SOSYAL YARDIM UYGULAMALARINDA PARADİGMA DEĞİŞİMİ

Yıl 2018, Sayı: 65, 150 - 163, 13.03.2018

Yasin Akyıldız

Öz

Yoksulluğun tarihi insanlık tarihi kadar eskidir. Yoksulluğun giderilmesi için yapılan uygulamalar tarihsel süreçte farklılık gösterebilmektedir. Toplumda bulunan değerler sistemi, yardım düşüncesinin oluşumunu ve uygulama biçimlerini etkilemektedir. Genel hatlarıyla Türk toplumunda yardım düşüncesini oluşturan nedenler, ilk Türk toplumlarında gücün dağılımı ve otorite ilişkileri düzeyinde ele alınırken, İslam dininin kabulü ile toplumun genelini kuşatıcı kolektif bilincin “hayır” ekseninde şekillendiği görülmektedir. Başta Avrupa olmak üzere, dünyanın genelini etkileyen sanayi devrimi, toplumda yeni sorun alanları doğurmuştur. Bu sorunlara yönelik çözüm arayışları, günümüz sosyal politikalarının çekirdeğini oluşturmaktadır. Ülkemiz açısından değerlendirildiğinde yardım düşüncesinin temellerinin, anayasal düzeyde ele alınmasını sağlayan etkenlerin, Cumhuriyet kurulmadan evvel başlayan Batılılaşma çabalarında aramak gerekir. 1980’lerden sonra oluşan küreselleşme sürecinde ise sosyal devletin küçülmesi gerektiğine yönelik pazar yapıcıların söylemleri, sosyal sermayesi zengin olan Türk toplumu için alternatif sosyal yardım uygulamalarının gün yüzüne çıkarılmasını elzem kılmaktadır. Belirtilen bağlamda Türkiye’de sürdürülebilir sosyal politikaların uygulanabilmesi için devletin yanı sıra sivil toplumun da devlet eliyle desteklenerek ülkede yaşayan dezavantajlı vatandaşların küreselleşmenin olumsuz etkilerinden en az düzeyde etkilenmesine yönelik hizmet sunumlarını uygulaması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Yardım, Yoksulluk, Destan, Zekât

