PUŞKİN’İN ESERLERİNDE YETKİNLİK ARAYIŞI: PAUL VALERY’NİN SANAT GÖRÜŞÜ EKSENLİ DEĞERLENDİRMELER

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 196 - 215, 30.03.2021

Uğur Keskin

Öz

Aleksandr Sergeyeviç Puşkin’in (1799-1837) eserlerini verdiği yıllar, romantizm akımının etkili olduğu bir dönemin içinde yer almaktadır. Romantizmin baskın olduğu böylesi bir dönemde Puşkin, gerçekçi edebiyatın öncü eserlerini yazabilmiştir. Edebiyatın belirli bir türüyle yetinmeyen Puşkin, yazın alanının çeşitli türlerinde eserler yazmıştır. Kendi ülkesinde şair olarak ünlenen Puşkin, çeviri zorluklarından kaynaklanan nedenlerden dolayı başka ülkelerde daha çok düzyazı eserleriyle tanınmaktadır. Bu makalede, Puşkin’in eserleri incelenmiş olmakla birlikte çalışma, hem şair hem de sanat eleştirmeni olan Paul Valery’nin sanat perspektifi kapsamındaki bir kuramsal bağlamda yürütülmüştür. Puşkin, yazdığı eserlerde, edebi anlatılarda olması gereken niteliklere yönelik olarak çeşitli görüşler ileri sürmüştür. Puşkin’in edebi sanatlara ilişkin görüşleri, anlatı yetkinlikleri ekseninde açıklanmaya çalışılmıştır. Nitel araştırmaya uygun bir biçimde yapılandırılan çalışma verileri, doküman incelemesi metoduyla ele alınmıştır. Puşkin’in eserlerinin içerikleri, Valery’nin sanatsal perspektifi ekseninde ve anlatı yetkinliği alanına konu edilebilecek bir çerçevede değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sanat, Puşkin, Paul Valery

Teşekkür

Dergi çalışanlarına teşekkürler..

