitap Ticaret AŞ. Şahin, Cumhur/Özgenç, İzzet (2010) Türk Ceza Hukuku Gazi Külliyatı, 6. Baskı, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Şen, Ersan (2006) Yeni Türk Ceza Kanunu Yorumu, 1. Baskı, İstanbul, Vedat Yayıncılık.
• Taner, Fahri Gökçen (2009) “TCK’nın 5. Maddesinin Yürürlüğe Girmesi Karşısında TCK Dışındaki Kanunlarda Yer Alan Dava ve Ceza Zamanaşımını Durduran Nedenlerin Yürürlük Durumu” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 83, s. 137-154.
• Teke, Tekin (2010) Danıştay Karaları Işığında Devlet Memurluğundan Çıkarma Cezası, Dönem Projesi (TODAİE), Ankara.
• Tepe, İlker (2014) ‘’Kant’ta Ceza Hukuku ve Hukuk Devletinde Ceza’’ (Prof. Dr. Joachım Hruschka/ Prof. Dr. Sharon Byrd) – 3: KANUNSUZ CEZA OLMAZ! http://epetrekli.blogspot.com/2014/02/kantta-ceza-hukuku-ve-hukuk-devletinde_9.html, s.e.t 09.02.2014.
• Tolon, Kemal Doğu (1986) İptal ve Tam Yargı Davalarında Kazanılmış Hak, İdare Hukuku ve İdari Yargı ile İlgili İncelemeler, Ankara, Danıştay Başkanlığı.
• Tortop, Nuri (1989) Personel Yönetimi, 1. Baskı, Ankara, İlksan Matbaası.
• Tutum, Cahit (1979) Personel Yönetimi, Ankara, TODAİE Yayını.
• Uğur, Hüsamettin (2010) “Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesi ve Anayasa Mahkemesi Kararları Karşısında Yaptırımsız Kalan Bazı Suçlar”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S: 91, s.300-334.
• Yıldırım, Turan (2001) “Kamu Yararı ve Disiplin Cezalarının Affı”, Anayasa Yargısı, S: 18, s. 438-450.
• Yıldırım, Turan (2017) İdare Hukuku (Yıldırım Turan), 8. Baskı, İstanbul, On İki Levha Yayınları.
• Yüce, Turhan Tufan (1994) “Ceza Hukuku İlkelerinin Disiplin Ceza Hukukunda Geçerliği Sorunu ve Danıştay Kararlarının Bu Açıdan Tahlili”, Danıştay Dergisi, S: 88, s. 5-13.
• Zabunoğlu, Yahya Kazım (2012) İdare Hukuku C. 1, 1. Baskı, Ankara, Yetkin Yayınları.