NATO'NUN BALKANLAR ÜZERİNDEKİ ROLÜ

Yıl 2019, Sayı: 74, 69 - 89, 29.10.2019

Muaz Kazaz

Öz

Soğuk savaş sonrası Balkanlar Yugoslavya’nın dağılmasıyla ortaya etnik çatışmalar sonucu uluslararası politikanın gündemine gelmiştir. Soğuk Savaş yıllarından bu yana dış politikasını Rusya’yı kritik bölgelerde saf dışı brakmak üzerine kurglayan ABD ve Avrupa devletleri de Balkanlar’da Yugoslavya sonrası süreç için planlar yapılıyordu. En büyük hedef Rusya’nın bölgedeki nüfuzunukırmak ve böylece bölgede doğacak boşluğu doldurmaktı. Yugoslavya’nın dağılmasıyla 6 federe ülkeden biri olan Bosna-Hersek ve özerk bölge olarak bilinen Kosova’da şiddetli etnik temizliğe mağruz kalmış iki ülkedir. Hiç şüpesiz Yugoslavya’dan bağımsızlığını ilan eden en kanlı iki ülke olarak da adlandırabiliriz. Avrupa Birliğinin Bosna-Hersekte gerçekleşen kanlı olaylarda hiç şüphesiz NATO’nun etkisi ile geç de olsa bir sulh getirilmiştir. Günümüzde Balkanlar’da zorla olsa da kanlı olayların önüne geçmiş olunsa da hala bölgede sorunlar yaşanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

nato, balkanlar, ADB

Kaynakça

• Ateş, A. Orgeneral.(1995). 'Bosna-Hersek Gerçeği', Harp Akademileri Basım Evi-Yenilevent/İstanbul
• Davutoğlu, A. (2016), 'Stratejik Derinlik-Türkiye'nin Uluslararası Konumu',Küre Yayınları İstanbul, Yüzonbeşinci Basım Nisan 2016
• Peksarı, D. (2007), 'Nato'nun Değişen Konsepti',Ankara: Asil Yayın Dağıtım
• Emiroğlu, H. (2006), 'Soğuk Savaş Sonrası Kosova Sorunu', Ankara: Orient Yayınları
• İlhan, M.S.(2007), 'Bosna Hersek Vahşeti ve Dünya Kamuoyu', Bizbize Basın Yayın Eğitim-Ankara/Ocak 2007 Coşkun, M.(2007),' Bosna'da Savaş Yüreğimde Kan Gülleri' 3F Yayınevi/İstanbul
• Yard.Doç. Dr. KENAR, N. (2005), 'Bir Dönemin Perde Arkası Yugoslavya, Yugoslavya Sorununun Ulusal ve Uluslararası Boyutu',Ankara: Palme Yayıncılık
• Emiroğlu, H. (2010), 'Soğuk Savaş Sonrası Kosova Sorunu (1998-2000)'Asil Yayın, Kızılay/ANKARA
• Bytyçi, E. (2012), ‘Diplomacia Imponuese e NATO’s ne Konfliktin e Kosoves’ Instituti i Studimeve te Europes Juglindore/Tirane
• Kut, Ş.(2005)'Balkanlar'da Kimlik ve Egemenlik' İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları
• NATO Enformasyon ve Basın Bürosu,(1998). 'NATO El Kitabı', 50. Kuruluş Yıldönümü, NATO 1110 Brüksel,Belçika
• Dr. sc. Pllana, N. (2010), ‘Intervenimi I NATO’s ne Kosove’ Radio Kosova e Lire/Prishtine Makale
• Çevikbaş, A.'Müttefik Güç Harekâtı İnsani Müdahalelerin Bir İstisnası mıdır? NATO'nun Kosova'ya Yönelik Harekâtının Uluslararası Hukuk ve Askeri Bakış Açılarından Değerlendirilmesi',Savunma Bilimleri Dergisi, Kasım 2011, Cilt 10, Sayı 2,
• Ağca, F.(2010),'Batı Balkanların Geleceğinde Avrupa Birliği ve Türkiye'nin Rolü'Uluslar Arası Balkan Üniversitesi-Girşimcilik ve Kalkınma Dergisi,(5:1).
• DEMİREL, Naim. "Uluslararası Hukukta İnsani Müdahale ve Hukuki Meşruiyet Sorunu." FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi ,1 (2013):
• Acar , Z.S.(2015). 'Doktrinleşme Sürecindeki İnsani Müdahale: Nato'nun Kosova Müdahalesi ve Koruma Sorumluluğu Kavramı', Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi Cilt 6, Sayı 1
• Arş. Gör.Özkemir Güner, N., Arş. Gör.Çagırga, S.,'İnsani Müdahalenin Hukuka Uygunluğu Sorunu',İzmir Barosu Dergisi • Eylül 2015
• Dr.ERHAN, Çağrı.(2001)”ABD’nin Ulusal Güvenlik Anlayışı” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi, Cilt 56, sayı 4.
• Yapıcı, M.İ.,(2007), 'Bosna Hersek'te Gerçekleştirilen Askeri Müdahalenin Uluslararası Hukuktaki Yeri', Uluslararası Hukuk ve Politika - Cilt 2, No:8 ss.1-24
• Vatansever, M. 'Zamanın Unutturmadığı Dram: Srebrenitsa' Usak Analiz Uluslararası Araştırmalar Kurumu Analiz No.10-Temmuz 2011
• Türkan,H.(2014) 'Yirminci Yüzyılda BM Güvenlik Konseyi Daimi Temsilcisi 5 Devletin İşlediği Soykırım ve Katliamlar',
• UHİM:Uluslararası Hak İhlalleri İzleme Merkezi. Internatıonal Center For Watching Violation of Rights' www.uhim.org
• Arı, T.,-Pirinçi, F. (2011), ' Soğuk Savaş Sonrasında ABD'nin Balkan Politikası' Alternatif Politika Cilt 3, Sayı 1, Mayıs 2011 Tezler
• Bağbaşıoğlu, A.(2011) 'NATO'nun Genişlemesi ve Balkanlar'Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı- Doktora Tezi
• Güzel, A.L. (2009),'NATO'nun Yeni Misyonu: Soğuk Savaş Sonrası Güzenlik Algılamaları' Konya-Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yüksek Lisans Tezi
• Pekyardımcı, E.B.,(2006)'İnsancıl Müdahale Kavramı ve Kosova Sorunu', Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü-Yüksek Lisans Tezi Elektronik Kaynaklar
• Nizam, M. 26 Mart 2015 - Tuiç Balkam Araştırma Merkezi, '1999 Kosova Krizi ve NATO Müdahalesi' http://www.tuicakademi.org/mehmet-nizam-199-kosova-krizi-ve-nato-mudahelesi/
• NATO dergisi,(2019) 'Eski ve Yeni Operasyonlar', İlkbahar 2006 SAYISI-James Pardew, NATO’nun Operasyonlar Bölümünde, Genel Sekreter vekili yardımcısı ve operasyonlar direktörüdür. Christopher Bennett, “NATO Dergisi”nin editörüdür.https://www.nato.int/docu/review/2006/issue1/turkish/art1.html
• Güven, M. Misafir Kalem, (2012), 'ABD'nin Balkanlar Politikası' Akademik Perspektif-27 Mayıs 2012http://akademikperspektif.com/2012/05/27/abdnin-balkanlar-politikasi-2/