ESKİ YUGOSLAVYA’DA SIRP MİLLİYETÇİLİĞİNİN TARİHSEL TEMELLERİ ve YUGOSLAVYA SOSYALİST FEDERAL CUMHURİYETİ'NİN DAĞILMASINA ETKİLERİ
Yıl 2020,
, 107 - 139, 30.10.2020
Sündüs Adaş
,
Emrah Konuralp
Öz
Bu çalışmanın amacı 1878 yılında bağımsızlığını kazanan Sırbistan Devleti’nin geçirdiği milliyetçi süreçler ve bu süreçlerin kurucu dinamiklerinden biri olduğu Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin yıkılmasına olan etkilerini incelemektir. I. Kosova Savaşı’ndan itibaren özgürlüklerini kaybettiklerini düşünen Sırp milliyetçi hareketi, etnik ve ayrıştırıcı bir milliyetçiliktir. Tasavvur ettikleri Büyük Sırbistan topraklarını hayata geçirmek için kitleleri peşlerinden sürüklemekten çekinmeyen Sırp milliyetçi hareketi beraberinde Yugoslavya’nın sonunu getirmiştir.
Kaynakça
- Akıncı, A. (2014). Milliyetçilik Kuramları. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 131–151.
Akova, S. (2012). Balkan Savaşları’ndan Günümüze Batı Balkanlar ve Kültürlerarası İletişim Bağlamında Türkiye ile İlişkiler. Motif Akademi Halkbilimi Dergisi, 2, 170–201.
Al Jazeera. (2015). Çetnik lider Mihailovic’e iade-i itibar. Al Jazeera. 19 Aralık 2018 tarihinde http://www.aljazeera.com.tr/haber/cetnik-lider-mihailovice-iade-i-itibar adresinden erişildi.
Alp, İ. (2017). Srebrenitsa Soykırımı (Temmuz 1995). Avrasya Etüdleri, 52(2), 127–171. http://dergipark.gov.tr/avrasya/issue/35354/392512 adresinden erişildi.
Arap, E. ve Bayün, S. (2014). Josip Broz Tito. Hukuk Gündemi, (2), 80–88.
Arisoy, İ. A. (2013). Balkan Paradoksu: Bir Parçalanma ve Bütünleşme Alanı Olarak Güneydoğu Avrupa Balkan Paradox: Fragmentation and Integration in Southeast Europe, 1, 79–104.
Aslantaş, S. (2009). Sırp İsyanının Uluslararası Boyutu (1804-1813). 109-136. Uluslararası İlişkilerIlişkiler, 6(21), 109–136.
Banac, I. (1992). Historiography of the Countries of Eastern Europe: Yugoslavia. The American Historical Review, 97(4), 1084–1104. doi:10.2307/2165492
Bartlett, W. (2003). Croatia. London and New York: Routledge.
Başaran, D. (2018). Pax-Amerikana Kavramı ve Soğuk Savaş Sonrasında Abd’nin Balkanlar Politikasının Dönüşümü. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(1), 37–52.
BBC News. (2018). Srebrenitsa Katliamı: 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’daki en büyük insanlık trajedisi. BBCTürkiye. 30 Nisan 2019 tarihinde https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-42074470 adresinden erişildi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. (1991). Resolution 713 (1991). https://www.nato.int/ifor/un/u910925a.htm adresinden erişildi.
Bora, T. (1995). Bölgeler,Sorunlar; Yugoslavya Milliyetçiliğin provakasyonu (2. bs.). istanbul: birikim yayınları.
Bozkurt, G. S. (2010). Tito Sonrası Dönemde Eski Yugoslavya Bölgesindeki Türkler ve Müslümanlar. Ege Üniversitesi Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 10(2), 51–95. http://dergipark.gov.tr/egetdid/issue/34443/380499 adresinden erişildi.
Burma, M. (2012). Bulgaristan’ın Osmanlı İmparatorluğu’ndan Ayrılış Sürecinde Bulgar Ayaklanmaları, 67–90.
