Kısa Süreli Polen Muhafaza Yöntemleri Kullanılarak Sera Şartlarında Mısır Bitkilerinde Tohumluk Üretimi

Yıl 2022, Sayı: 374, 15 - 23, 30.04.2022

Nur Yüksel , Melih Köstekçi , Ahmet Serdar Turcan , Fatih Kahrıman

https://doi.org/10.33724/zm.978322

Öz

Bu çalışma, sera şartlarında yetiştirilen mısır hat ve hibritlerinin farklı polen muhafaza yöntemleri ile tohum üretimini incelemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada altı farklı genotip (IHO, B73, HYA, HYAxB73, MAY66, IND2) materyal olarak kullanılmıştır. Sera denemesi 2020 yılı Eylül-Mart ayları arasında yürütülmüştür. Her materyalden en az 30 fide yetiştirilerek saksılara şaşırtılmıştır. Polen muhafaza yöntemi olarak üç ayrı yöntem (Tepe püskülü muhafaza, +4 °C polen muhafaza, -20 °C polen muhafaza) kıyaslanmış ve 3’er gün aralıklarla 9 günlük sürede tozlanma işlemleri gerçekleştirilmiştir. Her tozlanma işleminden önce kullanılan polen örneğinde canlılık testi yapılarak muhafaza yöntemlerine göre polen canlılığındaki değişimi izlenmiştir. Ayrıca sera şartlarında bitkilerin gelişimlerini izlemek amacıyla bitki boyu (cm), tepe püskülü boyu (cm) ve tepe püskülü yan dal sayısı (adet) ölçümleri alınmıştır. Çalışma sonuçları mısır genotiplerinden sera şartlarında toplanan polen örneklerinin canlılık süresinin kullanılan yönteme göre değiştiğini göstermiştir. Tohum bağlama ve sera şartlarında gelişim bakımından da genotipler arasında önemli farklılıklar olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Polen Muhafaza, Zea mays, Canlılık, Tohum Oluşumu, Mısır ıslahı.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012000581

Teşekkür

Bu çalışma TÜBİTAK-BİDEB tarafından TÜBİTAK 2209-A 1919B012000581 no’lu proje kapsamında desteklenmiştir. Desteklerinden ötürü TÜBİTAK'a teşekkür ederiz.

Seed Production in Maize Plants under Greenhouse Conditions using Short-Time Polen Conservation Methods

Öz

This study was carried out to investigate the seed production of maize lines and hybrids grown under greenhouse conditions with different pollen conservation methods. Six different genotypes (IHO, B73, HYA, HYAxB73, MAY66, IND2) were used as materials. The greenhouse experiment was carried out between September and March 2020. At least 30 seedlings were grown from each material and transplanted into pots. Three different pollen conservation methods (Tassel preservation, +4 °C pollen storage, -20 °C pollen storage) were compared and pollination processes were carried out in 9 days with 3-day intervals. Viability test was performed on the pollen sample used before each pollination process, and the change in pollen viability was monitored according to the preservation methods. Additionaly, plant height (cm), tassel length (cm) and tassel side branch number (piece) measurements were taken in order to monitor the development of plants under greenhouse conditions. The results of the study showed that the viability of the pollen samples collected under greenhouse conditions of the maize genotypes varied according to the method used. It was determined that there were significant differences between genotypes in terms of seed setting and growth in greenhouse conditions.

