Islah Edilmiş Meraların Sürdürülebilirliği Üzerine Bir Araştırma: Amasya-Tokat- Sivas Örneği

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 1 - 16, 20.12.2018

Gülçin Altıntaş Atila Altıntaş Erol Çakmak Okan Demir

Öz

Çalışmada Tokat, Amasya ve Sivas illerinde ıslah ve amenajman işlemleri tamamlanmış meralarda sürdürülebilirliği etkileyen faktörler çiftçi görüşleri doğrultusunda belirlenmeye çalışılıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda mera ıslah çalışmalarının meydana getirdiği değişimler belirlenmiştir.  Mera ıslahı sonucu araştırma alanındaki meralar üzerinde kaba yem veriminde artış olduğu, işletmedeki hayvan sayısı ve hayvansal ürünlerde artış olduğu, işletmede tüketilen yem miktarında azalma olduğu belirlenmiştir.  Yem bitkisi üretmeye başladıktan sonra üreticilerin merayı kullanma durumlarında herhangi bir değişikliğin olmadığı belirlenmiştir. Otlatma baskısı devam etmektedir. Mera kanunu ve yönetmeliği hakkında kullanıcıların çoğu bilgi sahibi değildir. Mera Yönetim Birlikleri araştırma alanının bir bölümünde kurulmamış ve kurulan Mera Yönetim Birlikleri ise faaliyetlerini gerçekleştirememiştir. Islah edilmiş meraların sürdürülebilirliğini belirleyen faktörlerin tespit edilmesinde binomial probit model kullanılmıştır. Model sonuçlarına göre; sosyo-ekonomik özelliklerden yaş ve mesleki deneyim faktörleri, ıslah çalışması sonrası meydana gelen bazı değişimlerden hayvanların yem tüketiminde azalma, et ve süt maliyetinde azalma, meradaki ot kalitesindeki değişim faktörleri ve üreticilerin mera ile ilgili bilgi düzeylerinden mera kanunu bilme, otlatma planını bilme faktörleri istatistiki olarak önemli bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Merada sürdürülebilirlik, Mera ıslah çalışmaları, Probit, Tokat, Amasya, Sivas

