KURUMLAR VERGİSİ MATRAHINDA İNDİRİM HAKKI VEREN SERMAYE ARTIRIMLARI BAKIMINDAN ORTAK ALACAĞININ ŞİRKET SERMAYESİNE EKLENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 1, 50 - 60, 30.06.2019

Erdem Ateşağaoğlu Aylin Armağan

https://doi.org/10.21492/inuhfd.520834

Cited By: 1

Öz

Şirketlerin nakit sermaye artırımı
yapması durumunda artırılan sermaye miktarı üzerinden hesaplanacak bir faiz
miktarının kurumlar vergisi matrahından indirilmesine izin veren bir uygulama
Kurumlar Vergisi Kanununda yer almaktadır. Söz konusu indirim uygulaması,
şirketlerin nakit yoluyla sermaye artırımlarını teşvik etmek amacıyla yürürlüğe
konulmuştur. Buna karşılık, konuya ilişkin Kurumlar Vergisi Genel Tebliği
düzenlemeleri, bazı Genelge ve özelge açıklamaları çeşitli işlemler bakımından
“nakit sermaye artırımı” kavramının hatalı yorumlanmasına ve değerlendirilmesine
yol açmıştır. Özellikle pay sahiplerinin şirkete nakden vermiş olduğu borcun
sermaye artırımında kullanılması hakkında ayni sermaye artırımı
nitelendirmeleri yapılarak herhangi bir yasal dayanağı olmadan bu tip sermaye
artırımları belirtilen indirim uygulamasının kapsamı dışında bırakılmıştır.
Çalışmamızda, ortak alacağının şirket sermayesine eklenmesi durumunda kurumlar
vergisi matrahında indirim uygulamasına gidilmesi gerektiği hususunu ortaya
koymak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda; sırasıyla KVK’nın ilgili hükmüne yönelik
irdeleme yapılmakta, ortak alacağının sermaye eklenmesinin ayni-nakdi sermaye
artırımı türlerinden hangisinin kapsamı dahilinde ele alınması gerektiği
üzerinde durulmakta ve bununla birlikte konuya ilişkin Genel Tebliğ, Genelge ve
özelge düzenlemeleri ile açıklamaları bağlamında çeşitli değerlendirmelerde
bulunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kurumlar vergisi, indirim uygulaması, nakit sermaye artırımı, ayni sermaye artırımı, ortaklara borçlar hesabı

CAPITALISATION OF THE LOAN FROM SHAREHOLDER IN TERMS OF CAPITAL INCREASES PROVIDING THE DEDUCTION FROM THE CORPORATE TAX BASE

Öz

In the event that companies make cash
capital increase, a practice that allows the deduction of an amount of interest
to be calculated over the increased capital from the corporate tax base is
included in the Corporate Tax Code. This deduction practice was put into force
in order to encourage the companies to increase their cash capital. On the
other hand, the provisions of the General Communique on Corporate Tax and some
circular and ruling statements on the matter have led to misinterpretation and
misevaluation of the concept of “cash capital increase” in terms of various
transactions. In particular, the loan given to the company by the shareholders
being used for capital increase is qualified as capital contribution in kind
and such capital increases are excluded from the deduction practice without any
legal basis. In our study, it is intended to suggest that the deduction
practice in corporate tax base should be applied in case where the loan given
by shareholder is included in company capital. In this context; related article
of CTC will be examined in detail, whether the addition of the shareholder’s
loan to company capital should be considered in the scope of capital in kind or
capital in cash increase will be elaborated and also various evaluations in the
context of the regulations and explanations by general communique, circular and
rulings will be made, respectively.

Anahtar Kelimeler

Corporate tax, deduction application, cash capital increase, non-cash capital increase, shareholder’s loan account

