Sosyal Ağ Öz Yeterlik Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 60 - 72, 31.12.2018

Mustafa Kemal Yöntem Salih Bardakcı Yusuf Sarıkaya

Öz

Bu
araştırmada lise öğrencilerine yönelik bir Sosyal Ağ Öz Yeterlik Ölçeğinin
geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda kapsam geçerliği, yapı geçerliği ve
madde analizi süreçleri yürütülmüştür. Araştırma verileri Türkiye’nin Orta
Karadeniz bölgesindeki bir ilde farklı liselere devam eden ve farklı sınıf
düzeylerinden öğrencilerin oluşturduğu iki ayrı katılımcı grubundan elde
edilmiştir. Böylece ölçek geliştirme sürecine açımlayıcı faktör analizi ile
elde edilen sonuçlar, farklı bir gruba ilişkin verilerle doğrulayıcı faktör
analizi ile bir kez daha sınanabilmiştir. Bu kapsamda araştırmada ilk grupta
253, ikinci grupta 483 katılımcı olmak üzere toplam 736 lise öğrencisi yer
almıştır. Araştırma kapsamında gerçekleştirilen açımlayıcı ve doğrulayıcı
faktör analizi sonuçlarına göre 17 maddeden oluşan tek faktörlü bir yapı elde
edilmiştir. Tek faktörlü nihai yapıya ilişkin Cronbach alfa iç tutarlık
katsayıları ilk katılımcı grubu verileri üzerinden .94, ikinci katılımcı grubu
verileri üzerinden .97 olarak hesaplanmıştır. Bu durum aracın güvenirliğine
güçlü biçimde işaret etmektedir. Yine düzeltilmiş madde-toplam korelasyonları
da .49’un üzerinde kalarak güvenirliğin gücüne ilişkin bu düşünceye destek oluşturmaktadır.
Sonuç olarak Sosyal Ağ Öz Yeterlik Ölçeğinin geliştirilmesi için yapılan
işlemler sonucunda ölçeğin güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğu ifade
edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal ağ internet siteleri, öz yeterlik, lise öğrencisi

Reliability and Validity Study of the Social Network Self-efficacy Scale

Öz

This study aims to develop a Social Network Self-Efficacy
Scale for high school students.  The
coverage validity, structure validity and item analysis processes were carried
out for this purpose.  Research data was
obtained from two separate groups of participants, who study at different
levels, at different high schools in the Central Black Sea province of Turkey.
Thus, the results obtained by the exploratory factor analysis during the scale
development process were tested with confirmatory factor analysis on a
different group. Within this scope, a total of 736 high school students
participated in the survey, 253 in the first group and 483 in the second group.
According to the results of exploratory and confirmatory factor analyses, a
single factor structure consisting of 17 items was obtained. The Cronbach alpha
internal consistency coefficients for the single factor final structure were
calculated as .94 for the first participant group and .97 for the second
participant group. This situation strongly points to the reliability of the
medium. Again, the corrected item-total correlations remain above .49, which
support the reliability results. As a result of the processes carried out for
developing the Social Network Self-Efficacy Scale, it can be stated that the
scale is a valid and reliable measuring tool.

