Türkiye’de Mahreç İşaretli Ürünlere İlişkin Akademik Yayınların İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 39 - 64, 15.08.2019

Kübra Hoş , Ebru Zencir

https://doi.org/10.5281/zenodo.3370896

Öz

Günümüzde
bilinçli tüketicilerin artmasıyla, sağlıklı ve yerel gıdaya olan ilgi ve bu
ürünlerin tüketimi de artmaktadır. Bu gelişmeyle birlikte gıda kategorisindeki
mahreç işaretli ürünlerin de gün geçtikçe arttığı bilinmektedir. Gündemde olan
konuların bilimsel temellere dayandırılması, konunun sürdürülebilirliği
açısından önemli olduğu için akademik yayınlarla desteklenmesi önem arz
etmektedir. Bu noktadan hareketle araştırmanın amacı son yıllarda Türkiye’de
hem önemi hem de sayısı her geçen gün artan mahreç işaretli ürünlerin akademik
çalışmalar tarafından ne ölçüde dikkate alındığının ortaya konması olarak
belirlenmiştir. Araştırma, akademik çalışmaların hangi yönde ilerlediğinin
belirlenmesi ve spesifik sınırlar içerisinde gerçekleştirilip
gerçekleştirilmediğinin tespit edilmesi açısından önemlidir. Araştırmada veri
toplamada ikincil verilerden yararlanılmış ve doküman analizi
gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda gıda kategorisinde Türk Patent
Enstitüsü’nde 174 mahreç işaretli ürün olduğu ve bu ürünlerden 33 tanesi
hakkında 59 akademik yayın yapıldığı tespit edilmiştir. Bu bulgulardan yola
çıkılarak hakkında en çok çalışma yapılan ürünlerin Erzurum Civil Peyniri ve
Maraş Tarhanası olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Coğrafi İşaret, Mahreç İşareti, Akademik Yayınlar

Exploring Academic Publications Related to the “Mahreç” Indication in Turkey

Öz

Recently,
with the increase in the level of consciousness of consumers, the interest in
healthy and regional dishes is increasing. In addition, the consumption of
these products is increasing. With this progress, it is known that the
protected geographic indication products that are in food category increase day
by day. It is important that the subjects on the agenda are based on scientific
basis in terms of continuity of the subjects. Therefore it is significant to be
supported by academic literature. The point of this research is protected
geographic indication products that's significance and amount increases each
passing day in Turkey in recent years in addition another point is how much
that products are considered by academic studies. Research is important to
determine the direction which academic studies are conducted and to detect
whether this is conducted within specific limits. secondary datas were used in
data collection in research and documents were analyzed. As a result of
research, it was determined that there were 174 protected geographic indication
products and also it was detected that 59 academic publications were made about
33 products. Finally, it was observed that the products which there are lots of
researches were done about on are Erzurum Civil Peyniri and Maraş Tarhana.

Anahtar Kelimeler

: Geographical Indication, Protected Geographical Indication, Academic Publishing

