Ergenlerin Bağlanma Stilleri ile İnternet Bağımlılık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 37 - 48, 30.12.2020

Gülin Yazıcı Çelebi , Bülent Çelebi

https://doi.org/10.22466/acusbd.766234

Cited By: 3

Öz

Ergenlik dönemi, üzerinde en çok durulan ve araştırma yapılan gelişim dönemlerinden biridir ve bu dönemde yaşanacak duygusal zorlanmaların, beraberinde bazı davranışsal sorunları getireceği söylenebilir. Ergenlik döneminde kurulacak duygusal ilişkiler dönemin seyri üzerinde oldukça etkilidir. Anlamlı duygusal bağlar kurma eğilimi olarak tanımlanan bağlanma davranışının bu dönemde yaşanacak duygusal ilişkileri önemli ölçüde etkileyebileceği söylenebilir. Duygusal sorunların bağımlılıklara yatkınlık oluşturduğu bilinmektedir. Bu araştırmanın amacı da duygusal ilişkiler üzerinde etkili olan bağlanma stilleri ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmanın verileri 2019 yılın içerisinde toplanmıştır. Veriler çeşitli liselerde öğrenim gören 316 lise öğrencisinden elde edilmiştir. Katılımcıların %50 si kadın, %50’si erkektir, çalışma grubunun yaş ortalaması 16,02 olarak hesaplanmıştır. Veri toplama aracı olarak kişisel bilgi formu, İlişki Ölçekleri Anketi ve Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 23 programı kullanılmıştır. Yapılan analizler bağlanma stilleri ile internet bağımlılığı arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermektedir. Araştırmada ergenlerin bağlanma stilleri cinsiyet, anne-baba eğitim düzeyi, okul türü açısından da incelenmişti. Ergenlerin kayıtsız bağlanma stillerinini cinsiyet açısından farklılaştığı görülmüştür. Anne ve baba eğitim düzeyi açısından yapılan analizler sonucunda baba eğitim düzeyine göre güvenli ve kayıtsız bağlanma stillerinin, anne eğitim düzeyi açısından ise kayıtsız bağlanma stillerinin farklılaştığı bulunmuştur. Okul türü değişkenine yönelik yapılan analizler sonucunda kayıtsız ve saplantılı bağlanma stilleri açısından anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İnternet Bağımlılığı, Ergenlik, Bağlanma

Analysıs of The Relationship Between Attachment Styles and Internet Addiction Levels of Adolescents

Öz

Adolescence is one of the most emphasizedand researched development periodsand it can be said that emotional difficulties that are experienced in this period will bring some behavioral problems. The emotional relationships to be established in this period are quite effective on the course of the period. It can be said that attachment behavior, which is defined as the tendency to establish meaningful emotional bonds, can significantly affect the emotional relations to be experienced in this period. Emotional problems are known to predisposeto addictions. The purpose of this research is to examine the relationship between attachment styles that affect emotional relationships and internet addiction. The data of the research were collected in 2019. The data were obtained from 316 high school student sstudying in various high schools. (Kadın=158 (%50; 16,06); Erkek=158 (%50; 15,98). Personal data form, attachment styles scale and Young İnternet Addiction Scale Short Form were used as data collection tools. SPSS 23 program was used in the analysis of the data. Analysis shows that there is a significant relationship between attachment styles and internet addiction. In the study, attachment styles of adolescents were also examined in terms of demographic variables. It was observed that the dismissive-avoidant attachment styles of adolescents differ in terms of the gender variable. As a result of the analyzes performed towards parents' educational level, it was found that the secure and dismissive-avoidant attachment styles differ according to the father's educational level and the dismissive-avoidant attachment styles differ in terms of the mother's educational level. As a result of the analyzes performed towards the school type variable, it was determined that there were significant differences in terms of dismissive-avoidant and preoccupied attachment styles.

