Bir Kapı Aralamak: Yerel ve Suriyeli Çocuklarla Yaratıcı Drama

Year 2020, Volume: 15 Issue: 2, 227 - 258, 01.06.2020

Müge Olğun Baytaş Alev Çelik

Abstract

Türkiye’de geçici koruma altında bulunan Suriyeli insanların %70’i çocuklardan ve gençlerden oluşmaktadır (UNHCR, 2020). Bu durum, Türkiye’de son derece dinamik bir Suriyeli nüfusun olduğunu göstermektedir. Bu yüzden de eğitim, değişen bu nüfusun ihtiyaçları arasında yer almaktadır. Bu noktadan bakıldığında Suriyeli öğrencilerin eğitimi konusunda özel tedbirlerin alınması gerektiği gibi yerel öğrencilerin de Suriyeli öğrencileri ötekileştirmeden, birbirlerinin sosyal kimliklerini kabul ederek aynı çevreyi, okulu ya da sınıfı paylaşmalarından doğan zenginliği fark etmeleri önemlidir. Bu durumun öneminden yola çıkarak bu araştırmanın amacı, yaratıcı drama yöntemini kullanarak Suriyeli öğrenciler ve yerel öğrencilerin 1) okul kültürüne birlikte dahil olmalarına, 2) karşılaştıkları sosyal uyum sorunlarını fark etmelerine ve 3) birbirlerine yönelik iletişim becerilerini geliştirilmelerine destek olmaktır. Bu amaçla, 18 Suriyeli ve 18 yerel öğrencinin katılımıyla üçer saatlik altı yaratıcı drama atölyesi gerçekleştirilmiştir. Araştırma etnografik durum çalışması (Ethnographic Case Study) yöntemiyle gerçekleştirilmiş olup, görüşme, katılımcı gözlem, gözlem, doküman ve video analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma kapsamında, nitel veri toplama araçları ile toplanan verilerin analizi için sürekli karşılaştırmalı veri analizi (Constant Comparative Data Analysis) yöntemi uygulanmıştır. Araştırma sonucundan elde edilen bulgulara göre Suriyeli ve yerel öğrencilerin birbirleri ile olan arkadaşlık ilişkilerinin arttığı saptanmıştır. Bunun yanında, farklı sosyal kimliklere sahip öğrenciler arasında ortak dil yeterliliğinin oyun ve doğaçlama ile sağlandığı ve öğrencilerin birbirlerine daha çok yardım etmeye çalıştıkları görülmüştür. Öğrencilerin karşılıklı olarak birbirlerini anlamaları, empati kurmaları, iletişim kurmak için daha çok çaba göstermeleri ve birbirlerine karşı duyarlı olmak için yardım ve destek vermeye daha eğilimli olmaları elde edilen diğer sonuçlar arasındadır.