Kaynakça

• Abay, A. Harun, C.(2011). “Sosyal Hizmet Kurumlarının Tarihsel Gelişimi”. Ed. SARIKAYA, M. “Sosyal Hizmet Kurumlarında Yönetim”, Nobel Yayın, ss.14-19. Akyıldız, Y. Abay, A.(2017). “Vakıf Müessesesinin Gelişimi ve Mahiyeti, Tarihsel Bir Değerlendirme”. Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı:15, s.152. Altan, Z.(2009). “Sosyal Politika”, Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:1987, s.60. Baltacı, C.(2010). “İslam Medeniyeti Tarihi”. İstanbul: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Yayınları, ss. 40-47. Baykara, T.(2000). “Türkiye’nin Sosyal ve İktisadi Tarihi”, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, ss. 195-202. Demir, S.(2010). “Dünden Bugüne Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı”. Güvenlik Stratejileri Dergisi, Sayı:11, ss. 27-32. Emecen, F.(2011). “Osmanlı Klasik Çağında Hanedan, Devlet ve Toplum”. İstanbul: Timaş Yayınları, ss. 277-279. Ergin, M.(2017). “ Dede Korkut Kitabı”. İstanbul: Boğaziçi Yayınları, ss.30-70. Esin, E.(2006). “Türklerde Maddi Kültürün Oluşumu”, Kabalcı Yayınları. Gökalp, Z.(2015). “Türk Medeniyeti Tarihi”. İstanbul: Ötüken Neşriyat, ss.10-80. İnalcık, H.(2010). “Osmanlılar”. İstanbul: Timaş Yayınları, ss. 232-233. Karpat, K.(2010). “Osmanlı Nüfusu”. İstanbul: Timaş Yayınları, ss. 161-162. Kesgin, B.(2012).“Kamu Sorumluluğunda Sosyal Hizmet”, Açılım Kitap, s.65. Kesgin, B.(2012).“Sosyal Politikanın En Önemli Kurumu: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı”. İnsan Hakları Yıllığı, ss. 41-54. Kolektif(2017). “Kur’an-ı Kerim Açıklamalı Meali”. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. Kongar, E.(1972). “Sosyal Çalışmaya Giriş”, Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, ss.165-169. Ögel, B.(2001). “Dünden Bugüne Türk Kültürünün Gelişme Çağları” Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. Özaydın, M.(2012). “Sosyal Politika”, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını, No: 2628, ss.45,48-51. Polanyi, K.(1986). “Büyük Dönüşüm: Çağımızın Siyasal ve Ekonomik Kökenleri”. Çev. Ayşe Buğra, İstanbul: Alan Yayıncılık, ss. 183-189. Seyyar, A.(2007).“İnsan ve Toplum Bilimleri Terimleri Ansiklopedik Sosyal Bilimler Sözlüğü”. İstanbul: Değişim Yayınları, ss.208,755. Şenkal, A.(2011). “Küreselleşme Sürecinde Sosyal Politika”. Alfa Yayınları, ss. 15-68. Tokol, A. Alper Y.(2014). “Sosyal Politika”. Dora Yayıncılık, ss. 1-23, 47-50. Tokol, A.(2013). “Uluslararası Sosyal Politika”. Dora Yayıncılık, ss. 1-12. Tuna, O. Yalçıntaş, N.(1997). “Sosyal Siyaset”. İstanbul: Filiz Kitapevi, ss. 1-20, 244-255. Türkdoğan, O.(1996). “Türk Tarihinin Sosyolojisi”. İstanbul: Turan Yayıncılık,ss. 48-50. Türkdoğan, O.(1997). “Sosyal Hareketlerin Sosyolojisi”. İstanbul: Birleşik Yayıncılık, ss. 30, 202-206. Yazılıtaş, N.(2002). “Türk Toplum Hayatında Sosyal Yardımlaşma Ve Dayanışmanın Tarihi Temellerine Bir Bakış”, Nüsha Dergisi, Sayı:5, Bahar, ss. 164-168. Yıldırım, N. Yıldırım, K.(2008). “Sosyal Hizmete Giriş”. Sakarya: Sakarya Yayıncılık, ss. 192-202. Zastrow, Ç.(2013).“Sosyal Hizmete Giriş”. Ankara: Nika Yayınevi, 183-192. Zengin, E. Şahin, A. Özcan, S. (2012). “Türkiye’de Sosyal Yardım Uygulamaları”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, Celal Bayar Üniversitesi, İ.İ.B.F., Cilt 19, Sayı 2, s.135. İnternet Kaynakları http://www.tasam.org/Files/Etkinlik/File/ProjeDosyasi/6_uluslararasi_turk__afrika_kongresi_ab234634-2836-4e30-8691-92f5bbc3ab0a.pdf. http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_ILO_COD:R067 https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/203-208.pdf http://www.anayasa.gov.tr/files/insan_haklari_mahkemesi/kitaplar/sosyalsart.pdf http://www.arastirmax.com/tr/system/files/dergiler/262/makaleler/11/arastirmax-dunden-bugune-avrupa-guvenlik-isbirligi-teskilati.pdf https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa24.htm http://www.mevzuat.gov.tr/Metin1.Aspx?MevzuatKod=1.3.1593&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=&Tur=1&Tertip=3&No=1593 http://dergipark.gov.tr/download/article-file/9756 http://cocukhizmetleri.aile.gov.tr/data/5422bc94369dc316585c0e01/1.5.2828.pdf http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/4.5.633.pdf http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5216.pdf http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5302.pdf https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc034/karartbmmc034/karartbmmc03401774.pdf http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.151.pdf http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/3330.pdf