Türkiye’ye yönelik Avrupa Birliği ülkeleri turist talebinin eştümleşme analizi

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 51, 51 - 66, 31.07.2018

Yüksel Türemez Deniz Göktaş

Öz

Avrupa Birliği ülkeleri Türkiye’ye en çok turist gönderen ülke grubudur. Türkiye’nin coğrafi farklılığı ve kültürel birikimi, AB ülkeleri
vatandaşları için ülkemizi cazip bir turizm destinasyonu haline getirmektedir.
Gümrük Birliği’ne katılım ve Türkiye’nin
AB adayı bir ülke olması da, AB vatandaşı turistlerin Türkiye’ye
yönelik tercihlerinde bir başka etkendir. Türkiye’nin
Avrupa Birliği’ne iktisadi ve siyasi entegrasyonunun AB’den Türkiye’ye gelen turist sayısını
artırdığı önermesi çalışmamızın temel hipotezidir. Çalışmamızda AB ülkelerinden
Türkiye’ye yönelik yıllık turizm talebi 1984-2017 dönemi
için ARDL Sınır Testi yöntemi ile tahmin edilmiştir. Turizm talebi göstergesi
olarak AB’den Türkiye’ye gelen
turist sayısı bağımlı değişken olarak kullanılmıştır. Türkiye’ye
yönelik turizm talebini AB toplam geliri ve Gümrük Birliği’ne
katılım anlamlı bir şekilde etkilerken, reel döviz kuru ve AB adaylık sürecinin
gelen turist sayısını anlamlı bir şekilde etkilemediği bulgularına rastlanmıştır.
Değişkenler arasında eştümleşme ilişkisinin varlığı gösterilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eştümleşme sınır testi, ARDL modeli, turizm talebi

Kaynakça

• [1] Crouch, I. 1994. The study of international tourism demand: a review of the findings. Journal of Travel Research, 32, 12-23
• [2] Dritsakis, N. 2004. Cointegration Analysis of German and British tourism demand for Greece. Tourism Management, 25, 111-119.
• [3] Halıcıoğlu, F. 2004. An ARDL model of aggregate tourism demand for Turkey. Global Business and Economics Review. Anthology, 614-624.
• [4] Ketenci, N. 2009. The ARDL approach to cointegration analysis of tourism demand in Turkey with Greece as a substitution destination. METU Studies in Development, 36, 363-382.
• [5] Ketenci, N. 2010. Cointegration analysis of Tourism Demand for Turkey. Applied Econometrics and International Development, 10(1), 91-114.
• [6] Kulendran, N. 1996. Modelling quarterly tourist flows to Australia using cointegration analysis. Tourism Economics, 2, 203-222.
• [7] Narayan, P.K. 2004. Fiji’s tourism demand: the ARDL approach to cointegration, Tourism Economics, 10(2), 193-206.
• [8] Pesaran, M.H. ve Shin, Y. 1999. An autoregressive distributed lag modelling approach to cointegration analysis. Storm (ed) içinde Econometrics and Econometric Theory in the 20th century: The Ragnar Frisch Centennial Symposium, Bölüm 11, Cambridge, Cambridge University Press.
• [9] Song, H.& Witt, S.F. 2003. Tourism Forecasting: General to specific approach. Journal of Travel Research 42, Ağustos 2003, 65-74.
• [10] Witt, S.F ve Witt, A.C. 1995. Forecasting tourism demand: A review of empirical research. International Journal of Forecasting,11, 447-475.
• [11] WTTC. 2018. Economic Impact 2018, World Travel and Tourism Council.
• İnternet Kaynakları [1] URL 1-AB Bakanlığı, https://www.ab.gov.tr/siteimages/2017_08/kronoloji.pdf (Erişim Tarihi 21.06.2018).
• [2] URL 2-Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Elektronik Veri Dağıtım Sistemi, https://evds2.tcmb.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 03.06.2018).
• [3] URL3 -TÜİK. 2018. Turizm İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr/ PreTablo.do?alt_id=1072 (Erişim tarihi: 08.06.2018.