Keywords

Yaratıcı drama, Suriyeli çocuklar, Etnografik durum çalışması, Mülteci eğitimi

References

• Adıgüzel, Ö. (2017). Eğitimde yaratıcı drama (10. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Altıntaş, M. E. (2018). DKAB öğretmenlerine göre Suriyeli çocukların devlet okullarında karşılaştıkları sorunlar (nitel bir araştırma). Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 18(2), 469-499.
• Aguilar, P., & Retamal, G. (2009). Protective environments and quality education in humanitarian contexts. International Journal of Educational Development, 29(1), 3–16.
• Ardıç Çobaner, A. (2015). Çocuk hakları bağlamında Suriyeli mülteci çocukların haberlerde temsili. Marmara İletişim Dergisi, 24, 27 – 54.
• Aykaç, M. ve Aykaç, N. (2019). Yaratıcı drama temelli etkinliklerin kültürlerarası duyarlılık ve göçmen algısı üzerine etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 14(1), 73-98.
• Battistich, V., & Hom, A. (1997). The relationship between students’sense of their school as a community and their involvement in problem behaviors. American journal of public health, 87(12), 1997-2001.
• Baumeister, R. F., & Leary, M. R. (1995). The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological bulletin, 117(3), 497.
• Biçer, N., ve Kılıç, B. S. (2017). Suriyeli öğrencilere Türkçe öğretmek için kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 649-663.
• Boran, E. (2010). Risk gruplarıyla sosyal alanda yaratıcı drama çalışmalarının etkileri. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Anabilim Dalı. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi.
• Brookover, W.B. (1985). Can we make schools effective for minority students? The Journal of Negro Education, 54, 257-268.
• Bulut, S., Soysal, Ö. K., ve Gülçiçek, D. (2018). Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğretmeni olmak; Suriyeli öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(2), 1210-1238.
• Charmaz, K. (2014). Constructing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Cohen, J., McCabe, E. M., Michelli, N. M., & Pickerall, T. (2009). School climate: Research, policy, practice, and teacher education. Teachers College Record, 111, 180-213.
• Corbin, J., & Strauss, A. (2015). Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Corsaro, W. A. (2003). We’re friends, right?: Inside kids’ culture. Joseph Henry Press.
• Cortesão, L. (2011). Paulo Freire and Amilcar Cabral: convergences. The Journal for Critical Education Policy Studies, 9(2), 260-267.
• Couroucli-Robertson, K. (2001). Brief drama therapy of an immigranta dolescent with a speech impediment. The Arts in Psychotherapy, 28, 289–297.
• Dufon, M. (2002). Video recording in ethnographic SLA research: Some issues of validity in data collection. Language Learning & Technology, 6(1), 40-59.
• Emerson, R. M., Fretz, R. I., & Shaw, L. L. (2011). Writing ethnographic field notes. University of Chicago Press.
• Emin, M. N. (2019). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi. SET Vakfı İktisadi İşletmesi. Erdoğan, F. K., Arslantaş, S. ve Kurnaz, A. (2018). İlkokula devam eden kaynaştırma oğrencilerinin sınıf içi etkinliklere katılım düzeyine yaratıcı drama yönteminin etkisinin incelenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 13(2), 199-211.
• Flybjerg, B. (2006). Five misunderstandings about case-study research. Qualitative inquiry, 12(2), 219-245.
• Fusch, G. E., & Ness, L. R. (2017). How to conduct a mini-ethnographic case study: A guide for novicere searchers. The Qualitative Report, 22(3), 923-941.
• García, O., Johnson, S. I., & Seltzer, K. (2017). The translanguaging classroom: Leveraging student bilingualism for learning. Philadelphia, PA: Caslon.
• Gay, G. (2002). Preparing for culturally responsive teaching. Journal of teacher education, 53(2), 106-116.
• Gencer, T. E. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler. Journal of International Social Research, 10(54).
• Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (2017). Discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Routledge.
• Güven, İ., & Adıgüzel, Ö. (2015). Developing social skills in children through creative drama in education. In Drama and Theatre with Children (pp. 83-93). Routledge.
• Harunoğulları, M. (2016). Suriyeli sığınmacı çocuk işçiler ve sorunları: Kilis örneği. Göç Dergisi (GD), 3(1), 29-63.
• Karadeniz, S. A., ve Tepeli, K. (2019). Yaratıcı drama eğitiminin ergenlerin utangaçlıkla baş etme ve atılganlıklarını geliştirmeye yönelik etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 14(1), 99-116.
• Kiremit, R. F., Akpınar, Ü. ve Akcan, A. T. (2018). Suriyeli öğrencilerin okula uyumları hakkında öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2139-2149. Kirkland, D. (2012). Why I study culture, and why it matters: Humanizing ethnographies in social science research. In D. Paris & M. Winn (Eds.), Humanizing Research. Thousand Oaks Publishing.