Anahtar Kelimeler

Social network sites, self-efficacy, high school student

Kaynakça

• Albrechtslund, A. (2012). Socializing the City. In Fuchs C., Boersma K., Albrechtslund A., Sandoval M. (Ed) Internet and surveillance: The challenges of web 2.0 and social media. Routledge, New York.
• Alias, N., Siraj, S., Daud, M. K. A., & Hussin, Z. (2013). Effectiveness of Facebook based learning to enhance creativity among Islamic studies students by employing isman instructional design model. Turkish Online Journal of Educational Technology, 12, (1), 60-67.
• Alkan, M. F., & Bardakçı, S. (2017). Ortaöğretim Öğrencilerinin Sosyal Ağlardan Öğrenme Biçimleri: Nitel Bir İnceleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(3), 1221-1238.
• Andreassen C. S., Torsheim T., Brunborg G.S., & Pallesen S. (2012). Development of a Facebook addiction scale. Psychological Reports, 110(2), 501–517.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of self-control. New York: Freeman.
• Bentler, P. M. (1990). Comparative fit indexes in structural models. Psychological Bulletin, 107(2), 238-246. doi:10.1037/0033-2909.107.2.238
• Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness-of-fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88(3), 588-606. doi: 10.1037/0033-2909.88.3.588
• Bollen, K. A. (1989). A new incremental fit index for general structural equation models. Sociological Methods & Research, 17(3), 303-316. doi: 10.1177/0049124189017003004
• Boyd, D. M.,& Ellison, N. B. (2007). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, 13(1), 210-230.
• Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York: Guilford.
• Callaghan, N., & Bower, M. (2012). Learning through social networking sites. The critical role of the teacher. Educational Media International, 49(1), 1-17.
• Casey, G., & Evans, T. (2011). Designing for learning: Online social networks as a classroom environment. International Review of Research in Open and Distance Learning, 12(7), 1-26.
• Chen, G., Gully, S. M., & Eden, D. (2001). Validation of a new general self-efficacy scale. Organizational research methods, 4(1), 62-83.
• Compeau, D. R., & Higgins, C. A. (1995). Computer self-efficacy: Development of a measure and initial test. MIS quarterly, 189-211.
• Çokluk, Ö. S., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, S. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Eastin, M. S., & LaRose, R. (2000). Internet self‐efficacy and the psychology of the digital divide. Journal of Computer‐Mediated Communication, 6(1), 0-0.
• Ellison, N.B., Steinfield, C., & Lampe, C. (2011). Connection strategies: social capital implications of Facebook-enabled ommunication practices. New Media & Society 13(6), 873-892.
• Erjavec, K. (2013). Informal learning through Facebook among Slovenian pupils. Comunicar, 21(41), 117– 126.
• Fewkes, A. M., & McCabe, M. (2012). Facebook: Learning tool or distraction? Journal of Digital Learning in Teacher Education, 28(3), 92-98.
• Gençlik ve Spor Bakanlığı. (2013). Gençlik ve Sosyal Medya Araştırma Raporu. Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığı.
• Greenhow, C., & Askari, E. (2017). Learning and teaching with social network sites: A decade of research in K-12 related education. Education and Information Technologies, 22(2), 623-645. doi:http://dx.doi.org/10.1007/s10639-015-9446-9
• Greenhow, C., & Lewin, C. (2016). Social media and education: reconceptualizing the boundaries of formal and informal learning. Learning, media and technology, 41(1), 6-30.
• Greenhow, C., & Robelia, B. (2009). Informal learning and identity formation in online social networks. Learning, Media and Technology, 34(2), 119-140.
• Greenhow, C., Burton, L., & Robelia, B. (2011). Help from my friends: Social capital in the social network sites of low-income high school students. Journal of Educational Computing Research, 45(2), 223–245.
• Hair, J., Black, B., Babin, B., Anderson, R., & Tatham, R. (2006). Multivariate data analysis (6th edition). Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
• Hocevar, K. P., Flanagin, A. J., & Metzger, M. J. (2014). Social media self-efficacy and information evaluation online. Computers in Human Behavior, 39, 254-262.
• Hu, L. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55. doi: 10.1080/10705519909540118
• Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1988). LISREL 7: A guide to the program and applications. Chicago, IL: SPSS Inc.
• Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010) Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business Horizons, 53(1) 59-68
• Karal, H., & Kokoç, M. (2010). Üniversite öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 1(3), 251-263.
• Karsten, R., & Roth, M. R. (1998). The relationship of computer experience and computer self-efficacy to performance in introductory computer literacy courses. Journal of Research on Technology Education, 31(1), 14-24.
