Ordu İlinde Akvaryum Sektörünün Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 3, 387 - 395, 01.09.2019

Saim Pala Ebru Yılmaz

https://doi.org/10.22392/actaquatr.695032

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, Ordu’da akvaryum işletmelerinin durumunu ortaya çıkarmak, sorunlarını belirlemek ve çözüm önerileri sunmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada 11 adet işletmeye tam sayım anket yöntemi uygulanmıştır. İşletmelerin 1 tanesinin akvaryum balığı üretim tesisi, 10 tanesinin ise akvaryumcu olduğu tespit edilmiştir. Mevcut işletmelerin %55’inin Ordu merkezde, %18’inin Ünye, %18’inin Fatsa ve %9’unun ise Perşembe ilçesinde bulunduğu belirlenmiştir. Akvaryum işletmelerinin %73’ünün kiracı olduğu, %27’sinin ise kendi mülkünde faaliyet gösterdiği tespit edilmiştir. Akvaryum işletmelerinde tüm personelin %87’sinin erkek, %13’ünün ise kadın personelden oluştuğu, personelin %46,6’sının ilkokul, %46,6’sının lise ve %6,6’sının ise üniversite mezunu olduğu belirlenmiştir. Satılan balıkları işletmecilerin %91’inin yurt içinden, %9’unun ise yurt içi ve yurt dışından temin ettikleri tespit edilmiştir. Araştırma bölgesinde 5 familyaya ait 15 balık türünün ve 9 familyaya ait 9 bitki türünün satıldığı belirlenmiştir. Akvaryum işletmelerinde görülen hastalıkların %50’sinin mantar hastalığı, %45’inin beyaz benek hastalığı ve %5’inin ise diğer hastalıklar olduğu saptanmıştır. Araştırma sonucunda işletmelerin en büyük sorunları arasında; merdiven altı satıcıların varlığı, kaçak balık satışı, balık hastalıkları, yüksek kira giderleri, akvaryum kooperatifçiliğinin kurulamaması ve veteriner hekim ile çalışma zorunluğunun getirilmesi olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışma ile, akvaryum işletmelerinde öne çıkan mevcut sorunların çözümünde üniversite ve kamu kurumlarının ilgili paydaşları ile birlikte hareket etmenin, taleplerin ve önerilerin dikkate alınmasının önemine vurgu yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ordu, akvaryum balığı, üretim, işletme

Teşekkür

Bu çalışma yüksek lisans tezinden özetlenmiştir. Araştırmanın özeti, Ekoloji 2017 Uluslararası Sempozyumu Özet Kitabı’nda (poster) yayınlanmıştır.

The Status, Problems and Solution Suggestşions of the Aquarium Sector in Ordu Province (Turkey)

Öz

The present study was conducted to determine the condition and problems regarding the aquarium businesses in Ordu and to suggest solutions. In the study, the complete count survey method was applied to 11 businesses. It was determined that one of the businesses was an aquarium fish production facility and 10 of them were aquarium sellers. It was determined that 55% of the businesses were in central Ordu, 18% of them were located in Ünye, 18% of them were located in Fatsa and 9% of them were located in Perşembe. It was also determined that 73% of the aquarium businesses were tenants while 27% of them were operating in their own property. It was observed that 87% of the personnel were male and 13% were female; 46.6% were primary school graduates, 46.6% were high school graduates and 6.6% were university graduates. It was determined that 91% of the fish sold by the businesses were procured domestically and 9% of them were procured from abroad. In the study area, 15 fish species from 5 families and 9 plant species from 9 families were sold. It was found that fungus constituted 50% of the diseases observed in the aquarium businesses while white spots constituted 45% and the remaining 5% consisted of other diseases. As a result of the study, the major problems of the businesses were found to include illegal production, illicit fish sale, fish diseases, high rent expenses, inability to establish aquarium cooperatives, and the introduction of the obligation to work with a veterinary. In the present study, the importance of cooperating with the related stakeholders of universities and public institutions and taking demands and suggestions into consideration in the solution of the prominent problems experienced by aquarium businesses were emphasized.   