• Koçoğlu, A., ve Yanpar Yelken, T. (2018). Suriyeli öğrencilere Türkçe dil becerileri kazandırma sürecinde ilkokul Türkçe dersi öğretim programları ile ilgili öğretmen görüşleri. Journal of Qualitative Research in Education, 6(2), 131-160. DOI:10.14689/issn. 2148 - 2624.1.6c2s7m
• Ladson-Billings, G. (1994). The dreamkeepers: Successful teachers of African American children. San Francisco, CA: JosseyBass.
• Mayo, P. (2008). Özgürleştiren praksis. İstanbul: Dipnot Yayınları.
• MEB. “Kapsayıcı Eğitim Projesi (Inclusive Education)”. (2018) https://oygm.meb.gov.tr/www/kapsayici-egitim-projesi-inclusive-education/icerik/679 (erişim tarihi: 24.02.2020)
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2009). Qualitative data analysis. Qualitative research: A guide to design and implementation, 169-207.
• Metinnam, İ. (2017). Yaratıcı dramayla kültürel temas alanları oluşturmak: Sanat eğitiminde katılımcı bir eylem araştırması örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Novy, C. (2003). Drama therapy with pre-adolescents: A narrative perspective. The Arts in Psychotherapy, 30, 201–207.
• Oh, S. A., & Van Der Stouwe, M. (2008). Education, diversity, and inclusion in Burmese refugee camps in Thailand. Comparative Education Review, 52(4), 589-617.
• Ömeroğlu, E. (1992). Okul öncesi işitme engelli çocukların haynaştırılmasında yaratıcı drama eğitimin kullanılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 1(02).
• Özcan, A. S. (2018). Çok kültürlülük bağlamında Türkiye’nin Suriyeli öğrencilere yönelik eğitim politikası. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 17-29. Pinson, H., and M. Arnot. 2007. Sociology of education and the waste land of refugee education research. British Journal of Sociology of Education 28, no. 3: 399–407.
• Read, K., Aldridge, J., Ala’i, K., Fraser, B., & Fozdar, F. (2015). Creating a climate in which students can flourish: A whole school intercultural approach. International journal of whole schooling, 11(2), 29-44.
• Rhoads, R. A. (1995). Whales tales, dogpiles, and beergoggles: An ethnographic case study of fraternity life. Anthropology & Education Quarterly, 26(3), 306-323.
• Rousseau, C., Benoit, M., Gauthier, M. F., Lacroix, L., Alain, N., VigerRojas, M., ... & Bourassa, D. (2007). Classroom drama therapy program for immigrant and refugee adolescents: A pilot study. Clinical child psychology and psychiatry, 12(3), 451-465.
• Şahin, M. ve Doğan, Y. (2018). Suriyeli öğrencilerin bulunduğu sınıflarda fen bilimleri öğretiminde karşılaşılan sorunlar: nitel bir çalışma. Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 1(1), 13-33.
• Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleştirme önerisi. Göç Dergisi (GD), 3(1), 65-81.
• Schachner, M. K., Schwarzenthal, M., van de Vijver, F. J., & Noack, P. (2019). How all students can belong and achieve: Effects of the cultural diversity climate amongst students of immigrant and nonimmigrant background in Germany. Journal of Educational Psychology, 111(4), 703.
• Slusky, R. (2004). Decreasing high-risk behavior in teens. Healthcare Executive, 19(1), 48–49.
• Simons Morton, B. G., & Crump, A. D. (2003). Association of parental involvement and social competence with school adjustment and engagement among sixth graders. Journal of School Health, 73(3), 121-126.
• Sirin, S. R., & Aber, J. L. (2018). Increasing under standing for syrian refugee children with empirical evidence.
• Strauss, A., & Corbin, J. (1998). Basics of qualitative research (2nd ed.). Newbury Park, CA: Sage.
• Taylor, S., & Sidhu, R. K. (2012). Supporting refugee students in schools: What constitutes inclusive education?. International Journal of Inclusive Education, 16(1), 39-56.
• Thomas, D. R. (2006). A general inductive approach for analyzing qualitative evaluation data. American journal of evaluation, 27(2), 237-246.
• Toker, Ş. ve Olğun Baytaş, M. (2020). The Potential and challenges of implementing translanguaging pedagogy with Syrian refugee learners in Turkey. Makale hazırlanıyor.
• Ulubey, Ö., & Gözütok, F. D. (2015). Future citizenship, democracy and human rights education with creative drama and other interactive teaching methods. Egitim ve Bilim, 40(182).
• United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization, Paris (France). (2005). Guidelines for inclusion: Ensuring access to education for all. ERIC Clearing house. United Nations High Commissioner for Refugees. (2020, February 14). Syria Regional Refugee Response.https://data2.unhcr.org/en/situations/syria (erişim tarihi: 24.02.2020)
• Wills, T. A. (1981). Downward comparison principles in social psychology. Psychological bulletin, 90(2), 245.
• World Health Organisation (2016, September 30). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/child-maltreatment (erişim tarihi:12.02.2020)
• Yıldırım, K., Aykaç, N. ve Okçu, S. T. (2019). Yaratıcı Drama ve resimli çocuk kitapları: kültürlerarası duyarlılığı geliştirmek için örnek bir uygulama. Yaratıcı Drama Dergisi, 14(1), 55-72.
• Zaykowski, H., & Gunter, W. (2012). Youth victimization: School climate or deviant lifestyles?. Journal of interpersonal violence, 27(3), 431-452.