Yoga temelli beden-zihin egzersizlerinin iş kadınlarında duygu ifadesine etkisi

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 49, 93 - 112, 31.03.2018

Çiğdem Öner , Turgay Biçer

Öz

Bu çalışmanın amacı, Yoga temelli beden-zihin egzersizlerinin; iş
kadınlarında duyguların ifadesi üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Deney
ve kontrol gruplu ön-test son-test desenli deneysel araştırmanın evrenini
İstanbul’da yaşayan, daha önce hiç Yoga yapmamış, tesadüfi olmayan
kasıtlı yöntemle seçilerek 18’i deney 18’i kontrol grubuna gönüllülük
esasında atanan 36 iş kadını oluşturmaktadır. Çalışmada, bağımlı
değişkenin ölçümlenmesi için King ve Emmons tarafından geliştirilen
öz değerlendirmeye dayalı Duyguları İfade Ölçeği kullanılmış, ölçek
gruplara araştırma öncesinde ön-test, uygulama eğitimi sonrasında sontest olarak sunulmuştur. Deney grubu 12 hafta boyu haftada bir sıklıkta
90’ar dakika süreli eğitime alınmış, kontrol grubu ile çalışılmamıştır.
İstatistiki analizde SPSS-20’den yararlanılmış, değerlendirmeler “Mann
Whitney-U” ve “Wilcoxon Eşleştirilmiş Çiftler İşaretlenmiş Sıra Sayıları
Testleri” ile yapılmıştır. Deney grubunun duyguları ifade ön-test ve sontest puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar oluşmuş;
yapılan incelemelerde, Yoga temelli beden-zihin egzersizlerinin iş
kadınlarında yakınlık, olumlu duyguları ifade ile olumsuz duyguları ifade
alt boyutlarının tümünde Z=-3.7, p<.001 düzeyinde olduğu saptanmıştır. Buna göre, Yoga’nın duyguları ifadeye olumlu yönde etkide bulunduğu
söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

egzersiz ve spor psikolojisi, beden-zihin egzersizleri, duyguları ifade, yoga, iş kadınları