Kaynakça

• ARICI, M. Fatih: Alacak Hakkının Anonim Ortaklığa Sermaye Olarak Taahhüdü, Beta Yayınevi, İstanbul, 2003.
• ARİSTOTELOUS, Philippos / SPYROU, Alexandra: “Practical Application of the New Cyprus National Interest Deduction”, Wolters Kluwer Tax Weekly, Eylül 22, 2016, Sayı 202, s. 35-39.
• ARSLAN, İbrahim: Şirketler Hukuku Bilgisi, Mimoza Yayıncılık, Konya, 2007.
• ATAÇ, Kürşat: “Nakit Sermaye Artışlarında İndirim Müessesesine İlişkin Tebliğ Taslağı Hakkında Görüşler”, Vergi Dünyası, S. 411, Kasım 2015, s. 80-86.
• AYOĞLU, Tolga: “Sermaye Avansı Kavramı Üzerine Düşünceler”, Prof. Dr. Hamdi Yasaman’a Armağan, On iki Levha, İstanbul, 2017, s. 29-58.
• BAH¬TİYAR, Mehmet: Ortaklıklar Hukuku, Beta Yayınevi, 8. baskı, İstanbul, 2014.
• BOMBEKE, Gery / VON FRENCKELL, Eric: “Deduction Allowed for Notional Interest: How the Centre of Europe Became an Interesting Tax Location”, Derivatives and Financial Instruments, Cilt 8, Sayı 4, Haziran/Temmuz 2006, s. 167-182.
• BİLGİLİ, Fatih / DEMİRKAPI, Ertan: Şirketler Hukuku, Dora Basım, Bursa, 2013.
• COŞGUN, Okan: “Nakit Sermaye Teşvikine İlişkin Notlar”, Vergi Dünyası, S. 416, Nisan 2016, s. 163-171.
• ÇEVİK, Orhan Nuri: Uygulamada Şirketler Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara, 2002.
• ÇONKAR, Halil: Anonim Ortaklıkta Ayni Sermaye, On iki Levha, İstanbul, 2016.
• DEMİR, Nevin Yurtman: Anonim Ortaklıklar ve Vergi Hukuku Yönünden İç Kaynaklardan Sermaye Artırımı, Kazancı Kitap Ticaret A.Ş., İstanbul.
• DİKMEN, Mustafa Burçin: “Sermaye Artırım Avansı ve Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı”, Vergi Dünyası, S. 380, Nisan 2013, s. 69-73.
• DOĞRUSÖZ, Bumin: “Sermaye Avansları Üzerinden İndirim”, Dünya Gazetesi, 09.10.2016 (Erişim: 03.11.2018).
• DOLDUR, Semih: “Nakit Sermaye Ödemesinde İndirim Uygulaması”, Mali Çözüm Dergisi, Eylül-Ekim 2016, s. 257-270.
• GÖLE, Celal: Anonim Ortaklıklarda Nakdi Sermaye Koyma Borcu ve Bu Borcu İfada Temerrüt, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayın No: 122, An¬kara, 1976.
• GÜNEŞ, Gülsen: Verginin Yasallığı İlkesi, İstanbul, On İki Levha Yayınları, 2014.
• HACIKÖYLÜ, Canatay: “Sermaye Şirketlerinde Nakdi Sermaye Artırımda Özellik Arz Eden Durumlar”, Vergi Sorunları Dergisi, Mart 2017, S. 342, s. 91-97.
• KILINÇ, Abdullah: “Nakdi Sermaye Artışından İstenen İlgi Uyandırabilecek mi?”, Vergi Dünyası, S. 406, Haziran 2015, s. 175-178.
• KURT, Mehmet Emek: “Nakdi Sermaye Artışlarında Faiz İndirimi Uygulaması İle İlgili Belirsizlikler Giderildi (Mi)”, Vergi Dünyası, Nisan 2016, S. 416, s. 93-104.
• KÜTÜK, Ali Anıl: “Ortaklara Olan Borçların Sermayeye İlave Edilmesi Suretiyle Sermayenin Artırılması Sermaye Teşvikinden Faydalanır mı?”, Vergi Dünyası, S. 425, Ocak 2017, s. 123-127
• MAÇ, Mehmet: “Ortağın Alacağının Borçlu Şirket Sermayesine Eklenmesi”, Lebib Yalkın Dergisi, Mart 2018, S.171, s. 245-249.
• MANAVGAT, Çağlar: Hukuki Bakımdan Halka Açık Anonim Ortaklıklar ve Halka Arz, Ankara, 2016.
• MOROĞLU, Erdoğan: Anonim Ortaklıklarda Sermaye Artırımı, On İki Levha, İstanbul, 2018.
• NAZALI, Ersin: “Ortaklara Borçlar Hesabının Sermayeye Dönüşmesinde Ne Değişti?”, Vergi Dünyası, S. 385, Eylül 2013, s. 26-29.
• OKYAY, Mikail: “‘Sermaye Avansları’ Kavramının Vergi Kanunları ve Diğer Kanunlar Karşısındaki Durumu”, Vergi Dünyası, S. 424, Aralık 2016, s. 96-103.
• ÖZDAMAR, Mehmet: “6102 sayılı TTK Hükümleri Çerçevesinde Anonim Şirketlerde Ayni Sermaye Konulmasına İlişkin Çeşitli Sorunlar”, Ticaret ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, S. 2015/1, s. 143-156.
• PENEZOĞLU, Yusuf Gökhan: “Ortak Alacağının Sermayeye İlavesinde Sermaye Artırım İndirimi Uygulaması”,KPMGBlog, 12.08.2016, https://kpmgvergi.com/Blog/Pages/FullBlog.aspx?article=615, (Erişim: 20.10.2018).
• PULAŞLI, Hasan: Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Adalet Yayınları, Ankara 2016.
• PULAŞLI, Hasan: Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Genişletilmiş 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
• YAZAR, Adnan Sertaç: “Nakit Sermaye Artırımı ile Gelen Vergi Teşvikinde Özellikli Durumlar ile Düzenleme ve Tebliğ Taslağına İlişkin Önermeler”, Vergi Dünyası, S. 411, Kasım 2015, s. 129-139. http://www.asmmmo.org.tr/userfiles/others/files/Mvzt/Gnlg/6102/13-09-5665.pdf, (Erişim: 03.11.2018).
• http://www.gib.gov.tr , (Erişim: 11.11.2018).
• https://www.lexpera.com.tr (Erişim: 16.01.2019)
• https://mevzuat.tbmm.gov.tr (Erişim: 28.11.2018).