Butiaiva, V. (2017). “Birinci Dünya Savaşı” Birinci Dünya Savaşı’nın Ana Nedenlerinden Biri Olarak Emperyalizm. B. Gülboy ve B. Akkuş (Ed.), Birinci Dünya Savaşı’nı Anlamak içinde (1. bs., ss. 167–189). İstanbul: Milenyum Yayınları.
Demir, H. (2017). II. Dünya Savaşi’nda Yugoslavya (1939-1945): “ Hıvat Ustaşalar, Sırp Çetni̇kler ve Komüni̇st Parti̇zanlar ”. Karadeniz Araştırmaları, 14(55), 147–168.
Demirağ, Y. (2002). Osmanlı İmparatorluğu ’nda Yaşayan Azınlıkların Sosyal ve Ekonomi̇k Durumları. Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, 13, 15–33.
Emiroğlu, H. ve Çakır, F. M. (2008). Yugoslavya ’ nın Dağılması Sürecinde Trans- Atlantik Dış Politika Parametreleri ( 1990-1995 ). Avrasya Etüdleri, 1(33), 83–112.
Eren, E. (2016). Balkanizasyon, Çözülme ve Matruşka Devletler. Alibi Yayıncılık.
Eryılmaz, B. (1992). Osmanlı Devleti’nde Millet Sistemi. İstanbul: Ağaç Yayıncılık.
Faroqhı, S. (2005). Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam: Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla (5. bs.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Geiger, V. (2012). Human losses of Croats in World War II and the immediate post-war period caused by the Chetniks (Yugoslav Army in the Fatherland) and the Partizans (People’s Liberation Army and the partizan detachment of Yugoslavia/Yugoslav Army) and the Yugoslav Communi. Review of Croatian history, 4, 77–121.
Gellner, E. (1992). Uluslar ve Ulusçuluk. İstanbul: İnsan Yayınları.
Gellner, E. (2006). Uluslar ve Ulusçuluk. İstanbul: Hil Yayınları.
Hacıoğlu, Ü. ve Cüneyt, Y. (2010). Bosna-Hersek : Batı ’ nın Güvenini Kaybettiği Medeniyet. K. İnat (Ed.), Dünya Çatışma Bölgeleri içinde (2. bs., ss. 671–691). Ankara: Nobel Yayınları.
Hall, C. R. (2003). Balkan Savaşları; 1912-1913 I. Dünya Savaşı’nın Provası. İstanbul: Homer Kitabevi.
Hobsbawm, E. J. (2017). 1780’den günümüze Milletler ve Milliyetçilik “Program, Mit ve Gerçeklik” (6. bs.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Jakupi, A. (2017). Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti İçindeki Kosova Özerk Bölgesi Sorunu (1980-1989). Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi, 6(1), 189–215. http://dergipark.gov.tr/baed/issue/34543/381638 adresinden erişildi.
Jelavich, B. (2016). Balkan Tarihi 1, 18. ve 19. yüzyıllar (5. bs.). İstanbul: Küre Yayınları.
Jelavich, B. (2017). Balkan Tarihi 2 20. yüzyıl (5. bs.). istanbul: Küre Yayınları.
Kahramanyol, M. ve Emgili, F. (2016). Tito ve Balkan Siyaseti. Avrasya Etüdleri, 2(50), 315–349.
Karpat, K. (2014). Balkanlar’da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk. İstanbul: Timaş Yayınları.
Karpat, K. H. ve Boztemur, R. (2012). Balkanlar’da Osmanlı Mirası ve Milliyetçilik. Timaş yayınları Tarih inceleme araştırma dizisi, (April 2017), 365.
Kılınç, Z. A. (2017). Çokkültürlülük ve Millet sistemi. Pesa Internatıonal Journal of Social Studıes, 3(2), 44–55.
Konuralp, E. ve Adaş, S. (2020). Makedonya ’ da İsim Sorunu : Yunan ve Makedon Milliyetçiliklerinin Kıskacında Kimlik İnşası. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21), 311–343.