Kaynakça

• Acar, Y. (2018). Türkiye’deki Coğrafi İşaretli Ürünlerin Destinasyon Markalaması Kapsamında Değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 163, 177.
• Albayrak, M., & Gunes, E. (2010). Traditional foods: Interaction between local and global foods in Turkey. African Journal of Business Management, 4(4), 555-561.
• Balcı, A. (2015). Sosyal Bilimlerde Araştırma (11. baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çalışkan, V., & Koç, H. (2012). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Dağılış Özelliklerinin ve Coğrafi İşaret Potansiyelinin Değerlendirilmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 17(28), 193-214.
• Escudero, S. (2001), “International Protection of Geographical Indications and Developing Countries, Trade-Related Agenda Development and Equity (T.R.A.D.E.)” Working Paper Nr.:10, South Centre, Geneva.
• Gökovalı, U. (2007). Coğrafi işaretler ve ekonomik etkileri: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 141-160.
• Gündoğdu, G.(2006). Türk Hukukunda Coğrafi İşaret Kavramı ve Korunması. Yıldız Teknik Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü Ticaret Hukuku Anabilim Dalı. Beta Yayınları.
• Güngör, E. G. (2017) Paris Sözleşmesi kapsamında tanınmış markaların Sınai Mülkiyet Kanunu’na göre korunması. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 293-310.
• Kan, M., & Gülçubuk, B. (2008). Kırsal ekonominin canlanmasında ve yerel sahiplenmede coğrafi işaretler. UÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2), 57-66.
• Kızıltepe, H. (2005). Türk Coğrafi İşaretler Mevzuatı, AB Mevzuatı İle Mukayesesi ve Bazı Önemli Ülkelerdeki Coğrafi İşaret Mevzuatı. Basılmamış Uzmanlık Tezi, Türk Patent Enstitüsü, Ankara.
• Oraman, Y. (2015). Türkiye’de coğrafi işaretli ürünler, Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Ekonomisi Bölümü , Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler -Dergisi, 76-85.
• Soysal, M. İ., Elmacı, C., Doğru, Ü. (2010), “Organik Hayvansal Üretim ve Yerel Evcil Çiftlik Hayvan Irklarımızın Sürdürülebilir Korunma Sürecinde Coğrafi İşaretleme Kavramı”, Türkiye I. Organik Hayvancılık Kongresi, Gümüşhane, 1-16.
• Şentürk, B. (2011). Coğrafi İşaretlerin Ekonomik Etkileri: Mikro ve Makro Açıdan Bir Değerlendirme. Muğla Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Özkaya, F., Sünnetçioğlu, S., & Can, A. (2013). Sürdürülebilir gastronomi turizmi hareketliliğinde coğrafi işaretlemenin rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(1), 13-20.
• Patent, T., & Kurumu, M. (2017). Coğrafi İşaretler ve Geleneksel Ürün Adları. Ankara: Türk Patent ve Marka Kurumu.
• Suratno, B. (2004). Protection of Geographical Indications. IP Management Review, No. 2, p. 87 – 93
• Şahin, G. (2013). Coğrafi işaretlerin önemi ve vize (Kırklareli)’nin coğrafi işaretleri. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (15), 23-37.
• Tanrıkulu, M. (2007). Türkiye’de Coğrafi İşaretlerin Tespiti ve Tescil Edilmesinin Önemi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi, 1(2), 173-184.
• Tepe, S. (2008). Coğrafi işaretlerin Ekonomik Etkileri. Yayımlanmamış Uzmanlık Tezi) Türk Patent Enstitütüsü. Markalar Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• TPE (2004). Sınai Mülkiyet ile ilgili uluslararası anlaşmalar ve Türkiye’nin bu anlaşmalarla ilgili durumu. TPE. Ankara.
• TÜSİAD (Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği) (2015). Fikri Mülkiyet Hakları alanında gündemdeki konular: iş dünyası için yol haritası. İstanbul
• http://www.mfa.gov.tr/dunya-fikri-mulkiyet-orgutu.tr.mfa Erişim Tarihi (13.12.18)
• http://www.tesk.org.tr/tr/calisma/sinai/cografi.html Erişim Tarihi (13.12.18)
• http://www.telifhaklari.gov.tr/Dunya-Fikri-Mulkiyet-Orgutu-WIPOOMPI Erişim Tarihi (14.12.2018)
• http://www.telifhaklari.gov.tr/Ticaretle-Baglantili-Fikri-Mulkiyet-Anlasmasi-TRIPS Erişim Tarihi (14.12.2018)
• http://www.mfa.gov.tr/dunya-ticaret-orgutu-__dto_.tr.mfa Erişim tarihi (15.12.18
• http://www.turkpatent.gov.tr/TURKPATENT/geographicalRegisteredList/ Erişim Tarihi (15.12.2018)
• https://kkp.tarim.gov.tr/UKKS%20(2014-2020).pdf Erişim Tarihi (20.12.2018)