Kaynakça

• Adler, A. (1996). Psikolojik Aktivite (Üstünlük ve Toplumsal İlgi) (Çev. B. Çorakçı). İstanbul: Say Yayınları.
• Adler, A. (2011a). Yaşama Sanatı. (Çev. K. Şipal). İstanbul: Say Yayınları.
• Adler, A. (2011b). Çocukta Yaşamsal Sorunlar. (Çev. İ. Kırımlı). Ankara: Alter Yayınları.
• Adler, A. (2012). Bireysel Psikoloji. (Çev. C. Çelebi). Balıkesir: Altınpost Yayınları.
• Aristoteles, (2000). Retorik. (Çev. M. H. Doğan). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Aristoteles, (2019). Metafizik. (Çev. Y. G. Sev). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Arslan, F. (2018). Paul Valery, “Birkaç Söz” Monsieur Teste içinde, Çev. Fahrettin Arslan, Ketebe Yayınları, İstanbul, ss. 9-10.
• Antony, M. M & Swinson R. P. (2000). Mükemmeliyetçilik Dost Sandığımız Düşman. (Çev. A. Açıkgöz). İstanbul: Kuraldışı Yayınları.
• Bakkal, R. (1998). Tanıtamadığımız Yahya Kemal. İstanbul: Avrasya Bir Vakfı Yayınları.
• Behramoğlu, A. (2013). Rus Edebiyatında Puşkin Gerçekçiliği. İstanbul: Tekin Yayınevi.
• Bulgakov, M. (2012). Son Günler (Aleksandr Puşkin). (Çev. M. Beyhan). İstanbul: Everest Yayınları.
• Çıkla, S. (2008). Yahya Kemal’in Şöhreti ve Mükemmeliyet Anlayışı, Bir Medeniyeti Yorumlamak Ölümünün 50. Yılında Yahya Kemal Beyatlı Sempozyumu, 125-133.
• Çotuksöken, Y. (1993). “Sabahattin Kudret Aksal: Yazında Yetkinliği Arayan, Yetkinliği Özgün Dilsel Yapı Kurmada Bulan Çok Yönlü Sanatçımız, Cumhuriyet Kitap, S. 168, ss. 8-9.
• Dervişoğlu, İ. & Yılmaz, M. Y. (2005). Güzel ve Etkili Konuşma. İstanbul: Papatya Yayınları.
• Descartes, R. (2019). Ruhun Tutkuları. (Çev. M. Erşen). İstanbul: Say Yayınları.
• Doğan, M. C. (2011). “Mükemmeliyetçiliğin Yarım Bıraktığı Şiirler”, Gazi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 9, ss. 101-113.
• Durukoğlu, S. & Toprak, A. S. (2019). Şiirde Biçim Bağlamında Yenilik - Mükemmellik Arayışları ve Parnasizmin Kısa Tarihi. AKRA Kültür Sanat ve Edebiyat Dergisi, 7(17), 47-59.
• Erol, Z. (2019). Mükemmeliyetçi Kişilik. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Flaubert, G. (2020), Yerleşik Düşünceler Sözlüğü. (Çev. İ. G. Ateş). İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Franklin, U. (1979). The Rhetoric of Valery’s Prose “Audabes”, Toronto: University of Toronto Press.
• Goethe, J. W. (2018). Genç Werther’in Acıları. (Çev. Y. Pazarkaya). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Goethe, J. W. (2020). Yarat Ey Sanatçı Şiirler, Roma Ağıtları, Akhilleus. (Çev. A. Cemal). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Gogol, N. V. (2018a). Ölü Canlar. (Çev. M. Beyhan). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Hegel, G. W. F. (2011a). Tarih Felsefesi-3 Yunan ve Roma Dünyası (Çev. A. Yardımlı). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Hegel, G. W. F. (2011b). Tarih Felsefesi-1. (Çev. A. Yardımlı). İstanbul: İdea Yayınevi.
• Hesiodos, (2020). Thegonia İşler ve Günler. (Çev. A. Erhat ve S. Eyüboğlu). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• İbn Tufeyl, (2020). Hay Bin Yazkan. (Çev. R. Reşid). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Joyce, J. (2016). Sanatçının Genç Adam Olarak Portresi. (Çev. G. Birol). Ankara: Yason Yayınları.
• Joyce, J. (2019). Bırak Beni Seveyim Mektuplar. (Çev. P. Arda). İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Joyce, J. (2020). Oda Müziği Bütün Şiirleri. (Çev. O. Çakmakçı). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Kant, I. (2010). Güzellik ve Yücelik Duyguları Üzerine Gözlemler. (Çev. A. Fethi). İstanbul: Hil Yayın.
• Kaplan, M. (2013). “Tanpınar Hakkında Birkaç Söz”, Ahmet Hamdi Tanpınar, Huzur içinde, Dergâh Yayınları, İstanbul, ss. 5-10.
• Kechicihian J. & Dekmejian, R. H. (2009). Adil Hükümdar. (Çev. B. Doğru). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Kierkegaard, S. (2017), Meseller. (Çev. O. Çakmakçı). İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Kierkegaard, S. (2020). Korku ve Titreme. (Çev. İ. Yerguz). İstanbul: Say Yayınları.
