Öz
European Economic Community EEC was established in 1957 by West Germany, France, Italy, Belgium, Nederland and Luxembourg after the Second World War. * Öğretim Görevlisi, Namık Kemal Üniversitesi. Çağrı Erhan, Tuğrul Arat, “AET’yle İlişkiler”, Baskın Oran ed. , Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt I, 7. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2003, s.819. Foreign Minister of the term, Fatin Rüştü Zorlu, took action to apply for membership of Turkey to EEC which was established on economic basis, after Greece’s apply in 15 June 1959. Zorlu supplied Turkey’s membersip application to EEC after taking permission from United States of America and meeting with Celal Bayar and Adnan Menderes. Application was kept secret from public opinion. Because potential rejection of application to EEC, could cause power loss for Democratic Party who was facing on hard times to opposition group. Nevertheless, government announced the membership application to Turkish public opinion with the title of this news: “Müracaatımıza Dair Haber…”. This paper aims to explain the reflections of Turkey’s application to EEC in the Turkish media by researching tities of Turkish newspapers, comments of Turkish newspapers’ columnists
Kaynakça
- Feroz AHMAD, Bir Kimlik Peşinde Türkiye, Çev. Sedat Cem Karadeli, 2. Baskı, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007
- A. BALKAN, “Avrupa-Sovyetler Yaklaşması, Avrupa’nın Kaderi ve Biz…”, Cumhuriyet, 13 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Veysel BOZKURT, Avrupa Birliği ve Türkiye, Bursa, Vipaş Yayınları, 2001
- ùaban H. ÇALIù, Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, 3. Baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2006
- Hasan Berke DİLAN, Türkiye’nin Dış Politikası, İstanbul, Alfa Yayınları, 1998
- F. ERGİN, “Müşterek Pazar ve Biz”, Cumhuriyet, 30 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Çağrı ERHAN, Tuğrul ARAT, “AET’yle İlişkiler”, Baskın Oran (ed.), Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt I, 7. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2002
- Sami KOHEN, “De Gaulle’ün Borusu…”, Milliyet, 20 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Mazhar KUNT “Avrupa Müşterek Pazarı”, Cumhuriyet, 06 Ağustos 1959, s.3, 1959
- Nadir NADİ, 1959, “Nasıl Kalkınsak”, Cumhuriyet, 24 Ağustos 1959, s.1.
- Erhan, Arat, op. cit., 2003: 819.
- Andre Francois PONCET, “Avrupa’nın Birleşmemiş Devletleri”, Hürriyet, 19 Ağustos 1959, s. 2, 1959
- Peyami SAFA, “Müşterek Pazar ve Türkiye”, Tercüman, 24 Ağustos 1959, s.1, 1959
- Esat TEKELİ, “Avrupa Müşterek Pazarı Ve Biz”, Cumhuriyet, 18 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Esat TEKELİ, “Son Günlerin Olaylarına Bakış”, Cumhuriyet, 29 Ağustos 1959, s.2, 1959
- M. YAùA, “Yunanistan Müşterek Pazara Girdikten Sonra”, Hürriyet, 7 Ağustos 1959, s.2, 1959
- M. YAùA, “Türkiye Müşterek Pazar’a Katılmalı Mı?”, Hürriyet, 21 Ağustos 1959, s.2, 1959 Gazeteler
- “Alman İktisat Bakanı Erhard’ın Açıklaması”, Cumhuriyet, 23 Ağustos 1959.
- “Alman İktisat Nazırı Dün Gitti”, Tercüman, 23 Ağustos 1959.
- “Almanya Yardım Yapacak”, Milliyet, 23 Ağustos 1959.
- “Avrupa İktisadi İşbirliğini Kuvvetlendirmek İçin Kaybedilecek Zaman Kalmamıştır”, Vakit, 02 Ağustos 1959.
- “Avrupa Müşterek Pazarı ve Türkiye”, Hürriyet, 11 Ağustos 1959.
- “Avrupa Müşterek Pazarına Alınmıyoruz”, Akşam, 30 Temmuz 1959.
- “Avrupa Müşterek Pazarına Gireceğiz”, Vakit, 5 Ağustos 1959.
- “Avrupa Pazarı ve Türkiye”, Hürriyet, 6 Ağustos 1959.
