Spor Salonu Olan ve Olmayan Ortaöğretim Kurumlarındaki Öğrencilerin Beden Eğitimi ve Spor Dersine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Year 2025, Issue: 69, 170 - 180, 01.10.2025

Savaş Aydın

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1763014

Abstract

Bu araştırmanın amacı, spor salonu bulunan ve bulunmayan ortaöğretim okullarında eğitim gören öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının çeşitli demografik faktörler açısından farklılık gösterip göstermediğini incelemektir. Öğrencilerin derse karşı tutumları; okulda spor salonu bulunup bulunmaması, cinsiyet, düzenli spor yapma durumu, ders başarısına yönelik öz değerlendirme, sağlık durumu, haftalık spor yapma sıklığı, ebeveynlerin eğitim düzeyi ve ailenin ekonomik durumu gibi değişkenler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Araştırma, nicel yöntemlere dayalı olarak betimsel tarama modeli çerçevesinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın örneklemini, İl Milli Eğitim Müdürlükleri’ne bağlı çeşitli ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören 185 erkek ve 208 kız olmak üzere toplam 393 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplamak amacıyla Güllü ve Güçlü (2009) tarafından geliştirilen "Ortaöğretim Öğrencileri İçin Beden Eğitimi Dersi Tutum Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım gösterip göstermediği Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk testleriyle belirlenmiştir. Normal dağılım ve varyans homojenliği koşulları sağlanmadığında, ikili grup karşılaştırmaları için Mann-Whitney U testi; birden fazla grup karşılaştırmaları için ise Kruskal-Wallis H testi uygulanmıştır. Anlamlı fark tespit edilen gruplar arasında ise tekrar Mann-Whitney U testi ile analiz yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, spor salonu olan okullarda okuyan, erkek, düzenli fiziksel aktivite yapan, beden eğitimi ve spor dersinde kendini başarılı olarak değerlendiren, sağlık sorunu bulunmayan ve haftalık olarak daha sık spor yapan öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine karşı daha olumlu tutumlara sahip oldukları belirlenmiştir (p<0,05). Öte yandan, ebeveynlerin eğitim düzeyi ile ailenin gelir durumu değişkenlerine göre anlamlı bir tutum farkı saptanmamıştır (p>0,05). Sonuç olarak, elde edilen veriler doğrultusunda; okulun fiziksel donanımının yeterliliği, düzenli spor yapma alışkanlığı ve öğrencinin sağlık durumu, beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlar üzerinde etkili faktörler olarak öne çıkmaktadır. Bu doğrultuda, okullardaki fiziksel imkanların artırılması, öğrencilerin sporla iç içe olmalarının desteklenmesi ve olumlu başarı algılarının geliştirilmesi eğitimsel açıdan önem taşımaktadır.

Keywords

Beden Eğitimi ve Spor , Ortaöğretim , Tutum.

An Examination of Students’ Attitudes Toward Physical Education and Sports Lessons in Secondary Education Institutions With and Without Sports Halls

Abstract

The aim of this study is to examine whether students' attitudes towards physical education classes differ based on various demographic factors in secondary schools with and without gymnasiums. Students’ attitudes towards the course were evaluated based on variables such as the presence or absence of a gymnasium at school, gender, regular participation in sports, self-evaluation of academic performance in the course, health status, weekly frequency of sports participation, parents’ educational levels, and the family’s economic status. The research was conducted within the framework of the descriptive survey model based on quantitative methods. The sample of the study consisted of a total of 393 students, including 185 boys and 208 girls, studying in various secondary schools affiliated with the Provincial Directorates of National Education. In order to collect data, the "Attitude Scale Towards Physical Education Course for Secondary School Students" developed by Güllü and Güçlü (2009) was used. Whether the data showed a normal distribution was determined by Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilk tests. When the assumptions of normality and homogeneity of variances were not met, the Mann-Whitney U test was used for binary group comparisons, and the Kruskal-Wallis H test was applied for comparisons involving more than two groups. For significant differences found among the groups, further analysis was performed using the Mann-Whitney U test. According to the findings, students who study in schools with gymnasiums, male students, those who engage in regular physical activity, who evaluate themselves as successful in physical education classes, who have no health problems, and who do sports more frequently on a weekly basis were found to have more positive attitudes towards the physical education course (p<0.05). On the other hand, no significant difference in attitudes was found based on the parents' educational levels or the family's economic status (p>0.05). In conclusion, based on the data obtained, the adequacy of the school's physical facilities, the habit of regular sports participation, and the student’s health condition emerge as influential factors on attitudes towards physical education classes. In this context, improving physical resources in schools, encouraging students’ involvement in sports, and fostering positive perceptions of success are of educational significance.

