ÂŞIK HIFZI’NIN ŞİİRLERİNDE KARS VE YÖRESİ DİL UNSURLARI

Yıl 2018, Sayı: 39, 151 - 170, 27.03.2018

Veysi Sevinçli

Öz

Âşık ile şair arasında tanım itibariyle çok ince bir çizgi vardır. Halk

arasında eline saz alıp şiir söyleyene âşık, şiirlerini eline saz almadan dile

getirenlere de genellikle şair denilmektedir. Adlarının şair ya da âşık

olmasıyla çok da farklılık göstermeyen bu kişiler, dün olduğu gibi bugün de

bulundukları topluluğun sesi, nefesi, gözü ve kulağı olmuş ve olmaya da

devam etmektedirler. Mehmet Emin Yurdakul: “Unutma ki şairleri

haykırmayan millet / Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir” derken,

şairleri, kişilerin dolayısıyla da toplulukların en kıymetlilerinden; onlarsız bir

hayatın kimsesizlik, yalnızlık olacağını yürekten hissetmektedir. Yunus

Emre’nin “Söz ola kese savaşı söz ola kestire başı/ Söz ola ağılı aşı bal ile

yağ ede bir söz” dizeleri ile şairlerin toplum hayatında gerektiğinde savaşı

bitirecek, gerektiğinde insanı idama götürecek kadar önemli bir yere sahip

olduğunu vurgulaması boşuna değildir. Şair ve âşıklar için yukarıda

belirttiğimiz, ifade ettiğimiz sıfatlar, bu kişilerin milletlerin hayatındaki

etkileri göz önünde bulundurulduğunda az bile kalır.

Anahtar Kelimeler

Âşık, Sıtkı, Yöre, Dil, Ağız

Kaynakça

• Alptekin, A. B., Şimşek, E. (1989). Türk Folkloru Araştırmaları 1989, Kağızmanlı Hıfzı Bibliyografyası Üzerine Bir Deneme. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. Dilçin, C. (1983). Yeni Tarama Sözlüğü. Ankara: TDK Yayınları. Derlemeler Sözlüğü (2009). TDK Yayınları, Cilt I-VI, Ankara. Develioğlu, F. (2010). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları. Ergin, M. (1997). Dede Korkut Kitabı. Ankara: TDK Yayınları. Ergin, M. (2013). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım/Yayım/Tanıtım. Küçük, S. (2007). Kağızmanlı Hıfzı Hayatı - Sanatı – Şiirleri. Ankara: Ürün Yayınları. İmlâ Kılavuzu (1996). TDK Yayınları, Ankara. Türkçe Sözlük (1998). TDK Yayınları, Cilt I, Ankara. ------------------ (2012). TDK Yayınları, Ankara.