Kaynakça

• Ainsworth, M. D. S. (1991). Attachments and other affectional bonds across the life cycle. In C. M. Parkes, J. Stevenson-Hinde & P. Marris (eds.). Routledge.
• Allen, J. P. & Land, D. (1999). Attachment in adolescence. Handbook of attachment theory. Research and Clinical Applications. Guilford Press.
• Atabay, E. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Mizah ve İletişim Becerilerinini Bağlanma Stilleriyle İlişkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı.
• Bar-Haim, Y., Dan, O., Eshel, Y. & Sagi-Schwartz, A. (2007). Predicting Children’s Anxiety From Early Attachment Relationships. Journal of Anxiety Disorders, 21, 1061-1068.
• Bartholomew, K. &Shaver, P. R., (1998). “Measures of Attachment: Do they converge? (Ed.) J.A. Simpson”, W.S. Rholes Attachment theory and close relationships, GuilfordPress, 25-45.
• Bartholomew, K. &Horowitz, L. M. (1991) Attachment Styles Among Young Adults: A Test of a Four-Category Model. Journal of Personality and Social Psychology, 61(2), 226-24.
• Bekir, H., Arbaş, G. & Aydın, R. (2018). Sosyal Dezavantajlı Bölgedeki Ortaokul Öğrencilerinin Anneye Bağlanma ve Sosyal Destek Algısı. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Dergisi, 33, 79-90. http://dx.doi.org/10.14 582/DUZGEF.1885
• Bowlby, J. (1969). Attachmentand Loss: Vol. 1, Attachment. Basic Books.
• Bowlby J. (2012). Bağlanma (Çev.T. V. Soylu). Pinhan Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Çokluk, Ö., & Şekercioğlu, G. (2011). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (19.Basım). Pegem Akademi.
• Cebeci-Turan, S.C. (2009). Tam Aileye ve Tek Ebeveyne Sahip Ailelerden Gelen 7-12 Yaşları Arasındaki Çocukların Bağlanma Stilleri ve Kaygı Durumları Arasındaki İlişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klinik Psikoloji Anabilim Dalı.
• Chou C, Condron, L. &Belland, J C (2005) A Review of the Research on İnternet Addiction. Educational Psychology Review, 17(4), 363-388.
• Cao F, Su L, Liu T. & Gao, X (2007). The Relationship Between İmpulsivity and Internet Addiction in a Sample of Chinese Adolescents. European Psychiatry, 22, 466–471.
• Çetinkaya, M. (2013). İlköğretim Öğrencilerinde İnternet Bağımlılığının İncelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı.
• Damarlı Ö. (2006). Ergenlerde Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Bağlanma Stilleri ve Benlik Kavramı Arasındaki İlişkiler (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Psikoloji Anabilim Dalı.
• Davis, R. A. (2001). A Cognitive-Behavioral Model for Pathological İnternet Use (PIU). Computers in Human Behavior, 17(2), 187-195
• Doğan, A. (2013). İnternet Bağımlığı Yaygınlığı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Aile Eğitimi ve Danışmanlığı Anabilim Dalı.
• Donohue, B., Urgelles, J. & Fayeghi, J. (2013). Adolescent substance abuse. Springer.
• Erikson, EH (1993). Childhood and society. Norton. https://doi.org/10.1002/1520-6807(199507)32:3<243::AID-PITS2310320315>3.0.CO;2-4
• Erözkan, A. (2004). Lise Öğrencilerinin Bağlanma Stilleri ve Yalnızlık Düzeylerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4).155-175.
• Fraenkel, J.R., Wallen, N.E. & Hyun, H.H. (2015). How to design and evaluate research in education (9th edition). McGraw Hill Education.
• Göktepe, G. (2015). Liseli Ergenlerde Bağlanma Stilleri, Kendilik Algısı ve Kişiler Arası İlişkilerin İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı.
• Griffin, D., & Bartholomew, K. (1994). Models of the Self and Other: Fundamental dimensions underlying measures of adultattachment. Journal of Personality and Social Psychology, 67, 430-445.
• Griffiths, M. (2005). A ‘Components’ Model of Addiction Within a Biopsychosocial Framework. Journal of SubstanceUse, 10(4), 191–197. http://dx.doi.org/10.1080/14659890500114359
• Haliloglu, S. (2008). Ortaöğretim 9. sınıf Öğrencilerinin Yalnızlık Düzeyleri, Bağlanma Biçimleri ve İşlevsel Olmayan Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Malatya İli Örneği) (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Hamarta, E. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Yakın İlişkilerindeki Bazı Değişkenlerin (Benlik saygısı, Depresyon ve Saplantılı Düşünme) Bağlanma Stilleri Açısından İncelenmesi (Yayımlanmamaış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Işınsu-Halat, M. (2009). Yatırım Kuramı Bağlamında Evli Çiftlerde Uyum, Nedensel ve Sorumluluk Yüklemeleri ile Yalnızlık Arasındaki Bağlantılar (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı.
• İşçioğlu, E. (2020). Lise Öğrencilerinin Cinsiyet, Okul türü ve Bilişsel Esneklik Düzeylerine Göre Sosyal Becerilerinin İncelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı.
• Karakuş, Ö. (2012). Ergenlerde Bağlanma Stilleri ve Yalnızlık Arasındaki İlişki. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23(2), 33-46.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (20. Baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
