ANALYSIS OF MUHARREM ERTAŞ'S VOCAL PERFORMANCE IN THE CONTEXT OF AVŞAR BOZLAĞI (KALKTI GÖÇ EYLEDİ AVŞAR ELLERİ)

Year 2025, Volume: 8 Issue: 3, 1380 - 1397

İnanç Aras Oruç

https://doi.org/10.51576/ymd.1729426

Abstract

Although Abdals have been engaged in many different professions through time, they have come to the forefront mostly with music and especially wedding musicians. Especially in Kırşehir, Kırıkkale and Yozgat, Middle Anatolian Abdals, have performed music at weddings as a professional occupation. Indeed, Muharrem Ertaş is one of the important artists representing the Abdal music in question. He has become an example for many people in terms of both his repertoire and his performance characteristics. However, a performance analysis study is needed to concretize the performance characteristics of Muharrem Ertaş. Therefore, this study aims to examine the vocal performance of Avşar Bozlağı, associated with Muharrem Ertaş, in the context of technique and style. In the study, the descriptive survey model of qualitative research methods, digital ethnography (ethnography), and content analysis methods have been used. First, the studies on Muharrem Ertaş were scanned and coded with the descriptive screening model. The coded data were classified according to the topics, and the theoretical framework of the study was formed. Afterwards, Avşar Bozlağı, which was determined to belong to Muharrem Ertaş by the digital ethnography method, was notated separately in the context of both vocal and bağlama performance, and technical features such as style, technique, vocal features used, and ornaments reflected in the genre were described and transcribed by the content analysis method. Since Avşar Bozlağı, which constitutes the universe of the study and also reflects the sample, the study was conducted on the general universe. The reason for choosing bozlaks for the performance analysis is that Muharrem Ertaş's musical identity came to the fore with bozlaks. As a result of the data obtained, it was determined that Muharrem Ertaş used the treble resonance region and used techniques such as multiplication, legato, triole, glottal attack and yodel.

Keywords

Muharrem Ertaş, Avşar Bozlağı, performance analysis, Abdal Music, Turkısh Folk Music

AVŞAR BOZLAĞI (KALKTI GÖÇ EYLEDİ AVŞAR ELLERİ) ÖZELİNDE MUHARREM ERTAŞ’IN SES İCRASININ ANALİZİ

Abstract

ÖZ
Abdallar zaman zaman birçok farklı meslekle uğraşmış olsalar da en çok müzik ve özellikle düğün müzisyenliği ile ön plana çıkmıştır. Özellikle Kırşehir, Kırıkkale ve Yozgat başta olmak üzere Orta Anadolu Abdalları, müziği mesleki uğraş olarak düğünlerde icra etmiştir. Nitekim Muharrem Ertaş da söz konusu Abdal müziğini temsil eden önemli ustalardan biridir. Gerek repertuvarı gerekse icra özellikleri bağlamında birçok kişiye örnek olmuştur. Günümüzde ise karakteristik icra tavrı başkası tarafından örneklendirildiğinde hem vokal hem de bağlama tavrı bakımından hemen ayırt edilebilmektedir. Ancak Muharrem Ertaş’a ait icra özelliklerinin somutlaştırılabilmesi için icra analizinin yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla bu çalışmada amaç Muharrem Ertaş’la özdeşlemiş olan Avşar Bozlağı özelinde ses icrasını tavır ve üslûp bağlamında incelemektir. Çalışmada nitel araştırma yönteminin betimsel tarama modeli, günümüz araştırma yöntemlerinden dijital etnografi (netnografya) ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. İlk olarak Muharrem Ertaş özelinde yapılan çalışmalar betimsel tarama modeliyle taranarak kodlanmıştır. Kodlanan veriler konu başlıklarına göre sınıflandırılarak çalışmanın kuramsal çerçevesi oluşturulmuştur. Daha sonra dijital etnografi yöntemiyle Muharrem Ertaş’a ait olduğu tespit edilen Avşar Bozlağı hem vokal hem de bağlama icrası bağlamında ayrı ayrı notaya aktarılarak üslup, tavır, kullanılan ağız özellikleri, türe yansıttığı süslemeler gibi teknik özellikler içerik analizi yöntemiyle betimlenerek yazıya aktarılmıştır. Çalışmanın evrenini oluşturan Avşar Bozlağı aynı zamanda örneklemi de yansıttığı için çalışma genel evren özelinde yapılmıştır. İcra analizi için bozlak seçilmiş olmasının nedeni ise Muharrem Ertaş’ın müzikal kimliğinin bozlaklarla ön plana çıkmış olmasıdır. Elde edilen veriler sonucunda Muharrem Ertaş’ın tiz rezonanas bölgesini kullandığı, çarpma, legato, triole, glottal atak ve yodel gibi teknikleri kullandığı tespit edilmiştir.