Keywords

Physical Education and Sports , Secondary Education , Attitude

References

• Aras, L. ve Asma, M. B. (2020). Farklı türdeki ortaöğretim kurumlarında okuyan öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 27–39.
• Atamturk, H. (2019). Cross-effects of being Amateur or Licensed Athletes and Attitudes Towards Physical Education in Upper Secondary Schools. Argos, 36(75).
• Atik, G. (2020). Ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumları ve yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Kırıkkale ili örneği), Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
• Böke, H. ve Norman, G. (2021). Evaluation of secondary school students' attitudes towards physical education and sports classes: A meta-analysis study: Secondary school students' attitudes towards physical education and sports classes. International Journal of Curriculum and Instruction, 13(3), 3402-3056.
• Canlı, U. (2013). Tekirdağ ili Çorlu ilçesi ilköğretim okulları ve liselerde öğrenim gören kız ve erkek öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumları. Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Edirne.
• Chow, B. C., McKenzie, T. L., and Louie, L. (2008). Children’s physical activity and environmental influences during elementary school physical education. Journal of teaching in physical education, 27(1), 38-50.
• Corbin, C. B. (2021). Conceptual physical education: A course for the future. Journal of Sport and Health Science, 10(3), 308–322. https://doi.org/10.1016/j.jshs.2020.12.005.
• Dalgın, İ. (2019). Özel ve devlet liseleri öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Deemua, G. (2019). Perceived ımpact of environmental factors on teaching and learning of physical education ın rivers state. Advances in Social Sciences Research Journal, (6)9. https://doi.org/10.14738/assrj.69.7067.
• Gong, J., Tao, C. and Xie, T. (2024). A59: The ınfluence of Chinese junior middle school students' expectancy-value on their attitude towards physical education class: The moderating effect of urban and rural areas and grades. International Journal of Physical Activity and Health, 3(1), 14.
• Güllü, M. ve Güçlü, M. (2009). Ortaöğretim öğrencileri için beden eğitimi dersi tutum ölçeği geliştirilmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 138-151.
• İnceoğlu, M. (2004). Tutum, algı, iletişim (19. baskı). Ankara: Kesit Tanıtım Ltd. Şti.
• Karakullukçu, A. and Çakto, P. (2023). Analysis of attitudes of students attending secondary education institutions towards physical education and sports according to various variables. Revista de Gestão e Secretariado, 14(8), 14532-14544.
• Keskin, Ö., Hergüner, G., Dönmez, A., Berisha, M., and Üçan, E. (2017). The examination of the attitudes of secondary school students towards physical education course according to certain variables. Malaysian Online Journal of Educational Sciences, 5(1), 59-67.
• Khairuddin, K., Masun, M., Handayani, S. G., and Jaslindo, J. (2025). The influence of health education through physical education on the healthy living behavior of elementary school students. Cakrawala Pendidikan: Jurnal Ilmiah Pendidikan, 44(1), 238-247. DOI: https://doi.org/10.21831/cp.v44i1.78625.
• Kılıç, M. (2015). Okul spor tesislerinin ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi derslerine karşı tutumlarına etkisinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Gedik Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Korkmaz, N. H. ve Haloğlu, O. G. (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin beden eğitimi dersine karşın tutumlarının incelenmesi. The Journal of New World Sciences Academy Sports Sciences, 6(2), 81–92.
• Kurniawan, A., Kurniawan, R., and Sari, D. (2022). Exploring student attitudes during physical education class. AL-ISHLAH: Jurnal Pendidikan, 14(3). https://doi.org/10.35445/alishlah.v14i3.2107.
