HERZBERG ‘İN ÇİFT FAKTÖR KURAMI AÇISINDAN İLKÖĞRETİM I. KADEME ÖĞRETMENLERİNİN MOTİVASYON DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2013, Sayı: 39 - Sayı: 39, 1 - 18, 01.12.2013

Ferda Şule Kaya Bora Yıldız Harun Yıldız

Öz

Bu çalışmada, içsel ve dışsal motivasyon faktörlerinin öğretmen motivasyonu üzerindeki etki ve önem dereceleri, çalışma ve yaşam yerlerine göre araştırılmıştır. Çalışma, Herzberg in Çift Faktör Kuramı kapsamında incelenmiştir. İçsel faktör olarak öğretmenlerin motivasyon faktörleri hakkındaki görüş ve doyum düzeyleri ölçülmüştür. Dışsal faktör açısından İstanbulun Prens Adaları olarak bilinen Burgazada, Kınalıada, Büyükada, Heybeliada (Adalar ilçesi) ve Güngören İlçesi (Anakara) ele alınmıştır. Anakara için sosyo-ekonomik benzerliği sebebi ile Güngören ilçesi seçilmiştir. Dışsal ve içsel faktörler açısından değerlendirme yapılarak, öğretmenlerin motivasyon düzeylerinin yükseltilmesine yönelik yapılan çalışmalara katkıda bulunulacağı düşünülmüştür. Bu çalışma, İstanbul iline bağlı Adalar ve Güngören ilçelerinde bulunan kamu okullarında görev yapan 97 ilköğretim birinci kademe öğretmeni ile yapılmıştır. Çalışmada iş doyum ölçeği kullanılarak, öğretmenlerin içsel ve dışsal motivasyonlarının analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına bakıldığında, Adalar ve Güngören ilçelerinde çalışmanın içsel ve dışsal motivasyon faktörleri açısından anlamlı bir farklılığı bulunamamıştır. Yaşam yeri (dış faktör) değişkeni açısından Adalarda çalışan öğretmenlerin motivasyon düzeyi Güngörende çalışan öğretmenlerden yüksek bulunmuştur. Adalar ve Güngören ilçeleri ayrı ayrı değerlendirildiğinde, her iki bölgede de içsel motivasyon düzeyinin dışsal motivasyon faktörlerine göre daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Bulgularımızda içsel ve dışsal motivasyon faktörleri arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu dikkat çekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Herzberg, Motivasyon, İçsel Motivasyon, Dışsal Motivasyon.

AN EVALUATION OF THE MOTIVATION LEVELS OF PRIMARY SCHOOL TEACHERS IN TERMS HERZBERG’S TWO-FACTOR THEORY

Öz

In this study, the effect and importance levels of instinct and extrinsic motivation factors on teachers motivation according to the place of living and working was investigated. The study levels of teachers motivation factors were conducted under the Herzbergs two factor theory. Opinion and satisfaction levels were measured as instinct factors. As extrinsic factors Adalar distrinct which is known as a Princes Islands including Kınalıada, Burgazada, Heybeliada and Büyükada in İstanbul and mainland (Güngören district in İstanbul) was handled. For mainland, Güngören was chosen because of the socio-economic similarity to Adalar. With this study, by making an evaluation in terms of instinct and extrinsic factors, it was thought to make a contribution to studies which aim to raise the motivation levels of the teachers. The study was conducted by 97 first stage primary school teachers who works in public schools in Güngören and Adalar districts as a sample. In the study instinct and extrinsic motivation factors of the teachers were analyzed by using İş Doyum Ölçeği (The measure of job satisfaction). Findings show that no meaningful significant difference was found about working in Adalar and Güngören districts. In terms of instinct and extrinsic motivation factors, in terms of extrinsic factors the motivation levels of teachers who work in Adalar district were found to be higher than those who work in Güngören district. When Adalar and Güngören districts are evaluated one by one instinct motivation level is observed to be higher both districts. In our findings, positive relation between instinct and extrinsic motivation factors is noticed.

Anahtar Kelimeler

Herzberg, Motivation, İnstinct Motivation, Extrinsic Motivation