• Kuleşov, V. İ. (2018) Puşkin Yaşamı ve Sanatı. (Çev. B. Karaca). Ankara: Cümle Yayınları.
• Kur’an-ı Kerim Meali (2012). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Lermontov, M. (2000). Şairin Ölümü. (Çev. K. Miziev ve A. Necdet). İstanbul: Broy Yayınevi.
• Longin, (2016), Yüce Poetika. (Çev. F. Tepebaşılı). Konya: Palet Yayınları.
• Mahmudova, G. (2009). Ünlü Rus Şairi Aleksandr Sergeyeviç Puşkin’in Şiirlerindeki İstanbul. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, S. 28, ss. 59-67.
• Mallarme, S. (2017). Zorla Dönmeyecek Şans. (Çev. T. Kaban). İstanbul: Lakin Yayınları.
• Mettrie, J.O. (1980). İnsan Bir Makine. (Çev. E. Bayramoğlu). İstanbul: Havass Yayınları.
• Mirandola, G.P.D. (2017). İnsanın Değeri Üzerine Söylev. (Çev. D. Boz ve C.A. Nas). Ankara: Herdem Kitap.
• Miziev, K. & Necdet, A. (2003). “Sunuş”, Aleksandr Sergeyeviç Puşkin, Aşk Şiirleri içinde, Çev. Kanşaubiy Miziev ve Ahmet Necdet, Everest Yayınları, İstanbul, ss. v-viii.
• Montesquieu, (2020). Beğeni Üzerine Bir Deneme. (Çev. A. Aggül). İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Nash, S. (2014). Paul Valery’s Album de vers anciens A past Transfigured, New Jersey: Princeton University Press.
• Norris, D. & Flint, C. (1996). Joyce Yeni Başlayanlar İçin. (Çev. Ü. Tamer). İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Novalis, F. L. F. von H. (2003). Poetika. (Çev. A. Sarı ve Ş. Çoraklı). Erzurum: Babil Yayınları.
• Novalis, F. L. F. von H. (2017). Mahrem Günce. (Çev. M. B. Albayrak). İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Novalis, F. L. F. von H. (2019). Geceye Övgüler. (Çev. A. Cemal). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Platon, (2009). Diyaloglar. (Çev. T. Aktürel). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Platon, (2017). Phaidros. (Çev. F. Akderin). İstanbul: Say Yayınları.
• Plutarkhos, (2020). Demosthenes – Cicero -Paralel Hayatlar-. (Çev. İ. Çokona). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Proust, M. (2020). Okuma Üzerine. (Çev. D. G. Baskıcı). İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Puşkin, A.S. (2019). Küçük Tragedyalar. (Çev. T. Y. Öğüt). İstanbul: Mitos-Boyut Tiyatro Yayınları.
• Puşkin, A.S. (2020a). Yüzbaşının Kızı -Bütün Öyküler Bütün Romanlar-. (Çev. A. Behramoğlu). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Puşkin, A.S. (2020b). Yevgeni Onegin. (Çev. A. Yaran). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Shafran, R, Egan, S. & Wade T. (2017). Mükemmeliyetçilik (Yaşanmış Örnekler, Pratik Öneriler, Uygulamalar). (Çev. D. Onuk). İstanbul: Kuraldışı Yayınları.
• Shakespeare, W. (2019). Soneler. (Çev. C. N. Öztürk). İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Tepebaşılı, F. (2016). “Yüce Poetika’ya Giriş”, Longin, Yüce Poetika içinde, Çev. Fatih Tepebaşılı, Palet Yayınları, Konya, ss. 73-119.
• Tevhidi, E. H. (2020). Akıl, Ahlak, Eylem ve Ruh Üzerine Akşam Sohbetleri. (Çev. M. H. Özev). İstanbul: Karbon Kitaplar.
• Todorov, T. (2018). Poetikaya Giriş. (Çev. K. Şahin). İstanbul: Metis Yayınları.
• Towarnicki, F. de (2017). Martin Heidegger Anılar ve Günlükler. (Çev. Z. Durukal). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Valery, P. (ty). Bugünkü Dünyaya Bakış ve Diğer Denemeler. (Çev. V. Hatay). Ankara: Tur Yayınevi.
• Valery, P. (2018a). Degas Dans Desen. (Çev. O. Türkay). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Valery, P. (2018b). Monsieur Teste. (Çev. F. Arslan). İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Valery, P. (2018c). Eupalinos ve Öteki Söyleşimler. (Çev. T. Yücel). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Valery, P. (2020). Şiir Sanatı. (Çev. A. Ölmez). İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.