• Keler, H. (2008). Liseli Ergenlerin Transaksiyonel Analiz Ego Durumları ile Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Ko C. H., Yen J. Y., Chen S. H., Yang M. J., Lin H. C. & Yen C. F. (2009). Proposed Diagnostic Criteria and the Screening and Diagnosing Tool of Internet Addiction in College Students. Comprensive Psychiatry, 50, 378–384. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2007.05.019
• Kulaksızoğlu, A. (2013). Ergenlik psikolojisi (4. Basım). Remzi.
• Kutlu, M., Savcı, M., Demir, Y. & Aysan, F. (2016). Young İnternet Bağımlılığı Testi Kısa Formunun Türkçe Uyarlaması: Üniversite Öğrencileri ve Rrgenlerde Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17, 69-76. http://dx.doi.org/10.5455/apd.190501
• Lei, L., & Wu, Y. (2007). Adolescents’ Paternal Attachment and Internet Use. Cyberpsycology&Behavior, 10,633–639.
• Milani, L., Osualdella, D. & Blasio, P. D. (2009). Quality of Interpersonal Relationships and Problematic Internet Use in Adolescence. CyberPsychology&Behavior,12(6), 681-684. https://doi.org/10.1089/cpb.2009.0071
• Morsünbül, Ü. (2014). İnternet Bağımlılığının Bağlanma Stilleri, Kişilik Özellikleri, Yalnızlık ve Yaşam Doyumu ile İlişkisi. International Journal of Human Sciences, 11(1), 357–372. http://dx.doi.org/10.14687/ijhs.v11i1.2727
• Muuss, R. (1990). Adolescent behavior and society. Forthedition. In: McGraw-Hill Publishing Company.
• Odacı, H. & Kalkan, M. (2010). Problematic Internet Use, Loneliness and Dating Anxiety Among Young Adult University Students. Computers & Education 55(3):1091-1097. Doi: 10.1016/j.compedu.2010.05.006
• Onur, N. (2006). Lise Öğrencilerinin Bağlanma Stilleri ile Atılganlık Düzeyleri Arasındaki İlişki. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı
• Parman, T. (2008). Ergenlik ya da merhaba hüzün (3. Baskı). Bağlam.
• Pawlikowski, M., Altstötter-Gleich, C., &Brand, M. (2013). Validation and Psychometric Properties of a Short version of Young’s Internet Addiction Test. Computers in Human Behavior, 29(3), 1212–1223. https://doi. org/10.1016/j.chb.2012.10.014
• Sağlık Bakanlığı (2018). Dijital Oyun Bağımlılığı Çalıştayı Sonuç Raporu. https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/usxdh.pdf
• Savci, M., & Aysan, F. (2017). Relationship Between İmpulsivity, Social Media Usage and Loneliness. Educational Process: International Journal, 5(2), 106–115. http://dx.doi.org/10.12973/ edupij.2016.52.2
• Saymaz, İ. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Kişilerarası İlişkileri ve Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Istanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı .
• Sheldon, K. M., Abad, N., & Hirsch, C. (2011). A Two-Processview of Facebook use and Relatedness Need-Satisfaction: Disconnection Drives use, and Connection Rewards it. Journal of Personality and Social Psychology, 100,766–775.
• Shin, S. E., Kim, N. S., &Jang, E. Y. (2011). Comparison of Problematic İnternet and Alcohol use and Attachment Styles Among İndustrial Workers in Korea. CyberPsychology, Behavior, and Social Networking, 14(11), 665–672. http://dx.doi.org/10.1089/cyber.2010.0470
• Sumbas, E. & Sezer, Ö. (2017). Ortaokul Öğrencilerinde Anne Babaya Bağlanmanın İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 18 (1): 288-310.
• Sümer, N. & Güngör, D. (1999) Yetişkin Bağlanma Stilleri Ölçeklerinin Türk Örneklemi Üzerinde Psikometrik Değerlendirilmesi ve Kültürlerarası Bir Karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 14, 71-106.
• Tokunaga, R. S. &Rains, S. A. (2010). An Evaluation of two Characterizations of the Relationships Between Problematic Internet Use Time Spentusing the Internet and Psychosocial Problems. Human Communication Research, 36(4), 512-545.
• Tangney, J. P., Baumeister, R. F. & Boone, A. L. (2004). High Self-Control Predicts Good Adjustment, Less Pathology, Better Grades, and İnterpersonal Success. Journal of Personality, 72, 271–322.
• Taşkaya, R. (2019). Ergenlerin Bağlanma Stilleri Sorumluluk Duygu ve Davranışı ile Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenemesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Anabilim Dalı.
• Vertue, F. M. (2003). From Adaptive Emotion to Dysfunction: An Attachment Perspective on Social Anxiety dDsorder. Personality and socail Psychology Review, 7(2),170-191.
• Yabancı, C. (2019). Lise Öğrencilerinin Sosyal Medyaya İlişkin Tutumları ile Narsisizm ve Yalnızlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Yavuzer, H. (2011). Çocuk psikolojisi. Remzi Kitabevi.
• Yıldız, C. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Geçmişte Yaşadıkları Ayrılık Kaygısı ile Bağlanma Stilleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Young, K. S. (1998). Internet Addiction: The Emergence of a New Clinical Disorder. CyberPsychol&Behavior, 1, 237-244.