- “Avrupa Pazarı”, Zafer, 31 Temmuz 1959.
- “Avrupa Pazarına Üyeliğimiz Katileşiyor”, Vakit, 6 Ağustos 1959.
- “Avrupa Yatırım Bankası Bize Kredi Açıyor”, Cumhuriyet, 15 Ağustos 1959.
- “Erhard Yatırım Programımızı Destekliyor”, Akşam, 23 Ağustos 1959.
- “Erhard’ın Arzusu: Almanya Yardımı ile Türkiye’nin Zirai Sahada Kalkınması”, Hürriyet, 20 Ağustos 1959.
- “Hariciye’nin Açıklaması”, Zafer, 2 Ağustos 1959.
- “Liberasyon Yolu İle İthalat Arttırılacak”, Hürriyet, 21 Ağustos 1959.
- “Ludwig Erhard İstanbul’da”, Zafer, 18 Ağustos 1959
- “Misafir Nazırın Basın Toplantısı”, Zafer, 23 Ağustos 1959.
- “Müracaatımıza Dair Haber Dün Teyid Edildi”, Zafer, 7 Ağustos 1959.
- “Müşterek Pazar İçin Türk Talebi”, Cumhuriyet, 05 Ağustos 1959.
- “Müşterek Pazara Henüz Müracaat Edilmedi”, Akşam, 31 Temmuz 1959.
- “Müşterek Pazarın Mahzurları”, Cumhuriyet, 21 Ağustos 1959.
- “Türk-Alman Müşterek Tebliği”, Zafer, 23 Ağustos 1959.
- “Yarım Milyar Dolarlık Yatırım Yapılıyor”, Hürriyet, 23 Ağustos 1959.
Öz
Avrupa Ekonomik Topluluğu AET , İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Federal Almanya, Fransa, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg tarafından 1957’de kurulmuştur. Ekonomik temeller üzerine kurulan AET’ye Yunanistan’ın 15 Temmuz 1959’da başvurusu üzerine dönemin Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, Türkiye’nin de üyelik başvurusunda bulunması için harekete geçmiştir. Zorlu, Celal Bayar ve Adnan Menderes ile görüşüp, Amerika Birleşik Devletleri’nin de olurunu aldıktan sonra başvuru belgesini hazırlamış ve 31 Temmuz 1959’da Türkiye’nin AET’ye üyelik için başvurmasını sağlamıştır. Başvuru, kamuoyundan gizlenmiştir. Çünkü AET’nin başvuruyu olası reddi, sıkıntılı günler geçiren Demokrat Parti’nin DP muhalefete karşı güç kaybetmesine neden olabilecektir1. Fakat başvuruyla ilgili haberlerin basında sıkça yer alması üzerine Hükümet, DP’nin yarı-resmi yayın organı niteliğindeki Zafer Gazetesinde 7 Ağustos 1959’da yayınlanan “Müracaatımıza Dair Haber…” başlıklı haberle, başvuruyu Türk kamuoyuna duyurmuştur. Bu çalışma, Türkiye’nin AET’ye üyelik başvurusunun Türk basınına yansımalarını ortaya koymayı hedeflemektedir. Bu dönemdeki Türk basını taranmış olup, gazete başlıkları incelenmiş ve köşe yazarlarının Türkiye’nin AET’ye üyelik başvurusuna yaptıkları yorumlar analiz edilmeye çalışılmıştır
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Feroz AHMAD, Bir Kimlik Peşinde Türkiye, Çev. Sedat Cem Karadeli, 2. Baskı, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2007
- A. BALKAN, “Avrupa-Sovyetler Yaklaşması, Avrupa’nın Kaderi ve Biz…”, Cumhuriyet, 13 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Veysel BOZKURT, Avrupa Birliği ve Türkiye, Bursa, Vipaş Yayınları, 2001
- ùaban H. ÇALIù, Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, 3. Baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, 2006
- Hasan Berke DİLAN, Türkiye’nin Dış Politikası, İstanbul, Alfa Yayınları, 1998
- F. ERGİN, “Müşterek Pazar ve Biz”, Cumhuriyet, 30 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Çağrı ERHAN, Tuğrul ARAT, “AET’yle İlişkiler”, Baskın Oran (ed.), Türk Dış Politikası, Kurtuluş Savaşı’ndan Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar, Cilt I, 7. Baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2002
- Sami KOHEN, “De Gaulle’ün Borusu…”, Milliyet, 20 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Mazhar KUNT “Avrupa Müşterek Pazarı”, Cumhuriyet, 06 Ağustos 1959, s.3, 1959
- Nadir NADİ, 1959, “Nasıl Kalkınsak”, Cumhuriyet, 24 Ağustos 1959, s.1.