• Linda Rikard, G., and Banville, D. (2006). High school student attitudes about physical education. Sport, Education and Society, 11(4), 385-400.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Beden eğitimi ve spor dersi öğretim programı (Ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=353 adresinden 15.04.2019 tarihinde erişilmiştir.
• Orlić, A., Mijatović, J., and Lazarević, D. (2018). Sociodemographic and psychological characteristics of students as predictors of their attitude toward physical education, Physıcal Culture, 72(2), 161-169. https://doi.org/10.5937/FIZKUL1802161O.
• Pangrazi, R. P. and Beighle, A. (2019). Dynamic physical education for elementary school children. Champaign, Illinois, ABD: Human Kinetics Publishers.
• Parahonko, V. and Khimich, I. (2023). The influence of swimming classes on the physical condition of students of higher education institutions. Scientific Journal of National Pedagogical Dragomanov University, (1)159. https://doi.org/10.31392/npu-nc.series15.2023.1(159).06
• Phillips, S. R., Bernstein, E., and Silverman, S. (2019). Upper elementary school student perceptions of physical education: high attitude and moderate/low attitudes. Physical Educator, 76(4), 1064-1085.
• Phillips, S. and Silverman, S. (2015). Upper elementary school student attitudes toward physical education. Journal of Teaching in Physical Education, 34(3), 461-473. https://doi.org/10.1123/JTPE.2014-0022.
• Primadha, R. (2017). Perilaku Menyimpang Siswa SMP (Studi Deskriptif Pada Siswa SMP IPIEMS Surabaya) (Doctoral dissertation, Universitas Airlangga).
• Ramires, V., Santos, P., Filho, V., Bandeira, A., Tenório, M., De Camargo, E., Ravagnani, F., Sandreschi, P., De Oliveira, V., Hallal, P., and Silva, K. (2023). Physical education for health among school-aged children and adolescents: A scoping review of reviews. Journal of physical activity & health, 1(14). https://doi.org/10.1123/jpah.2022-0395.
• Ružbarská, B., Antala, B., Gombár, M., and Tlučáková, L. (2021). The gender and education of parents as factors that influence their views on physical education. Sustainability, 13(24), 13708. https://doi.org/10.3390/su132413708.
• Sandu, P., Chereches, R. M., Baba, C. O., Revnic, R. N., and Mocean, F. (2018). Environmental influences on physical activity–Romanian youths' perspectives. Children and Youth Services Review, 95(2018), 71-79.
• Sıral, C. (2020). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları ile akademik başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek lisans tez, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Silverman, S. (2017). Attitude research in physical education: a review. Journal of Teaching in Physical Education, 36(3), 303-312. https://doi.org/10.1123/JTPE.2017-0085.
• Toksöz, H. Kurt, C., and Erduğan, F. (2024). Examining the Attitudes of Students in Secondary Education Towards Physical Education and Sports Class in Terms of Some Variables. Turkish Journal of Sport and Exercise, 26(1), 1-11.
• Uslu, E. ve Özlü, K. (2022). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumları ile beden eğitimi dersindeki mutluluk düzeylerinin incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 7(3), 287-306.
• Volov, V. T. and Serper, S. A. (2023). Formation of students’ value attitude towards health in physical education classes. Samara Journal of Science, 12(4), 189-194.
• Wang, L. and Qi, J. (2020). Effect of student-related factors on their attitudes towards peers with disabilities in physical education: evidence from elementary schools in China. Asia Pacific Journal of Education, 40(2), 143-153.
• Zeng, H. Z. and Sun, F. (2022). An examination of university students' attitudes toward physical education and their sport and physical activity preferences. Physical Educator, 79(2), 207-234.