İnsan Sağlığı: Kur’ânî Bir Perspektif

Yıl 2020, Sayı: Salgın Hastalıklar Özel Sayısı, 557 - 578, 15.07.2020

Mehmet Zeki Doğan

Öz

Kur’ân’da tevhit, ibadet ve ahlâk gibi temel birçok ilkeye ait emirler olmakla birlikte, insanın hayatını, bedenî ve ruhî her türlü hastalıklardan korumayı amaçlayan ve hastalıkların bulaşmasını önleyen emirler de bulunmaktadır. Bu emirlerden biri, insan için temiz ve faydalı olan her şeyin helal kılınması, kötü ve insana zarar veren her şeyin de yasaklanmasıdır. Zira Kur’ân, her şeyden önce insanı muhatap almakta ve onu her türlü fizyolojik, psikolojik ve mikrobik hastalıklardan korumayı hedeflemektedir. Kur’ân’ın bu temel hedefleri, insanın hastalanmasını önlemekte, sağlıklı bir hayat sürmesini amaçlamakta ve toplumun sağlığını koruyabilmek için kalıcı hükümler getirmektedir. Kur’ân’ın önerdiği tedbirlerden biri, birçok bulaşıcı hastalıklara neden olması muhtemel olan, insanlar arasında kin ve husumetin oluşmasına, yuvaların yıkılmasına, insanların ruh ve beden sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olan zararlı yönelişlerden birisi zinanın yasaklanmasıdır. Pek çok hastalığa sebep olabilen adet günlerindeki cinsî münasebetin yasaklanması da bu hükümlerdendir. Etinde, kanında bağırsaklarında ve yağında birçok tehlikeli mikropları barındıran domuz etinin yasaklanması da Kur’ân’ın koyduğu yasalardandır. Kur’ân’ın başka bir hükmü de birçok kötülüğe kaynaklık eden, siroz, verem ve kanser gibi hastalıklara sebep olan alkolün yasaklanmasıdır. Çalışmamızda öncelikle zinanın, adet günlerinde cinsel ilişkinin, domuz etinin ve alkolün yasaklanması; âyetlerden, hadislerden ve günümüzde geçerliliğini koruyan modern tıbbın bilimsel verilerinden istifade edilerek incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

