İş görenlerin bireysel özelliklerinin iş tatmini üzerindeki etkisi

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 58, 143 - 170, 01.04.2020

Sedef Tekne Salih Güney

Öz

Bu araştırmada, örgüt çalışanlarının taşımış olduğu kişisel ve karakteristik
özelliklere göre değişen bireysel faktörlerin iş tatmini düzeyi üzerindeki
etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemini, İstanbul ili
Avrupa yakasında hizmet veren perakende mağazacılık sektöründe çalışan,
350 kişi oluşturmaktadır. Perakende mağazacılık sektörünün, çeşitli
birimlerinde çalışanlardan, anket yöntemi ile toplanan veriler, araştırma
çerçevesi dahilinde analiz edilmiştir. Yapılan incelemede, kurulan modele
göre, bireysel faktörlerden; cinsiyet, eğitim durumu, çalışma süresi ile
çalışanların iş doyum ortalamaları arasında anlamlı bir fark olmadığı
saptanmıştır. Bunun yanı sıra bireysel faktörlerden; medeni durum, yaş
grubu, çalışma şekli ile çalışanların iş doyum ortalamaları arasında ise
anlamlı bir ilişkinin olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bireysel özellikler, iş tatmini, örgüt

The effect of individual characteristics employees on job satisfaction

Öz

In this study, the effects of individual factors varying according to the personal
and characteristics of the organization employees on the level of job
satisfaction were investigated. The sample of the study consists of 350 people
who work in the retailing sector in the European side of İstanbul. The
data collected from the employees in various departments of the retailing
sector by survey method were analyzed within the framework of the research.
According to the model established in the examination, individual factors;
there was no significant difference, between gender, education level,
working time, and average job satisfaction. Besides, individual factors;
there was a significant relationship between marital status, age group,
working style, and average job satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Individual characteristics, job satisfaction, organization

