Gıda İmalat Sektöründeki Teknolojik Gelişmelerin İş Sağlığı Güvenliği Üzerindeki Etkilerin İncelenmesi

Yıl 2016, Sayı: 44, 0 - 0, 01.10.2016

Gökce Yılmaz Zafer Utlu

Öz

İş kazalarının son yıllardaki artışı, bu konuya ilgiyi artırmış, oluşan hassasiyet ve önlemler bu konudaki çalışmalara hız kazandırmıştır. İş kazası denilince akla gelen sektörler madencilik ve inşaattır. Gıda imalat sektörü neredeyse tehlikesiz gibi görünen, oluşan kazaların, yaşanan olayların çok da ciddiye alınmadığı, tehlike sınıfları tebliğinde bile az ve orta tehlikeli grupta yer alan bir sektördür. Gıda imalatı, en fazla işyerine sahip sektörler arasında bulunmaktadır ve 2014 yılında en çok iş kazası yaşanan beşinci sektördür. Yine 2014 yılında toplam 30 sigortalı bu kazalar sebebiyle hayatını kaybetmiştir. Son beş yılın ölüm ortalaması ise 28,6 kişidir. Gelişen ve değişen teknolojiye rağmen kazaların oluşumunun önüne geçilememiştir. Bu çalışmada gıda sektöründe yaşanan iş kazaları incelenmiş, gıda sektörünün gelişimine göre değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı; gelişen teknolojiye rağmen işçi sayısı azalsa dahi, kazalarda azalma sağlanamaması, hatta makinelerin kaza boyutlarını daha ciddi durumlara taşıyor olduğuna dikkat çekmektir. Burada iki sebep öne çıkmaktadır, teknolojinin işletmelere getirdiği yüksek maliyetlerin karşılanamaması ve bunun eski makinelerin kullanımının yaygınlaştırması, ikincisi ise teknolojinin yanında, iş güvenliğine ve makine eğitimlerine yeteri kadar önem verilmemesi. Örnek olarak seçilen bir et işletmesi incelenmiş, buradaki makineler ve kullanımlarına dair görüşler bir risk analizi şeklinde sunulmuştur. Eski ve yeni jenerasyon teknolojilerin yarattıkları farklar gösterilmiştir. Kullanılan en temel ekipmanların son jenerasyonlarının oldukça güvenli hale geldiği görülmüştür. Güvenliği yetersiz durumlarda ise kişisel koruyucu donanımlarla bunun mümkün olduğu açıklanmıştır

Anahtar Kelimeler

Gıda imalatı, et ürünleri imalat teknolojileri, iş sağlığı ve güvenliği

Occupatıonal Health And Safety Impact of Technological Developments in The Food Manufacturing Sector

Öz

Work accidents increased in recent years, has increased the interest in this matter, and the resulting sensitivity measures have been accelerating efforts in this regard. When mentioning work accidents, what comes to mind are the mining and construction sectors. Food manufacturing has more work places in industry and has the fifth most work-related accidents occurred in 2014. Again in 2014 a total of 30 workers died due to the occupational accidents. The average death ratio of accidents over the last five years is 28.6 people. In spite of changing and developing technology, accidents cannot be prevented. Occupational accidents that occurred in the food production industry were examined in this study are evaluated according to the development of the food industry. Two important reasons given are, the sector was unable to cover the high costs technology bring to the companies which leads to the pervasive usage of older machines and secondly, in addition to the inner develop of technology in companies, work security and manual training of machines are not valued enough. The differences that are made by the use of old and new generation technology has been shown. If safety is found to be inadequate for working conditions, with personal protective equipment it is stated that it is possible to maintain safety

Anahtar Kelimeler

Food manufacturing, technologies of meat production, occupational health and safety

Kaynakça

• ÇELİK Ö., UTLU Z. (2013) Rüzgar Enerji Santrallerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi Yıl 5, sayı 19, 57-69 s
• DELİÖNÜ Ö. UTLU Z. (2016) High School and Equivalent Schools In The Occupational Health and Safety Occupational Health and Safety Hazards Outside, International Journal of Human Sciences, Cilt 13, Sayı 1, 1514-1531 s
• KANAT Ş. UTLU Z. (2015) Gıda Ürünleri İmalatı Sektöründeniş Sağlığı Güvenliği ve Risk Analizi. Gıda Mühendisliği Dergisi, Sayı 41
• UZUN R. UTLU Z. (2015) Elektrometal Kaplama İşlemlerinde Hazop Risk Değerlendirmesi: Örnek Uygulama. CBÜ Fen Bil. Derg., Cilt 11, Sayı 2, 279-286 s
• YILMAZ GÖKCE. (2016) Gıda İmalat sanayi Sektöründeki Teknolojik Gelişmelerin İş Sağlığı ve Güvenliği Üzerindeki Etkileri. İstanbul Aydın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Danışman Prof. Dr. Zafer UTLU