- Erhan, Arat, op. cit., 2003: 819.
- Andre Francois PONCET, “Avrupa’nın Birleşmemiş Devletleri”, Hürriyet, 19 Ağustos 1959, s. 2, 1959
- Peyami SAFA, “Müşterek Pazar ve Türkiye”, Tercüman, 24 Ağustos 1959, s.1, 1959
- Esat TEKELİ, “Avrupa Müşterek Pazarı Ve Biz”, Cumhuriyet, 18 Ağustos 1959, s.2, 1959
- Esat TEKELİ, “Son Günlerin Olaylarına Bakış”, Cumhuriyet, 29 Ağustos 1959, s.2, 1959
- M. YAùA, “Yunanistan Müşterek Pazara Girdikten Sonra”, Hürriyet, 7 Ağustos 1959, s.2, 1959
- M. YAùA, “Türkiye Müşterek Pazar’a Katılmalı Mı?”, Hürriyet, 21 Ağustos 1959, s.2, 1959 Gazeteler
- “Alman İktisat Bakanı Erhard’ın Açıklaması”, Cumhuriyet, 23 Ağustos 1959.
- “Alman İktisat Nazırı Dün Gitti”, Tercüman, 23 Ağustos 1959.
- “Almanya Yardım Yapacak”, Milliyet, 23 Ağustos 1959.
- “Avrupa İktisadi İşbirliğini Kuvvetlendirmek İçin Kaybedilecek Zaman Kalmamıştır”, Vakit, 02 Ağustos 1959.
- “Avrupa Müşterek Pazarı ve Türkiye”, Hürriyet, 11 Ağustos 1959.
- “Avrupa Müşterek Pazarına Alınmıyoruz”, Akşam, 30 Temmuz 1959.
- “Avrupa Müşterek Pazarına Gireceğiz”, Vakit, 5 Ağustos 1959.
- “Avrupa Pazarı ve Türkiye”, Hürriyet, 6 Ağustos 1959.
- “Avrupa Pazarı”, Zafer, 31 Temmuz 1959.
- “Avrupa Pazarına Üyeliğimiz Katileşiyor”, Vakit, 6 Ağustos 1959.
- “Avrupa Yatırım Bankası Bize Kredi Açıyor”, Cumhuriyet, 15 Ağustos 1959.
- “Erhard Yatırım Programımızı Destekliyor”, Akşam, 23 Ağustos 1959.
- “Erhard’ın Arzusu: Almanya Yardımı ile Türkiye’nin Zirai Sahada Kalkınması”, Hürriyet, 20 Ağustos 1959.
- “Hariciye’nin Açıklaması”, Zafer, 2 Ağustos 1959.
- “Liberasyon Yolu İle İthalat Arttırılacak”, Hürriyet, 21 Ağustos 1959.
- “Ludwig Erhard İstanbul’da”, Zafer, 18 Ağustos 1959
- “Misafir Nazırın Basın Toplantısı”, Zafer, 23 Ağustos 1959.
- “Müracaatımıza Dair Haber Dün Teyid Edildi”, Zafer, 7 Ağustos 1959.
- “Müşterek Pazar İçin Türk Talebi”, Cumhuriyet, 05 Ağustos 1959.
- “Müşterek Pazara Henüz Müracaat Edilmedi”, Akşam, 31 Temmuz 1959.
- “Müşterek Pazarın Mahzurları”, Cumhuriyet, 21 Ağustos 1959.
- “Türk-Alman Müşterek Tebliği”, Zafer, 23 Ağustos 1959.
- “Yarım Milyar Dolarlık Yatırım Yapılıyor”, Hürriyet, 23 Ağustos 1959.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ekim 2009 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Ocak 2009 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2009 Cilt: 8 Sayı: 2 |