Kaynakça

• Akın, F., Üçdoğruk, Ş., Deveci, İ., 2000. “İstanbul İli Hanehalkı Tüketim Harcamalarının Sıralı Probit Olasılık Modelleriyle İncelenmesi”, DİE Araştırma Sempozyumu,, Ankara, 27-29 Kasım 2000.
• Aksoy, A., Yavuz, F., 2011. Büyükbaş Hayvan Üreticilerinin Suni Tohumlama Yaptırma Kararlarını Belirleyiciler Üzerine Bir Analiz: Doğu Anadolu Bölgesi Örneği, Atatürk Üniv. İİBF Dergisi.
• Anık, C., Topbaş, H., Soncu, A., 2007. Halkın Bilgi-Bilinç Düzeyi ve Sorunlar-Beklentileri Araştırma Raporu. Tarım İl Müdürlüğü, Konya. Anonim, 2018. Büyükbaş ve Küçükbaş Hayvancılık Çalıştay Sonuç Raporu 9-11 Ocak, Antalya Anonim, 2017. Çayır Mera Islahı, www.bingol.edu.tr/documents/ÇAYIR%20MERA%20ISLAHI.pdf
• Anonim, 2012. Mera Kanunu Kapsamında Yapılan Çalışmalar, http://www.bugem.gov.tr, Erişim Tarihi: 10.02. 2012.
• Anonim,2015. http://www.tarim.gov.tr/Konular/Bitkisel-Uretim/Cayir-Mera-ve-Yem-Bitkileri
• Anonim, 2015. FAO http://www.fao.org
• Bakır, Ö., 1987. Çayır Mera Amenajmanı, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:992, Ders Kitabı:292, s.106, Ankara.
• Balabanlı, C., Albayrak, S., Türk, M., Yüksel, O., 2006. 4342 Sayılı Mera Kanunu Uygulamasında Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yolları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A (1), sf: 75-81. Isparta.
• Balabanlı, C., 2008. Halkın Bilgi-Bilinç Düzeyi ve Sorunlar-Beklentileri Araştırma Raporu. Tarım İl Müdürlüğü, Burdur.
• Cevher, C., Ceylan, İ.C., Köksal, Ö., 2009. Mera Islah Çalışmalarının Değerlendirilmesi, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt:18 Sayı: 1-2
• Cevher, C., Altunkaynak, B., Ataseven, Y., Köksal, Ö., Yavuz, G.G., Gül, U., Yasan, Ataseven, Z., 2015. Türkiye’de Islah Edilmiş Meraların Sürdürülebilirliği Üzerine Bir Araştırma: Edirne, Afyonkarahisar, Aksaray, Niğde ve Uşak, Ardahan, Artvin, Çorum, Erzurum ve Kars İlleri Örneği, TEPGE Yayınları, Yayın No:252
• Cevher, C., Altunkaynak, B., Tatlıdil, H., 2014. Hayvancılık Yapan Çiftçilerin Mera Islah Çalışmalarına Katılımlarının Etkisi: Kayseri İli Örneği, IX. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Samsun.
• Çiçek, A. Erkan, O., 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri, GOP Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayın No: 12, Ders Notları Serisi:6, Tokat.
• Demir, N., Yavuz, F., 2011. Hayvancılık Destekleme Politikalarına Çiftçilerin Yaklaşımlarının Bölgelerarası Karşılaştırmalı Analizi, Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi41 (2), 113-121
• Ekiz, H., Yıldız, G., Sancak, C., Yılmaz, A., Eraç, A., Çolpan, İ., Fırıncıoğlu H.K., Sevimay, C.S., Altınok, S., Kendir, H., Şehu, A., Hakyemez, B.H., Gürsoy, Ü., Gök, F.M., Ünal, S., Uluç, F. ve N. Çimen., 2001. Çayır-Mera ve Yem Bitkileri Kültürünü Geliştirme. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu, 8. Bölüm, sf: 123-133, Ankara.
• Eren, E., 2006. Kahramanmaraş İli Göksün İlçesinde Sığır Besiciliği Yapan İşletmelerin Yapısı ve Sorunları. Yüksek Lisans Tezi. Sütçü İmam Üniv. Fen Bilimleri Enst, Kahramanmaraş.
• Erkuş, A., Bülbül, M., Kıral, T., Açıl, F., Demirci, R., 1995. Tarım Ekonomisi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları No:15, s.90, Ankara.
• Freese, J., Long, J.S., 2006. Regression Models for Categorical Dependent Variables Using. Stata. College Station: Stata Press. Gün, S., 1998. Yeni Mera Yasasına İlişkin Bazı Görüşler. Türk-Koop. Ekin Dergisi, Cilt:1(2), sf: 57-61. Ankara.
• Gündüz O., Emir M., 2010. Dondurulmuş Gıda Tüketimini Etkileyen Faktörlerin Analizi: Samsun ili örneği. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14, 15-20.
• Karaaslan, G., 2000. Tokat İli Merkez İlçede Projeye Dayalı Damızlık Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Ekonomik Analizi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Kızılgöl, Ö. A., 2012. “Kişisel Kazançların Belirleyicileri: Türkiye Örneği”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17, s.373-384.
• Maddala G. S., 1983. Limited-Dependent and Qualitative Variables in Economics, 257-290, Cambridge University Press, England. Mutlu, Y., 2017. Çayır ve Mera Islahı, Çiftçi Eğitim Serisi, https://www.tarimbilgisi.com
• Nayga R. M., Poghosyan A., Nichols J.P., 2002. Consumer Willingness to Pay for İrradiated Beef: Initial Phase. Paradoxes in Food Chains and Networks, 250-259, Wageningen Academic Publishers, Netherlands
• Sürmen, M., Yavuz, T., Töngel, Ö, Çankaya, N., 2007. Halkın Bilgi-Bilinç Düzeyi ve Sorunlar-Beklentileri Araştırma Raporu. Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Samsun.
• Topçu, Y., 2008. Çiftçilerin Tarımsal Destekleme Politikalarından Faydalanma İstekliliğinde Etkili Faktörlerin Analizi: Erzurum İli Örneği, Akdeniz Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008 (2).
• Turan, N., Özyazıcı, M.A., Yalçın Tantekin, G., 2015. Siirt İlinde Çayır Mera Alanlarından ve Yem Bitkilerinden Elde Edilen Kaba Yem Üretim Potansiyeli, Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, Turk J Agric Res (2015) 2: 69-75, TÜTAD, ISSN: 2148-2306
• Volkan, Ç., 2011. Geleceğimiz, Çayır ve Meralarımız, http://www.internethaber.com. Erişim Tarihi: 25.03.2011.