Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Investigation of the effect of psychological birthorder on perceived parental attitudes and early maladaptive schemas in adults

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 5, 306 - 312, 30.09.2024
https://doi.org/10.38053/acmj.1527199

Öz

Aims: The aim of this study is to examine the effect of psychological birth order on perceived parental attitudes and early maladaptive schemas.
Methods: In this study, the Psychological Birth Order Inventory, Perceived Parental Attitudes Scale-Child Form, and Young’s Schema Scale were used. The sample consisted of 189 women and 102 men. Relational and predictive analyses were conducted regarding birth order, psychological birth order, perceived parental attitudes, and schema domains.
Results: There was a moderate positive relationship between the sibling rank of the women who participated in the study and the emotional deprivation schema area. For female participants, being the middle child was found to have a moderately positive relationship with emotional deprivation, dependence, pessimism, and defectiveness schemas. A weak positive relationship was found between being the middle child and emotional warmth maternal attitude, overprotective mother/father attitude, and rejecting father attitude scores.
Conclusion: The study concluded that there is a significant relationship between psychological birth.order and perceived parental attitudes as well as early maladaptive schemas.

Etik Beyan

2021/07 dated 09.06.2021 It was approved with the decision of İstanbul Aydın University Ethics Committee dated 09.06.2021 and numbered 2021/07.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Kaynakça

  • Özsoy E, Yıldız G. Kişilik kavramının örgütler açısından önemi: bir literatür taraması. İşletme Bil Derg. 2013;1(2):1-12.
  • Kalkan M, Koç HE. Psikolojik doğum sırası bireylerin stresle başa çıkma stratejilerinin yordayıcısı mıdır? Türk Psikol Danış Rehb Derg. 2016;3(30):45-49.
  • Burger JM. Kişilik psikoloji biliminin insan doğasına dair söyledikleri. İstanbul. Kaknüs Yayınları; 2006.
  • Eckstein D, Aycock KJ, Sperber MA, et al. A review of 200 birth-order studies: lifestyle characteristics. J Individ Psychol. 2010;66(4):408-434.
  • Yavuzer H. Ana-baba ve çocuk. İstanbul: Remzi Kitapevi; 2005.
  • Eckstein D, Kaufman JA. The role of birth order in personality: an enduring intellectual legacy of Alfred Adler. J Individ Psychol. 2012; 68(1):60-74.
  • Adler A. İnsanı tanıma sanatı. Şipal K, Çev. İstanbul: Say Yayınları; 2010.
  • İnanç BY, Yerlikaya E. Kişilik kuramları. İstanbul: Pegem Akademi; 2015.
  • Cüceloğlu D. İnsan ve davranış. İstanbul: Remzi Kitapevi; 2006.
  • Yavuzer H, Köknel Ö, Kulaksızoğlu A, Ayhan H, Dodurgalı A, Ekşi H. Çocuk ve ergen eğitiminde anne baba tutumları. İstanbul: Timaş Yayınları; 2011.
  • Afat N. Çocuklarda üstün zekanın yordayıcı olarak ebeveyn tutumları. Hasan Ali Yücel Eğit Fak Derg. 2013;1(20):155-168.
  • Darling, N. ve Steinberg, L. Parenting style as context: an integrative model. Psychol Bull. 1993;113(3), 487-496.
  • Sümer N, Aktürk EG, Helvacı E. Anne-baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye’de yapılan çalışmalara toplu bakış. Türk Psikoloji Yazıları. 2010;3(25):42-59.
  • Jacob G, Genderen H, Seebauer L. Mod terapisi diğer yollardan gitmek: yaşam örüntülerini anlamak ve değiştirmek. Azizlerli N, Soykut M. Çev. İstanbul: Psikonet Yayıncılık; 2020.
  • Farrel JM, Reiss N, Shaw IA. Şema terapi klinisyenin rehberi. Göral AS, Alkan E, Çev. İstanbul: Psikonet Yayınları; 2018.
  • Rafaeli E, Bernstein DB, Young J. Şema terapi ayırıcı özellikler. Şaşıoğlu M, Çev. İstanbul: Psikonet Yayınları. 2015.
  • Young JE, Klosko JS, Weishhar ME. Şema terapi. Soylu TV, Çev. İstanbul: Litera Yayıncılık; 2013.
  • Young JE, Klosko JS, Weishaar ME. Schema therapy: a practitioner’s guide. New York: The Guilford Press; 2003.
  • Gör N, Yiğit İ, Kömürcü B, Ertürk İŞ. Geçmişin mirası ve geleceğin haritası: erken dönem uyumsuz şemalar. Nesne Psikol Derg. 2017;5(10): 197-218.
  • Dirik G, Yorulmaz O, Karancı AN. Çocukluk dönemi ebeveyn tutumlarının değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2015;26(2):123-130.
  • Soygüt G, Karaosmanoğlu A, Çakır Z. Erken dönem uyumsuz şemaların değerlendirilmesi: Young şema ölçeği kısa form-3’ün psikometrik özelliklerine ilişkin bir inceleme. Türk Psikiyatri Derg. 2009;20(1):75-84.
  • Nilüfer G, Çınarbaş DC. Doğum sırası, algılanan ebeveynlik biçimleri ve erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişki. Çocuk Gençlik Ruh Sağ Derg. 2017;25(2): 125-139.
  • Yurtsever SS, Sütçü ST. Algılanan ebeveynlik biçimleri ile bozulmuş yeme tutumu arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü. Türk Psikol Derg. 2017;32(80): 20-37.
  • Macik D. Temperament, parenting styles and the intensity of early maladaptive schemas: assessment of correlations in a non-clinical adult group. Behav Cogn Psychother. 2021;49(2):218-232.
  • Kalkan M. The relationship of psychological birth order to irrational relationship beliefs. Social behavior and personality: an international.Soc Behav Personal Int J. 2008;36(4):455-466.
  • Shulman BH, Mosak HH. (1977). Birth order and ordinal position: two Adlerian views. J Indiv Psychol. 1977;33(1):114-121.
  • Aydoğdu F, Dilekmen M. Ebeveyn tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Bayburt Eğit Fak Derg. 2016;11(2):569-585.
  • Uji M, Sakamoto A, Adachi K, Kitamura T. the impact of authoritative, authoritarian and permissive parenting styles on children’s later mental health in Japan: focusing on parent and child gender. J Child Fam Stud. 2014;23(2):293-302.
  • İnci MA, Deniz Ü. Baba tutumları ile çocuğun yaşı, cinsiyeti, doğum sırası ve kardeş sayısı değişkenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karadeniz Sos Bil Derg. 2015;7(2):1-9.
  • Tim JC. Mediation of early maladaptive schemas between perceptions of parental rearing style and personality disorder symptoms. J Behav Ther Exp Psychiatry. 2010;41(1):52-59.
  • Ardebili EF, Golshani F. Early maladaptive schemas and aggression based on the birth order of children. Modern Appl Sci. 2016;10(9):14-21.
Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 5, 306 - 312, 30.09.2024
https://doi.org/10.38053/acmj.1527199