Anahtar Kelimeler

Polen Conservation, Zea mays, Viability, Seed Set, Maize Breeding

Proje Numarası

1919B012000581

Kaynakça

• Alcalá-Rico, J.S.G.J., Espinoza-Velázquez, J., LópezBenítez, A., Borrego-Escalante, F., RodríguezHerrera, R., Hernández-Martínez, R., 2019. Agronomic performance of maize (Zea mays L.) populations segregating the polyembryony mutant. Rev. Fac.Cs. Agr Universidad Del Cuyo. Argentina, 51(1): 1-18.
• Barnabas, B., Rajki, E. 1976. Storage of maize (Zea mays L.) pollen at −196°C in liquid nitrogen. Euphytica 25, 747–752.
• Barnabas, B., Kovacs, G., Abranyi, A., Pfahler, P., 1988. Effect of pollen storage by drying and deep-freezing on the expression of different agronomic traits in maize (Zea mays L .). Euphytica 39 : 22 1 -225.
• Barnabas, B., Rajki, E., 1981. Fertility of deep-frozen maize (Zea mays L.). Pollen, Arm. Bot. 48, 861-864.
• Bódi, Z., Pepó, P., Kovács, A., 2008. Morphology of tassel components and their relationship to some quantitative features in maize. Cereal Res. Commun., 36(2): 353-360.
• FAO, 2019. FAO Statistical Database, Erişim Adresi: http://www.fao.org/faostat/en/ (Erişim Tarihi: 11.09.2021)
• Georgieva, I.D., Kruleva, M.M., 1993 Cytochemical investigation of long-term stored maize pollen. Euphytica 72: 87-94.
• Gill, M., 2014. Pollen storage and viability. IJBR, 4(5):1-18.
• Hake, S., Lunde, C. 2017. Growing and pollinating maize. bio-protocol101, DOI:10.21769/BioProtoc.2832.
• Hama, B.M., Mohammed, A.A., 2019. Physiologıcal performance of maize (Zea mays L.) under stress conditions of water deficit and high temperature. Appl. Ecol. Environ. Res., 17, 1261-1278.
• Hayashi, T., Makino, T., Sato, N., Deguchi, K., 2015. Barrenness and changes in tassel development and flowering habit of hybrid maize associated with low air temperatures. Plant Prod. Sci., 18, 93-98.
• Hofmann, F., Otto, M., Wosniok, W., 2014. Maize pollen deposition in relation to distance from the nearest pollen source under common cultivation - results of 10 years of monitoring (2001 to 2010). Environ. Sci. Eur., 26:24.
• Kahriman F. 2016. Mısır'da polen etkisi ve bu etkinin kontrolünde uygulanan yöntemler. Lambert Academic Publishing, Saarbrücken.
• Kırtok, Y., 1998. Mısır Üretimi ve Kullanımı. Kocaoluk Basım ve Yayın Evi, İstanbul, s: 125- 129.
• Lizaso, J.I., Ruiz-Ramos, M., Rodríguez, L., Gabaldon-Leal, C., Oliveira, J.A., Lorite, I.J., Sánchez, D., García, E., Rodríguez, A., 2018. Impact of high temperatures in maize: Phenology and yield components. Field Crops Res., 216, 129-140.
• Mason,T., Ross , J. , Edyy , R ., Hahn, D.T., 2010. Optimizing greenhouse corn production: Can seed yield be improved using cold-Stored tassels?. Purdue Methods for Corn Growth. Paper 10. http://docs.lib.purdue.edu/pmcg/10.
• Martins, E.S., Davide, L.M.C., Miranda, G.J., Barizon, J.O., Souza Junior, F., Carvalho, R.P. and Gonçalves, M.C., 2017. In vitro pollen viability of maize cultivars at different times of collection. Ciência Rural, 47:2, e20151077.
• Menezes, N. L., Cicero, S. M., Menezes, M. L., 1994. Effect of early detaselling of maize plant of leaf area and seed yield and quality. Santa Maria Fed. Uni. Dep. Fitotecnia, 29:5, Brazil, p: 733-741.
• Mirnezami, S.V., Srinivasan, S., Zhou, Y., Schnable, P.S., Ganapathysubramanian, B., 2021. Detection of the progression of anthesis in field-grown maize aassels: A case study. Plant Phenomics, 2021, 4238701.
• Poorter, H., Fiorani, F., Pieruschka, R., Wojciechowski, T., van der Putten, W.H., Kleyer, M., Schurr, U. and Postma, J., 2016. Pampered inside, pestered outside? Differences and similarities between plants growing in controlled conditions and in the field. New Phytologist, 212: 838-855.
• R Core Team, 2019. R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria.
• Sokolov, V.M., Guzhva, D.V., 1997. Use of qualitative traits for genotypic classification of inbred maize lines. Kukuruza I Sorgo, 3: 8-12.
• Uzarowska, A., Keller, B., Piepho, H-P., Schwarz, G., Ingvardsen, C., Wenzel, G., Lubberstedt T., 2007. Comparative expression profiling in meristems of inbredhybrid triplets of maize based on morphological investigations of heterosis for plant height. Plant MolecularBiology, 63:21–34.
• Youmbi, E., The., C, Tedjacno, A., 2005. Conservation of the germination capacity of pollen grains in three varieties of maize (Zea mays L.). Grana, 44:3, 152-159.