Kaynakça

• [1] Akın, B. (2004). İşletmelerde Duygusal Zekanın Üst Kademe Yöneticiler ile Astları Arasındaki Çalışanlar Üzerine Etkileri: Kayseri’deki Büyük Ölçekli İşletmelerde Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Eskişehir Anadolu Üniversitesi SBE, Eskişehir, s.44.
• [2] Aksayan, S. (1990). Koruyucu ve Tedavi Edici Sağlık Hizmetlerine Çalışan Hemşirelerin İş Doyumu Etkenlerinin İrdelenmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, s. 15-16.
• [3] Aksu, G., Acuner, A., Tabak, R. (2002). “Sağlık Bakanlığı Merkez ve Taşra Teşkilatı Yöneticilerinin İş Doyumuna Yönelik Bir Araştırma.” Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 55(4), s.271-282.
• [4] Arslan, S. (2011). Otel İşletmelerde İş Tatminin Ölçülmesi ve Lara-Kundu Otel İşletmelerinde Bir Alan Araştırması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dumlupınar Üniversitesi SBE, Kütahya, s.22.
• [5] Aşık, N, (2010). “Çalışanların İş Doyumunu Etkileyen Bireysel ve Örgütsel Faktörlerle Sonuçlarına İlişkin Kavramsal Bir Değerlendirme.” Türk İdare Dergisi, (467), s.31-51.
• [6] Baysal, A. (1981). Sosyal ve Örgütsel Psikolojide Tutumlar. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayınları, İstanbul, s.193.
• [7] Çakır, Ö. (2001). İşe Bağlılık Olgusu ve Etkileyen Faktörler. Seçkin Yayıncılık, Ankara, s.112.
• [8] Çiçek, H., Macit, N., (2016). “Konaklama İşletmelerinde Çalışanların Örgütsel Güveni ile İş Tatmini Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Mehmet Akif Ersoy Sosyal Bilimler Dergisi, 8(14), s. 25-45.
• [9] Fidan, N. (1997). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Beta Basımevi, İstanbul, s.55.
• [10] Güllü, E. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Algılarına Göre İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Liderlik Stilleri ile Öğretmenlerin İş Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, s.24.
• [11] Güney, S. (2017). Örgütsel Davranış. Nobel Akademik Yayıncılık, İstanbul, s.182.
• [12] Gürkan, Ç. (2006). Örgütsel İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Trakya Üniversitesinde Örgüt İklimi ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Araştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi SBE, Edirne, s.24.
• [13] Hoş, C., Oksay, A. (2015). “Hemşirelerde Örgütsel Bağlılık ile İş Tatmini İlişkisi.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(4), s. 1-24.
• [14] İncir, G. (1990). Çalışanların İş Doyumu Üzerine Bir İnceleme. Milli Produktive Merkezi Yayınları, Ankara, s.53.
• [15] İşçan, Ö., Sayın, O. (2010). “Örgütsel Adalet İş Tatmini ve Örgütsel Güven Arasındaki İlişki.” Atatürk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(4), s. 195-216.
• [16] Kantar, H. (2014). İşletmede Motivasyon. Kum Saati Yayınları, İstanbul, s.63-64.
• [17] Karaca, H. (2001). İş Tatmininin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi SBE, Denizli, s.37.
• [18] Karahan, A. (2008). “Çalışma Ortamındaki Statü Farklılıklarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi.” Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), s. 231-246.
• [19] Karkın, N. (2004). “Kamu ve Özel Sektör Yöneticilerinin Liderlik Davranışları.” Türk İdare Dergisi, Sayı: 445, s. 43-83.
• [20] Kırel, Ç. (1999). “Esnek Çalışma Saatleri Uygulamasında Cinsiyet, İş Tatmini ve İş Bağlılığı İlişkisi.” İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 28(2), s. 22-42.
• [21] Nergiz, E., Yılmaz, F. (2016). “Çalışanların İş Tatmininin Performanslarına Etkisi: Atatürk Havalimanı Gümrüksüz Satış İşletmesi Örneği.” Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (14), ss. 50-79, s.54.
• [22] Özaydın, M., Özdemir, Ö. (2014). “Çalışanların Bireysel Özelliklerinin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri Bir Kamu Bankası Örneği.” İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), s. 251-281.
• [23] Özcan, Y. (2006). İlköğretim Öğretmenlerinin İş Tatmini ile Yöneticileri İçin Algıladıkları Liderlik Davranışları Arasındaki İlişki. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi SBE, İstanbul, s.11.
• [24] Özdemir, I. (1989). Hemşirelikte Liderlik Motivasyon İş Tatmini ve Hastane Sektörüne Yönelik Bir Tatmin Araştırması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi SBE, İstanbul, s.61.
• [25] Öztürk, A., Güzelsoydan, Y. (2001). “Büyük Mağazalardaki Çalışanların İş Doyumu Üzerine Çukurova İlçesinde Bir Araştırma.” Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1-2).
• [26] Pelit, E. (2002). İşgören Güçlendirme ve İş Doyumu. Gece Kitaplığı, Yason Yayınevi, s.72.
• [27] Sabuncuoğlu, Z. (1984). Çalışma Psikolojisi. Uludağ Üniversitesi Yayınları, Bursa, s.91.
• [28] Söyük, S. (2007). Örgütsel Adaletin İş Tatmini Üzerine Etkisi ve İstanbul İlindeki Özel Hastanelerde Çalışan Hemşirelere Yönelik Bir Çalışma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi SBE, İstanbul, s.78.
• [29] Sürek, M. (2007). İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Görevli Üye Temsilcilerinin İş Tatmini Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, s.45.
• [30] Şen, T. (2008). İş Tatminin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisine İlişkin Hızlı Yemek Sektöründe Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, s.26.
• [31] Türker, F. (2007). Denizcilik Sektöründe İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İş Gücüne Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, s.25.
• [32] Türkoğlu, H. (2011). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Özel Bir Hastane Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, s.22-24.
• [33] Urhan, S. (2014). Çalışanların İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Pamukkale Üniversitesi SBE, Denizli, s.17.
• [34] Uyargil, C. (1988). İş Tatmini ve Bireysel Özellikler Türkiye’de Özel Sektörde Yapılmış Bir İş Tatmini Araştırması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Yayını, İstanbul.
• [35] Yavuz, S. (2010). Örgütsel Adalet Algısının İş Tatminine Etkisi Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi SBE, İstanbul s.58-59.
• [36] YILMAZ, T. (2014). Çalışanların İş Tatmini ve Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Kamu Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara, s.15.