Öz

Kaynakça

  • Özsoy E, Yıldız G. Kişilik kavramının örgütler açısından önemi: bir literatür taraması. İşletme Bil Derg. 2013;1(2):1-12.
  • Kalkan M, Koç HE. Psikolojik doğum sırası bireylerin stresle başa çıkma stratejilerinin yordayıcısı mıdır? Türk Psikol Danış Rehb Derg. 2016;3(30):45-49.
  • Burger JM. Kişilik psikoloji biliminin insan doğasına dair söyledikleri. İstanbul. Kaknüs Yayınları; 2006.
  • Eckstein D, Aycock KJ, Sperber MA, et al. A review of 200 birth-order studies: lifestyle characteristics. J Individ Psychol. 2010;66(4):408-434.
  • Yavuzer H. Ana-baba ve çocuk. İstanbul: Remzi Kitapevi; 2005.
  • Eckstein D, Kaufman JA. The role of birth order in personality: an enduring intellectual legacy of Alfred Adler. J Individ Psychol. 2012; 68(1):60-74.
  • Adler A. İnsanı tanıma sanatı. Şipal K, Çev. İstanbul: Say Yayınları; 2010.
  • İnanç BY, Yerlikaya E. Kişilik kuramları. İstanbul: Pegem Akademi; 2015.
  • Cüceloğlu D. İnsan ve davranış. İstanbul: Remzi Kitapevi; 2006.
  • Yavuzer H, Köknel Ö, Kulaksızoğlu A, Ayhan H, Dodurgalı A, Ekşi H. Çocuk ve ergen eğitiminde anne baba tutumları. İstanbul: Timaş Yayınları; 2011.
  • Afat N. Çocuklarda üstün zekanın yordayıcı olarak ebeveyn tutumları. Hasan Ali Yücel Eğit Fak Derg. 2013;1(20):155-168.
  • Darling, N. ve Steinberg, L. Parenting style as context: an integrative model. Psychol Bull. 1993;113(3), 487-496.
  • Sümer N, Aktürk EG, Helvacı E. Anne-baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye’de yapılan çalışmalara toplu bakış. Türk Psikoloji Yazıları. 2010;3(25):42-59.
  • Jacob G, Genderen H, Seebauer L. Mod terapisi diğer yollardan gitmek: yaşam örüntülerini anlamak ve değiştirmek. Azizlerli N, Soykut M. Çev. İstanbul: Psikonet Yayıncılık; 2020.
  • Farrel JM, Reiss N, Shaw IA. Şema terapi klinisyenin rehberi. Göral AS, Alkan E, Çev. İstanbul: Psikonet Yayınları; 2018.
  • Rafaeli E, Bernstein DB, Young J. Şema terapi ayırıcı özellikler. Şaşıoğlu M, Çev. İstanbul: Psikonet Yayınları. 2015.
  • Young JE, Klosko JS, Weishhar ME. Şema terapi. Soylu TV, Çev. İstanbul: Litera Yayıncılık; 2013.
  • Young JE, Klosko JS, Weishaar ME. Schema therapy: a practitioner’s guide. New York: The Guilford Press; 2003.
  • Gör N, Yiğit İ, Kömürcü B, Ertürk İŞ. Geçmişin mirası ve geleceğin haritası: erken dönem uyumsuz şemalar. Nesne Psikol Derg. 2017;5(10): 197-218.
  • Dirik G, Yorulmaz O, Karancı AN. Çocukluk dönemi ebeveyn tutumlarının değerlendirilmesi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2015;26(2):123-130.
  • Soygüt G, Karaosmanoğlu A, Çakır Z. Erken dönem uyumsuz şemaların değerlendirilmesi: Young şema ölçeği kısa form-3’ün psikometrik özelliklerine ilişkin bir inceleme. Türk Psikiyatri Derg. 2009;20(1):75-84.
  • Nilüfer G, Çınarbaş DC. Doğum sırası, algılanan ebeveynlik biçimleri ve erken dönem uyumsuz şemalar arasındaki ilişki. Çocuk Gençlik Ruh Sağ Derg. 2017;25(2): 125-139.
  • Yurtsever SS, Sütçü ST. Algılanan ebeveynlik biçimleri ile bozulmuş yeme tutumu arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların ve duygu düzenleme güçlüğünün aracı rolü. Türk Psikol Derg. 2017;32(80): 20-37.
