KENT TURİZMİNİN MARKA KENT OLUŞUMUNDAKİ ETKİSİ: ÇANAKKALE KENT TURİZMİNİN SWOT ANALİZİ

Yıl 2019, 3. ULUSLARARASI BATI ASYA TURİZM ARAŞTIRMALARI KONGRESİ ÖZEL SAYISI, 257 - 273, 30.12.2019

Merve Temiz Alper Sağlık , Elif Sağlık Abdullah Kelkit , Mehmet İlkan Bayrak

Öz

Günümüzde çevrede meydana gelen değişim, insanların yaşam ve davranışları üzerinde önemli etkiler oluşturmaktadır. Yaşanan bu değişiklikler ile insanlar farklı kentlere gidip yeni deneyimler kazanmak istemişlerdir. Dar kalıplara sığdırılmış turizmin çevre, yerli halk ve ziyaretçiler arasında etkileşimini uzun bir süreye yaymak için farklı turizm çeşitlerine ilgi artmıştır. Ziyaretçilerin kısa süreli olarak katıldıkları kent turizmi, kentlerin kimliğini oluşturan coğrafi ve iklimsel özellikler, meydan ve sokaklar, tarihi güzellikler ve anıt yapılar, folklorik ve sosyo-kültürel özellikler ile turistlere sunulmaktadır. Bu çalışma, doğal ve kültürel özellikleriyle zengin, kendine özgü bir kimliği olan Çanakkale kentinin turizm potansiyelini daha iyi bir şekilde değerlendirmek ve marka kent olabilirliğini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu hedefin gerçekleşmesi için alternatif turizm faaliyetleri zengin olan Çanakkale kentinin turizm potansiyeli açısından SWOT analizi yapılmıştır. Çalışmada literatür taraması yapılarak kent turizmi, kentleşme, kent kimliği, markalaşma kavramlarına yer verilmiştir. Yapılan SWOT analizi ile kentin güçlü ve zayıf yönleri, kentin fırsatları ve kent gelişimini tehdit unsuru olarak etkileyecek faktörler belirlenmiştir. Buna göre; Gelibolu Tarihi Alanı, Troya Antik kenti, Truva atı, Aynalı Çarşı, Saat Kulesi, tabyalar vb. zenginlikler Çanakkale’nin marka kent olma yolunda önemli etkenler olarak tespit edilmiştir. Tespit edilen bu zenginlikler değerlendirilerek, Çanakkale’nin bir marka kent olması yolunda kent turizmi için çeşitli stratejiler belirlenmiş ve öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

