Estimation of Turkey Aquaculture Production and Proficiency Index

Yıl 2020, Cilt: 16 Sayı: 3, 409 - 415, 01.09.2019

Serhan Candemir , Murat Dağtekin

https://doi.org/10.22392/actaquatr.700858

Cited By: 3

Öz

In this study, we aimed to make an overall assessment of the fisheries sector in Turkey by using the indices for the next years and to make a comment about the future of the sector. For this purpose, forecasts for the next 5 years (2019-2023) have been made by using the time series data of 2000-2018 for fisheries production and foreign trade. Double exponential smoothing method was used in order to make predictions with the time series in fisheries production. In the study, Self-Sufficiency Ratio (SSR), Import Dependency Ratio (IDR), Exportability Index (IE) and Per Capita Consumption (PCC) indices were calculated. According to the results of the forecasts, it is predicted that there will be an increase in the amount of aquaculture production, although there is a decrease in hunting. It may be possible that there will be an increase in the amount of imports and exports related to the forecast years and the rate of increase in the export amount will be higher than the import amount. In addition, according to the results of the calculated competence indexes, it is estimated that the level of self-sufficiency, which was 112.9% in 2018, will reach 119.4% in 2023, and there will be no significant changes in the level of dependency on imports.

Anahtar Kelimeler

Aquaculture, double exponential, smoothing, projection, qualification

Türkiye Su Ürünleri Üretimi ve Yeterlilik Endekslerinin Tahmini

Öz

Bu çalışmada, Türkiye su ürünleri sektörü hakkında genel bir değerlendirme yapabilmek ve gelecek yıllara ait endeksler kullanılarak sektörünün incelenmesi ve sektörün geleceği hakkında yorum yapabilmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, su ürünleri üretim ve dış ticaretinin 2000-2018 yıllarına ait zaman serisi verileri kullanılarak, gelecek 5 yıla (2019-2023) ilişkin öngörülerde bulunulmuştur. Su ürünleri üretiminde zaman serileri ile öngörüde bulunabilmek için çift üstel düzeltme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada, su ürünleri üretimine ilişkin Kendine Yeterlilik Oranı (KYO), İthalata Bağımlılık Oranı (İBO), İhraç Edilebilirlik Endeksi (İEE) ve Kişi Başı Tüketim miktarı (KBT) endeksleri hesaplanmıştır. Yapılan öngörü sonuçlarına göre, su ürünleri avcılık üretiminde azalmaların yaşanmasına karşın yetiştiricilik üretim miktarında artış yaşanacağı muhtemel görülmektedir. İthalat ve ihracat miktarlarında tahmin yıllarına ilişkin bir artış yaşanması ve ihracat miktarının artış oranının ithalat miktarına oranla daha yüksek gerçekleşmesi mümkün olabilir. Ayrıca, hesaplanan yeterlilik endeksleri sonuçlarına göre 2018 yılında %112,9 olan kendine yeterlilik düzeyinin 2023 yılında %119,4’e ulaşması, ithalata bağımlılık düzeyinde ise önemli değişimlerin yaşanmayacağı tahmin edilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Su ürünleri, çift üstel düzeltme, projeksiyon, yeterlilik

Kaynakça

• Aydoğan, M., Demiryürek, K., Abacı, N.İ., 2015. Türkiye’de Kuru Fasulye Üretiminin Mevcut Durumu ve Gelecek Dönemler Üretiminin Tahmin Edilmesi, Türk Tarım-Gıda Bilim ve Teknolojisi Dergisi, 3(12): 962-968.
• Aydoğdu, S.İ., 2015. Elazığ yöresi’nde gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus Mykıss) yetiştiriciliği yapan farklı kapasitedeki işletmelerin yapısal, teknolojik, verimlilik ve çalışanlarının sosyo-ekonomik analizleri. (Doktara Tezi) Fırat Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri. Yetiştiriciliği Anabilim Dalı, Elazığ
• Çelikkale, M. S., Düzgüneş, E. ve Okumuş, İ., 1999. Türkiye su ürünleri sektörü: potansiyeli, mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri, İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 1999-2, İstanbul.
• Cengiz, D., 2019. Adana ve Mersin İllerinde su ürünleri Tüketimi anket çalışması, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Su ürünleri avlama ve işleme teknolojisi anabilim dalı, Adana.
• Congar, K., 2018. Balık Üretmeyen Türkiye Avrupa’nın Sekizinci Büyük Deniz Ürünleri Üreticisi, Euronews, Dünya.
• Coşkun, M., 2019. Kocaeli ili su ürünleri yetiştiriciliği işletmelerinin yapısal ve biyo-teknik analizi, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Su Ürünleri Anabilim Dalı, Tokat.
• Çiçekligil, Z., Yazıcı, E., 2016. Türkiye’de Tavuk Yumurtası Mevcut Durumu ve Üretim Öngörüsü. Tarım ekonomisi Araştırmaları Dergisi (TEAD) 2(2):26-34
• Dağtekin, M., Üstündağ, E., Candemir, S., 2019. Su Ürünleri Sektör Politika Belgesi 2019-2023. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, 132 s. Ankara.
• FAO, 2017. Aquaculture Regional Reviews. In: FAO Fisheries and Aquaculture Department [online]. Rome. Updated 8 February 2017. www.fao.org/fishery/regional-aquaculture-reviews/en/
• FAO, 2018a. The State of World Fisheries and Aquaculture 2018 - Meeting the sustainable development goals. Rome. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
• OECD, 2016. Review of Fisheries: Policies and Summary Statistics 2015, OECD Publishing, Paris, 110 pp.
• Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA), 2014. Su Ürünleri ve Balıkçılık Sektör Raporu, Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı, Samsun.
• Özden, O., Büke, E., Fırat, K., Saka, Ü., 2005. Fangri balığı (Pagrus pagrus) yetiştiriciliği, T.C. Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müd. 239s. Öziş Matba-Ankara, 239s.
• Sağlam, N. Özdemir, Y. ve Sarıeyyüboğlu, M., 2008. Elazığ su ürünleri sektörü (Bugünü, Geleceği ve Bazı Fizibiliteler). T.C. Elazığ Valiliği, 269 s, Elazığ.
• TÜİK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu Veri Tabanı.
• Uysal, H., Ağırbaş, N.C., Saner, G., 2016. Türkiye’de Sofralık Üzüm Üretim ve Dışsatımına yönelik Projeksiyonlar ve Değerlendirmeler. XII. Tarım Ekonomisi Kongresi, 1293-1300, Isparta.
• Uysal, O., Subaşı, O.S., Yaşar, B., 2016. Türkiye Muz Üretim ve İthalatının Box-Jenkins ve Delphi Yöntemleri ile Tahmini. XII. Tarım Ekonomisi Kongresi, 1275-1282, Isparta.
• Yereli A., B., Selçuk., I., Ş., Köktaş A., M., 2012. Kırgızistan Enerji Tüketim Projeksiyonu, http://ahmetburcinyereli.com/CP603.pdf