  • Macik D. Temperament, parenting styles and the intensity of early maladaptive schemas: assessment of correlations in a non-clinical adult group. Behav Cogn Psychother. 2021;49(2):218-232.
  • Kalkan M. The relationship of psychological birth order to irrational relationship beliefs. Social behavior and personality: an international.Soc Behav Personal Int J. 2008;36(4):455-466.
  • Shulman BH, Mosak HH. (1977). Birth order and ordinal position: two Adlerian views. J Indiv Psychol. 1977;33(1):114-121.
  • Aydoğdu F, Dilekmen M. Ebeveyn tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Bayburt Eğit Fak Derg. 2016;11(2):569-585.
  • Uji M, Sakamoto A, Adachi K, Kitamura T. the impact of authoritative, authoritarian and permissive parenting styles on children’s later mental health in Japan: focusing on parent and child gender. J Child Fam Stud. 2014;23(2):293-302.
  • İnci MA, Deniz Ü. Baba tutumları ile çocuğun yaşı, cinsiyeti, doğum sırası ve kardeş sayısı değişkenleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Karadeniz Sos Bil Derg. 2015;7(2):1-9.
  • Tim JC. Mediation of early maladaptive schemas between perceptions of parental rearing style and personality disorder symptoms. J Behav Ther Exp Psychiatry. 2010;41(1):52-59.
  • Ardebili EF, Golshani F. Early maladaptive schemas and aggression based on the birth order of children. Modern Appl Sci. 2016;10(9):14-21.
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Klinik Psikoloji
Bölüm Research Articles
Yazarlar

Kahraman Güler 0000-0002-0049-0658

Cansu Selin Yurtseven 0000-0002-0493-8704

Büşra Tüysüz 0000-0003-3155-2820

Yayımlanma Tarihi 30 Eylül 2024
Gönderilme Tarihi 2 Ağustos 2024
Kabul Tarihi 30 Ağustos 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 6 Sayı: 5

Kaynak Göster

AMA Güler K, Yurtseven CS, Tüysüz B. Investigation of the effect of psychological birthorder on perceived parental attitudes and early maladaptive schemas in adults. Anatolian Curr Med J / ACMJ / acmj. Eylül 2024;6(5):306-312. doi:10.38053/acmj.1527199

Üniversitelerarası Kurul (ÜAK) Eşdeğerliği: Ulakbim TR Dizin'de olan dergilerde yayımlanan makale [10 PUAN] ve 1a, b, c hariç uluslararası indekslerde (1d) olan dergilerde yayımlanan makale [5 PUAN]

-  Dahil olduğumuz İndeksler (Dizinler) ve Platformlar sayfanın en altındadır.

Not: Dergimiz WOS indeksli değildir ve bu nedenle Q olarak sınıflandırılmamaktadır.

Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) kriterlerine göre yağmacı/şüpheli dergiler hakkındaki kararları ile yazar aydınlatma metni ve dergi ücretlendirme politikasını tarayıcınızdan indirebilirsiniz. https://dergipark.org.tr/tr/journal/3449/page/10809/update 

Dergi Dizin ve Platformları

TR Dizin ULAKBİM, Google Scholar, Crossref, Worldcat (OCLC), DRJI, EuroPub, OpenAIRE, Turkiye Citation Index, Turk Medline, ROAD, ICI World of Journal's, Index Copernicus, ASOS Index, General Impact Factor, Scilit.