kent kimliği, kent turizmi, marka kent, Çanakkale

Kaynakça

• Akçi, Y. ve Uluışık, Ö. (2016). Marka Şehir Oluşturma: Şehirde Oturanların Değerlendirmeleri Üzerine Bir Uygulama (Adıyaman Örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 355-371.
• Avcılar, M. Y. ve Kara, E. (2013). Şehir Markası Kavramı ve Marka Şehir Yaratma Stratejilerine Yönelik Literatür İncelemesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 16(34), 76-94.
• Bişkin, H. (2013). Kentlerde Markalaşma ‘‘Beykoz Örneği”. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Aydın Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Buluk, B. (2016). Çanakkale İlinin Gastronomi Turizmi Potansiyeli ve Turizm Açısından Kullanılabilirliği. 17. Ulusal Turizm Kongresi, Tam Metini içinde (s. 995-1002).
• Çanakkale İli 2017 Yılı İl Çevre Durum Raporu. (2017). Çanakkale’nin Doğal ve Kültürel Değerleri.
• Çanakkale İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2019). Çanakkale’nin Turizm Değerleri.
• Emekli, G. (2014). Öğrenen Turizm Bölgeleri, Kentler ve Kent Turizmine Kuramsal Yaklaşım. Ege Coğrafya Dergisi, 20(2), 27-39.
• Fırat, A. ve Kömürcüoğlu, F. (2015). Muğla Şehir Markası ve İmaj Algısı; Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Alan Araştırması. Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(26), 205-204.
• Gotham, K. F. (2007). (Re) Branding the Big Easy: Tourism Rebuilding in Post-Katrina New Orleans. Urban Affairs Review, 42(6), 823-850.
• Güler, T., Şahnagil, S. ve Güler, H. (2016). Kent Kimliğinin Oluşturulmasında Kültürel Unsurların Önemi: Balıkesir Üzerine Bir İnceleme. PARADOKS Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, (12), 335-355.
• Ilgar, R. (2017). Çanakkale İlinde Tarımda Sürdürülebilirlik ve Organik Tarım. Doğu Coğrafya Dergisi, 22(37), 159-178.
• İçellioğlu Ş., C. (2014). Kent Turizmi ve Marka Kentler: Turizm Potansiyeli Açısından İstanbul’un SWOT Analizi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 37-55.
• İnce, E. ve Dinçer, İ. (2017). Marka Kent Bağlamında Kent Kimliğinin Konut Projelerinin Pazarlanmasında Kullanılması: İstanbul Örneği. Megaron,12(4), 635-646.
• Kaypak, Ş. (2013). Küreselleşme Sürecinde Kentlerin Markalaşması ve “Marka Kentler”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 335-355.
• Keleş, R. (1995). Kentleşme ve Türkçe. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 1-5.
• Kotler, P. ve Gertner, D. (2002). Country as Brand, Product and Beyond: A Place Marketing and Brand Management Perspective. Journal of Brand Management, 9(4), 249- 261.
• Krassimira A. Paskaleva-Shapira, K. A. (2007). New Paradigms in City Tourism Management: Redefining Destination Promotion. Journal of Travel Research. 46(1), 108-114.
• Kurtuldu, H. (2008). Markalı Ürünleri Kullananları Kullanmayanlardan Ayıran Faktörler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(25), 71-88.
• Marangoz, M., Önce, G. ve Çelikkan, H. (2010). Şehirlerin Markalaşması ve Şehir Markası Oluşturmada Sembol Yapılar: Çanakkale Örneği. Uluslararası II. Trakya Bölgesi Kalkınma-Girişimcilik Sempozyumu, Tam Metini içinde (s. 681-700).
• Marangoz, M. ve Tayçu, Z. (2017). Bilişsel ve Duygusal İmaj Unsurlarının Şehir Markası İmajına Etkisi: Muğla İli Örneği. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 4(1), 37-56.
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü. (2019). Çanakkale’nin Maksimum ve Minimum Sıcaklık Değerleri. Erişim: https://www.mgm.gov.tr/tahmin/cbs-en-dusuk-en-yuksek.aspx
• Okay, T. (2014). Şehir Markalama: Konya Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.
• Onur, D. (2012). Türkiye’de Kapılı Topluluk Yerleşimleri-Edirne Avrupa Kent Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Özdemir, Ş. ve Karaca, Y. (2009). Kent Markası ve Marka İmajının Ölçümü: Afyonkarahisar Kenti İmajı Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(2), 113-134.
• Pektaş, G. ve Karadeniz, M. (2014). Şehir İmajının Marka Değeri Üzerine Etkisi: Gaziantep ve Baklava Örneği. 19. Ulusal Pazarlama Kongresi Tam Metini içinde (s. 543- 555).
• Rabbiosi, C. (2014). Renewing a Historical Legacy: Tourism, Leisure Shopping and Urban Branding in Paris. J. Cities,(42), 195-203.
• Soykan, F. (2002). Kent Turizminde Son Eğilimler, Avrupa’dan Örnekler ve İzmir. III. Ulusal Türkiye Turizmi Sempozyumu, Tam Metini içinde (s. 181-198).
• Torlak, M. (2015). Marka Şehir Oluşturma ve Bursa Şehrinin Markalaşması İçin Yol Haritası. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 7(2), 47-93.
• TÜİK. (2019). Yıllara Göre İl Nüfusları. Erişim: http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist
• Tutar, Ö., Bal, E., Erdoğan D., A., Ünverdi K., N., ve Kılıç E., S. (2016). Kamu Yararı Odaklı Kentsel Markalaşma Süreci: Çanakkale Örneği. Ege Coğrafya Dergisi, 2(25), 35-53.
• Uçar, D. ve Doğru, A. Ö. (2005). CBS Projelerinin Stratejik Planlanması ve Swot Analizinin Yeri. TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Tam Metini içinde (s. 1-8).
• Ülgen, H. ve Mirze, S. K. (2004). İşletmelerde Stratejik Yönetim. İstanbul: Literatür Yayınları.
• Young, Y. E. (2012). City Branding and Urban Tourism: A Case Study of Seoul and Taipei. 6th Conference of the International Forum on Urbanism (IFoU): TOURBANISM, (s. 25-27).
• Yücel, A. ve Öztürk, M. (2018). Şehir Pazarlaması ve Şehir Markalaşması: Elazığ İli Örneği. Fırat Üniversitesi Harput Araştırmaları Dergisi, V(1), 77-101.
• Zeren, H. (2011). Stratejik Kent Yönetimi ve Kent Markası Oluşturma Süreci. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 175- 200.
• https://www.temelaksoy.com/marka-sehirler/ (Erişim tarihi: 17.11.2019).
• https://www.plantdergisi.com/veli-ortacesme/yesil-alanlar-ve-kent-turizmi.html (Erişim tarihi: 17.11.2019).