Köse, T. (2003). Tarih, Mitler ve Sırp Dehşetinin İdeolojik Arkaplanı. Anlayış Dergisi. 31 Mayıs 2020 tarihinde http://www.anlayis.net/makaleGoster.aspx?dergiid=7&makaleid=3147#refresh adresinden erişildi.
Letica, S. (1996). Genesis of the Current Balkan War. M. S.G. (Ed.), Genocide After Emotion: The Postemotional Balkan War içinde (ss. 91–112). London and New York: Routledge.
Mazower, M. (2017). Bizans’ın çöküşünden günümüze Balkanlar (2. bs.). istanbul: Alfa Yayınları.
Özdemir Üstündağ, N. (2014). 18. Yüzyıl Osmanlı Yönetim Anlayışında “Sorun Çözme” Süreci Ve Pazvantoğlu Osman. Hacettepe Üniversitesi- Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, (20), 237–260.
Özkırımlı, U. (2017). Milliyetçilik Kuramları ; eleştirel bir bakış (7. bs.). Ankara: Doğu Batı.
Sancaktar, C. (2011). Balkanlar ’ Da Osmanlı Hâkimiyeti Ve Siyasal Mirası. Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 2(2), 27–49.
Sancaktar, C. (2018). Yugoslavya’nın Yıkılışında Sırp Milliyetçiliğinin Rolü. IX. Ibaness Congress Series, (September 2018), 1–37.
Sander, O. (2014). Anka’nın Yükselişi ve Düşüşü; Osmanlı Diploması Tarihi Üzerine Bir Deneme (8. bs.). Ankara: İmge Kitapevi.
Savaş, H. (2001). Dünü ve Bugünüyle Kosova Sorunu-Iı. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1), 101–111.
Sell, L. (2003). Slobodan Milosevic and the Destruction of Yugoslavia. Duke University Press.
Silber, Laura, L. A. (1995). The Death of Yugoslavia (1. bs.). newyork: BBC Book.
Smith, A. D. (1994). Milli Kimlik (1. bs.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Smith, A. D. (2017). Milli Kimlik (9. bs.). İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Sönmezoğlu, F. (2009). Bağlantısız Üçüncü Dünya’dan Çevre Ülkelerine. İstanbul Üniveristesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (41), 1–8.
Tanyerli, İ. (1990). Yugoslav Ekonomisinde Bunalım ve Ekonomik Reform Programı. Hacettepe Üniverstiesi İktisadi ve İdrai Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 1–16.
Taştan, Y. K. (2006). Balkanlar’da Ulusçuluk Hareketleri. (O. Karatay ve A. G. Bilgehan, Ed.). Ankara: Karam ve Vadi Yayınları.
Tekin, C. H. (2012). Bosna-Hersek Devleti 1991-1992 (3. bs.). Konya: Çizgi Yayınevi.
Todorova, M. (2003). Balkanlar`ı Tahayyül Etmek. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
Turkestan, B. F. (2016). Türkistan’dan Balkanlara ; Balkanlar’da İslam. (M. S. Kafkasyalı, Ed.) (2. bs.). Ankara: Tika.
Ulutaş, S. (2015). 1821 Mora İsyanı ve Dramalı Mahmut Paşa. Yeni Türkiye Dergisi, 3(2873).
Ural, S. (2014). Balkanlarda Aşırı Milliyetçiliğin Gölgesinde Kosova ve Bağımsızlık. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 149–180.
Uzgel, İ. (2000). Sosyalizimden Ulusçuluğa: Yugoslavya’da Ulusçuluğun Yeniden Canlanışı, 217.
Yahşi, F. (2017). Modernleşme Kavramı Çerçevesinde Ernest Gellner ’ in Milliyetçilik Kuramına Bakış. 21.yüzyılda eğitim ve toplum, 6(18), 699–709.
Yavuzcan, G. (1990). Realiteden Mite: Kosova Savaşı (1389) ve Efsanesi. Studies, 5(3), 103–118.