Anahtar Kelimeler

Aquarium fish, production, business, trade, retail

Kaynakça

• Anonim, (2019). Ornamental Fish Market Size, Share & Trends Analysis Report By Product (Tropical Freshwater, Temperate, Marine), By Application (Commercial, Household), By Region, And Segment Forecasts, 2019 – 2025. https://www.grandviewresearch.com/industry-analysis/ornamental-fish-market (Erişim tarihi: 31.01.2020)
• Avcı, D. (2016). Şehir akvaryumlarının genel yapısı ve özellikleri. Marmara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 85 s.
• Aydın, B. (2018). Üniversite öğrencilerinin akvaryum balıkları satın alma görüş ve tutumları. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 35(4), 447-454. doi: 10.12714/egejfas.2018.35.4.10
• Büyüktaş, E., & Kızak, V. (2018). İstanbul Avrupa yakasında bulunan akvaryum işletmelerinin genel profilinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14 (3), 196-207.
• Çelik, İ., Yılmaz, S., Çelik, P., Saygı, H., Onal, U., & Bashan, T. (2010). The general profile of aquarium sector in Istanbul (Turkey). Journal of Animal and Veterinary Advances, 9 (23), 2973-2978.
• Çelik, İ., Çelik, P., & Şahin, T. (2014). Akvaryum sektörünün mevcut durumu, sorunlar ve çözüm önerileri. 1. Ulusal Akvaryum Balıkçılığı ve Sorunları Çalıştayı, Antalya, http://aves.comu.edu.tr/YayinGoster.aspx?ID=395&NO=23 (Erişim tarihi: 25.01.2020)
• Çiçek, A., & Erkan, O. (1996). Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:12, Ders Notları Serisi No:6, Tokat, 245s.
• Galib, S., & Mohsin, A. (2010). Exotic ornamental fishes of Bangladesh. Bangladesh Journal of Progressive Science and Technology, 8(2), 255-258.
• Ghosh, A., Mahapatra, B.K., & Datta, N.C. (2003). Ornamental fish farming-succesful small scale aqua business in İndia. Aqualculture Asia, 8(3), 14-16.
• Goswami, C., & Zade, V.S. (2015). Analysis of international trade and economical and commercial scope of ornamental fishes. International Journal of Engineering and Applied Sciences, 2(5), 36-40. doi: 10.12714/egejfas.2018.35.4.10
• Gümüş, E., Kanyılmaz, M., Gülle, İ., & Sevgili, H. (2013). Antalya bölgesindeki süs balığı üreten işletmelerin yapısal ve teknik analizi: II. teknik özellik ve pazarlama durumları. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 6 (2), 35-41.
• Güneş, T., & Arıkan, R. (1988). Tarım Ekonomisi İstatistiği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No: 1049, Ankara, 215s.
• Hekimoğlu, M.A., Şenol, Ş., & Saygı, H. (2005). İzmir merkez ilçelerinde akvaryum işletmelerinin genel profilinin çıkarılması üzerine bir araştırma. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 22(1-2), 119-123.
• Hekimoğlu, M.A. (2006). Akvaryum sektörünün Dünya’daki ve Türkiye’deki genel durumu. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 23(1-2), 237-241.
• Kanyılmaz, M., Gümüş, E., Sevgili, H., & Gülle, İ. (2013). Antalya bölgesindeki süs balığı üreten işletmelerin yapısal ve teknik analizi: I. yapısal özellikleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(2), 55-60.
• Karataş, M., Sayılı, M., & Koç, B. (2008). Sivas ili gökkuşağı alabalık işletmelerinin yapısal ve ekonomik analizi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 1(2), 49-55.
• Kılıçerkan, M. & Çek, Ş. (2011). Hatay ilçelerindeki akvaryum işletmelerinin genel profilinin çıkarılması üzerine bir araştırma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(4), 77-82.
• Kocaman, E. (2011). Gümüşhane ilinde gökkuşağı alabalık işletmelerinin ekonomik analizi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 76s.
• Koç, B. (2007). Sivas ili alabalık işletmelerinin durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Özgür, M.E., Gürçay, S., Memişoğlu, E., Akgün, H., & Bayır, İ. (2015). Dünya süs balıkları ticaretine küresel bir bakış. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 8(1), 01-05.
• Özlüer Hunt, A., & Koca, Y. (2014). Mersin merkezindeki akvaryum sektörünün genel profilinin çıkarılması üzerine bir çalışma. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 31(3), 145-150. doi: 10.12714/egejfas.2014.31.3.05
• Sargın, İ. (2009). Erzincan ili alabalık işletmelerinin durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su Ürünleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
• Sayılı, M., Karataş, M., Yücer, A., & Akça, H. (1999). Tokat ilinde alabalık yetiştiriciliği yapan işletmelerin yapısal ve ekonomik analizi. Ekin Dergisi, 7, 66-72.
• Saxena, A. (2003). Aquarium Management. Daya Publishing House, New Delhi, India, 230p.
• TUİK, (2019). https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/disticaret.zul?param1=25&param2=0&sitcrev=0&isicrev=0&sayac=5802 (Erişim tarihi: 04.02.2020)
• Yılmaz, E., Ustaoğlu, D., Arık, R.O., & Emirzeoğlu, S. (2014). Ülkemizdeki süs balığı yetiştiriciliği sektörüne genel bakış. 1. Ulusal Akvaryum Balıkçılığı ve Sorunları Çalıştayı Sonuç Raporu, Antalya.
• Whittington, R., & Chong, R. (2007). Global trade in ornamental fish from an Australian perspective: the case for revised import risk analysis and management strategies. Preventive Veterinary Medicine, 81(1), 92-116. doi:10.1016/j.prevetmed.2007.04.007