“Anaokulu Öğretmeni” Filmi Çerçevesinde Okul Öncesi Dönemde Üstün Yetenekli Çocuklar

Yıl 2023, , 15 - 22, 30.03.2023

Nisa G. Kaya , Hüseyin Mertol , Beyza İnce

https://doi.org/10.52835/19maysbd.1273704

Öz

Özel gereksinimli çocukların erken tanılanması ve erken dönemde özel eğitime başlanması büyük önem taşımaktadır. Üstün yetenekli çocuklar, akranlarından önemli ölçüde hızlı gelişim özellikleri göstermelerinin yanı sıra yaratıcılık potansiyeline sahiptir. Bu bağlamda, özel eğitim gereksinimi olan üstün yetenekli çocukların da yeteneklerinin erken çocukluk döneminde belirlenmesi ve yetenekleri doğrultusunda gelişimlerinin desteklenmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, 2018 yılı Amerika Birleşik Devletleri yapımı olan “Anaokulu Öğretmeni” adlı film çerçevesinde okul öncesi dönemde üstün yetenekli çocukların özelliklerini ve özel eğitim gereksinimlerini incelemektir. Film, bir anaokulu öğretmeninin sınıfında şiir yazma konusunda üstün yetenekli olan bir çocuğu keşfetme sürecini ve öğretmen-aile işbirliğinin kurulamayışını konu edinmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Okul öncesi eğitim, üstün yeteneklilik ve üstün yetenekli çocukların eğitimi olmak üzere üç tema belirlenmiştir. Bu üç tema altında yer alan içeriklere uygun olarak alt temalar belirlenerek film analiz edilmiştir. Elde edilen verilere dayanarak, üstün yetenekli okul öncesi dönem çocuklarının tanılanması ve eğitimi konusunda hem okul öncesi öğretmenlerinin hem de ailelerin bilgi sahibi olmaları ve işbirliği yapmaları gerektiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