İnsan sağlığı, tefsir, zina

Kaynakça

• Ataman-Hatipoğlu, Ç., Deveci, A., Taşdelen-Fışgın, N., Eren-Gök, Ş., Kocagül-Çelikbaş, A., Sayın-Kutlu, S. (2016). Hıv Bilgilendirme Kitabı. Ankara: Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği Yayınları.
• Beğâvî, H. M. (1997). Meʻalimu’t-Tenzîl. Riyad: Dâru Tayyibe.
• Beydâvî, K. (1418). Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t-Te’vîl. Beyrut: Dâru İhyâ’t-Türâsi’l-ʻArâbî.
• Buhârî, M. İ. (1987). el-Câmiʻu’s-Sahîh. Beyrut: Dâru İbn Kesîr.
• Curcânî, Ş. (2013). et-Taʻrifât. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-ʻİlmiyye.
• Doğan, M. Z. (2020). Bilimsel Tefsir Açısından Kur’ân’ın İ‘câzı. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
• Ebu Dâvûd, S. E. (1994). Sünenü Ebu Dâvûd. Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• Ebu Zehre, M. A. (1394). Zehretü’t-Tefâsîr. Dâru’l-Fikri’l-ʻArâbî.
• Ezherî, M. A. (1399). ez-Zâhir fi Ğarîbi Elfâzi’ş-Şâfiî. (Thk.: M.C. el-Elfî). Kuveyt: Vizâratu’l-Evkâfi ve’l-Şuûni’l-İslâmiyye Yayınlar.
• Fındık, D., Arslan, M. (2006) Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar. Kadın Hastalıkları ve Doğum Bilgisi, (Editörler: M. N. Çiçek, C. Akyürek, Ç. Çelik, A. Haberal). (2. Baskı). İstanbul: Güneş Kitabevi, 21-34.
• http://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/HastalikDetay/Bel-Soguklugu. Erişim Tarihi: 01.05.2020.
• https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/862-hiv-aids/1135-istatislik.html. Erişim Tarihi: 22.01.2020.
• İbn ʻAşûr, M. (1984). et-Tahrîr ve’t-Tenvîr. Tunus: Dâru’t-Tunusiyetu li’n-Neşr.
• İbn Mâce, M. Y. (ts). Sünen-i İbn Mâce. (Thk.: M. F. Abdulbâki). Beyrut: Dâru’l-Fikr.
• İbn Manzûr, M. (1992). Lisânu’l-ʻArab. Beyrut: Dâru’s-Sadr.
• İbnu’l-Cevzî, C. A. (1422). Zâdu’l-Mesîr fi ʻİlmi’t-Tefsîr. (Thk.: A. el-Mehdî). Beyrut: Dâru’l-Küttâbi’l-ʻArâbî.
• İsfahânî, R. (2012). Müfredâtu Elfazi’l-Kur’ân. (Çev.: Y. Türker). İstanbul: Pınar Yayınları.
• Kurtubî, M. (1964). el-Câmiʻu li Ahkâmi’l-Kur’ân. (Thk.: A. el-Berdunî, İ. Atfiş). (2. Baskı). Kahire: Dâru’l-Kütübi’l-Mısriyye.
• Mûyil, M. K. (1995). Âyâtun Tıbiyyetün fi’l-Kur’ân.
• Müslim, E. H. (ts). Sahihu Müslim. (Thk.: M. F. Abdulbaki). Beyrut: Dâru İhya-i’t-Türasi’l-ʻArâbî.
• Neccâr, Z. (2008). Tefsiru’l-Âyâti’l-Kevniyyeti fi’l-Kur’âni’l-Kerîm’i. Kahire: Mektebetu’ş-Şurûki’d-Devliyye.
• Nurbaki, H. (2017). Kur’ân-ı Kerîm’den Âyetler ve İlmî Gerçekler. (14.baskı). Ankara: TDV Yayınları.
• Özyazıcı, A. (1997), Alkollü İçkiler Sigara ve Diğerleri. Ankara: DİB Yayınları.
• Râzî, F. (1420). Mefâtihu’l-Ğayb. (3. Baskı). Beyrut: Dâru İhyai’t-Türasi’l-ʻArâbî.
• Sağlık Bakanlığı, (2018). HIV/AIDS Tanı Kılavuzu. Ankara: Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Straus, E. W. ve Straus, A. (2009). Tıbbî Mucizeler Tıp Tarihinde Yaşamı Değiştiren 100 Gelişme. Durmuş, N. (Çev.). İstanbul: Domingo Yayınları.
• Taberî, M. C. (2000). Câmiʻu’l-Beyân ʻan Te’vîli Âyi’l-Kur’ân. (Thk.: A. M. Şakir). Beyrut: Muessesetu’r-Risâle.
• Tirmizî, M. İ. (ts). Es-Sünen. (Thk: A. M. Şakir vd). Beyrut: Dâru İhyai’t-Türasi’l-ʻArâbî.
• Tümer, A., Ünal, S., (2001). HIV/AIDS Epidemiyolojis ve Korunma. Ankara: Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, (Sted) Yayınları, 10(12), 446-449.
• Yusuf, H. A. (2003). Mevsûʻatu’l-İ‘câzi’l-ʻİlmî fi Kur’ân ves-Sünneti’l-Mutâhhare. (2. Baskı). Dimeşk: Mektebetu Dâru İbn Hacer.
• Zemahşerî, M. (1407). el-Keşşâf ʻan Hakâiki’t-Tenzîl ve ʻUyûni’l-Akâvîl fi Vucûhi’t-Te’vîl. Beyrut: Dâru’l-Küttâbi’l-ʻArâbî.