Kaynakça

• [1] Adhia, H., Nagendra, H. R., Mahadevan, B., (2010). Impact of adoption of yoga way of life on the emotional intelligence of managers. IIMB Management Review, 22(1): 32-41.
• [2] Aysel, L., (2006). Liderlik ve Duygusal Zeka, Yüksek Lisans tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• [3] Beck, J. S., (2001). Bilişsel Terapi: Temel İlkeler ve Ötesi. N. Hisli Şahin (Çev.). 3, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara.
• [4] Bilal, E. ve Bozkurt L., (2001). Yeni Başlayanlar İçin Yoga ve Meditasyon, 8-9, Okyanus Yayıncılık, İstanbul.
• [5] Büyüköztürk, Ş, Kılıç Çakmak, E., Akgün E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F., (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, 195, Pegem Akademi, Ankara.
• [6] Cooper, R. ve Sawaf, A., (2003). Liderlikte Duygusal Zeka: Yönetim ve Organizasyonlarda Duygusal Zeka(EQ). Zelal Bedriye Ayman, Banu Sancar (Çev.). 8, 39, 47, Sistem Yayıncılık. İstanbul.
• [7] Daly, L. A., Haden, S. C., Hagins, M., Papouchis, N., Ramirez, P. M. (2015). Yoga and emotion regulation in high school students: a randomized controlled trial. Evidence-based Complementary and Alternative Medicine, Volume 2015: 1-9.
• [8] Dökmen, Ü., (2012). Varolmak, Gelişmek ve Uzlaşmak, 105- 111, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• [9] Duyan, E. C., (2008). Çalışma Yaşamında Yoga : İş Tatmini ve Stres Yönetiminde Etkileri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• [10] Düzen, N. E., (2006). Duygu-durumlarda Yönelmişliğin İkili Yapısı : Bilinç Oluşumunda Bilişsel İşlemler ve Duygusal İzlemler Etkileşimi, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• [11] Ellis, R. D., (2000). Integrating the Physiological and Phenomenological Dimensions of Affect and Motivation, in Ralph D. Ellis, Natika Newton (Eds.), The Caldron of Consciousness: Motivation, affect and self organization, 3-26, John Benjamins Publishing Company, Philadelphia.
• [12] Gençoğlu, C., Yılmaz, M., (2013). Duygusal Farkındalık Eğitim Programının Duygu Kontrol Düzeyine Etkisi. International Journal of Social Science, 6(5): 961-980.
• [13] Gross, C. R., Kreitzer, M. J., Thomas, W., Reilly-Spong, M., Cramer-Bornemann, M., Nyman, J. A., Frazier, P., İbrahim, H. N.(2010). Mindfulness-based stress reduction for solid organ transplant recipients: a randomized controlled trial. Alternative Therapies in Health Medicine, 16(5): 30-38.
• [14] Huxley, A., (2014). Kadim Felsefe, 59. İthaki Yayınları, İstanbul.
• [15] Karasar, N., (2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi, 87-91, Nobel Yayın ve Dağıtım, Ankara.
• [16] Kennedy-Moore, E., Watson, J. C., (2001). How and when does emotional expression help? Review of General Psychology, 5(3): 187-212.
• [17] King, L. A., Emmons, R. A., (1990). Conflict over emotional expression: Psychological and physical correlates. Journal of Personality and Social Psychology, 58(5): 64 877.
• [18] Koçak, R., (2002). Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35: 185-197.
• [19] Köknel, Ö., (2005). Kaygıdan Mutluluğa Kişilik, 64-66, Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
• [20] Kuzucu, Y., (2006). Duyguları Fark Etmeye ve İfade Etmeye Yönelik Bir Psiko-Eğitim Programının Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Farkındalık Düzeylerine, Duyguları İfade Eğilimlerine, Psikolojik ve Öznel İyi Oluşlarına Etkisi, Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• [21] Lane, R. D., Schwartz. G. E., (1987). Levels of emotional awareness: A cognitive-developmental theory and its application to psychopathology. The American journal of psychiatry, 144(2): 133- 143.
• [22] Lane, R. D., Quinlan D. Schwartz. G. E., Walker P. A., Zeitlin S. B. (1990). The levels of emotional awareness scale: A cognitivedevelopmental measure of emotion. Journal of personality and assessment, 55(1/2): 124-134.
• [23] Lazarus, P. J. (1982). Thoughts on the relations between emotion and cognition. American Psychologist, 37(9), 1019-1024.
• [24] Lepore, S. J., Fernandez-Berrocal, P., Ragan, J., Ramos, N., (2004). It’s not that bad: Social challenges to emotional disclosure enhance adjustment to stress. Anxiety, Stress, and Coping, 17(4): 341-361.
• [25] Mayer, J. D., Caruso, D. R., Salowey, P., (1999). Emotional intelligence meets traditional standards for an intelligence. Intelligence, 27(4): 267-298.
• [26] Öksüz, Y., (2012). Duyguların Açılması Eğitiminin Üniversite Öğrencilerinin Duygularını İfade Edebilmeleri Üzerindeki Etkisi. International Journal of Social Science, 5(2): 421-438.
• [27] Öner, Ç., (2015). Yoganın Kadın Sporcular ile İşkadınlarında Psikolojik Esenlik Düzeyine Etkisinin İncelenmesi, Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• [28] Özdemir, M., (2015). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Duygusal Zekaları ile Yaşam Doyumlarının İncelenmesi, Yüksek Lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• [29] Parrott, W. G., (Ed)., (2001). Emotions in Social Psychology Key Readings 3, Taylor & Francis Group. USA.
• [30] Patanjali., (2011). Yoga Sutra İçsel Özgürlüğün Yolu. M. Ali Işım (Çev.). 10, Arıtan Yayınevi. İstanbul.
• [31] Rogers, C. R., (2012). Kişi Olmaya Dair. A. Babacan (Çev.). 175,66, Okuyan Us Yayın. İstanbul.
• [32] Sarasvati, S. S., (2003). Surya Namaskar ‘İçsel Enerjiyi Uyandırmak İçin 12 Duruşlu Bir Yoga Dizisi’. Aykut İstanbullu (Çev.). 81-82, Okyanus Yayınları. İstanbul.
• [33] Simard, A. A., Henry, M., (2009). Impact of a short yoga intervention on medical students’ health: a pilot study. Medical teacher, 31(10): 950-952.
• [34] Subic-Wrana, C., Beutel, M. E., Garfield, D. A. S., Lane, R. D., (2011). Levels of emotional awareness: A model for conceptualizing and measuring emotioncentered structural change. Journal of Psychoanalysis, 92: 289–310.
• [35] Şarlak, K., (2008). Duygusal Yaşantılarda ve Duygusal Düzenlemede Gözlenen Bireysel Farklılıkların Çok Boyutlu Olarak Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• [36] Taşpınar B., (2010). Hatha Yoga ve Dirençli Egzersizlerin Erişkinlerde Psikososyal Faktörlere Etkilerinin Karşılaştırılması, Doktora tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
• [37] Yalçın, S. B., (2010). Üniversite Öğrencilerinin Duyguları İfade Edebilmelerinin Aleksitimi ve Psikolojik İhtiyaçlarına Göre İncelenmesi, Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• [38] Zautra, A. J., (2003). Emotions, Stress, and Health. Oxford University Press. New York.