Keywords

Muharrem Ertaş, Avşar Bozlağı, İcra Analizi, Abdal Müziği, Türk Halk Müziği

References

• Altay, H.(1981), Anayurttan Anadolu’ ya, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Atalay, B. (1970). Abuşka Lügati veya Çağatay Sözlüğü. Ayyıldız Matbaası. Ankara.
• Aydın, İ. (2024). Geleneksel Anadolu Müzik Kültürlerinde Vokal İcranın Çalgı Pratikleriyle Duysal Etkileşimi: Ağız ve Hançere Tekniklerinin Oluşumunda Ezgisel Kodlar. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Ayyıldız, S. (2020). Üslup, Tavır Kavramları ve İcra Teknikleri Çerçevesinde Thm’de Süslemeler. İdil, 72, 1290-1334.
• Bartok, B. (1991), Küçük Asya’dan Türk Halk Musikîsi, Çev.,Bülent Aksoy, Pan Yayınları. İstanbul.
• Boratav, P. N. (1982), Folklor ve Edebiyat, C. 2, Adam Yay., İstanbul.
• Duygulu, M (2014). Türk Halk Müziği Sözlüğü. Pan Yayıncılık, İstanbul.
• Haşhaş, S. (2022). Türk Halk Müziği. Efe Akademi Yayınları. İstanbul.
• Parlak, E. (1990). “Bozlaklar”. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Şahin, E. (2021). Ses, Ağız ve Hançere Teknikleri Yönüyle Orta Anadolu Abdallarından Muharrem Ertaş, Hacı Taşan, Çekiç Ali ve Neşet Ertaş’ın İcra Farklılıkları. Sanatta Yeterlilik Tezi. İstanbul Okan Üniversitesi.
• Parlak, E. (2013). Garip Bülbül Neşet Ertaş, Cilt.II, Demos Yayınları, İstanbul.
• Necip, E. N. (2008), Yeni Uygur Türkçesi Sözlüğü, Çev., İklil Kurban,Türk Dil Kurumu Yayınları. Ankara.
• Özbek, M (2014). Türk halk müziği el kitabı ı terim sözlüğü (2. Baskı). Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.
• Özkan, İ. (1989), Abdurrahman Han Destanı. Ankara.
• Şenel, S. (1992), “Türk Halk Musikisinde Uzun Hava Tanımları Ve Bu Tanımlar Etrafında Ortaya Çıkan Problemler”, Iv.Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi Bildirileri, Halk Kültürünü Araştırma Ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları, C. 3, Ankara.
• Gazimihal, M. R. (1947), Musikî Ansiklopedisi, C. 2, Duygu Matbaası, İstanbul.
• Gazimihal, M. R. (2006), Anadolu Türküleri ve Musikî İstikbalimiz, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Türk Dünyası Edebiyat Kavramları ve Terimleri Ansiklopedik Sözlüğü (2001), “Bozlak” C.1, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay., Ankara.
• Yakıcı, A. (2007), Halk Şiirinde Türkü -Tanım-Tasnif-İnceleme-Metin-, Akçağ Yayınları, Ankara.