Kansere Bağlı Yorgunlukta Çok Boyutlu Yorgunluk Envanteri-20'nin Uyarlanması: Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 112 - 119, 29.02.2024

Yasemin Özhanlı Didem Öztürk Açelya Türkmen Sena Melike Özdamar Gülbeyaz Can Nevin Kanan Ertuğrul Göksoy

Öz

Giriş: Kansere bağlı yorgunluk (CRF), kanser ve tedavisinde en sık görülen semptomlardan biridir. Hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Kansere bağlı yorgunluğun sık görülmesine ve hastalar üzerindeki olumsuz etkilerine rağmen fizyopatolojik mekanizması bilinmemektedir.
Hastanın yaşam kalitesinin artması ve tedavi sürecinin başarılı bir şekilde tamamlanması için yorgunluğun günlük olarak ölçülmesi ve düzenli takip edilmesi büyük önem taşımaktadır.
Amaç: Bu çalışmada, Çok Boyutlu Yorgunluk Envanteri-20'nin (MFI-20) onkolojik cerrahi geçiren hastalarda geçerlilik ve güvenilirliğini değerlendirmeyi amaçladık.
Hastalar ve Yöntem: Araştırma Eylül 2017- Temmuz 2019 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin genel cerrahi kliniklerinde onkolojik tedavi alan (en az cerrahi geçiren) toplam 200 hasta (sadece cerrahi tedavi alan %61,5) ile gerçekleştirildi. Ölçeğin çeviri işlemi için Beaton ve ark.'nın kriterleri izlendi. Güvenirlik için Cronbach alfa katsayısı hesaplandı ve yorgunluk görsel analog skala karşılaştırıldı. MFI'nin yapısal geçerliliğini değerlendirmek için Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapıldı.
Bulgular: Toplam Cronbach alfa katsayısı 0.94 (0,74 ile 0,94) bulundu. DFA iyi bir yapısal geçerlilik gösterdi ve beş boyut ortaya çıkardı. χ2/df değeri 3’ün altındadır (2.216). MFI ve VAS-yorgunluk arasındaki tüm korelasyon ileri derecede anlamlıydı (p<0,000) ve bu da güçlü bir ilişkiyi göstermektedir.
Sonuç: Bu çalışmada, MFI-20'nin Türkçe versiyonunun yüksek bir iç tutarlılığa ve uygun yapı geçerliliğinin olduğu belirlendi. Onkolojik cerrahi geçirmiş bireylerde yorgunluğun değerlendirilmesi için MFI-20 kullanımı geçerli ve güvenilirdir.

Anahtar Kelimeler

kansere bağlı yorgunluk, çok boyutlu yorgunluk envanteri, güvenilirlik, geçerlilik

Etik Beyan

Cover Letter to Editorial Office of “Acta Medica Nicomedia” Please find our manuscript “Multidimensional Fatigue Inventory-20 Adaptation for Cancer-Related-Fatigue: Validity and Reliability Study into Turkish” for consideration as an article in your journal. We hereby declare that the manuscript has not been published and not being considered for publication elsewhere. All authors have contributed significantly to the writing of the manuscript and all authors are in agreement with its content. The approval and permission of the subjects, who participated in the study, were obtained prior to the initiation of our studies, as indicated in the manuscript itself. The confidentiality and anonymity of findings were preserved (According to the Helsinki Declaration, 1995). We declare that no financial support or relationships that may pose conflict of interest. Thank you in advance for your kind efforts. We look forward to hearing from you regarding the outcome of the review process. With best regards, Yasemin Özhanlı

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

yok

Kaynakça

• Siegel RL, Miller KD, Fuchs HE, Jemal A. Cancer Statistics, 2021. CA Cancer J Clin. 2021; 71(1):7-33. doi: 10.3322/caac.21654