okul öncesi, üstün yetenek, öğretmen

Kaynakça

• Ataman, A. (1993). Yaratıcılık ve Eğitim. Ankara: Türk Eğitim Derneği Yayınları, No:17, Şafak.
• Ataman, A. (2005). Üstün zekâlı ve üstün yetenekli çocuklar, A. Ataman (Ed.), Özel Eğitime Giriş içinde (s. 173-195). Ankara: Gündüz.
• Ataman, A. (Ed.). (2014). Üstün zekâlılar ve üstün yetenekliler konusunda bilinmesi gerekenler. Ankara: Vize. Beyaz Perde (2021, Aralık, 21). Anaokulu Öğretmeni. https://www.beyazperde.com/filmler/film-256638/ Bildiren, A., & Kargın, T. (2019). Proje Temelli Yaklaşıma Dayalı Erken Müdahale Programının Üstün Yetenekli Çocukların Problem Çözme Becerisine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 44(198), 343-360.
• Blackman, J. A. (2002). Early intervention: A global perspective. Infants & Young Children, 15(2), 11-19. Clark, B. (2002). Growing up gifted. (6 th ed.). Los Angeles: Prentice Hall.
• Craft, A. (2000). Creativity across the primary curriculum. London: Routledge.
• Creswell, J., W. (2015). Nitel araştırma yöntemleri. (M. Bütün, S. B. Demir, Çev. Ed.). Ankara: Siyasal Kitabevi. Costa, A.L. (2000). Developing your child’s habits of success in school, life and work. Habits of Mind.(s:8-13). Virginia: Association for Supervision and Curriculum Development Alexandria.
• Curby, T. W., Rudasill, K. M., Rimm-Kaufman, S. E., & Konold, T. R. (2008). The role of social competence in predicting gifted enrollment. Psychology in the Schools, 45, 729–744., DOI: 10.1002/pits.20338
• Çağlar, D. (2004). “Üstün Yetenekli Çocukların Eğitimi ve Öğretimi” Seçilmiş Makaleler Kitabı I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi İstanbul, Çocuk Vakfı Yayınları
• Dağlıoğlu, H. E. (2010). Üstün Yetenekli Çocukların Eğitiminde Öğretmen yeterlikleri ve Özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 39,186.
• Diken, H. D. (Ed.). (2010). Erken çocukluk eğitimi (1. Baskı). Ankara: Pegem Akademi. Ekinci Vural, D. & Kocabaş, A. (2016). Okul Öncesi Eğitim ve Aile Katilimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59) 1174-1185.
• Framer D. (1996). Some Ideas on Parenting Gifted Preschoolers,. www.giftedpreschoo-lers.org Goodson, I., & Walker, R. (1988). Putting Life into Educational Research. In R. R. Sherman & R.B.Webb (Eds). Qualitative research in education: focus and methods (pp. 108-122). London: Routledge.
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. Educational Communication and Technology Journal, 30 (4), 233-252.
• Guilford, J. P. (1967). The nature of human intelligence. New York: McGraw-Hill. Karadağ, F., Demirtaş, V. Y., & Girli, A. (2014). Okul öncesi dönemde akranların sınıflarındaki özel gereksinimli öğrenciyi tercih etme durumları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(31), 191-215.
• Karateke, B., & Ömeroğlu, E. (2017). Giftedness in Early Childhood. R. Efe, I. Koleva, E. Atasoy, V. Kotseva (Eds.) Current Trends in Educational Sciences içinde (s. 83-97). St. Kliment Ohridski University Press.
• Kesner, J. E. (2005). Gifted children’s relationships with teachers. International Education Journal, 6(2). Kıldan, A. O. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin üstün yetenekli çocuklar hakkındaki görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(3), 805-818.
• Mayesky, M. (1998). Creative activities for young children. Albany, NY: Delmar. Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi. (S. Akbaba-Altun ve A. Ersoy, Çev.). Ankara: Pegem Akademi.
• Milli Eğitim Bakanlığı (1997). Özel eğitim hakkında kanun hükmünde kararname. Resmi Gazete 573, 06 Haziran 1997, Web : http://www.meb.gov.tr
• Özdemir, M. (2010). Nitel veri analizi: sosyal bilimlerde yöntembilim sorunsalı üzerine bir çalışma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(11), 323-343.
• Poyraz, H. (2006). Okul Öncesinde Okul-Aile İlişkileri. H. Poyraz ve H. Dere. (Ed.). Okul Öncesi Eğitimin İlke ve Yöntemleri içinde (ss.99-102) Ankara: Anı.
• Renzulli, J. S. (1986). The three ring conception of giftedness: A developmental model for creative productivity. Cambridge: University of Cambridge.
• Robinson, N.M. (1993). Parenting the Very Young, Gifted Children, The National Research Center On The Gifted and Talented, The University of Connecticut. Parenting Research- Based Decision Making Series.
• Sapsağlam, Ö., Karabulut, R., & Ekici, İ. (2021). Okul öncesi öğretmenlerinin kariyer uyumlulukları ve çocuklar için kullandıkları mutluluk artırıcı stratejiler arasındaki ilişkinin incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 5(1), 209–227.
• Seçkin, N. & Koç, G. (1997). Okul öncesi eğitimde okul-aile işbirliği. Yaşadıkça Eğitim. 51,5-10. Smutny, J. F. (2000). Teaching Young Gifted Children in the Regular Classroom. ERIC Clearinghouse on Disabilities and Gifted Education Reston VA.
• Sternberg, R. J. (1988). The nature of creativity, Cambridge, UK, Cabridge University Pres. Tanık Önal, N. (2018). Okul Öncesi Dönemde Üstün Yetenekli Çocuklar. Journal of International Social Research, 11(55), 729-733.
• Tolan S. (1990). Helping Highly Gifted Child, ERIC Digest #E477, Council for Exceptional Children, Reston Va, ERIC Clearinghouse on Handicapped and Gifted Children, Reston Va.
• Torrance, E. P. (1966). The Torrance Tests of creative thinking-norms-technical manual research edition-verbal tests, forms A and B-figural tests, forms A and B. Princeton, NJ: Personnel Press.
• Winner, E. (1996). Gifted children: Myths and realities. New York, NY: Basic Books.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yuvacı, Z., & Dağlıoğlu, H. E. (2016). Okul Öncesi Dönem Üstün Yetenekli Çocukların Yaratıcılıklarını Desteklemede Öğretmene Düşen Görevler ve Etkinlik Örnekleri. International Journal of Early Childhood Special Education, 8(1), 39 – 61.
• Zembat, R., & Unutkan P.Ö. (2001). Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyalleşmesinde Ailenin Yeri (Aile Katılım Programı Uygulama Örnekleriyle). İstanbul: Ya-pa.