• Khan, M.L., Wohn, D. Y., & Ellison, N. B. (2014). Actual friends matter: An internet skills perspective on teens' informal academic collaboration on Facebook. Computers & Education, 79, 138-147.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). New York: The Guilford Press.
• Leithwood, K. (2007).What we know abouth educational leadership. J. M. Burger, C. Webber ve P. Knicks. (Eds.) Intelligent Leadership. Springer, 41-66.
• Lewis, K., Kaufman, J., & Christakis, N. (2008) The taste for privacy: An analysis of college student privacy settings in an online social network. Journal of Computer Mediated Communication, 14(1), 70- 100.
• Livingstone, S. (2008). Taking risky opportunities in youthful content creation: teenagers' use of social networking sites for intimacy, privacy and self-expression. New media & society, 10(3), 393-411.
• MacCallum, R. C., Brown, M. W., & Sugawara, H. M. (1996). Power analysis and determination of sample size for covariance structure modeling. Psychological Methods, 1, 130-149. doi: 10.1037//1082-989x.1.2.130
• Mahat, J., Ayub, A. F. M., & Luan, S. (2012). An assessment of students’ mobile self-efficacy, readiness and personal innovativeness towards mobile learning in higher education in Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 64, 284-290.
• Marsh, H. W., Balla, J. R., & McDonald, R. P. (1988). Goodness of fit indexes in confirmatory factor analysis: The effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391-410. doi:10.1037//0033-2909.103.3.391
• Mazman, S. G., & Usluel, Y. K. (2009). The usage of social networks in educational context. World Academy of Science, Engineering and Technology, 49(1), 338-342.
• McLuhan, M. (1994). Understanding Media. The MIT Press, Massachusetts. (First printed in 1964)
• Murphy, C. A., Coover, D., & Owen, S. V. (1989). Development and validation of the computer self-efficacy scale. Educational and Psychological measurement, 49(4), 893-899.
• Nielsen. (2012) State of the Media: The Social Media Report 2012. Retrieved 12 Apr. 2012 from http://www.nielsen.com/us/en/reports/2012/state-of-the-media-the-social-media-report-2012.html
• Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994) Psychometric theory (3rd ed.). New York, NY: McGraw-Hill, Inc.
• Osatuyi, B. (2013). Information sharing on social media sites. Computers in Human Behavior, 29(6), 2622-2631.
• Park, N., Kee, K.F., & Valenzuela, S. (2009) Being Immersed in Social Networking Environment: Facebook Groups,Uses and Gratifications, and Social Outcomes. Cyberpsychology and Behavior, 12(6): 729-746.
• Ryckman, R. M., Robbins, M. A., Thornton, B., & Cantrell, P. (1982). Development and validation of a physical self-efficacy scale. Journal of personality and social psychology, 42(5), 891-900
• Steinfield, C., Ellison, N. B., & Lampe, C. (2008). Social capital, self-esteem, and use of online social network sites: A longitudinal analysis. Journal of Applied Developmental Psychology, 29(6), 434-445.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• TÜİK. (2016). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım İstatistikleri. 10.05.2018 tarihinde erişilmiştir. http://www.tuik.gov.tr/basinOdasi/haberler/2016_83_20160720.pdf
• Valkenburg, P. M., Peter, J., & Schouten, A. P. (2006). Friend networking sites and their relationship to adolescents' well-being and social self-esteem. CyberPsychology & Behavior, 9(5), 584-590.
• Yılmaz, R. (2016). Knowledge sharing behaviors in e-learning community: Exploring the role of academic self-efficacy and sense of community. Computers in Human Behavior, 63, 373–382.Durmuş, S., Toluk, Z., ve Olkun, S. (2002, Eylül). Matematik öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin geometri alan bilgi düzeylerinin tespiti, düzeylerinin geliştirilmesi için yapılan araştırma ve sonuçları. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nce düzenlenen V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik eğitimi Kongresi’nde sunulmuş bildiri, ODTÜ, Ankara.
• Fennema, E., & Franke, M. L. (1992). Teachers’ knowledge and its impact. D. A. Grouws (Editör), In Handbook of research on mathematics teaching and learning (147–164). New York: Macmillan Publishing Company.
• Sarı, M.H., ve Tertemiz, N. (2017). İlkokul 4. sınıfta Dienes ilkelerine göre yapılandırılmış geometri etkinliklerinin öğrenci başarısına ve kalıcılığa etkisi. Eğitim ve Bilim, 42(190), 1-23.
• Trends in International Mathematics and Science Study (1999). TIMSS 1999 ulusal rapor. 1 http://timss.meb.gov.tr/wp-content/uploads/timss_1999_ulusal_raporu.pdf adresinden 10.02.2016 erişildi.
• Yıldırım, C. (2000). Matematiksel düşünme. Remzi Kitapevi, İstanbul.
• Yıldızlı, H. (2015). Özdüzenlemeli öğrenmenin altıncı sınıf öğrencilerinin matematik başarılarına, tutumlarına ve özdüzenleme becerilerine etkisi. Yayımlanmış doktora tezi. Konya Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.