Hayat Bilgisi Ders Bütünlüğünün ve Gerekliliğinin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi

Yıl 2017, Sayı: 30, 476 - 492, 01.04.2017

Özlem Tezcan Z. Nurdan Baysal Burcu Demirbaş Nemli

https://doi.org/10.14582/DUZGEF.759

Öz

12 yıllık zorunlu eğitim kapsamında uygulanmaya başlanan 4+4+4 düzenlemesiyle 3. sınıfta doğa bilimleri ile birlikte sosyal bilimlerden alınan içerikle oluşturulan “Hayat Bilgisi” dersi okutulmaya devam ederken “Fen Bilimleri” dersi de programa yerleştirilmiştir. Bu düzenleme hayat bilgisi dersinin konu bütünlüğü ve içeriğinde bir takım değişiklikleri beraberinde getirmiş ve bu dersin gerekliliği ile ilgili tartışmalara da neden olmuştur. Bu problemden hareketle çalışmanın amacı, ilkokul hayat bilgisi dersinin öğretmen görüşleri temel alınarak bütünlüğünün ve gerekliliğinin incelenmesidir. Nitel araştırma yöntemine göre desenlenmiş bu çalışmada çalışma grubunu, İstanbul İli Arnavutköy İlçesi’ndeki bir ilkokulda görev yapan toplam 11 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Veri toplama yöntemi olarak odak grup görüşmesi yöntemi kullanılmıştır. Odak grup görüşmeleri ile elde edilen verilerin analizinde kullanılacak olan içerik analizi yöntemi ile temalara ulaşılarak, kodlayıcılar arasında güvenirliği sağlamada Miles ve Huberman’ın (1994) formülünden(Güvenirlik = görüş birliği / görüş birliği + görüş ayrılığı) yararlanılmıştır. Güvenirlik çalışmasında her tema için kodlama güvenirliği oranı hesaplanmış, araştırma bulguları oluşturulurken doğrudan alıntılara yer verilmiştir. Genel olarak bakıldığında; görüşme yapılan sınıf öğretmenlerinin çoğu hayat bilgisi dersinin gerekli olduğunu ancak öğrencileri sosyal çevrelerini tanıtmada, yaşama hazırlamada yeterli bulmadıklarını belirterek; dersin bütünlüğü ile ilgili problemlere değinmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

ilkokul, hayat bilgisi dersi, sınıf öğretmeni, odak grup görüşmesi

Examining The Integrity and Necessity of The Life And Science Course Based on Teachers’ Views

Öz

As part of compulsory education of 12 years, the introduction of the application of the arrangement of 4+4+4 and also the nature of science lessons and lesson content of life science removed from the lesson of science social will be reviewed continuously in the natural sciences program. Following this provision, there is no interruption of the debates and variations on the integrity and the necessity of life science over by age and the characteristics of the personal development of students. The aim of this work is to examinate the integrity and the necessity of life science lesson according to the opinions of teachers. The experimental group of this work is constituted on 11 teachers working in the district Arnavutköy of Istanbul. The method of the focus of group discussion was used in this research. Reaching of themes used in the method of content analysis and analyzing the data collected by the focus of group discussion the formula of Miles and Huberman (1994) (Validity= consensus/consensus+disagreement) was used to ensure the validity between codings. As part of the work of validity, the rate of validity of coding was calculated for each theme. We used the direct references to constitute the data of this research. The results will be developed after the finality of this work.

Anahtar Kelimeler

primary school, lesson of life science, instructor, focus of group discussion

Kaynakça

• Ada, S. ve Baysal, Z. N. (2012). Türk eğitim sistemi ve etkili okul yönetimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Akınoğlu, O. (2004). Hayat Bilgisi öğretimi. C. Öztürk (Ed.). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (ss. 2-11). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Aybek, B. ve Aslan, S. (2015). Sınıf Öğretmenlerinin İlkokul 3. sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programına Yönelik Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (41), 883-894.
• Baysal, Z. N. (2006). Hayat Bilgisi: toplumsal ve doğal yaşama bütüncül bir bakış. C. Öztürk (Ed.). Hayat Bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss. 2-17). Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Binbaşıoğlu, C. (2003). Hayat Bilgisi öğretimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Çokluk, Ö., Yılmaz, K. ve Oğuz E. (2011). Nitel bir görüşme yöntemi: Odak grup görüşmesi, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(1), 95-107.
• Ekici, G. ve Ilgın Bilici, H. (2017). İlkokul öğrencilerinin “yuva” kavramına ilişkin bilişsel yapıları: hayat bilgisi dersinde nitel bir analiz örneği. Journal of Computer and Education Research, 5 (9), 1-30.
• Güleryüz, H. (2013). Hayat Bilgisi programları ve öğretimi. Ankara: Tarcan Matbaacılık.
• Gültekin, M., ve Kılıç, Z. (2015). Hayat Bilgisi dersinin sosyal bilgiler ve fen bilimleri dersleri bakımından işlevselliği incelenmesi. International Journal of Curriculum and Instructional Studies (İjocis), 4(8), 85-98.
• Güven, S. (2010). 1, 2 ve 3. sınıf öğrencilerinin gelişim özellikleri ve bütüncül yaklaşım. Z. N. Baysal (Ed.) Hayat Bilgisi Öğretimi içinde (ss. 31-48). İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Kabapınar, Y. (2007). İlköğretimde Hayat Bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Maya Yayıncılık.
• MEB, (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Tarih: 01.02.2013, Sayı: 117.
• MEB, (2014a), 19. Milli Eğitim Şurası, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, (2014b). Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kurumları Yönetmeliği (26 Temmuz 2014 tarih ve 29072 sayılı).
• MEB, (2015). 1.2. ve 3. sınıf hayat bilgisi öğretim programı (Taslak). Ankara: Talim Terbiye Kurumu.
• MEB, (2017). 1.2. ve 3. sınıf hayat bilgisi öğretim programı (Taslak). Ankara: Talim Terbiye Kurumu.
• Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analsis: An expandedsourcebook. Sage.
• Patton, M. Q. (1997). How to use qualitative methods in evaluation. Newbury park, CA: Sage.
• Şahin, M. (2017). Social Studies Curricula in Turkey Historical Evolution. European Journal of Education Studies. 3(2), 48-64.
• Silverman, D. (2006). Interpreting qualitative data (3rd Ed.). London: Sage.
• Sönmez, V. (2005). Hayat Bilgisi öğretimi ve sosyal bilgiler öğretimi öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tay, B., ve Baş, M. (2015). 2009 ve 2015 Yılı Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının Karşılaştırılması. Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 341-374.
• Yıldırım, A. (1996). Disiplinlerarası öğretim kavramı ve programlar açısından doğurduğu sonuçlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(12), 89-94.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.