1880 TARİHLİ KIRKKİLİSE SANCAĞI’NIN TARİHİ VE COĞRAFÎ AÇIDAN TASVİRİ (PERİGRAFİ İSTORİOGEOGRAFİKİ TİS EPARHİAS TON SARANTA EKKLİSİON) ADLI ESER TERCÜMESİNİN KIRKLARELİ TARİHİ AÇISINDAN YORUMLANMASI
Yıl 2020,
, 71 - 105, 30.10.2020
Vahibe Türkan Doğruöz
,
Volkan Dökmeci
,
Alifer Çiftci
Öz
1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi’nden sonra Edirne vilâyetine bağlı altı sancaktan biri olan Kırkkilise hakkında çok fazla çalışma yapılmamıştır. Sancağın idari, demografik ve ekonomik durumuyla ilgili olarak ulaşılabilen kaynaklar sadece Edirne Vilâyet Sâlnâmeleri ve Devlet Sâlnâmeleri’dir. Bu yüzden Melissinos Hristodulu tarafından 1880 yılında Yunanca yazılan Kırkkilise Sancağının Tarihi ve Coğrafi Açıdan Tasviri adlı eser Kırklareli tarihine önemli bir katkıda bulunacaktır. Kitapta Kırkkilise’nin tarihi, idari yapısı, kurumları, demografik ve ekonomik yapısı hakkında birçok bilgi mevcuttur. On beş bölümden oluşan eserde yazar sadece Kırkkilise’yi değil çevrede yaptığı seyahatlerde gördüklerini de okuyucuya aktarmaktadır.
Eser Yunanca’dan Türkçe’ye çevrilerek incelendiğinde Kırklareli tarihi açısından birinci elden kaynak niteliğinde olacaktır.
Destekleyen Kurum
KIRKLARELİ ÜNİVERSİTESİ
Proje Numarası
KLU-BAP No. 195
Kaynakça
- Başbakanlık Osmanlı Arşiv Vesikaları, DH. UMVM, nr: 84/1, ek 2/2 (Aralık 1332).
- Düstur (1340-1341 Teşrîn-i Sânî-Teşrîn-i Evvel), III. Tertip, Ankara: Başvekâlet Matbaası 1934.
- Edirne Vilayet Sâlnâmesi,1300, 1301,1304, 1307, 1314, 1316, 1317, 1319.
- “Kırkkilise’nin İsmi”, İkdam, 14 Kasım 1922, nr. 9217. “Traklar”, Trakya Paşaeli, 2 Eylül 1919, nr. 36. “Kırkkilise”, Vakit, 7 Aralık 1919, nr. 754.
- Badi Efendi, A, Riyaz-ı Belde-i Edirne 20.Yüzyıla Kadar Osmanlı Edirne'si, Edirne: Trakya Üniversitesi Yayını, 2014.
- Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, Belgelerle Mustafa Kemal Atatürk ve Türk-Bulgar İlişkileri (1913-1938),1.baskı, Başbakanlık yay.,Ankara, 2002.
- Baykurt, Şerif, “Kırklareli”, Damla Dergisi, sayı: 35 (1946), s. 6-9.
- Bıyıklıoğlu, Tevfik, Trakya’da Milli Mücadele, c. I, 3. baskı, Ankara: Türk Tarih Kurumu (TTK) Basımevi, 1992.
- Çakır, Gülay, Vize İlçesinin Turizm Coğrafyası ve Değerleri, Edirne: Edirne Matbaası, 2014.
- Demiray, Gizem, Kırklareli Pınarhisar Merkez İlçesi ve Köyleri Ağız İncelemesi, Edirne: Trakya Üniversitesi 2008, Yüksek Lisans Tezi.
- Develioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Sözlük, “Mutasarrıf” Ankara: Aydın Kitapevi, 1992.
- Dursunkaya, Ali Rıza, Kırklareli Vilayetini Tarih, Coğrafya, Kültür ve eski eserleri Yönünden Tetkik, 1. Kitap, Kırklareli: Yeşilyurt Basımevi 1948.
- Gümülçine, Salih, Pınarhisar Kazası Monografyası, İstanbul:1968, İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Mezuniyet Tezi.
- Hasboğa, İçişleri Bakanlığı, 1968. Hristodulu, Melissinos, Kırkkilise Sancağı’nın Tarihi ve Coğrafi Açıdan Tasviri, Atina: Atina Th. Papaleksandri Matbaası,1881.
- İçişleri Bakanlığı, Köylerimiz '1 Mart 1968 Gününe Kadar' Ankara: Başbakanlık Basımevi D.S.İ 1968.
- Karpat, Kemal, Osmanlı Nüfusu 1830-1914, Timaş Yayınları, İstanbul 2010.
- Kırklareli İl Yıllığı 1967, Kırklareli: Kırklareli Valiliği Yayını, 1967.
- “Kırklareli”, Ana Britanica, c. III, İstanbul: Ana Yayıncılık ve Sanat Ürünleri Pazarlama Anonim Şirketi Yayını 1989.
- “Kırklareli”, Büyük Larousse, c. XI, İstanbul: Gelişim Yayınları 1986.
- “Kırklareli”, İslâm Ansiklopedisi, c. VI, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Yayını 1967.
- “Kırklareli”, Türk Ansiklopedisi, c. XXII, Ankara: MEB Yayınevi 1975.
- Mansel, Arif Müfit, Trakya’nın Kültür Tarihi, İstanbul: Edirne ve Yöresi Eski Eserleri Sevenler Kurumu Yayını 1938.
- Özmen, Abidin, Trakya, Ankara: İçişleri Bakanlığı Yayını No: IV 1948.
- Sadi, Hamid, “Paşaeli”, Türk Hukuk ve İktisat Tarihi Mecmuası, c. I, İstanbul: Evkaf Matbaası 1931, s. 72-103.
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi (TBMMZC) , c. X-IX, Ankara 1958.
- Üçok, Coşkun, Siyasal Tarih (1789-1960), Ankara: Çağ Matbaası, 1980, 3. Baskı.
- Yannakopulu, İoannu S, Saranta Eklesies, Selanik: Pahuli-Yapuli Anonim Ortaklığı Yayını, 1994.
- http://users.sch.gr/markmarkou/1901_1930/1920/koim/melissinos_christodoulou.htm (Erişim 10.04.2020)
- https://sidirasioannis-amvonfanariou.blogspot.com/2017/08/1914-1921.html (Erişim 10.04.2020).