ŞEHNÂME’NİN MİHRÎ HATUN DÎVÂNI’NA ETKİLERİ

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 116 - 132, 31.07.2023

Mahmut Başaran

Öz

XV. asır Osmanlı Devleti’nin kültür ve medeniyet açısından ilerleme kaydettiği bir devirdir. Osmanlı Devleti’nin yükselişe geçmesi kendini edebiyatta da göstermiştir. Bu dönemin başında devletin yükselişinde aksaklıklar olsa da bu aksaklıklar edebiyatın yükselişini etkilememiş, edebiyat yükselişine devam etmiştir.
İslamiyet’ten sonra Türk edebiyatına Arap ve Fars edebiyatları -özellikle de Fars edebiyatı- etki etmeye başlamıştır. Şairler Fars yazarları bazen taklit etmiş bazen de onların eserlerinden faydalanarak müstakil eserler vermişlerdir. Türk şairler, Fars edebiyatında özellikle İran şairi Ebu’l Kâsım-i Firdevsi’den ve onun eseri olan Şehnâme’den etkilenmişler ve kendi eserlerinde de gerek konu bakımından gerek Şehnâme’de geçen kahramanlar bakımından Firdevsî ve Şehnâmesine yer vermişlerdir. Bu şairlerden biri de Mihrî Hatun’dur. O da Şehnâme’den etkilenmiş ve kendi Dîvân’ında da Şehnâme’de adı geçen önemli kişileri, kahramanları ve yer adlarını titizlikle işlemiştir.

Anahtar Kelimeler

Mihrî Hatun, Mihrî Hatun Dîvânı, Şehnâme, Şehnâme Kahramanları, Şehnâme Yer Adları

Kaynakça

• ALAN, Hayrunnisa, “Sahipkıran”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. Ek. 2, Ankara 2019, s. 443-444.
• ARSLAN, Mehmet, Mihrî Hâtûn Dîvânı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2018.
• DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitapevi Yay., Ankara 2013.
• ERÜNSAL, İsmail E., “Mihrî Hatun”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 30, İstanbul 2005, s. 37-38.
• İPEKTEN, Halûk, Divan Edebiyatında Edebî Muhitler, İstanbul 1996.
• PALA, İskender, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, Kapı Yayınları, İstanbul 2014.
• PALA, İskender, Divan Edebiyatı, Kapı Yayınları, İstanbul 2017.
• PARLATIR, İsmail, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, Yargı Yayınları, Ankara 2014.
• ŞİŞMAN, Bekir – KUZUBAŞ, Mehmet, Şehnâme’nin Türk Kültür ve Edebiyatına Etkileri, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2017.